Termal Turizm Yatırımları Hız Kazandı
Termal kaynakları ile dünyanın ilk yedi ülkesi arasına giren Türkiye’de 46 kentte 190 kaplıca tesisi bulunuyor. Kür merkezlerine olan talebin artmasıyla birlikte Bolu’dan Afyon’a, Balıkesir’den Eskişehir’e kadar Türkiye’nin hemen her kentinde termal yatırımlar yapılmaya başladı. Son beş yılda 18 yeni tesis ile 4 bin 252 oda devreye alınırken, Avrupalı ve Ortadoğulu turistler hedefleniyor.
Termal turizm, Almanya, İtalya, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin turizmine çok olumlu katkı sağlayan bir turizm çeşidi. Önemli bir jeotermal kuşak üzerinde yer alan Türkiye, kaynak zenginliği ve potansiyeli açısından dünyada ilk yedi ülke arasına girerken, Avrupa’da da birinci sırayı alıyor. Ne var ki bu potansiyelini yukarıda sıraladığımız ülkeler kadar değerlendirildiği söylenemez.
Son dönemde yerli ve yabancı turizm talebindeki artış ile birlikte termal sahasındaki yatırımcı sayısı da hızlı bir artış eğilimine girdi. Yaptığımız araştırmaya göre, son beş yılda termal sahasında faaliyet yürütecek, 5 yıldızlı 18 yeni tesiste 4 bin 252 oda ile 11 bine yakın yeni yatak devreye alındı. Önümüzdeki yıl devreye alınması planlanan termal tatil kasabası ve otellerden oluşan beş yeni tesise de 1 milyar 170 milyon TL’lik yatırım yapılması planlanıyor.
BALÇOVA ÖRNEĞİ
İzmir Balçova’da hizmet veren Balçova Termal, bu alanda dünyaya açılan, Avrupa dan ve Türkiye’den doktor reçetesi ile kür turisti ağırlayan bir merkez olarak öne çıkıyor. Yeni açılan tesislerin de Avrupa ülkeleriyle akredite olarak Avrupalı turistleri sağlık sistemi şemsiyesi altında ağırlamaları planlanıyor.
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, Türkiye’deki kür merkezlerinin Avrupa’da olduğu gibi doktor reçetesiyle ve harcaması devlet tarafından karşılanan bir sisteme dönüştürülmesiyle daha verimli hale geleceğine vurgu yapıyor. Ayık, 21 gün ve üzeri sürelerle konaklama yapan termal turistlerin sayısının artırılmasının Türkiye ekonomisine ciddi bir döviz girişi sağlayacağını da belirtiyor.
I MİLYAR DOLARLIK PAZAR
Türkiye’de 1 milyar dolarlık termal turizm pazarı olduğunu belirten Türkiye Kaplıca Talasso ve Kür Merkezleri Derneği (TÜRKAP) Başkam Prof. Dr. Zeki Karagülle, Sağlık Bakanlığı’mn tennal turizm pazarını birkaç yıl içinde 3 milyar dolara çıkarmayı hedeflediğini söylüyor. Türkiye’de kaplıcalara daha çok yerli turistlerin ilgi gösterdiğine ve yabancı turist sayısını artırma konusunda bakanlığın projeler geliştirdiğine işaret eden Karagülle, “Her yıl yaklaşık 10 milyon yerli turist kaplıcaları kullanıyor. Amaç yabancı turist sayısını da artırmak. Türkiye’ye termal tedavi için gelen turist sayısının 600 binlere ulaşması planlanıyor. Bunun için de 100 bin yatağa ihtiyaç var’’ diyor.
Mütekabiliyet Yasası ile birlikte özellikle Ortadoğu ve Körfez bölgesinden gelen turistlerin sayısının artmasının ve yaşlanan Avrupa’nın yarattığı potansiyel nedeniyle bu alana yapılan yatırımların artığına dikkat çekiliyor. Termal yatırımlar beş yıldızlı tesis yatırımlarıyla aynı yatırım miktarına sahip.
YENİ BÖLGELER ÖNE ÇIKIYOR
Türkiye’de eskiden beri Yalova, Bursa, Afyon ve Güre kaplıcaları ve tesisleriyle öne çıkarken, son yıllarda Bolu, Çanakkale, Uşak, Yozgat, Hatay, Eskişehir gibi kentlerde de yeni yatırımlar yapılmaya başladı. Buralarda yerli yatırımcıların yanı sıra Hilton, Ramada, Dedeman, Rixos ve Limak gibi zincirlerin de yeni yatırımları gündeme geliyor. Bu gruplar, Türkiye’nin termal kaynaklarını değerlendirmek üzere yeni yatırımlar peşindeler.
Örneğin, İstanbul Tuzla’da sona yaklaşan Hotel Thermal İstanbul projesi, bin 500 yataklı bir tesis olacak. Bunun yanı sıra bölgede hidroklima-toloji hastanesi yapılması için de çalışmalar sürüyor.
