BORSA İstanbul’da hisse senetleri işlem gören şirketlerin önemli bir bölümü yılsonu bilançolarını açıkladı. Özel dönem bilanço açıklayan borsa şirketleri ile Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin alanlar hariç tüm şirketlerin 2019 sonu bilançolarını en geç 10 Mart tarihinde açıklamaları gerekiyor. Analistler de bilançoların borsa yatırımcısı için hisse seçiminde önemli bir kriter olduğuna dikkat çekiyor. Bir şirketin kar açıklamasının hisse seçiminde tek başına yeterli olmadığını vurgulayan uzmanlar, bilanço ekleri ve dip notlarının da incelenmesini özellikle hatırlatıyorlar. Para Dergisi olarak haberimizde bilançosunu açıklamış BIST-100 hisselerini üç kritere göre (PD/DD, Net Kar Marjı, Fiyat Kazanç) değerlendirdik. Bu çerçevede ön plana çıkan ilk 20 hisseyi belirledik. Analistler ise yılsonu bilançosu ile ön plana çıkan 27 hisseye geri çekilmelerde ‘AL’ önerisi verdi.
“BİLANÇOLARIN İŞLEYİŞİ BİLİNMELİ”
Ahlatcı Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Hüseyin Emre Tavacı, şu ana kadar açıklanan yılsonu bilançolarının genel olarak beklentilerine paralel geldiğini söylüyor. Bazı şirketler beklentilerin aksine kar yerine zarar ya da zarar yerine kar açıklasa da genel olarak piyasa beklentilerinin gerçekleştiğini hatırlatan Tavacı, “BIST-Sınai sektöründeki şirketlerin finansal sonuçlarına baktığımızda yazının yazıldığı ana kadar açıklanmış sonuçlarda ortalama net karın 4Ç19’da 4Ç18’e göre yüzde 1 düştüğü gözleniyor. Aynı dönemde faaliyet karının ise BIST-Sınai sektöründeki şirketlerde ortalama yüzde 160 artış yaşadığı izleniyor. Aynı sektörde net satışların ise ortalama yüzde 9.2 yükseldiğini söyleyebiliriz.
Yine aynı sektördeki şirketlerden Ford Otosan, Şişecam, Soda Sanayi, Vestel Beyaz Eşya, Aygaz, Anadolu Cam, Kordsa, Aksa Ak-rilik gibi şirketlerin geçen yılın dördüncü çeyreğine göre FVAÖK marjlarının 2019 dördüncü çeyrek döneminde yükseliş kaydettiğini görüyoruz” yorumunu yapıyor.
Şirket bilançolarını değerlendiren yatırımcıların öncelikle bilançoların işleyişini bilmesi gerektiğini kaydeden Tavacı, bu kapsamda bilançonun hangi kısmı varlıkları, hangi kısmı yükümlülükleri gösterir, gelir tablosundaki hangi kalemler aynı zamanda bilançoda yer alır gibi başlıkların bilinmesi gerektiğini söylüyor. Daha sonrasında bilanço ekleri ve dipnotlarının incelenmesini öneren Tavacı, “Yatırımcılar inceledikleri şirketin faaliyetine göre bilanço analizi yapmalı. Bilançosu incelenen şirket aynı zamanda içinde yer aldığı sektöre ve sektördeki rakiplerine göre değerlendirilmeli. Satış ve kar büyümesine ek olarak şirketin borç durumu ile yabancı para pozisyonuna da mutlaka bakılmalı” diyor.
Tavacı, bu kapsamda yılsonu bilançosu ile ön plana çıkan Arçelik, Aselsan, Aygaz, Brisa, Ereğli Demir Çelik, Garanti BBVA, İskenderun Demir Çelik, Koç Holding, Kordsa, Otokar, Sabancı Holding, Şişe Cam, TAV Havalimanları, Turkcell, Tofaş Fabrika, Trakya Cam, Türk Telekom, Türk Traktör, Tüpraş ve Yapı ve Kredi hisse senetlerine geri çekilmelerde ‘AL’ önerisi veriyor.
