Türkiyede Alüminyum Jant Üretimi

Türkiye yaklaşık 15 milyon kapasiteyle Avrupa’nın en büyük alüminyum jant üreticilerinden biri haline geldi. Neredeyse tam kapasiteyle çalışan Türk şirketleri, Avrupa’daki krizden de faydalanarak dünya otomotiv devlerinin jant ihtiyacını karşılıyor.

Jant üretimimiz 25 yılda bin kat arttı

Türkiye jant üretiminde Avrupa’nın en önemli merkezlerinden biri haline gelmiş durumda. Özellikle İzmir, Manisa bölgesini jant üretiminin kalbi olarak da görebiliriz. Türkiye’de alüminyum alaşımlı yerli jant üretimi 25 yıl önce yıllık sadece 15 bin adetti. Bugün bu rakam 15 milyon jant/yıl kapasiteye ulaşmış durumda. Bu kapasiteyle Türkiye, alüminyum jant üretiminde Avrupa’nın en büyük oyuncularından biri haline geldi.

2012’de yüzde 95 kapasiteyle üretim yapan Türk şirketleri, ürettikleri jantların yüzde 80’ini OEM pazarına, yani doğrudan üreticilere sattılar. Renault, Fiat, VW, Peugeot, BMW, Bentley, Audi, Mercedes başta olmak üzere tüm markalara jant satıyoruz. Yani dünya otomotiv endüstrisini yönlendiren bütün şirketler alüminyum jant ihtiyaçlarını Ege Bölgesi’nden karşılıyor.

ÜÇÜNCÜ BÜYÜK

Ösen Ailesi tarafından 1956’da kurulan CMS, 2012’de 6 milyon 800 bin adet jant sattı. Bu yıl ise 7 milyon 500 bin adetlik bir hedef var. Bu rakamla Avrupa’nın dördüncü büyük alüminyum jant üreticisi olan şirket, son yatırımlarla toplam 7.5 milyon adet kapasiteye ulaştı.

Bu kapasitenin önemli bölümü 1985’te faaliyete geçen İzmir Pınarbaşı ve 2007’de açılan Çiğli fabrikasından sağlanıyor. Geçtiğimiz mayıs ayında devreye giren üçüncü fabrikanın 2015’te tam kapasite ile üretime başlamasıyla birlikte, CMS’nin toplam kapasitesi de 9.5 milyon adede ulaşacak. CMS bu kapasiteye çıktıktan sonra Alman Ronal ve Bor-bet’in ardından üçüncü büyük üretici haline gelecek.

HEDEF RUSYA

Bugün CMS neredeyse tamamen ihracata dönük bir şirket haline gelmiş durumda. 2000’lerin başında yüzde 90 iç piyasa yüzde 10 ihracat çalışan CMS, ihracat pazarlarına yönelik yatırımların karşılığını alarak üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden bir şirket haline geldi.

CMS Yönetim Kurulu Başkanı Berat Ösen’in şu sıralar gündeminde ise Rusya var. Ösen bununla ilgili olarak “Rusya otomotiv pazarı hızla büyüyor. Birçok otomotiv devi Rusya’da tesis kuruyor. Bu yüzden rotamızı Rusya’ya çevirdik. Üretim tesisi yatırımı için araştırmalarımız devam ediyor” yorumunda bulunuyor.

PAZARINI GENİŞLETİYOR

VW, BMW, PSA, GM ve Renault gibi üreticilerle yoğun olarak çalışan ve üretiminin tamamını ihraç eden Cevher, pazarın önemli isimlerinden biri. Şirketin 2010’da 1 milyon adet seviyesinde olan alüminyum alaşımlı jant satışı, 2011’de 1 milyon 350 bine, 2012’de ise 1 milyon 450 bine çıktı. Bu yılın beklentisi ise 1.5 milyon adet.

Cevher Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Özyavuz, 2014 yılından itibaren ise Avrupa’da daralmanın tekrar pozitife dönmesine paralel olarak yıllık iki milyon jant üzeri üretim seviyesine çıkmayı hedeflediklerini söylüyor.

“Şu an Brezilya ve Rusya gibi gelişen pazarlardaki OEM üreticileri ile yoğun bir görüşme trafiği içerisindeyiz. Bu görüşmeler olumlu meyvelerini vermeye başladı. Brezilya’ya ilk ihracatımızı geçtiğimiz haftalarda gerçekleştirdik. Yakın zamanda Avrupa’ya ilave olarak Güney Amerika’nın da Cevher için önemli bir pazar haline geleceğini söyleyebilirim” diyen Özyavuz, Avrupa ve Avrupa dışında üretim yapmak için çalışmalarına devam ettiklerini söylüyor.

YATIRIMLAR SÜRÜYOR

İnci Holding ve Maxion \Vheels ortak yatırımları olan HL Jantaş ve HL inci Jant pazarın en önemli oyuncularından biri. Bu iki şirketin çatısı altında üretim yapan dört fabrika yılda 11 milyon 100 bin adet üretim kapasitesine sahip. Bu üretimin sadece 1 milyonu alüminyum jant, geriye kalan üretim ise daha çok ağır vasıtalarda kullanılan çelik jantı kapsıyor.

Bu dört fabrika üretiminin yüzde 80’ini ihraç ediyor. Şirketin müşteri portföyünde Mercedes-Benz, MAN, Isuzu, Ford, Volvo, Renault, Volks-wagen, BMW, Fiat, Peugeot, Citroen, Dacia ve Nissan gibi markalar bulunuyor.

İnci-Maxion Jant Grubu, aynı lokasyonda ağır ve hafif ticari araçlar ile binek otomobiller için çelik ve alüminyum jant üretimi yapan tek gaip olarak öne çıkıyor.

HLJantaj ve HL İnci Yönetim Kumlu Başkanı Mustafa Zaim, geçen yıl faaliyete giren yeni alüminyum jant tesislerinin ilk etapta binek ve hafif ticari araçlar için yıllık 1 milyon alüminyum jant üreteceğini söylüyor. Yeni tesislerinin tam kapasite devreye girmesi ile birlikte yüzde 15’lik ek büyüme hedeflediklerini söyleyen Zaim, 2013’de 15 milyon dolar daha ek yatırım yapılacağını belirtiyor.

OTOMOBİLE BAŞLADI

Pazarın bir başka önemli isimlerinden Jantsa, 2013’ü büyüme yılı ilan eden şirketlerden. Bugüne kadar tarımsal araç, iş makinesi, ticari araçlar ve savunma sanayi için jant üretimi gerçekleştirerek 80 ülkeye ihracat yapan Jantsa, yeni iştiraki JMW ile otomobil jant üretimine de girdi.

JMW hatırlanacağı gibi 2011’de İtalyan CLN ile yapılan oıtaklık sonucunda kurulmuştu. Jantsa, yeni girilen küçük araç jant pazarında, 2013 yılında 500 bin adet otomobil jant satışı gerçekleştirmeyi, yıllık otomobil jant üretim kapasitesini ise 2 milyon adede ulaştırmayı hedefliyor. 2013’e ilişkin toplam hedef ise, 1 milyon 100 bin jant satışı gerçekleştirmek ve 78 milyon dolar ciro yakalamak.

Emrah Gürkan / Ekonomist