Bu yıl Eskişehirde termal konsept-li Rixos Eskişehir Oteli’ni açan Rixos da bu alana olan ilgisini ortaya koydu. Rixos Hotels Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Erkan Yıldırım, termal bakımdan öne çıkan Eskişehir’i ön plana çıkaracak şekilde hizmet verdiklerini söylüyor.
NİTELİKLİ TURİST
NG Hotels Turizm Koordinatörü Kamil Berk, termal turizmin kârlılık açısından tesislere büyük avantajlar sunduğunu, Türkiye’de turizmin 12 aya yayılmasını sağladığını vurguluyor.
Termal turistlerin en önemli alışkanlıklarından biri, herhangi bir mevsime bağlı kalmadan, kendilerine yakın bölgelere sık seyahat etmeleri. Normal bir turist seyahat başına 700 dolar harcarken, wellness turisti seyahat başına bin 500 dolar harcıyor. Bu özelliği ile de daha nitelikli olarak adlandırılıyor. Kür için gelen turistler en az 21 gün kalıp daha çok döviz bırakıyor.
500’DEN FAZLA KAYNAK VAR
Sıcaklıklaıı 20 -110 C arasında, debileri ise 2 ile 500 Lt/sn arasında değişen bin 500den fazla kaynağa sahip olan Türkiye’de 46 ilde 190 kaplıca tesisi bulunuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan termal amacına yönelik olarak Sağlık Bakanlığı’nca kür merkezine uygun görülen turizm yatırım belgesi almış 12 tesis bulunurken bunların yatak sayısı 2 bin 347’yi, turizm işletme belgesi almış 30 tesisin yatak sayısı ise 8 bin 567’yi buluyor. Yaklaşık olarak 16 bin yatak kapasiteli 156 tesis ise yerel idareler tarafından belgelendirilmiş durumda.
Bugüne kadar 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca ilan edilmiş ve halen yürürlükte olan 34 turizm merkezi var. Onaylanmış mevcut imar planlarına göre termal turizm merkezlerinde 100 bin yeni yatak kapasitesi daha planlanıyor.
“DAHA KÂRLI BİR ALAN”
KAMİL BERK / NG Hotels Turizm Koordinatörü
“Termal turizm, kârlılık açısından tesislere büyük avantajlar sunuyor, Türkiye’nin turizm ürünlerini çeşitlendirmesi, turist hareketinin 12 aya yayılması için fırsatlar yaratıyor.
Mevsime bağlı kalmadan, kendilerine yakın bölgelere sık sık seyahat eden termal turistler, normal turistin 700 dolarlık harcamasının iki katı harcama yapıyor. Termalde Türkiye’nin başkenti konumundaki Afyonkarahisar’da bulunan otelimiz NG Afyon VVelIness & Convention, şu anda bölgenin en lüks termal oteli. Termal turizmde karşımıza çıkacak fırsatları değerlendirerek NG Hotels kalitesine uygun yatırımlara devam etmek istiyoruz. Dünyada büyük bir pazara dönüşen termal turizmden ülke olarak pay alabilmek için biz yatırımcıların yanı sıra yerel yönetimlere ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’mıza önemli görevler düşüyor.”
TERMAL TURİZMİ GELİŞTİRME PLANI
Termal turizmin geliştirilmesi yönünde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2007’de hazırladığı Türkiye Turizm Stratejisi ve Termal Turizm Master Planı kapsamında çalışmalar yürütülüyor. Sağlık ve termal turizminin geliştirilmesi amacıyla Termal Turizm Kentleri Projesi kapsamında, Türkiye’deki jeotermal potansiyel dikkate alınarak bölgesel olarak yeni alanlar tespit edildi. Buna göre, diğer turizm türleri ile entegre olabilecek ve destinasyon oluşturabilecek kapasiteye sahip olan bölgeler şöyle belirlendi:
1. Güney Marmara Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Çanakkale, Balıkesir, Yalova.
2. Frigya Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak, Eskişehir, Ankara.
3. Güney Ege Termal Turizm Kentleri Bölgesi: İzmir, Manisa, Aydın, Denizli.
4. Orta Anadolu Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Niğde.
5. Kuzey Anadolu Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Amasya, Sivas, Tokat, Erzincan.
6. Doğu Marmara Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Bilecik, Kocaeli.
7. Batı Karadeniz Termal Turizm Kentleri Bölgesi: Bolu, Düzce, Sakarya..
TERMALDE DÜNYADAN RAKAMLAR
Dünyada yaşlı nüfus artışına bağlı olarak kronik hastalıkların oranı da artıyor. Kronik hastalıkların yüzde 90’ından fazlasında faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanan alternatif tedavinin dünyada kabul görmesi, termal tedaviye talebi artırıyor. Dünya Turizm Örgütü’ne göre, termal tedavi için her yıl Almanya ve Macaristan’a 10 milyon kişi, Rusya’ya 8 milyon kişi, Fransa’ya 1 milyon kişi, İsviçre’ye 800 bin kişi gidiyor. Japonya’nın sadece Beppu şehrine 13 milyon kişi giderken, 100-150 bin kişi de Hindistan’a termal turizm amacıyla seyahat ediyor.