Yüksek Binalarda Isı Yalıtımı Yaptırmak Zorunlu Oldu
Yayınlanan yeni tebliğ ile yedi kat ve daha yüksek binaların mantolamasında, A2-S1-D0 sınıfinda yanmaz malzeme kullanımı zorunlu hale geldi. Yeni uygulama taş yünü üreticilerinin yüzünü güldürecek…
DIŞ cephe yalıtımında kurallar yeniden belirleniyor. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ile yapılara ısı yalıtımı yaptırmak zorunlu hale geldi. Yönetmeliğe göre Enerji Kimlik Belgesi (EKB) olmayan binalar satılamayacak. Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada 2017 sonuna kadar EKB almayan binaların tapuda görüleceğini ve satışının zorlaşacağını açıklamıştı. Yeni ve eski tüm binalara EKB alma zorunluğu gelmesi, Türkiye’yi Avrupa’nın en büyük yalıtım pazarı haline getirdi.
Enerji tasarrufu sağlamak maksadıyla hükümet 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve bu yasaya bağlı olarak Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği yayınlamıştı. Türkiye istatistik Kurumu (TÜ-IK) 2011 yılı verilerine göre, Türkiye’de 19 milyon 481 bin 678 adet konut bulunuyor. Üç yılda üretilen konutlarla birlikte bu rakam 20 milyonu geçti. TÜIK verilerine göre, konutların yüzde 20’si tek katlı, yüzde 16.4’ü iki-üç katlı, yüzde 25.5’i dört-beş katlı ve yüzde 23.1’i de altı katlı binalardan oluşuyor. Yedi ve daha yüksek katlı bina adedi ise yüzde 15 civarında. Türkiye’nin mevcut konut stokunun yüzde 80’inin ise yalıtımsız olduğu belirtiliyor.
HER YIL 60 MİLYON METREKARE
Enerji tasarrufu politikası ve 2017 yılma kadar Türkiye’de EKB’siz ev kalmasını istemeyen hükümet, binaların yalıtımı konusunda işi sıkı tutuyor. Uzmanlar ise her yıl 60 milyon metrekarelik dış cepheye yalıtım yapılması gerektiğini söylüyor. Hükümet, geçtiğimiz aylarda konu ile ilgili yeni bir tebliğ daha yayımladı. Temmuz ayında yayınlanan yeni tebliğe göre yedi kat ve üzerindeki binaların dış cephelerinde zor yanıcı malzemeler kullanılmasını şart koştu.
Firmalar, yüzde 98 oranında halk arasında strafor olarak bilinen ekspande po–listiren ya da ekstrüde polistiren gibi plastik türevi ürünlerle mantolama yapıyordu. Isı yalıtımı amaçlı kullanılan petrol türevi bu ürünler ise sadece 75 santigrat dereceye kadar dayanımlı. Son yıllarda mantolama yapılan yüksek binaların dış cephelerinde çıkan yangınlar, plastik türevi yalıtım malzemelerinin yamalığını gündeme getirdi. Artık yedi ve daha yüksek katlı binalarda, köpük ya da strafor tarzı yalıtım malzemeleri kullanılamayacak. Uygulama 2015’in başında yürürlüğe girecek.
KULLANIMI ARTACAK
Yüksek binaların dış cephelerinde kullanılması zorunlu hale gelen ‘zor yanıcı maddeler’ tanımı, mantolama malzemesi olarak taş yününü işaret ediyor. Giydirme cephe ve sıvalı dış cephe ısı yalıtım Sistemlerinde (mantolama) kullanılan taş yünü, plastik türevi olmayan tek ürün. Bazalt, diyabaz ve dolomit gibi mineral ve inorganik taşların yüksek sıcaklıklarda eritilip elyaf haline gelmesiyle elde edilen taş yünü, zor yanıcı madde özelliğine sahip. Mantolama pazarında yüzde 2’lik bir payı olan taş yününün, yayınlanan son tebliğ ile birlikte yüzde 18’lere çıkması bekleniyor. Bina mantolamasında metrekare fiyatları 50-60 TL arasında değişiyor. Bu fiyatın içinde kullanılan straforun metrekare fiyatı ise 6-7 TL arasında. Mantolamada kullanılan 5 santimlik taş yününün metrekare fiyatı ise 13 TL.
TÜRKİYE’DE DE ÜRETİLİYOR
Türkiye’de taş yünü üretimi yapan altı firma var. İstanbul’daki üretim tesisinde taş yünü üreten İzocam, pazarın en büyük firmaları arasında. Firma, Balkanlar, Türki Cumhuriyetler ve Orta Doğu ülkelerine ihracat yapıyor. ERYAP ise Woller markası ile üretim yapıyor. Technovvool ve Özpor ise Ankara’da üretim yapan firmalar. İzo-er de Woolmax markası ile üretim yapıyor. Beşler Tekstil’in 2007’de Kayseri’de kurduğu taş yünü tesisi Ravaber, İzo-berrock markalı taş yünü ürünlerini üretiyor. Dünya’da 50’den fazla ülkede 150 fabrikası olan Knauf, Ankara ve İzmit’te AMF markası ile taş yünü tavan elamanları üretiyor. Knauf, Türkiye’den Irak, Lübnan, Suriye ve Ürdün gibi ülkelere ihracat yapıyor. Danimarka’da 1937 yılında taş yünü üretimine başlayan ilk firma olan Rock-wool ise geçtiğimiz yıl Türkiye’de satış ofisini açmıştı. Üç kıtada 28 taş yünü üretim tesisi bulunan Rockvvool, Türkiye’de de üretime başlamaya hazırlanıyor.
