Start up yatırımcı fonların planları

2018’in ilk 6 ayında 27,5 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Bu geçmiş döneme göre düşüş anlamına geliyor. Start up yatırımlarındaki bu trend, sektör tarafından bazı aktif fonların bu yılı yeni fon kurma hazırlıklarıyla geçirmelerine bağlanıyor. Dolayısıyla start up ekosisteminin gözü bu fonlarda… ACT’den MEVP’ye, 212’den Earlybird’e, iLab’dan Ida Capital’e fonların bir yıllık yatırım ajandaları aşağı yukarı oluşmuş durumda… Peki bu fonlar kaç start up’a yatırım yapacak? Yatırım bütçeleri ne kadar? Hangi start up’lar radarlarında?

Start up ekosisteminde yatırımlar sürüyor. Her ne kadar rakamlar geçen yılın altında kalındığına işaret etse de 2018 yılının ilk yarısında start up’lara toplam 27,5 milyon dolar yatırım yapıldı. Startups. watch verilerine göre 27,5 milyon dolarlık yatırımın 7,1 milyon doları tohum yatırım, 2,2 milyon doları Seri A, 14,2 milyon doları Seri B ve 4 milyon doları da Seri C yatırım şeklinde gerçekleşti. Bu yıl start up yatırımlarının azalmasının temel nedeni olarak en aktif fonların şu anda yeni fonlarını kurma aşamasında olduğu düşünülüyor. Örneğin geçen yılın en aktif yatırımcılarından ACT ve Revo Capital, bu yılı yeni fonlarını kurmakla geçiriyor.

2018’in ilk yarısında Türkiye’de yatırımların çoğunu ise yine VC fonları yaptı. VC fonlar Seri A ve Seri B yatırımlarına ilk 6 ayda toplam 16,4 milyon dolar ayırdı. Bu rakam toplam yatırımın yüzde 60’ına denk geliyor. Yapılan analizlere göre 2018’in 70 milyon dolar civarı yatırımla kapatılacağı tahmin ediliyor. Peki önümüzdeki bir yılda Türkiye’nin ve bölgenin en aktif fonlarının nasıl bir yatırım ajandası var? İşte yanıtlar…

Fonların Yeni Yatırım Planları

• 212 VC: Toplam hacmi 50 milyon Euro olan fon, B2B yazılım, finansal teknoloji çözümleri, loT ve pazaryeri girişimleriyle ilgileniyor.
• 500 İstanbul: 10-15 milyon TL’lik yatırım planı olan fonun, yapay zeka, makine öğrenmesi, otomasyon ve SaaS girişimleri radarında.
• ACT Venture: Şirketin kurulma aşamasındaki fonunun tahmini hacmi 30-50 milyon Euro. Rekabetçi start up’lar ilgi alanında.
• Earlybird: 10-15 milyon dolarlık hacmi olan fon, global ölçekte inovatif teknolojiler ile lokal e-ticaret şirketlerine bakıyor.
• F+Verıtures: 1 yıl için 5 milyon dolarlık fon büyüklüğü bulunuyor. Özellikle akıllı ulaşım teknolojileri ilgi alanında yer alıyor.
• Ida Capital: 1 yıl için 7 milyon dolarlık bütçesi olan fon, sağlık, eğitim, tarım, enerji gibi alanlardaki start up’Tarı izliyor.
• iLab: 20 milyon dolarlık yatırım bütçesine sahip fonun ilgisini, seri ilan, pazaryeri, karşılaştırma gibi dijital modeller çekiyor.
• Logo Ventures: Toplamda 10 milyon TL’lik yatırım yapmaya hazırlanan fonun odağında, teknoloji start up’ları var.
• MEVP: Birkaç yıl içinde 250 milyon dolar harcayacak olan fon, teknoloji girişimlerine yatırım yapacak.
• Öncü GSYO: 1 yıllık bütçesi 10 milyon TL olan fon, e-ticaret, perakende, içerik ve eğitim girişimleriyle ilgileniyor.
• Revo Capital: 10-15 milyon dolar yatırım planı olan fon, bulut, loT ve yeni modeller sunan girişimlere bakıyor.
• Tekfen Ventures: 5 yıl içinde 50 milyon dolarlık yatırım yapacak. Tarım ve inşaat teknolojileri geliştirenler odağında.