“BEKLENTİLERE PARALEL”
Şu ana kadar açıklanan bilançoların genel olarak beklentilere paralel geldiğini belirten Gedik Yatırım Ajraştırma Müdürü Ali Kerim Akkoyunlu da yatırımcılara sadece yılsonu bilançolarına bakmamalarını öneriyor. Hisse seçiminde şirketlerin faaliyet karları, marj trendleri ile borç ve nakit akışı trendlerini de yakından analiz etmelerini öneriyor.
Bu kapsamda yılsonu bilançosu ile ön plana çıkan Tofaş Fabrika, Ford Otosan, indeks Bilgisayar, Halk Bank, Akbank, Garanti BBVA, Yapı Kredi, Sabancı Holding, Koza Altın, Aygaz, Kordsa, Brisa, Otokar, Aselsan, îş GYO ve Turkcell hisse senetlerine geri çekilmelerde ‘AL’ önerisi veriyor.
Ali Kerim AKKOYUNLU / Gedik Yatırım Araştırma Müdürü
“Akbank’ın bilanço yapısı ve rasyolan güven arttıracak”
AKBANK: Bankacılık sektörü adına zor geçen son çeyrek sonrası Akbank’ta 2019 yılında bir önceki yılın eş dönemine göre yüzde 27’lik bir kar artışı gerçekleşti. Kar artışının ana nedeni düşen faizlerle beraber, bilançonun yeniden fiyatlanmasıdır. Öte yandan, banka için 2019 senesinde en kötünün geri kaldığını düşünüyoruz. Ayrıca Akbank’ın likit bilanço yapısı ve rasyolarının 2020 karlılığına güven arttırıcı etki yapacağını tahmin ediyoruz. 2020 beklentilerimize göre 0.63 PD/DD’de işlem gören Akbank hissesinde yüzde 54’lük bir yükseliş potansiyeli ile 11.5 TL hedef fiyat öngörüyoruz.
YAPI KREDİ: 2019 son çeyreğinde artan provizyon giderleri nedeniyle çeyreksel bazda yıllık yüzde 76 kar düşüşü yaşayan bankanın değişim hikayesinin devam ettiğine inanıyoruz.
Yönetimin takipteki alacaklar ve maliyet kontrolüne olan konsantrasyonunun başarılı olacağı inancındayız. 0.44 F/DD gibi çok düşük değerlemesi ve beklenen değişim ile öz sermaye karlılığının yükselme potansiyeli bankayı tavsiye etmemizdeki ana nedenler. Banka takipteki alacaklar konusunda listenin en üstünde olsa da, Grup 1 yeniden yapılandırılan +Grup 2 kredi oranlarında da en düşük ikinci rasyoya sahip.
Bu veri bankanın sırtındaki kambur olan takipteki alacaklar yönetimini yeni inisiyatifleri ile düzelme potansiyelini doğrulamakta. Yapı Kredi hisseleri için 12 aylık dönemde yüzde 55 oranında yükselme potansiyeli ile 3.93 TL hedef fiyat öngörüyoruz.
TÜRKTELEKOM: Şirket hisselerini güçlü 2019 fınansalları sonrasında 2020 yılında da bu performansını devam ettireceği beklentisi ile y beğenmeye devam ediyoruz. Türk Tetekom ” Şirket özellikle sağlıklı gelir büyümesiyle ön plana çıkıyor. 2019 yılında gelirlerde yüzde 15’lik büyüme yakalayan şirketin bu performansını 2020 yılında da yüzde 14 ile devam ettirmesini bekliyoruz.
