Taklit ve Tağşiş Yapanlara Verilen Cezalar Artırılıyor
TAKLİT ve tağşiş ürünlere hapis cezası getiren, tarım arazilerine izinsiz hobi bahçesi adı altında yapılan yapılara yıkım yanında para cezası getiren kanun teklifi Meclis’e sunuldu. Teklifin aynen yasalaşması halinde tağşiş ve taklitli ürünlerde yaptırımlar ağırlaştırılacak. Taklit ve tağşiş yapılan gıda ve yemlere el konulacak. Ürünler c- piyasadan toplatılacak. Taklit ve tağşiş gıda ve yemleri üreten, ithal eden ve piyasaya arz edenlere 500 bin TL’ye kadar para cezası verilecek. Fiilin iki yıl içinde tekrarı halinde üç yıla kadar hapis cezası ile 10 yıla kadar faaliyetten men cezası getirilecek.
Şeker piyasası faaliyetlerine yönelik denetimin etkinliğinin artırılmasının amaçlandığı teklif ile tütün mamullerinin ve alkolün yasa dışı ticaretini önleyecek düzenlemelere de gidiliyor. Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun’da değişiklik yapılarak, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve alkol üretim ve satışının Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetiminde gerçekleştirilmesi amaçlanıyor. Teklife göre Bakanlık’tan izin almadan makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi fabrikası veya imalathanesi kuran ve işletenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 binden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
AĞAÇLANDIRMA TEŞVİKİ
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin görüşmeleri bu hafta Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda görüşülmeye başlanacak. Kanun teklifi ile “özel orman” sayılan sahipli arazilerde, ekim ve dikim yoluyla ağaçlandırma teşvik ediliyor. Teklife göre, orman sınırları dışında olup, yüzölçümü üç hektarı aşmayan sahipli arazilerde tabii olarak yetişen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler, orman sınırları dışında olup, büyüklüğüne bakılmaksızın sahipli arazilerde ekim ve dikim yolu ile yetiştirilen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler orman arazisi sayılmayacak. Teklifle, devlet ormanlarındaki bozuk orman alanlarında orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına bedeli alınarak 29 yıla kadar izin verilebilecek. Sahipli arazilerde ekim ve dikim yoluyla oluşturulan ve yüzölçümü üç hektarı aşan özel orman kapsamındaki yerlerde bulunan ağaçlar izinsiz kesilemeyecek.
CAYDIRICI YAPTIRIMLAR GELİYOR
Kanun teklifiyle tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projeleri ile tarım arazilerinin amacı dışında kullanılması ve toprak koruma projelerine uyulmamasına aykırılıklarda yaptırımlar caydırıcı hale getiriliyor. Tarım arazisini “hobi bahçesi” yapana yıkım yanında para cezası öngörülüyor. Teklife göre tarımsal amaçlı arazi kullanımlarında, tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine uyulması zorunlu olacak. Tarımsal amaçlı yapılara ve tarım dışı arazi kullanımlarında izin alınması ve toprak koruma projelerine uyulması gerekecek. Aykırılık durumunda, sorumlulara bin TL’den az olmamak kaydıyla bozulan arazinin her metrekaresi için 10 TL idari para cezası uygulanacak. Büyük ova koruma alanlarında bu cezalar iki katı olacak.
GIDADA SAHTEKARLIĞA HAPİS CEZASI
Teklifle, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na “yanıltıcı yayın” tanımı ekleniyor. Bu tanıma göre her türlü yazılı, görsel, işitsel ve dijital iletişim araçları üzerinden yapılan ve ticari reklam kapsamma girmeyen, gıda güvenliği ve güvenilirliği hususunda tüketicide endişe, korku ve güvensizlik yaratarak tüketicinin tüketim alışkanlıklarını olumsuz etkileyen gerçeğe aykırı yayınlar, yanıltıcı yayın kabul edilecek.
Teklife göre taklit ve tağşiş yapılmış ürünler işleme tabi tutulamayacak, piyasaya arz edilemeyecek. Gıda güvenliği ve güvenilirliği hususunda yanıltıcı yayın da yapılamayacak.