BÖLGENİN EN BÜYÜĞÜ

MEVP, bölgedeki en büyük ve köklü girişim sermayesi şirketi. Fon, erken aşama ve büyüme aşamasındaki yenilikçi şirketlere yatırım yapıyor. MEVP, Dubai ve Beyrut’ta ofislerinde yer alan 23 VC profesyonelinden oluşan bir ekibe sahip. 220 milyon dolarlık 5 bölgesel fonu yönettiklerini söyleyen MEVP Yönetici Ortağı ve Yatırımlardan Sorumlu Başkan Walid Mansour, 2017’de Orta Doğunun en aktif VC’si olduklarını belirtiyor. MEVP, 2017’yi 14 işlemle kapattı. Şirket, 2017 yılında MEVF 3 fonunu duyurdu. Bu fon MENA bölgesindeki büyüme aşamasında ya da ileri aşama büyüme kaydetmiş start up’lara yatırım yapmaya odaklanıyor. Türkiye’nin her zaman odaklarında olduğunu söyleyen Mansour, “ModaCruz ve Volt Lines gibi Türk şirketlerine yatırım yapmak sınır ötesi ilişkilerimizde önemli bir yol almamızı sağladı. Türk girişimleri için iştah artıyor. Çünkü Türkiye’nin girişimcilik ruhu ve teknoloji alanındaki güçlü performansı öne çıkıyor” diyor. MEVP’nin şu anki bütçesi 250 milyon dolar. Gelecek birkaç yıl içinde bunu yatırıma çevireceklerini belirten Mansour, planlarını şöyle anlatıyor:

“MEVF 3 un lansmamndan itibaren MEVP odağını zaten büyüme konusunda yetenekli ve pazar payım artırmış büyüme aşamasındaki şirketlere odakladı. Pazarı değiştirebilecek teknolojiler, büyümede önemli bir potansiyel barındırıyor. Dikkate değer bir işlem hacmi, verisi ve büyüme potansiyeli olan adaylar bizim için yatırım adayı. Yılda 1.000’in üzerinde şirkete bakıyoruz. Gelecek yıl da bu kadar şirkete bakarız.”

Mansour, ajandalarında yurt dışında ve bölgedeki uzun soluklu teknolojik değişime katkıda bulunacak yatırımlar yapmak olduğunu da ifade ediyor ve “Doğru girişimcileri takımımıza katarak bölgenin ekonomik görünümüne şekil vereceğiz” diyor.

3 YATIRIM YOLDA

212 Ventures Capital, 2011’den beri faaliyette. Şirket, Türkiye’deki ilk yatırımını 2012’de yaptı. 212 VC Kurucu Ortağı Ali Karabey, ilk ürününü çıkarmış, gelişme aşamasında, özellikle yurt dışı pazarlarda büyümeyi hedefleyen teknoloji start up’larıyla ilgilendiklerini belirtiyor. Odaklarının B2B yazılım, fınansal teknoloji çözümleri, nesnelerin interneti (IoT) ve pazaryeri girişimleri olduğunu söyleyen Karabey, “Diğer teknoloji dikeylerine de kurucu ekibin yetkinliğine ve şirketin gelişim hızına göre durum bazında bakabiliyoruz” diyor. 212’nin ikinci fonu 50 milyon Euro’yu yatırmak için yola çıktı. Karabey, “Aktif olarak detaylı analizini yaptığımız 2, anlaşma aşamasına yaklaştığımız 1 start up var. Bunların en az birine önümüzdeki 1 yıl içinde ortak olmayı hedefliyoruz. Fonumuzun start up başına yaptığı yatırım 1-5 milyon Euro arasında değişebiliyor” diyor.

