Tarihi Değerlerde Yatırım: Safranbolu’nun Satılık Konakları

Yatırımcılar İçin Yepyeni Bir Fırsat: Safranbolu’da Satılık Konaklar

El değmemiş tarihi dokusu ve yüzyılların şahitliği altındaki sokaklarıyla Safranbolu, UNESCO’nun kutsal koruması altında eşsiz bir konuma sahiptir. Bu ilçede bekleyen restore edilme potansiyeli taşıyan pek çok satılık konak, girişimciler için cazip bir fırsat penceresi açmaktadır. Genellikle 1.5 ila 2 milyon lira arasında değişen fiyatlarla başlayan bu tarihi yapılar, restore edildiğinde bir ailenin geçimini sağlayacak kadar kazanç elde etme olanağı sunmaktadır.

Arnavut kaldırımlarının üzerinde adım attıkça insanı büyüleyen Safranbolu, 1994 yılından beri UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almakta ve özellikle tarihi evleriyle tanınmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli bir ticaret merkezi olarak faaliyet gösteren bu ilçe, o dönemden kalan konaklar, çarşılar ve camiler gibi tarihi yapılarıyla günümüze ulaşmayı başarmıştır. Ayrıca, o dönemde yapılan safran üretimi nedeniyle adını duyuran Safranbolu, Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlere de oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır. Bu bölgede özellikle evlerin tarihi özellikleri ve büyüleyici mimarisiyle tanınmış noktaları arasında Yörük Köyü, Sipahioğlu Konağı ve İncesu Kemeri gibi yerler bulunmaktadır.

Yakın geçmişte, bölgede dikkat çeken bir diğer konu da satılık konakların sayısındaki artıştır. Bu konaklar, 1.5 ila 2 milyon lira arasında başlayan fiyatlarla 30 ila 35 milyon liralara kadar çıkabilen bir fiyat aralığına sahiptir. Bu evler, girişimciler için yenilikçi bir işletme modeli örneği sunmaktadır. Restore edildikten sonra turizme kazandırılan bu yapılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen restorasyon hibesi başvuruları ile eski ihtişamlarını korurken turistik bir deneyim sunmaktadır.

Bu evlerin satın alınmasındaki en büyük etkenlerden biri, aile büyüklerinden kalan evleri restore etmekle uğraşmak istemeyen mirasçıların tercihleri olmaktadır. Özellikle yerel halkın büyük ilgi gösterdiği ve ünlü sanatçıların da yatırım yaptığı Safranbolu bölgesi, konak fiyatlarını yakından inceleyerek ve işletme kurma amacı güden girişimcilere cazip fırsatlar sunmaktadır.

Lübnanlı ve Kuveytli Yatırımcıların Safranbolu’ya İlgisi

Turizm otelcilik ve inşaat sektöründe uzun yıllardır faaliyet gösteren ve aile işletmesi olarak işlerini yürüten Çeşmeli Konak Garden, şu an 300 yıllık bir Osmanlı Konağı’nın işletmesini üstlenmektedir. Köklü bir geçmişe sahip olan bu aile işletmesi, dededen gelen marangozluk geleneğini sürdürmekle birlikte, turizm yatırımları ve restorasyon projeleriyle de ilgilenmektedir.

Şu anki sahibi Serhat Şengün, Safranbolu bölgesindeki konak alıcılarının sadece yatırım amacı güdmediğini, aynı zamanda kişisel kullanım amaçlarına da önem verdiklerini ifade etmektedir. Özellikle depremin ardından bu talebin daha da arttığını belirten Şengün, otel işletmeciliği alanında faaliyet göstermenin yanı sıra, restore edilmesi gereken konakları satın alarak düzenleyip satışa sunmaktadır. Tabii ki, her konak için restore edilme maliyeti, yapısına ve konumuna bağlı olarak değişmekte olup ortalama olarak 2-3 milyon lirayı bulmaktadır.

