Üretim Reform Paketi sanayicinin mali yükünü azaltacak

Elektrikte TRT payı kaldırılacak. Planlı sanayi alanlarında emlak vergisi, damga vergisi, harçlar ve ot bedeli kalkacak. Kent içindeki sanayi sitelerinin taşınması desteklenecek…

SANAYİCİNİN mali yüklerim azaltan, yeni teşvikler getiren Üretim Reform Paketi’nin yasalaşma sürece başladı. Paketin yasalaşmasıyla sanayicilerin üretim süreçlerinde ilave yük yaratan elektrikte TRT payı kaldırılacak. Sanayi işletmeleri hafta sonu çalışmak için izin almayacak. Organize Sanayi Bölgelerindeki (OSB) sanayicilere enerji desteği verilecek. Planlı sanayi alanları için emlak vergisi, damga vergisi, harçlar, ot bedeli kaldırılacak, yapı denetim hizmet bedeli indirimi uygulanacak. Sanayici yıllık yaklaşık 344.2 milyon TL’lik TRT katkı payı, 232.3 milyon TL’lik hafta sonu çalışma izni harcı bedeli, 490 milyon TL’lik emlak vergisi yükünden kurtulacak. Sanayicinin mali yükü OSB arsa tahsislerinden KOSGEB payının kaldırılmasıyla yıllık 5.3 milyon TL hafifleyecek. Sanayicinin maliyetlerini düşürücü tedbirlerin mali etkisi yıllık 1 milyar 84 milyon TL’ye ulaşacak.

Üretim Reform Paketi ile yeni teşvikler getirilecek. Kent içindeki sanayi sitelerinin taşınması desteklenecek. 135 sanayi sitesinin taşınma maliyeti 19.7 milyar TL olacak. Yerli üretim desteklenecek. OSB’lere tüm projeleri için kredi, kredi faiz desteği verilecek. Üniversite öğrencilerinin işyeri eğitimleri, teknoloji geliştirme bölgelerinde (TGB) temel bilimler mezunlarının istihdamı desteklenecek. Özel endüstri bölgesi kurulabilecek, üretime hazır sanayi alanları oluşturulacak. OSB’lerde yüksek parsel fiyatlarına üst sınır getirilecek. OSB’lere altyapı ve lojistik ağı genişletilecek. Sanayici OSB’deki parselin tapusunu teminat göstererek yatırım kredisi alabilecek. Üç yıl yatırıma geçmeyen sanayi arsası geri alınacak. Sanayi bölgeleri gayrimenkul şirketi kurarak, yatırımcıya arsa ve bina kiralayacak. Yatırım adaları oluşturulacak. Arazi olmayan bölgelerde deniz doldurularak endüstri bölgeleri kurulacak. İlk uygulama Trabzon’da yapılacak.

TRT PAYINA SON

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mn 77 maddeden oluşan Pakette bu hafta TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülmesi, ardından da TBMM Genel Kurulu gündemine alınması bekleniyor. Üretim Reform Paketi’nde, sanayicilerin mali yüklerini azaltıcı önemli düzenlemeler yer alıyor. Paket ile sanayicilerin elektrikte TRT katkı payı kaldırılacak. Paketin yasalaşmasıyla sanayi sicil belgesine sahip sanayi işletmelerine yapılan elektrik enerji satışlarından TRT katkı payı alınmayacak. 2015 ‘te sanayicilerin ödediği TRT payı 344.2 milyon TL’ydi.

Hafta Tatili Kanunu ile Belediye Gelirleri Kanunu’nun ilgili maddelerinde değişikliğe gidilerek, sanayi işletmelerinin her yıl hafta tatili günlerinde çalışabilmek için belediyelerden, hafta sonu çalışma ruhsatı alma zorunluluğu kaldırılacak.

EMLAK VERGİSİ KALKIYOR

Endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler ve sanayi sitelerinde yer alan binalar, emlak vergisinden muaf olacak. Bunun OSB’ler için yıllık mali etkisi 360 milyon TL, sanayi siteleri için 127.8 milyon TL düzeyinde hesaplandı. Geçen hafta Üretim Reform Paketi’ne yönelik bilgilendirme toplantısı düzenleyen, Sanayi Komisyo-nu’nda sunum yapan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü’nün verdiği bilgiye göre emlak vergisi sanayi sicili almış her sanayici için kaldırılacak. Pakete göre endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve OSB’lerin yararlandığı yüzde 75’lik yapı denetimi hizmet bedeli indiriminden, serbest bölgeler ve sanayi siteleri de yararlanacak. OSB arsa tahsislerinden KOS-GEB payı kaldırılacak. OSB’lerden 2015 yılında alman pay 5 milyon 270 bin TL düzeyinde gerçekleşmişti. Paketin yasalaşmasıyla sanayici yaklaşık yıllık 5.3 milyon TL’lik mali yükten kurtulacak.

