Türkiye’de puzzle tutkunları çoğaldıkça satışlar da artıyor

Türkiye’de puzzle tutkunları çoğaldıkça satışlar da artıyor. 10 firmanın 18 markasıyla rekabet ettiği pazarın yıllık hacmi 25 milyon TL’ye ulaştı. Yerli üretici Perre Group ise Anatolian markasıyla ihracata da başladı.

TÜRKİYE’DE yılda 2 milyon kutu puzzle satıldığı tahmin ediliyor. Bu satışların yüzde 60’ı çocuk, yüzde 40’ı ise büyüklere yönelik. Pazarın büyüklüğü ise 25 milyon TL düzeyinde. 300 parçaya kadar puzzle’lar çocuklara hitap ederken 300 ile 32 bin parçaya kadar olanlar yetişkin puzzle’ı olarak kabul ediliyor. 32 bin parçalık eserler 600 TL’den satılıyor. Yetişkinlerin en çok tercih ettikleri puzzle türü ise bin parçalık olanlar.

Kitabevlerinde giderek kendilerine daha büyük ve geniş raflar ayrılan puzzle pazarı, son yıllarda giderek büyüyen bir görünüm sergiliyor. Yaptığımız araştırmaya göre, Türkiye’de puzzle üreten ve satan 10 firma var. Bu 10 firmanın 18 markası tüketiciye ulaşıyor. Pazarda rekabet eden 10 firmadan yalnızca üçü üretici. Bunlar Anatolian markasıyla bilinen Perre Group, KS Games’in üreticisi Onur Puzzle ile Gold markasıyla üretimini sürdüren lskenders Puzzle.

Anatolian, Perre ve Kırkpapuç’un sahibi olan grup, Ankara Ostim’deki tesislerinde üretimini sürdürüyor. Bu işle Ankara Zafer Çarşısı’ndaki babasının kitabevinde puzzle satarak 1998 yılında tanıştığını söyleyen Perre Group Ortağı ve Genel Müdürü Hakan Karlar, 2008 yılında üretime girdiklerini söylüyor. 2010 yılında ortağı Aydın Aytekin ile Perre Group’u kurduklarını belirten Karlar, “Puzzle üretmek niş bir iş. Avrupa’da bu işi yapan yedi sekiz firma var. Üretim kalitesi konusunda onlarla başa baş seviyeye geldik. Hedefimiz yılda 400 bin kutu puzzle üretmek” diye konuşuyor. Perre Group’un Ostim’deki tesislerinin 2 bin 400 metrekare kapalı alanı var. Türkiye genelinde 800 noktada ürünleri satılan şirketin 34 çalışanı bulunuyor. Şirketin yıllık cirosu ise 4 milyon lirayı buluyor.

HEM ÇOCUKLARA HEM BÜYÜKLERE

Onur Yıldırım’ın kurduğu Onur Puzzle ve Oyuncak Sanayi ise, 1990 yılından beri İstanbul Beylikdiizü’ndeki Mermerciler Sanayi Sitesi’nde KS Games adıyla üretimini sürdürüyor. Ürünlerinin yüzde 30’unun çocuklara yönelik olduğunu söyleyen Onur Yıldırım, ürünlerinin Carrefour, Tesco Kipa, Real, Toyzzshop, Hayal Dünyası, İnkilap, Özdilek gibi zincir marketlerde satıldığını vurguluyor. Onur Puzzle’ın ikiden 4 bin parçaya kadar üretimi var. Aylık olarak da 40 bin kutu puzzle satıyor. Bu yıl Alman Schmidt markasının Türkiye distribütörlüğünü alan firma, Walt Dis-ney’in bazı karakterlerinin de lisansını almış. Yıldırım kısa bir süre önce Kayıp Balık Ne-mo’nun lisansını aldıklarını ve son zamanlarda çocuk puzzle işine daha fazla ağırlık verdiklerini söylüyor.

İHRACATI DA YAPILIYOR

Yerli puzzle üreticileri ihracata da başladı. Perre Group, Anatolian markasıyla ilk ihracatını geçen yıl yaptı. Şirketin Genel Müdürü Hakar Karlar, “Kanada Güney Afrika, Almanya, ABD, Macaristan ve Rusya’ya puzzle ihraç ediyoruz. New York’taki fuarda aldığımız siparişlerle yılın ilk çeyreğinde Güney Kore’ye koleksiyonlarımızı sattık” diyor. Bu yıl 400 bin euro’luk puzzle ihracatı yapmayı hedeflediklerini söyleyen Karlar, “Puzzle muhafazakar bir ürün.

Yabancı müşteriye bir kere mal satmak önemli. Belli bir kalitenin altındaki ürünü satamazsınız. Biz bu alanda ihracatta öncü olmak istiyoruz” diye konuşuyor.

Onur Puzzle da iki yıldır ihracat yapıyor. Onur Yıldırım, Fas, Almanya, Amerika, Mısır, Yunanistan, Bulgaristan, Lübnan ve Çek Cumhuriyeti’ne satış yaptıklarını söylüyor. Şimdilik ihracat rakamlarının sembolik düzeyde olduğunu belirten Yıldırım, “Önümüzdeki yıllarda ciromuzun yüzde 20’sini ihracattan karşılamak istiyoruz” diye hedeflerini açıklıyor.