212’nin amacı, önümüzdeki 5 yıllık sürede 15 girişime yatırım yapmak. Karabey, “Bunlardan en az 3’ünü önümüzdeki 1 yılda yapmak bizi mutlu eder” diye konuşuyor, gündemlerindeki en önemli maddeleri ise şöyle anlatıyor:

“212’nin ilk fonu iyzico, Insider, Hotelrunner ve Solvoyo gibi başarı hikayelerine imza attı. 12 şirkete yatırdığımız 23 milyon dolar, 20 farklı uluslararası yatırımcıdan toplamda 64 milyon dolarlık bir sermaye çekti ve bugün itibarıyla 600’den fazla kişiye istihdam sağlıyor. İlk fonun başarılı şirketleri tezimizi doğruladı. Türkiye’de dünya çapında teknoloji şirketi çıkaracak girişimciler var. Bunlara yeterli sermaye ve doğru mentor desteği sağlanırsa çok daha fazlasının ismini duymamamız için sebep yok. Bu yılki gündemimiz de girişimcilere ulaşmak, hayallerini dinlemek ve gerçekleşmeleri için her konuda destek olmak.”

İKİNCİ FONU KURUYOR

Revo Capital’in yatırım yaptığı alanlar öncelikli olarak kurumsal bulut (B2B cloud), IoT ve yeni ticaret modellerini kolaylaştıran çözümler. Fon, temel olarak teknoloji veya iş modeli olarak ciddi bir rekabet avantajı bulanan, global hedefleri olan girişimlere yatırım yapmak istiyor. Bugüne kadar yatırım yaptığı girişimler arasında finans alanında teknoloji sunan veya kurumlar için farklı alanlarda bulut çözümleri sunan start up’lar var. Revo Capital Kurucu Ortağı Cenk Bayrakdar, “Ayrıca son 2 ayda Trusturk ve ilk yurt dışı yatırımız olan Transfergo yatırımlarını da gerçekleştirdik” diyor. Bayrakdar, bir yıllık planlarını ise şöyle açıklıyor:

“Şu anda birinci fonumuzun yatırım döneminin sonuna yaklaşıyoruz. Kasım ayına kadar ilk fonumuzdan yapmayı planladığımız yaklaşık 3-4 yatırım daha bulunuyor. Bir yandan ikinci fonumuzu kurmak için çalışmalara başladık. O fonun da 2019 yılının başında kurulacağını tahmin ediyoruz. Önümüzdeki 12 ay içinde 6-8 şirkete yatırım yapmayı planlıyoruz. Mevcut şirketlerimize de yapacağımız ek yatırımlar dahil 10-15 milyon dolarlık bir bütçeden bahsedebiliriz. Önümüzdeki 1 yıl içinde 3-4 şirketimizin exit süreçlerini gerçekleştirmeyi de planlıyoruz.”

İLK ETKİ YATIRIM FONU

Idacapital 2014 yılında kuruldu. Bu tarihten itibaren erken aşama yatırımları alanında Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Idacapital Yönetici Ortağı Cem Baytok, 2016 yılında global bir yatırımcı olan Capria Ventures ile oluşturdukları ortaklık modeliyle VC yatırımlarında 34 gelişmekte olan ülkeye erişim sağlayacak bir altyapı oluşturduklarını belirtiyor. Baytok, “Ayrıca kuluçka merkezleri ve hızlandırıcıları pazar koşullarımıza uygun ve sürdürülebilir şekilde yönetebilecek bir bilgi transfer platformunu da Türkiye’ye getirdik” diyor.

Idacapital, yatırım yapacağı girişimlerin teknoloji tabanlı olması ve hızlı büyümelerinin yanı sıra sosyal ve çevresel fayda sağlayan ürün ve hizmet geliştirmelerini bekliyor. Bu özellikle şirket, Türkiye’deki ilk “impact investing/etki yatırım” fonu. Yatırımda öncelikli alanları ise sağlık, eğitim, tarım, fınansal ve dijital erişim ile enerji verimliliği.