Teklifle, toplum sağlığını korumaya yönelik tedbirler de alınıyor. Buna göre, kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak gıdalar, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplatılacak ve mülkiyeti kamuya geçirilerek imha edilecek. Bu gıdaları üreten, ithal eden, kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda işletmecilerine bir yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
TAĞŞİŞE GEÇİT YOK
Taklit veya tağşiş yapılan gıda veya yemlere el konulacak. Ürünler, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplatılacak. Piyasaya arz amacı dışında değerlendirilmesi mümkün olmayan ürünler işletmecisi tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı gözetiminde imha edilecek veya ettirilecek. Taklit veya tağşiş yapılan gıda veya yemleri üreten, ithal eden, kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda veya yem işletmecisine 50 bin TL’den, izlenebilirliğini sağlamadan piyasaya arz eden perakende gıda veya yem işletmecisine 5 bin TL’den aşağı olmamak ve 500 bin TL’sini geçmemek kaydıyla gayrisafi gelirlerinin yüzde l’i oranında idari para cezası verilecek. Gıda güvenliği ve güvenilirliği hususunda yanıltıcı yayın yapan kişilere 20 bin TL’den 50 bin TL’ye kadar idari para cezası verilecek.
Yüzde 30 yerli tütün kullanma zorunluluğu geliyor
Kanun Teklifi’nin aynen yasalaşması halinde 1 Ocak 2022 itibarıyla yurtiçi piyasaya arz amacıyla üretilen tütün mamullerinde Türkiye’de üretilen tütünlerin kullanım oranı artırılacak. Buna göre tütün mamulü üreticilerinin, bir takvim yılı içinde yurtiçi piyasaya arz amacıyla ürettikleri ve ithal ettikleri, sigara, nargilelik tütün mamulü, sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamule kategorilerinde kullandıkları toplam tütünün, kategori bazında en az yüzde 30’ununun Türkiye’de üretilen tütün olması zorunlu olacak.
Baki Remzi SUİÇMEZ / TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
“Etkin denetim sağlanmalı”
Teklifle, toplum sağlığını korumaya yönelik olarak gıda maddelerinde taklit ve tağşiş konusunda üretim, reklam, pazarlama ve yanıltıcı yayın konularına getirilen para ve hapis cezalan olumlu. Bu konuda kamunun uzman personel sayısı artırılarak etkin denetimler sağlanmalı. Tarımsal üretim bütünlüğünü bozacak şekilde verimli tarım alanlarına kurulan rant amaçlı hobi bahçelerinin yasal sınırlamalara tabi tutulması olumlu ancak, tarım arazilerinin amacı dışında kullanıma izin verilmemesi, tarım arazilerinin bölünmesinin engellenmesine yönelik düzenlemeler genel olarak yetersiz.
Fehmi KİRAZ / Türk Ziraat Yüksek Müh. Birliği Başkanı
“Etkili denetim gıda güvenilirliği açısından önemli”
Kanun teklifi ile şeker ve tütün alkol piyasasındaki denetim yetkisi tamamen Tarım ve Orman Bakanlığı’nda oluyor. Bu denetimin etkinliğinin artırılması ve gıda güvenilirliğinin sağlanması açısından önemli ama gerçekten etkin yapılması gerekiyor. Yerli tütün kullanım zorunluluğu oranının yüzde 30 olması da tütün üretimimizi olumlu etkileyecektir.
Sulama kooperatiflerinin Tarım Bakanlığı’na bağlanması da tarımın tek elden yönetimi açısından iyi bir uygulama. Ama yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüklerinin parsel bazında satışına cevaz verilmesi tarım arazileri ve işletmelerinin bölünmesinin önünün açılması olarak görülebilir.
İçki satış yasağı cezaları artıyor
Alkollü içki İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nda değişikliğe gidilen kanun teklifi ile saat 22.00 ila 06.00 arasında perakende alkollü içki satışı yasağına aykırı hareket edenlere verilen idari para cezaları artırılıyor. Yasağa aykırı hareket edenlere 65 bin TL’den 320 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanacak. Alkollü içkileri, otomatik satış makineleriyle satan, oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edenler ile basın ve yayın yoluyla tüketicilere satan ve postayla satışını yapanlara 20 bin TL’den 100 bin TL’ye kadar idari para cezası verilecek.
HÜLYA GENÇ SERTKAYA