3 BOYUTLUSU DA VAR

Türkiye’nin en büyük puzzle ithalatçılarından biri ise Heidi Oyuncak Sanayi… Ankara merkezli firma Ali Şentürk ve Bedii Telsiz tarafından 1983 yılında kurulmuş. Toptancı firma olarak 30 yıl önce puzzle satışına başlayan firma, 1992’de İspanyol Educa&Borras’ın Türkiye temsilciliğini almış.

Merkezi Ankara’da bulunan şirket 2011’de kendi markası Art Puzzle’ı piyasaya sundu. Şirketin ortağı Ali Şentürk, halen satışlarının yüzde 60’ının Educa markasından geldiğini, cirolarının ise 5 milyon liraya ulaştığını vurguluyor. 2011’de metal ve ahşap içerikli, ipli üç boyutlu puzz-le’ı Eureka markasıyla pazara sunduklarını vurgulayan Şentürk, “Pazar yeniliklere açık. Kendi markamız Art Puzzle’ı da pazara sunduk. Uzakdoğu’da ürettiriyoruz” diyor.

MALİYETİ TELİF BELİRLİYOR

Puzzle işinde görsellik, dolayısıyla resim çok önemli. Bu noktada da telifler devreye giriyor. 70 yılın üzerindeki resimlerde imaj yani fotoğraf bedeli alınmıyor. Ancak bu durumda da resmin orijinal fotoğrafını bulmak sorun oluyor. Daha yeni eserlere ise telif ve imaj bedeli veriliyor.

Puzzle üreten veya ürettiren şirketler, çağdaş ressamların resimlerinin telif haklarını satın alan sitelerden puzzle imaj haklarını alıyorlar. Bugünlerde bu işin piyasasında, çağdaş bir ressamın bir resminden 3 bin 200 adet puzzle basma hakkı almak için 400 euro ödeniyor. Ancak firmalar kendi ressam ve fotoğrafçılarını da çalıştırıyorlar. Heidi Oyuncak Sanayi’nin ortağı Ali Şentürk, puzzle fiyatlarını telif ücretlerinin belirlediğini vurguluyor. Şentürk, Türkiye’ye özgü resimleri daha rahat yaptırabilmek için kendi ressamlarını çalıştırmayı tercih ettiklerini belirtiyor.

DEPRESYONU TEDAVİ EDİYOR

Puzzle satmaya dört yıl önce hobi olarak başlayan Doktor Abdullah Kasa-poğlu da geçen yıl iki markayı Türkiye’ye getirdi. Kasapoğlu’nun sahibi olduğu Asimetrik ve Paralel Tanıtım adlı şirket, geçen yıl Çek Dino ve İtalyan Ri-cordi markalarının Türkiye temsilcisi oldu. Kasapoğlu, dört yıl önce Kadıköy’de Hobi Galeri adıyla bir mağaza açmış. Aynı zamanda puzzlegaleri.com adlı bir site kuran Kasapoğlu, bu sitede tüm markalarının puzzle’larını da satıyor. “2 bin 500 çeşit puzzle ile Türkiye’nin en büyük puzzle stoğu bizde” diyen Kasapoğlu, her yıl hem Online hem mağaza satışlarının arttığını vurguluyor. Kasapoğlu, puzzle yapmanın ağır depresyon ve kanser hastalarında tedaviye yardımcı olduğunu söylüyor.

Kişiye özel puzzle üretiyor

Can ve Canan İskender kardeşler puzzle’ı kendilerine girişim alanı olarak seçmiş. Kardeşler İskenders Puzzle şirketini kurmuş. Canan İskender şirketin kuruluşunda KOSGEB’den hibe desteği de almış. Şirketin ortağı Can İskender, Gold markasıyla bin – 2 bin parçalık puzzle üretimi yaptıklarını söylüyor. Ancak asıl ağırlıklı faaliyetleri kişiye özel puzzle ve promosyon ürünlerinden oluşuyor:

“Bize fotoğrafını gönderen müşterilerimize 2 bin parçaya kadar puzzle üretip gönderebiliyoruz. 2 bin parçalık bir puzzle’ın fiyatı 100 TL. Ayrıca firmalara yönelik promosyon puzzle da üretiyoruz. Puzzle’lar 20 parçadan 2 bin parçaya kadar istenilen özelliklerde olabiliyor. Biz boş puzzle da üretiyoruz. Bunları fotoğrafçılar alıp üzerine istedikleri resmi basabiliyor. Bu ürünle 2006’da ilk ihracatımızı yaptık. Halen ağırlıklı olarak promosyon ürünleri olmak üzere Amerika, Kanada ve Avrupa ülkelerinin de içinde bulunduğu 15 ülkeye ihracat yapıyoruz. Bazı firmalara fason üretimimizi de sürdürüyoruz. Pepe’nin yap-boz ve oyun gruplarının üretimine de biz yapıyoruz.”

Rahime Baş Uçar