Şengün, “Ortalama konak fiyatları 20 milyon lira civarında seyretmektedir. Yabancıların bu konaklara olan ilgisi giderek artıyor. Lübnanlı ve Kuveytli yatırımcılara bu bölgeden birkaç konak sattık. Onlar da giderek Safranbolu bölgesine daha fazla ilgi göstermeye başladılar. Şu an bir Amerikalı yatırımcı ile görüşme halindeyiz. Bu bölgede yabancı pazarının etkisi açıkça görülmektedir” şeklinde konuşarak, yabancı yatırımcıların genellikle mevsimsel olarak bu konaklarda zaman geçirmek ve olmadıkları zamanlarda işletmek amacıyla bu tür yatırımlar yaptığını vurgulamaktadır.

“Üç Yıldır Hibeler Kesildi”

Geçmiş yıllarda, konakları restore etmek amacıyla devletten alınan hibe destekleri, son üç yıldır yaşanan deprem ve pandemi gibi etkiler nedeniyle durma noktasına geldi. Serhat Şengün, kendi sermayeleriyle satın aldıkları konakları restore edip satışa sunduklarını belirtirken, Safranbolu hakkında şunları dile getiriyor:

“Amacımız yabancıların bu bölgeye çekilmesini sağlamak. Türkiye genelindeki ekonomik zorluklar nedeniyle yerli alıcılar azaldı. Eğer ticari olarak devam etmek istiyorsak, İstanbul’daki gibi yabancı alıcıları buraya çekmeliyiz. Restorasyon işi aynı zamanda sosyal sorumluluk gerektiren bir projedir. Atalarımızdan bize miras kalan tarihi yapıları, orijinalliğini koruyarak titizlikle restore etmek oldukça zorlayıcı bir görevdir. Ancak yıkılmış bir tarihi eseri tekrar hayata döndürmenin manevi tatmini, bizim için büyük bir keyif ve gurur kaynağıdır.”

“Hakan Peker’e Konak Sattık”

Safranbolu’daki emlak sektöründe faaliyet gösteren diğer bir firma olan Topsakal Emlak, beş civarında satılık konak ile portföyüne sahiptir. Bu konakların fiyat aralığı 1.5 milyon liradan başlayarak 10 milyon liraya kadar uzanmaktadır. Ümit Topsakal, Topsakal Emlak’ın sahibi olarak, restorasyon işiyle uğraşmadıklarını ve kişilerin konaklarını sattıklarını ifade etmektedir.

“Safranbolu’da konak alıcılarının çoğunluğunu yerli halk oluşturuyor. Yabancı ilgisi pek göze çarpmıyor” diyen Topsakal, geçtiğimiz yıl ünlü sanatçı Hakan Peker’e bir konak sattıklarını vurgulamaktadır. Diğer emlakçıların da belirttiği gibi, son üç yıldır devlet desteği olarak verilen hibeler bölgeye sağlanamamaktadır. Bu nedenle tarihi değere sahip bazı konakların restorasyonu gerçekleştirilememektedir. Topsakal, Safranbolu’ya daha fazla destek gerektiğini vurgularken, konakları satın alan kişilerin bir kısmının işletme amaçlı, diğer bir kısmının ise yaşam amaçlı aldığını ifade ediyor.

Safranbolu’da bir konak sahibi olabilmek için nakit bir sermayeye sahip olmak gerekmektedir. Diğer gayrimenkul satışları gibi, bankalardan kredi almak mümkün değildir. Alıcıların genellikle mülkü peşin alması gerekmektedir. Bölgede satışa sunulan konakların çoğu, atalarından kalan miras nedeniyle sahipleri tarafından satışa çıkarılmaktadır.

“Kaya Merkezi Bölgeyi Canlandırdı”

Ata Emlak yetkilisinin verdiği bilgilere göre, Safranbolu’da şu an satılık konak ilanlarının fazla olmasına rağmen, talebin beklenen düzeyde olmadığını aktarıyor. Tarihi konakların restorasyon işlemleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde devlet tarafından finanse edilmektedir. Ancak son birkaç yıldır hibe desteği alınamaması nedeniyle alıcılar, restorasyon işlemlerini kendi imkanlarıyla gerçekleştirmektedir. Aslında bazı özel konaklar, maddi durumu iyi olan kişiler tarafından restore edilerek tekrar Safranbolu’ya kazandırılmıştır.