Dengeli abone kazanımı ve abone başına gelir büyümesi şirketin gelirlerini ve faaliyet karını desteklemekte. Bunun yanında şirketin açık döviz pozisyonunu 2018 sonundaki 1.2 milyar dolardan 2019 sonunda 370 milyon dolara gerilemiş bulunmakta. Türk Telekom hisselerinde yüzde 10 yükselme potansiyeli ve 9.15 TL hedef fiyat ile ‘AL’ tavsiyesine devam ediyoruz.
Hüseyin Emre TAVACI / Ahtatcı Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı
“Kordsa’nın oranlan sektörün altında”
KORDSA: Net karını 4Ç19’da 4Ç18’e göre piyasa beklentisine paralel şekilde yüzde 61 oranında artırarak 78 milyon TL olarak açıkladı. (4Ç18 Net karı: 48 milyon TL) Şirketin net karı yıllık bazda ise 339 milyon TL’den 378 milyon TL’ye yükseldi. Satış gelirleri çeyreksel bazda yüzde 8 oranında artışla 1.17 milyar TL’den 1.26 milyar TL’ye yükselirken, yıllık bazda ise satış gelirleri yüzde 30 artarak 5.1 milyar TL’ye ulaştı. Şirketin satışlarındaki artışın net kardaki artışın temelini oluşturduğu görülüyor. Yabancı net para pozisyonunda da iyileşme olduğu görülüyor. Nitekim şirketin 2018’de 13 milyon TL olan net yabancı para pozisyonu 2019’da 56 milyon TL’ye yükseliyor. Aktif ve öz sermaye karlılığını bir önceki bilanço rakamlarına göre artırmayı başaran firma, 165 milyon TL FAVÖK rakamı ile yüzde 13.01 FAVÖK marjına sahip. Sektör ortalamasının altında F/K ve PD/DD oranlarına sahip olan şirketin F/K oranı 8.27, PD/DD oranı ise 1.25 seviyesinde. (Sektör F/K: 10.31, Sektör PD/DD: 1.99) Kompozit endüstrisinin büyük oyuncularından Fabric Development, Textile Products,Advanced Honeycomb Technologies ve Axiom Materials şirketlerini bünyesine katan Kordsa, Kuzey Amerika’daki konumunu güçlendirmek için büyük bir yatırım yapıyor.
Axiom’un şirketin büyüme potansiyeline olumlu etki yaptığı gözleniyor. Şirket paylan 8.51x güncel F/K ve 1.29X güncel PD/DD çarpanlarıyla işlem görüyor. Şirketin güncel F/K çarpanı beş yıllık ortalama seviyesi yakınlarında hareket ediyor. Sektör ortalamalarına baktığımızda ise her iki çarpanın değerinin de sektörün gerisinde bulunduğu gözleniyor. 6.50x 2020T F/K ve 7.05x 2020T FD/FVAÖK çarpanları ile yurtiçi ve yurtdışı benzerleriyle yaptığımız karşılaştırmaya göre şirket payları için 19.63 TL hedef fiyat öngörüyoruz.
TURKCELL: 4Ç19’da net karı piyasa beklentisine paralel olarak 756 milyon TL olarak açıklandı. Net karı 4Ç18’e göre yüzde 13 oranında azalmış oldu. (4Ç18 Net kar: 864 milyon TL) Şirketin net karı yıllık bazda ise yüzde 60 oranında artarak 2.02 milyar TL’den 3.2 milyar TL’ye yükseldi. Satış gelirlerini hem çeyreksel, hem de yıllık bazda yüzde 19 oranında artıran firma, 4Ç19’da 6.6 milyar TL, 2019’da ise 25.1 milyar satış geliri elde etmişti.
Aktif ve öz sermaye karlılığını geçtiğimiz yıla göre artırmayı başaran Turkcell’in FAVÖK marjı bir önceki bilançosuna göre azalsa da geçtiğimiz yıla göre artarak yüzde 44.78 olarak gerçekleşti.
Şirketin net yabancı para pozisyonunda geçtiğimiz yıla göre iyileşme olduğunu görüyoruz. 2018’de 62 milyon TL net yabancı para pozisyonu olan şirketin 2019’da ise 382 milyon TL net yabancı para fazla pozisyonu bulunuyor.