Taş yününün birçok avantajı var
Taş yünü üretimi fikri 1900’lü yılların başlarında Havvaii’de doğmuş. Volkanik patlama sonrasında yerli halk yünümsü taş iplerle karşılaşınca, bunların ‘Bayan Pele’ isimli tanrıçanın saçları olduğuna ve sinirlenip saçlarını yolduğuna inanmış. Taş yününü endüstriyel olarak üreten ilk firma ise Danimarkalı Rockvvool şirketi. Mineral yünler gurubunda yalıtım malzemesi olarak kullanılan taş yünü; bazalt, diyabaz ve dolomit gibi mineral ve inorganik taşların yüksek sıcaklıklarda eritilip elyaf haline gelmesiyle elde ediliyor.
1.350-1.400 derece sıcaklıkta eritilerek elde edilen taş yünü, -50 ile +650 derece sıcaklıkta kullanılıyor. Kaplama malzemesi olarak dökme, levha, şilte ve boru formunda üretilebilen taş yünü, ısı yalıtımının yanı sıra yüksek ses yalıtım özelliklerine de sahip. Sıcaklık ve rutubet etkisi ile boyut değiştiremeyen ürün; çürümüyor, küf tutmuyor, korozyon ve paslanma yapmıyor. Böcekler ve mikroorganizmalar tarafından da tahrip edilmiyor. Türk Standartları Enstitüsü’nün Al sınıfı yanmaz malzeme olarak tanımladığı taş yünü, TS 901-1 EN 13162 standardına uygun olarak şilte ve levha tipinde üretiliyor.
Taner S. ŞAHİN / Rockwool Türkiye Ülke Direktörü
Türkiye’de üretim tesisi kurabiliriz
Yasa değişmedi ama 16 Temmuz’da yeni bir genelge yayınlandı. Yeni yayınlanan genelge ile yüksek binalarda yanmayan malzeme kullanılması zorunlu hale geldi. Resmi tanı 19.5 metre, yani yedi kat ve üzerindeki her binada mantolama yapılırken A2-S1-D0 sınıfında yanmaz malzeme kullanılmak zorunda. Genelgede ürün adı yazılmasa da sonuç taş yünü kullanımını ortaya çıkarıyor. Taş yünü hem iyi bir ses yalıtımı sağlıyor, hem de bin derecelik yangında bile erimeyen bir madde. 28 ülkede fabrikamız ve 33 ülkede operasyon merkezimiz var.
2012 yılında Türkiye’de ofis açtık. Değişik ürün gruplarına göre malzemeleri AB ülkelerinden getiriyoruz. Türkiye’deki mantolama pazarı dikkatimizi çekiyor. Binaların yüzde 80’inin yalıtımsız olduğu görülüyor. Her yıl 60 milyon metrekarelik dış cephe yalıtımı yapılması gerekiyor. Bu rakamın yarısı yeni yarısı eski binalardan oluşuyor. Türkiye’de taş yünü kullanımı yüzde 2-3’lerde. Almanya’da bu rakam yüzde 20 seviyelerinde. AB ülkelerinde ise yüzde 15-20 düzeyinde. Taş yünü kullanımı artarsa Rockwool olarak Türkiye’de de üretim tesisi kurma niyetimiz var.
Fatih ÖKTEM / İzocam Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Yönetmeliğe yüzde 100 uyum çok önemli
Taş yünü ısı, ses ve yangın yalıtımı amaçlı kullanılıyor. Özellikle yüksek yapı olarak kabul edilen 21 metre üzerindeki binalarda, kullanılan malzeme ve uygulama detayları da gündeme getirilmeli. “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” ve bu yönetmeliğe yüzde yüz uyum çok önemli. Toplumda yangın yönetmeliklerine uygun malzeme seçilmesi ve uygulamaların bu kriterlere göre gerçekleştirilmesi konusunda farkındalık yaratılması gerek. Kamu otoritesinin yeni yönetmeliklere uyum konusundaki denetimi, olası can ve mal kaybı riskinin de önüne geçecektir.
Mevcut yüksek binalarda da yangın riski için durum tespiti yapılmalı ve yeni yönetmeliğe uyum konusunda iyileştirme yapılması ve uyum sağlanması zorunlu kılınmalı. İlgili yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle cephelerde ve kat aralarında yanmaz olarak tanımlanan A sınıfı malzemelerin kullanılması, olası bir yangının yayılmasını önlemek amacıyla yapının ana konstrüksiyonu ile katlar arası uzmanlarca belirlenen noktalarda yangın bariyerleri de gerekli. Taş yününün yanı sıra A sınıfı yanmaz bir malzeme olan camyünü de ısı, ses ve yangın güvenliği sağlayacak şekilde kullanılabilir. Özellikle havalandırmalı giydirme cephe binalarda, sadece taş yünü değil daha iyi ısı ve ses yalıtım özelliklerine sahip camyünü yalıtım malzemeleri de çözüm sunabiliyor.