Son dönemde, sanatçıların da bölgeye ilgi göstermeye başladığı belirtiliyor. Ata Emlak yetkilisi, Safranbolu’nun tarihi yapısı ve dokusunun benzersiz bir değere sahip olduğunu ifade ederken, belediyenin bölgedeki çalışmalarının sınırlı olduğunu, ancak daha yoğun bir çabanın gerekliliğini vurguluyor. Ayrıca, bölgede turizmin dört mevsim sürdürülebilmesi adına teleferik gibi projelerin hayata geçirilmesinin faydalı olacağını belirtiyor. Karabük’te birkaç yıl önce açılan Karabük Keltepe Kayak Merkezi’nin de bölgeye önemli katkılarda bulunduğuna dikkat çekiyor.

50 Milyon Liralık Arazi Satışa Sunuluyor

Yakın gelecekte Ata Emlak’ın portföyünde yer alacak olan son derece değerli bir arazi, dikkat çekiyor. Şu an itibarıyla anlaşma aşamasında olan bu bölgenin 50 milyon lira karşılığında satışa sunulması planlanıyor. İki katlı bir evin yer aldığı arazi, konum itibarıyla tepede konumlanmış olup, tüm Safranbolu manzarasını gözlemleme imkanı sunuyor. Toplam iki dönüm ve 300 metrekarelik geniş bir alana sahip olan bu arazi, gelişime oldukça uygun ve aynı zamanda sosyal tesis olarak da kullanma potansiyeli taşıyor. Bu arazi, yatırımcısına kısa bir süre içerisinde önemli bir değer kazandırabilecek bir potansiyele sahip olarak öne çıkıyor.

“7-10 Odalı Bir Konak İki Aileyi Geçindirebilir”
Arif ÇAKIR / Safranbolu Arif Çakır Emlak Firma Sahibi

Safranbolu’da satılık konakların fiyatları 2 milyon lira ile 30-35 milyon arasında değişiyor. Büyük bahçeli ve çok odalı konaklar daha yüksek fiyatlarla satışa sunuluyor. Restorasyon ihtiyacı olan ve park sorunu bulunan konaklar ise 2-2.5 milyon lira aralığında yer alıyor. Daha önce Uzakdoğu ülkelerinden (Çin, Japonya) gelen turistler burayı sıkça tercih ederlerdi. Ancak pandeminin etkisiyle bu talep oldukça azaldı. Bu sebeple, Safranbolu’nun turizm sektöründe zorluklar yaşandığını söyleyebilirim.

Ancak son zamanlarda yavaşça tekrar canlanmaya başladılar. Satılık konaklara gelirsek, önceki yıllarda 20-25 konak satılırken son altı ayda satışlar oldukça azaldı. Ancak hala cazip fiyatlı konaklar mevcut ve yatırım için oldukça uygun. İstanbul’da 1+1 daire için ödenecek meblağla burada bir işletme kurmak mümkün. Örneğin dört-beş odalı bir konak işletmek, bir ailenin geçimini sağlamak için yeterli olabilirken, 7-10 odalı bir konak işletmek iki ailenin geçimini sağlama olanağı sunuyor. Safranbolu, UNESCO koruması altında olduğu için büyük ölçekte geliştirilebilecek projeler sınırlıdır. Özel konakların restorasyonu için son birkaç yıldır hibe alınamadığı için restore edilecek konakların sırasını beklemek gerekiyor. Şu anda satılık konakları daha çok yerli alıcılar tercih ediyor.

Tarihi Konakları Dülgerler Restore Ediyor

Her biri ayrı bir sanat eseri olan güzel ahşap evler, sayıları azalmakta olan yapılar arasında. Bu evleri inşa eden zanaatkara “dülger,” yaptığı işe ise “dülgerlik” ya da “dülgercilik” denir. Safranbolu için bu mesleğin özel bir önemi vardır. Osmanlı konaklarının restore edilmesini üstlenen bu kişiler, “dülger” unvanını taşırlar ve günümüzde de bu mesleği sürdüren nadir ustalardan birkaçı vardır.

Şu anda Safranbolu’da koruma altında bulunan bin adet tarihi ev mevcuttur. Bu mesleği devam ettirmek isteyenler genellikle bölgenin yerel halkından olur. Bu kişiler dede ya da babadan gelen bu mesleği sürdürerek, evlerin restorasyonunu üstlenip, ardından satışını gerçekleştirirler.

Ayşegül Küçükkurt Zor / Para