4Ç19’da operasyonel olmayan kalemler dahil 2.4 milyar TL yatırım harcaması gerçekleştiren firma, 2019’un tamamında operasyonel olmayan kalemler dahil 7.2 milyar TL yatırım harcaması yaptı. 2019 son çeyrek ve yıllık fınansal sonuçlarını değerlendiren Genel Müdür Murat Erkan, müşteri odaklı olarak belirledikleri stratejik önceliklerinde hedeflerine ulaştıklarını söyledi. Türkiye’nin entegre telekom sektörü oyuncuları arasında lider olmanın gururunu yaşadıklarını dile getiren Erkan, “2020’de de sektörde yenilikçi ve öncü konumumuzu koruyarak sürdürülebilir karlı büyümeyi hedefliyoruz’1 dedi.
Şirket 2020’de gelirlerde yüzde 13-16 aralığında artış, yüzde 39-42 aralığında FAVÖK marjı, yüzde 18-21 aralığında faaliyet kar marjı ve yüzde 16-18 seviyesinde yatırım harcaması/satış oranı öngörüyor. 7.99x 2020T F/K ve 3.48x 2020T FD/FVAÖK çarpanlarını kullanarak yurtiçi ve yurtdışı benzerlerin çarpanları ile değerlendirdiğimizde Turkcell hisselerinde yüzde 53 yükseliş potansiyeli ile 20.30 TL hedef fiyat öngörüyoruz.
SABANCI HOLDİNG: Ana ortaklık net karı 4Ç19’da 4Ç18’e göre yüzde 105 artarak 881 milyon TL oldu. (4Ç18 Ana Ortaklık Net Karı: 429 milyon TL) Şirketin yıllık karı ise yüzde 1.3 oranında azalışla 3.83 milyar TL’den 3.77 milyar TL’ye geriledi. Kardaki artış sanayi, sigorta ve banka bölümlerinden gelen katkıyla sağlandı.
Şirketin satış gelirleri 4Ç19’da 4Ç18’e göre yüzde ll’lik artışla 4.5 milyar TL’den 4.98 milyar TL yükselirken, yıllık bazda satış gelirlerinde artış oranı yüzde 15.5 oldu. (2019/12 Net Satışlar: 18.7 milyar TL, 2018/12 Net Satışlar: 16.2 milyar TL.) Aktif ve öz sermaye karlılığı geçen yıla göre azalan Holding’in FAVÖK ve brüt kar marjlarında ise iyileşme var. 2.49 milyar TL FAVÖK (yıllık yüzde 73 artış) rakamına ulaşan şirketin FAVÖK marjı yüzde 49.99 (2018/12 FAVÖK Marjı: yüzde 31.94), brüt kar marjı ise yüzde 93.91 oldu. (2018/12 Brüt kar marjı: yüzde 78.36.)
Yatırım harcamalarında 2018’e göre gerileme olduğunu gördüğümüz Holding, 2019’da 4.26 milyar TL kombine yatırım harcaması yaparken şirketin 2019’daki konsolide yatırımları ise 1.9 milyar TL oldu. Şirketin net borç ve net yabancı para pozisyonunda iyileşme olduğu dikkat çekiyor. 2018’de 26.3 milyar TL net borcu olan Holding 2019’u 9.4 milyar TL net borç ile kapattı.
Net yabancı para pozisyon fazlasını 851 milyon TL artırmayı başaran şirketin 4.77 milyar TL net yabancı para fazlası bulunuyor. Bankacılık, enerji, perakende, sanayi, çimento ve sigortacılık faaliyetlerinde yatırımlarına devam eden Holding, bütün iş kollarında operasyonel iyileştirme ve büyüme odaklı yeni yatırımlarını sürdüreceğini belirtti.