ENERJİ DESTEĞİ

OSB’deki sanayicilere eneıji desteği verilecek. OSB’lerde yer alan yatırımcıların en büyük girdisi olan elektrik enerjisi ile proseslerinde kullanılan doğalgaz faturalarının üretim üzerindeki payının desteklenmesi ile piyasada daha rekabetçi ürünlerin elde edilmesi mümkün olacak. Planlı sanayi alanlarında yatırım maliyetinin azaltması amacıyla, bu bölgelerde bulunan arsaların tahsisine ilişkin sözleşme ve taahhütnameler damga vergisi istisna olacak. Aynı şekilde bu bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri, bu arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis sözleşmeleri uyarınca tahsis edilenlere devir ve tescil işlemleri ve bu arsa üzerine inşa edilen binaların cins değişikliği işlemleri harç istisnası kapsamına alınacak.

SANAYİ SİTELERİ TAŞINACAK

Yerleşim alanı içinde kalmış sanayi sitelerinin taşınması için taşınma masrafları kredi ile desteklenecek. Taşınmada gönüllülük esas olacak. Bakan Özlü’nün verdiği bilgiye göre, ilk etapta 2017 yılında İsparta, Malatya, Düzce, Rize, Konya, Uşak, Elazığ ve Samsun’daki sekiz sanayi sitesi taşınacak. 6 bin 422 işyerinin bulunduğu, yaklaşık 25 bin kişinin istihdam edildiği bu sanayi sitelerinin taşmma maliyetleri ise 2 milyar 976 milyon TL’ye ulaşacak.

OSB’lerde yüksek parsel fiyatlarına sınırlama geliyor. Buna göre parsel birim maliyeti üzerine artı yüzde 25 kar konulabilecek. Yatırımcının finansman imkanlarına ulaşımı kolaylaştırılacak. Sanayici OSB’deki parselin tapusunu teminat göstererek yatırım kredisi alabilecek. Yatırım yapılmayan parseller üretime kazandırılacak. Sanayi parseli tedarik edilip, üç yıl süresince faaliyete geçilmeyenler geri alınacak. Bu kapsamda yaklaşık 200 parsel bulunuyor.

Organize sanayi bölgelerine gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi kurma hakkı getirilecek. Bunlar aracılığı ile OSB’lerde katılımcılara üst yapışız, üst yapılı parsel satılacak, kiralanacak. Yatırımcılara tamamen veya kısmen bedelsiz arsa tahsis edilebilecek. Bu kalkınmada öncelikli yörelerde ağırlıklı olarak uygulanacak.

AR-GE KAPASİTESİ ARTIRILACAK

Araştırmacı öğrenciler desteklenecek. Bilimsel araştırma projelerinde çahşan öğrencilerin burs imkanları artırılacak. Üniversitelerde sanayiye yönelik araştırma yapanlar ve yenilikçi projeler desteklenecek. YÖK izniyle teknoloji transfer ofisi kurulabilmesi, ücretli araştırma izni verilebilmesi, doktora sonrası araştırması istihdam edilebilmesi sağlanacak.

Yükseköğretim Kalite Kurulu, Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu, Meslek Yüksekokulları Koordinasyon Kurulu kurulacak. Üniversitelerde uygulamalı eğitim teşvik edilecek. Paket ile üniversitelerin fen bilimleri ile mühendislik bilimlerinde okuyan öğrencilerin eğitimlerinin en az bir yarıyılını işyerinde geçirmelerim zorunlu hale getirme yetkisi getirilecek. OSB’lerde endüstri meslek lisesi ve meslek yüksekokullarına destek verilecek. OSB içindeki meslek yüksekokullarında okuyan her bir öğrenci için eğitim desteği olacak. TGB’lerde temel bilimler mezunlarının istihdamı desteklenecek.

YERLİ ÜRETİME DESTEK

Yapım işleri, sanayi işbirliği uygulamaları kapsamına alınacak. Kamu ihalelerinde yazılım dahil yerli üreticiye yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanacak. Yapım işlerinde yerli ürünlerin kullanılması şartı getirilecek.

Fabrika, liman gibi üretim tesisleri ile planlı sanayi alanlarında demiryolu bağlantısının ve iltisak hatları yapılacak. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı karayolunu yaparken, bunların bağlantılarını da yapacak. Islah OSB uygulaması başlatılacak. Yurtdışmda kurulacak OSB’ler aracılığıyla OSB birikiminin ihraç edilmesi sağlanacak. Üretime hazır sanayi alanları oluşturulacak. Organize sanayi bölgesi, endüstri bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, serbest bölge ve sanayi sitesi için uygun sanayi alanları belirlenecek ve bu alanlardan uygun görülenlerin altyapıları yapılacak.

