Toprak Çuvalları İle Yapılaşma

Sürdürülebilir Bir İnşaat Metodu: Toprak Çuvalları İle Yapılaşma, Güvenli, Düşük Maliyetli ve Sürdürülebilir Bir İnşaat Metodu, Depreme Karşı Toprak Çuvalları İle Yapılaşma, Deprem İçin Sürdürülebilir Bir İnşaat Metodu

Peru’da yaşayan bölge halkının yaşadığı deprem felaketi sonrası tutumu size tanıdık gelecektir.

“Bazı sürdürülebilir önlemlerin uygulanmasının önündeki tek engel, kültürel bariyerlerdir.”

Aşağıda Peru depremiyle ve Peru’daki halkın davranışlarıyla ilgili pek çok tespit, Türkiye’de yaşayanlara maalesef tanıdık gelecektir.

“Ateş Çemberi” Asya’dan Yeni Zelanda’nın kuzeyine, oradan da Amerika’nın güney sahillerine uzanan 25.000 millik aktif bir sismik bölge. Bu bölge, dünyanın sismik aktivitesinin %90’ına ve dünyanın en yıkıcı deprem felaketlerinin %81’inden fazlasına ev sahipliği yapmaktadır.

Ateş Çemberi’ndeki ülkelerin çoğu, yapılaşmasının temelinde, halen depreme karşı en savunmasız metodlar hakim olan “gelişmekte olan” ülkelerdir.

Peru’daki Pisco 2007’de tüm şehri molozlar altına gömen 7,9 büyüklüğünde bir deprem felaketi yaşadı. Fakat sürdürülebilir ve güvenli bir yapılaşma metodu olan “toprak çuvalları ile inşa” (earthbags) dayanıklı, sürdürülebilir ve çevre dostu bir yapılaşmanın mümkün olduğunu kanıtladı. Bu yöntem neden dünyanın geri kalan bölgelerinde de uygulanmasın?

Peru’nun Pisco şehrinin %80’i 2007 depremi sırasında tahrip oldu, 500 Peru’lu öldü, 15.000’i evsiz kaldı. Dünyanın dört bir yanından Peru’ya 6 ay boyunca yardım aktı. Ancak dünyanın dikkati kısa sürede başka gündemlere çevrildi ve Pisco Şehri kendi kaderine terk edildi. Bu durum size tanıdık geliyor mu?

Yaklaşık 4 yıl sonra şehir hala kaos yaşamaya devam ediyordu. Gecekondular yaşam biçimi haline geldi, kovalar banyo yapmak için tek araç oldu ve aileler duvarları ya da kapıları olmayan tentelerin altında yaşamaya mahkum oldular. Ayrıca bu durum onları, sahip oldukları az sayıda şeyden mahrum bırakan hırsızların da hedefi haline getirdi.

Durum bu derece vahimdi ama bölge halkı evlerini yeniden inşa ederken bile, eski hatasını yineleyerek aynı güvenilmez yapı malzemelerini kullanmaya başlamıştı. Bu da bizlerin oldukça aşina olduğu bir durum.

Bölge halkının bu dayanıksız malzemeleri kullanmaya devam ederken tek söyleyebildiği bunları kullanmaya alışkın oldukları idi. Bölgeyi tekrar depremlerin vuracağının kaçınılmaz olduğunu kabul etmelerine rağmen…

Aslında toprak-doldurulmuş çuvallarla dayanıklı yapılar inşa etme fikri yeni sayılmaz. Önceki yüzyılda savaş sırasında yer altı sığınaklarını selden korumak için kullanılmışlardı. Ancak daha yakın dönemde İranlı mimar Nader Khalili, bu metodu ev inşasında kullanılmak üzere mükemmelleştirdi. Bu orijinal fikrin aslında Nasa’nın ayda toprak çuvallarından bina inşa edebilmesi için bulunmuş bir çözüm olmasına rağmen dünyanın dört bir yanında benzeri görülmemiş bir başarıya ulaşmıştır.

Bu yapı metodunun ardındaki bilim oldukça basittir. İnşa edilecek yapıya bağlı olarak, kum, toprak ya da toprak konsantresi ile doldurulmuş çeşitli boyutlarda plastik çuvallar kullanılır. Binanın duvarlarını ve temelini oluşturmak üzere kullanılan bu çuvallar, dikenli tel, inşaat demiri ya da harç ile sabitlenir.

Bu metodun avantajları inanılmaz derecede büyüktür:

• Sürdürülebilirlik bunlardan bir tanesidir.

•Bu yapılarda kullanılan materyallerin maliyeti sıradan inşaatlarda kullanılan materyallerden çok daha azdır. Pisco’dan açıklanan rapora göre, temelden çatıya kadar toprak çuvallarıyla bir ev inşa etmenin bedeli yalnızca 2.500 $ civarındadır!

• Bu tekniğin bir başka avantajı, yapım tekniğinin oldukça basit olması, malzeme çeşidinin az olmasıdır. Dolayısıyla bir aileye bir parça rehberlik edilirse her şeyi 3-4 günde kavrayarak kendi evini inşa edebilir.

• Sonuncu ve belki de en önemli avantajı, toprak çuvallarının depreme dayanıklı olmasıdır. Toprak dolu çuvallarla yapılaşma, “Yeryüzü-tekstili yapılaşması” nın kapsamında bir alandır ve sismik aktivitelere karşı esneklik avantajının yanı sıra kasırgalara karşı da dayanıklıdır. Tuğla ile yapılaşma bu esnekliğe sahip değildir. Ayrıca toprak çuvaldan yapılmış evler daha az termal enerji emer ve nem ve sıcaklı dengesini korur.

Bölge halkının alışkanlıklarını değiştirmeye direnmesine karşın, verilen eğitimlerle onların bu yapı yöntemini öğrenmesi için çalışmalar sürüyor. Sivil toplum kuruluşları çok çaba gerektiren bu sürecin olumlu sonuç vereceğine yürekten inandıkları için vazgeçmediler.

Pisco’da toprak çuvallardan inşa edilen yapıların sayısı arttıkça, bölge sakinlerinin gözü bu yapılara alışıyor ve bu yapılar onlarda merak uyandırmaya başlıyor. Yavaş yavaş bu yapı metodu hakkında daha fazla sorular sormaya başladılar. Amacın hayat kurtarmak olduğu düşünülürse bu oldukça büyük bir ilerleme.

Ateş Çemberi’nin tektonik yatağı, felaketlere ve zorluklara yol açan kaçınılmaz bir kaynak.
Bu durumda, güvenli ve sürdürülebilir yapılaşmanın bu ülkeler tarafından benimsenmesi hayati önem taşıyor!

Makale : Ece Burgaz :    Kaynak Link : frasb