Baytok, gelecek yıl için ortalama 7 milyon dolarlık bir yatırım bütçe planlaması yaptıklarını söylüyor. 2019 sonuna kadar 6-8 girişime yatırım yapmayı planladıklarım açıklıyor ve planlarını şöyle paylaşıyor:

“Geçen yıl ilk yatırımını yaptığımız Reengen’de, uluslararası genişleme planı için bir sonraki yatırım hazırlığını yapıyoruz. Ayrıca yıl sonuna kadar eğitim ve fınansal erişim alanlarında en az 2 yatırımı daha tamamlamayı planlıyoruz.”

Baytok, yıllar içinde kısa listelerinde sürekli takip ettikleri 150 girişimin olduğuna da dikkat çekiyor.

“20 MİLYON DOLAR AYIRDIK”

iLab Ventures, 2000 yılında kuruldu ve 18 yıldır aralıksız faaliyette.

Fonun ilgi alanında dijital girişimler bulunuyor. iLab’ın başta seri ilan, pazaryeri, karşılaştırma gibi dijital iş modellerinde gayrimenkulden otomobile, fınanstan sigortaya çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren girişimlere yatırımı var. iLab Direktörü Yüksel Dibekoğlu, “Önümüzdeki dönemde benzer iş modellerine yatırım yapmayı hedefliyoruz. Her yıl ortalama 20 milyon dolar civarında kaynağı mevcut ve yeni girişimlerimize yönlendiriyoruz” diyor.

Dibekoğlu, iş modelleri gereği büyüme aşamasındaki girişimlere yatırım yaptıklarını ifade ediyor. Yılda bir ya da iki yatırım gerçekleştirdiklerini söyleyen Dibekoğlu, planlarını şöyle açıklıyor: “Portföyümüzde yer alan girişimlere istikrarlı bir şekilde ek kaynak ayırmaya devam ediyoruz. Bu yıl gündemimizde ağırlıklı olarak fıntek ve insuretech (sigorta teknolojileri) girişimleri var. Ayrıca seri ilan kategorisinde faaliyet gösteren 3 girişimimiz Kariyer.net, Arabam.com ve Emlakjet ile istikrarlı bir şekilde büyümeye devam ediyoruz.”

15 TOHUM GİRİŞİM ARIYOR

500 Startups Ortağı Rina Onur, Türkiye’nin genç nüfusu, nitelikli iş gücü ve mühendis tabanı sayesinde İsrail veya Estonya gibi teknoloji ihracatı yapabilecek bir ülke olduğuna inandıklarını söylüyor. Onur, “Tam da o nedenle Türkiye’den çıkıp global pazarlara hitap edebilen, ürünü veya servisini teknolojik katma değeri ile müdafaa edebilen girişimler ilgi alanımıza giriyor. Yapay zeka, makine öğrenimi, otomasyon, SaaS dediğimiz yazılım servisleri ilgi alanımıza giren kategoriler arasında yer alıyor” diyor.

Onur, bir yıllık planlarını şöyle açıklıyor:

“Karşımıza globalde başarılı olabileceğini düşündüğümüz erken aşama girişimler çıktıkça, fırsatları değerlendirmeye çalışıyoruz. Önümüzdeki yıl yapmayı planladığımız yatırım sayısı yaklaşık 15 erken aşama/tohum yatırımı. Tohum aşamasında yatırım yaptığımız şirketlerin genellikle ilk yatırım turuna giren kurumsal yatırımcı olmamız nedeniyle bu tutar yaklaşık 10-15 milyon TL bandında.”

500 Startups, Türkiye pazarında aktif olduğu ilk 2 yılda, 35 erken aşama yatırım gerçekleştirdi. O nedenle şirketin hedeflediği 15 yatırım adedi, gerçekleştirilebilecek bir rakam gibi gözüküyor.