Sektör ortalamalarında daha iyi piyasa çarpanlarına sahip olan Holding’in fiyat/ kazanç oranı yüzde 5.07 (Sektör F/K: yüzde 8.76) piyasa değeri/defter değeri oranı ise yüzde 0.58. (Sektör PD/DD: yüzde 1.04.) Beş yıllık ortalamalarda F/K çarpanına bakıldığında güncel F/K çarpanının yüzde 47 iskontolu olduğu görünüyor.
Sabancı Holding hisselerinde 12.63 TL hedef fiyat öngörüyoruz.
Bilanço değerlendirirken nelere dikkat etmeli?
■ Bilançoların ekleri ve dipnotları da incelenmeli
Bilançolar, şirketlerin ilgili tarihlerdeki mali durumlarını gösteren tablolardır. Bu tablolarda yer alan rakamlar ise o bilanço döneminin özeti niteliğindedir. Bu nedenle bilançoda yer alan tek bir rakama göre analiz yapmak sağlıklı olmayabilir. Şirket bilançoları incelenirken ek mali tablolar olan “Gelir Tablosu” ve “Nakit Akım Tablosu” ile bilanço dipnotları da birlikte incelenmeli.
■ Şirketin faaliyetine göre bilanço analizi yapılmalı
Borsadaki her şirketin faaliyet konusu birbirinden farklıdır. Aynı sektörde faaliyet gösteren iki şirketin bile ana faaliyet konuları aynı olsa da diğer faaliyetleri farklılık gösterebilir. Örneğin, üretim yapan ve ürettiği ürünleri satan bir şirket ile üretim yapmayan ama hizmet satan bir şirketin bilanço analizi birbirinden farklı olur.
■ Şirket içinde yer aldığı sektöre ve rakiplerine göre incelenmeli
Örneğin cam sektöründe faaliyet gösteren bir şirketin bilanço rakamlarını cam sektöründe yer alan diğer şirketler ile karşılaştırmalı olarak incelersek hem incelediğimiz şirketin sektördeki yerini daha net görürüz, hem de şirketin sektör ortalamasına göre bilanço performansını daha net değerlendirebiliriz.
■ Satış ve kâr büyümesi önemli
Kurulan her şirketin amacı şüphesiz ki kar elde etmektir. Ana faaliyeti sonucunda ürün ya da hizmet satışı yapan şirketlerin kar rakamları, satış rakamları ile doğru orantılıdır. Yani şirket ne kadar çok ürün ya da hizmet satarsa karı da buna bağlı olarak artacaktır.
■ Şirketin borç durumu ve yabancı para pozisyonuna mutlaka bakılmalı
Şirketler tıpkı bireyler gibi gerek faaliyetlerini devam ettirmek, gerekse de yeni bir yatırım yapmak için borçlanır. Bilanço analizi yapılırken şirketlerin satış, kar ve varlıklardaki artışlara ek olarak borçluluk durumu, borçların yapıları ve borç vadeleri de mutlaka incelenmeli.
Şirketin varsa yabancı para varlık ve yükümlülükleri de incelenerek döviz kurunda oluşabilecek dalgalanmalara karşı durumuna bakılmalı.
Piyasa Değeri / Defter Değeri düşük şirketler
PD/DD oranı, hisse senedi fiyatının iskontolu ya da primli olduğu konusunda fikir veren bir orandır. PD/DD oranı l’in altında ise hissenin iskontolu işlem gördüğü varsayılır.
F/K Oranı düşükler
Fiyat Kazanç oranı, hisse senedine yapılan yatırımın kendisini ne kadar sürede amorti edeceğini gösteren bir orandır. Örneğin bir hisse için fiyat kazanç oranı 10 çıkıyorsa, hissenin kendisini amorti etmesi 10 yıl sürecek anlamına gelmektedir.
Net Kâr Marjı Yüksekler
Net kar büyümesi gibi net kar marjı da şirketlerin karlılık durumunu gösteren oranlardan biridir.
İDİL TARAKLI
