Vergi Avantajları, Vergi Sisteminde Mükelleflere Tanınan Haklar

Vergi Avantajları

“İyi Mali Müşavir az vergi ödeten değil kanunlardaki tüm avantajları kullandırandır”…

Türk vergi sisteminde mükelleflere tanınan haklar ve kolaylıklar kimi zaman bilgi eksikliğinden kimi zaman zamanında müdahale edilemediğinden mükellefler tarafından yararlanılamamaktadır.

Bu avantajlı durumlardan faydalanamayan vergi mükellefleri daha fazla vergi ödemek durumunda kalmaktadırlar. Ya da kendi faaliyetlerine daha fazla kaynak aktarabilecekken bundan bir getiri elde edememektedirler.

Sözlük karşılığı; yarar, çıkar, üstünlük sağlayan fayda anlamına gelen avantaj sağlama yasal olmayan vergi kaçırma gibi değil kanunların müsaade ettiği ölçülerde kanunların avantaj olan unsurlarının kullanılarak daha az vergi yükü taşımaktır. “Vergiyi ödeme gücü üzerinden değil ödemek istediği miktar üzerinden ödeyen gayrisafi yurtiçi hâsılaya göre kayıt dışı ekonominin her gecen gün daha da büyüdüğü ülkemizde; gerek gerçek gerekse tüzel kişilerce, devlete daha az vergi vermek için vergi kaçırma yerine kanunların müsaade ettiği avantaj olacak unsurların kullanılması en doğal ve doğru yoldur. Vergi avantajlarından yararlanarak vergi yükünü azaltmanın yasal oluşu ve yasalarla mükelleflere tanınan bir hak oluşu da bu bölümü cazip kılan unsurlardandır. Tüm vergi kanunlarımıza baktığımıza indirim, istisna, muafiyet gibi bölümler olduğunu görürüz. Kanunlarımızı iyi bilir ve doğru okursak bizlere bir sürü avantaj olacak unsuru sunduğunu görürüz.

Bu konu başlı başına bir kitap olabilecek kapasitedir. Nitekim ilk kitabım Türk vergi sisteminde Bu konuyu çok derin işlememiş olmama rağmen 300 sayfaya yakın bir bölüm almıştı ben okuyucularımıza çok uzun bunları yazmayacağım sadece kanunlardaki avantajları kullanmanın ne kadar önemli olduğunu vurgulamak için aşağıda bazı örnekler vereceğim.

Örneğin; Kurumlar vergisi kanunumuzun 5. Maddesi istisnaları anlatmaktadır. Bakın burada kanun koyucu nasıl bir avantaj sağlamış şirketlerimize; Kanunun 5. Maddesi  1/e bölümünde  gayrimenkul ve iştirak hissesi satışı ile alakalı  olarak “Anonim ve limitet şirketlerin, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan gayrimenkul ve iştirak hisselerinin satışından doğan kazancın, yüzde 75’i kurumlar vergisinden müstesnadır denmiş. Bu avantajdan yararlanabilmek için satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte “özel bir fon” hesabında tutulmalı. Ayrıca, satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi gerekiyor”.

Bakın aynı konu ile alakalı Katma Değer Vergisi kanunumuzun 17. Maddesinde istisnalar anlatılmış burada  diğer istisnalar bölümünde; En az iki tam yıl süreyle kurumların aktifinde yer alan gayrimenkul ve iştirak hisselerinin, satışı KDV’den müstesnadır denmiş (KDV.K Md 17/4-r). İştirak hissesi, bir anonim şirketin hissesi ise ve “hisse senedi” ya da “ilmühaber” bastırılmışsa, iki yıllık süre aranmaksızın, hisse senetlerinin veya ilmühaberlerin teslimi, KDV’den müstesnadır denmiş (KDV K Md.17/4-g).

Yine vergi avantajlarına  Vergi Usul Kanunumuz açısından da bir örnek verecek olursak; Vergi Usul Kanunumuz 328. Maddesinde  şunları görüyoruz “ amortismana tabi olan sabit kıymetlerin satısından elde edilen karı üç yıl vergi dışı bırakılarak yenileme fonuna alınabileceği hükme bağlanmıştır. Fona alınan kâr tutarı üç yıl içinde aynı türde alacağınız sabit kıymetin amortismanından düşülecek, üç yıl içinde aynı türden bir sabit kıymet almaz isek üçüncü yılın sonunda bu kar gelir kaydedilecek.

Özetle satılan sabit kıymetin karı için üç yıl vergi ödemeyeceğiz yenisini alırsak ta zaten amortismanından düşüp hiç vergi ödemeyeceğiz. Sadece birkaç örnek verdiğim kanunlarımızdaki avantajlar o kadar farklı ve çok ki işte bu yüzden Vergi avantajlarının bilinmesi önemlidir. Bunun arkasından iyi bir vergi planlaması yapmak da kaçınılmaz olmaktadır.
Yazar Hakkında

Mali müşavir ve eğitimci olan Nevzat Erdağ aynı zamanda yönetim danışmanlığı yapmaktadır. Yayınlanmış 11 kitabı bulunmaktadır. Erdağ’ın ayrıca sosyal ve mesleki içerikli 100’ün üzerinde yayınlanmış makalesi bulunmaktadır. www.nevzaterdag.com – nevzaterdag@nevzaterdag.com