YENİ YATIRIMLAR SIRADA

F+ Ventures bir kurumsal girişim sermayesi fonu. F+ Ventures Kurucusu Ahu Büyükkuşoğlu Serter, her girişimi kendi alanında ve pazarında değerlendirdiklerini söylüyor. Serter, “Yatırım yapmayı tercih ettiğimiz seviyeler, tohum yatırımı sonrası ve Seri A olan girişimler” diyor. 2019 için 5 milyon dolarlık bir fon ayıracaklarını söyleyen Serter, planlarım şöyle anlatıyor:

“Uygun bir girişim fırsatı bulamadığımız takdirde bu parayı mecburen dağıtmak zorunda değiliz. Aynı şekilde çok iyi bir fırsat olması durumunda, bu miktarın üzerine çıkabilecek esnekliğimiz de bulunuyor. 2018 yılında 4 girişime yatırım yaptık. Bu yıl ağırlıklı olarak bu girişimlerimize odaklanacağız. Elimizdeki yatırımlarımızı daha da büyütmeye odaklandık.”

Serter, kendi girişimleri olan Comodif ve CSUM için bir sonraki yatırım turunun yaklaştığına dikkat çekiyor ve “Bu girişimleri bir sonraki yatırım turuna hazırlayıp başka stratejik yatırımcıları da dahil etmek, hedeflerimiz arasında. Aynı zamanda F+ Ventürfes’ın etki alanını uluslararası alanda da genişletmek için birtakım hazırlıklar içerisindeyiz. Detroit, ilk durağımız olacak” diyor.

F+ Ventures olarak akıllı ulaşım teknolojilerine odaklandıklarının altını çizen Serter, “Akıllı ulaşım teknolojileri denince lojistik, hareketlilik, paylaşım ekonomisi, yeni nesil araçlar ve ilgili bilişim teknolojileri dikeylerine odaklanmış durumdayız. Bugüne kadar bu alanlarda, ABD, Avrupa ve Türkiye’de olmak üzere 5 girişime toplam 2 milyon doların üzerinde yatırım yaptık. Yeni malzeme teknolojilerine de yatırım yapmak istiyoruz” diye anlatıyor.

IRMAK ORMAN ÖNCÜ GİRİŞİM SERMAYESİ GENEL MÜDÜRÜ
“10 MİLYON TL YATIRIM YAPACAĞIZ”

İŞ GELİŞTİRME ALANI: Öncü Girişim Sermayesi, 2014 sonunda Doğan Holding bünyesinde kuruldu. Amacımız, faaliyette bulunduğumuz iş kollarında sinerjik faydalar yaratabilecek fırsatları değerlendirmek ve dijitalleşen dünyada oluşan yeni fırsatları değerlendirmek.

Bugün geldiğimiz noktada, sadece grup içi değil farklı sektör ve alanlardaki işleri de değerlendiriyor ve girişimciliği yeni bir “iş geliştirme alanı” olarak görüyoruz.

ÜÇ ODAK: Ana ilgi alanlarımızı öncelikli üç başlıkta konumlandırıyoruz. Doğan Holding’in halihazırda veya daha önce faaliyet gösterdiği sektörlerde iş yapış şekillerini geliştirecek, kolaylaştıracak, baştan konumlandıracak veya sinerji oluşturacak girişimler. İkincisi yeni ve gelişen dünya dinamiklerinde öncülük yapabilecek, potansiyeli yüksek girişimler. Üçüncüsü ise son kullanıcıya dokunan, ilişki ağı geniş olan ve tüketiciyle uzun vadeli ilişki kurabileceğimiz girişimler.

“İNCE ELEYİP SIK DOKUYORUZ”: 2018 sonuna kadar 10 milyon TL civarında bir yatırım yapmayı planlıyoruz. Yatırım kriterlerimiz çerçevesinde net bir iş planı olan, ortaya çıkmış bir ürün veya hizmeti sunabilen, müşteri portföyü olan yatırımlara bakıyoruz. Bu tip yatırımların da kaynak ihtiyacı fikir aşamasından daha yüksek meblağlar oluyor. Bir yılda onlarca start up inceliyoruz, fakat yatırım yapma aşamasında ince eleyip sık dokuyoruz.