ÖZEL ENDÜSTRİ BÖLGELERİ

Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan veya bulunmayan araziler, yatırımcıların başvurusu üzerine özel endüstri bölgesi olarak ilan edilecek ve ilan edilen alanlardaki yatırım süreçleri, izin ve ruhsatların sonuçlandırılması ve bu bölgelere verilecek ek teşviklere ilişkin Bakanlar Kurulu yetkilendirilecek. Büyük yatırımlar için sanayici tarafından yönetilecek alanlar oluşturulacak. Alternatif alan bulunmaması durumunda Endüstri Bölgeleri Kanunu’na göre kurulan ve işletilen, mevcut en iyi teknikleri kullanan endüstri bölgelerinin kıyılarda kurulabilmesine imkan tanınacak.

Yeni düzenleme ile deniz doldurma yoluyla endüstri bölgesi kurmanın önü açılacak. Bu uygulamanın ilk örneği Trabzon Arsin’de yapılacak endüstri bölgesi olacak. Özlü’nün verdiği bilgiye göre, Trabzon bölgesinde sahilde yaklaşık bin 500 dönüm arazide endüstri bölgesi oluşturulacak. Yaklaşık 15 metre derinliğe kadar denizde dolgu çalışması yapılacak.

ENERJİ VERİMSİZ ÜRÜNLERE ENGEL

Enerji verimsiz ürünlerin kullanımını engellenecek. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin kapsamının genişletilecek. Enerji verimsiz ürünlerin denetlenmesi ve uygunsuzluk durumunda idari yaptırımlar uygulanacak. Piyasa gözetimi ve denetimi idari para cezası miktarları artırılacak. Bakan Özlü’nün verdiği bilgiye göre, 2016 yılı PGD idari para cezası yaklaşık 12 milyon TL düzeyinde bulunurken, bu düzenleme ile 2017 yılı için yaklaşık 48 milyon TL artış bekleniyor.

Ot bedeli muafiyeti 13.9 milyon TL

Mera Kanunu gereği mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan arazilerde yatırımlar yapılırken, tahsis amacı değişikliğine gidiliyor. Tahsis amacı değişikliği yapılan yerlerde, alanın durumu ve mera vasfına göre 20 yıllık ot kaybı hesaplanarak “ot bedeli” adında bir ücret ödeniyor. Ot bedeli hesaplanırken, alan birim değerinde yetişen ot miktarı önce 20 ile çarpılıyor. 20 yıllık ot miktarının bulunmasının ardından söz konusu rakam kuru ot bedeli fiyatları ile çarpılarak elde ediliyor.

Üretim Reform Paketi’nde, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın talebi üzerine endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler ve taşınacak sanayi siteleri için ihtiyaç duyulan alanların vasıf değişikliğinin yapılması ve bu değişiklik için ot bedeli ödenmemesi öngörülüyor. Bakan Özlü’nün yaptığı açıklamalara göre, hali hazırda toplamda bin 154 hektarlık alana sahip beş OSB ile 5 bin 257 hektarlık alana sahip iki endüstri bölgesi için ot bedeli ödenmesi gündemde. Paketin yasalaşmasıyla söz konusu beş OSB’de 3 milyon 844 bin TL, iki endüstri bölgesinde 10 milyon 85 bin TL olmak üzere toplamda 13.9 milyon TL’lik ot bedeli muafiyeti sağlanacak.

Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu

Üretim Reform Paketi ile illerde dokuz kişiden oluşacak Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu kurulacak. Bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım imkanı tanınıyor. Bunun için alternatif alan bulunmaması, Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu’nun uygun görmesi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilmesi şartları getiriliyor.

4. Sanayi Devrimi’ne geçişin önü açılıyor

Türkiye’nin istihdamı ve yerli üretimi artırması için üretime dönme mecburiyeti var. Üretim Reform Paketi’nde yerli üretimi destekleyen kararlar bu nedenle önemli. Yeni teşvikler getiriliyor, sanayicinin üzerindeki bazı mali yükler azaltılıyor. Sanayicinin rekabet gücü ve işletmelerde sağlanan kaynaklarla verimlilik artacak.

Bu nedenle Üretim Reform Paketi’ni sanayici açısından önemli bir paket olarak görüyorum. Üretimin ve ihracatın artacağını düşünüyorum. Parsel satış fiyatlarına üst limit getirilmesi, buralarda yatırım yapmak isteyenlerin mali yüklerini hafifletecek. Sanayicilerin kaynaklarını başka alanlara kaydırmasını sağlayacak. Zeytinlikler bizim bölge için çok önemli.

Zeytinliklerin mutlaka korunması lazım ancak yatırımcının da iş yapabilir hale gelmesi gerekiyor. Eğer çevreyi kirletmiyorsa, zeytinliklere de zararı yoksa fabrikaların da yapılacağı alanlar açılmalı diyoruz. Mevcut kanunda 3 km sınırı var.

Çevresel tedbirler alınıp, zeytinliklere mesafelerin daha kısa mesafeye indirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Hülya genç sertkaya