CEM SERTOGLU EARLYBIRD VENTURE CAPITAL ORTAĞI
“6-10 ŞİRKETE YATIRIM YAPIYORUZ”

“İLGİ ALANIMIZ”: Earlybird Digital East Fund Ocak 2014’te kuruldu. Bu tarih itibarıyla 150 milyon dolar büyüklüğündeki fonumuzla Türkiye ile Orta ve Doğu Avrupa’daki erken aşama teknoloji şirketlerine yatırım yapıyoruz. Temelde yatırım odağımıza aldığımız 2 kategori var: Global ölçekte inovatif teknolojiler üreten şirketlerle lokal ve büyük pazarlara yönelen e-ticaret şirketleri. Türkiye’deki örnek yatırımlarımız arasında Hazelcast, Apsiyon, Vivense, Obilet ve Mikro Yazılım yer alıyor.

YATIRIM BÜTÇESİ: Digital East Fund ile önümüzdeki 1 yılda hem mevcut portföy şirketlerimize hem yeni start up’lara yaklaşık 10-15 milyon dolar tutarında yatırım yapmayı hedefliyoruz. Geçtiğimiz yıllardaki yatırım aktivitemize baktığımızda yılda ortalama 3-4 yeni start up’a yatırım yapabildiğimizi görüyoruz. Portföyümüzdeki mevcut şirketleri de yeni yatırım turlarında desteklemeye devam ediyoruz. Bunları da hesaba kattığımızda yılda ortalama 6-10 şirkete yatırım yapıyoruz.

YENİ OLUŞUM: Fonumuzun 4’üncü yılını tamamlamak üzereyiz. Önümüzdeki 1 yılda mevcut 11 portföy şirketimizi desteklemeye devam ederken yeni 2-3 start up’a daha yatırım yapmak ve yatırım periyodumuzu tamamlamak istiyoruz. Yatırım periyodumuzu tamamladıktan sonra portföy şirketlerimizi büyümeleri ve başarılı bir çıkış yapabilmeleri için desteklemeye devam edeceğiz. Ayrıca Digital East Fund’un devamı niteliğinde yeni bir fon kuruluşu için çalışmalarımız devam ediyor.

GÖKHAN GUNER ACTVENTURE PARTNERS YÖNETİCİ ORTAĞI
“İKİ YILDA 16 YATIRIM YAPTIK”

TEKNOLOJİ ODAKLI: Türkiye’de yüksek teknoloji girişimlerine yatırım yapan öncü bir fon yönetim şirketiyiz. Birinci fonumuz, 2015 Temmuz ayında kuruldu. İlk yatırımını da 2016 yılı başında yaptı.

Fon büyüklüğümüz 25 milyon Euro civarındaydı ve 2 yıl içinde toplam 16 yatırım yaptık. ACT, sadece globalde kendi geliştirdikleri özgün ve üstün teknolojileriyle rekabet edebilecek start up’lara yatırım yapıyor.

2019 HEDEFİ: İlk fonumuz yatırım sürecini tamamladığı için şu an yatırım yapmıyoruz. Ancak aynı hedefleri içeren 30-50 milyon Euro aralığında ikinci bir fonu kurma sürecindeyiz. Yıl bitmeden yatırımlara tekrar başlamak en büyük arzumuz. Eğer 2018 içinde ikinci fonumuzu kurabilirsek, 2019 yılında 5 yatırıma kadar çıkabiliriz. Yapay zeka gibi yüksek teknoloji üzerine çalışan birçok güzel girişimle iletişim halindeyiz, bizi bekliyorlar.

BAŞARILI EXIT: İlk exit’imizi Segmentify ile gerçekleştirerek yatırımcılarımıza geri dönüşü 2 yıl gibi kısa süre içinde sağlamayı başardık. Önümüzdeki dönemde mevcut yatırımlarımıza destek olarak onları daha ileriye taşımak, çıkış süreçlerimizi hızlandırarak en kısa zamanda yatırımcılarımıza yüksek kâr sağlamak arzusundayız. Bu dönemde buna paralel ikinci fonumuzu da kurmuş olmayı hedefliyoruz. Teknoloji yatırımlarını bizim üzerimizden yapmak isteyen yatırımcıları ikinci fonumuza bekleriz.