Türkiye ekonomisi zor bir dönemden geçiyor. Bu süreç şirketlerde pek çok farklı alanda değişimi getiriyor. En kritik değişimlerden biri de şirketlerin üst yönetiminde yaşanıyor. Büyük küçük pek çok şirkette CEO, genel müdür ve ülke müdürü pozisyonlarında önemli değişimler yaşanıyor. 2019’un başından bu yana 65 şirkette üst yönetimde değişim oldu. Turkcell’den IBM’e, Pfizer’den Nestle’ye pek çok farklı sektörden şirketin yönetimine yeni isimler geldi. Bu değişimin arkasında pek çok neden var.
Yükselen kurlar, tahsilat sorunları, tüketici talebinde azalma şirketleri büyümesini olumsuz etkiliyor. Siyasetteki gerginliklerin de etkisiyle her gün yeni bir gündeme uyanan Türkiye’de üst düzey yöneticilerin işi her zamankinden daha zor.
Kimi zaman yöneticiler kimi zaman da şirketler bu süreci bir değişim dönemi olarak görüyor. Bazen yöneticiler yurtdışına gitmeyi tercih ederken bazen de şirketler yeni bir yol haritası belirleyecek biriyle çalışmayı tercih ediyor.
FIRSAT OLARAK GÖRÜLÜYOR
ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, ekonomik kriz dönemlerinde zeminin çok kaygan olduğunu ve şirketleri yönetmenin zorlaştığını söylüyor. Narlı, “Her gün farklı bir ajandayla kalkıyorsunuz. Şirketler bu dönemleri değişim dönemi olarak görebiliyor. CEO değişimini dar boğazdan çıkış olarak gören şirketler var” diyor. Bazı şirketler ise uzun yıllardır çalışan ve ücret paketi yüksek yönetici yerine aynı görevi daha uygun paketlerle yapabilecek genç yöneticileri tercih ediyor. Bazen kurumlar bu süreci bir değişim fırsatı olarak görüyor.
Yabancı şirketlerdeki CEO değişimleri genelde expat yöneticilerin kontratlarının bitmesi ve başka bir ülkeye atanmasından kaynaklanıyor. 2016’dan sonra çok sayıda expat yöneticinin ülkesine döndüğü bir süreç yaşandı. Son dönemde tekrar Türkiye’yi tercih eden yabancı yöneticiler olsa da Türkiye’den yurtdışına gidenlerin sayısı da artıyor.
DİJİTAL DÖNÜŞÜM ETKİSİ
Dijital dönüşümün de bu değişim sürecinde etkisi var. Bu değişimi yönetebilecek altyapıya sahip yöneticiler tercih ediliyor. Örneğin son dönemde veri analizi yapabilecek yöneticiler öne çıkıyor. Ergene Consulting & HGA Group Türkiye Başkanı Murat Ergene, aynı anda birden fazla iş yapabilen yöneticilerin öne çıktığını söylüyor. Ergene, “Birkaç yıl öncesine kadar hız çok önemliydi. Hız yine önemli ama artık üstüne data ve datanın analizi eklendi. Hem mühendislik hem de psikoloji veya sosyoloji bilen yöneticiler arıyoruz” diyor.
Diğer bir değişim de yöneticilerin yaş skalasında gözleniyor. Özellikle hızlı tüketim ve perakende gibi değişimin hızlı olduğu sektörlerde daha genç, dijitalleşmeyi takip eden, hızlı karar alabilecek yöneticiler tercih ediliyor. Hızlı tüketim sektöründe genel müdür yaşı 40’a kadar geriledi. Sadece hızlı tüketimde değil, yönetimdeki gençleşme beklentisini her sektörde görmek mümkün. Murat Ergene, gençleşmenin direktör pozisyonlarından başladığını Vurguluyor.
ÇOK YÖNLÜ CEO’LAR
Hepsiburada’nın yeni CEO’su Murat Emirdağ, hem genç olması hem de çift anadal yapmasıyla yeni dönemin önemli temsilcilerinden biri. Makina mühendisliği ve kimya mühendisliği bölümlerinde çift anadal ile eğitimini tamamlayan Emirdağ, teknoloji ve yeni ekonomilere odaklı ABD merkezli danışmanlık ve yatırım firması M-Factory Ventures’ın kurucusu. Emirdağ, M-Factory Ventures’i kurmadan önce ABD’de Seattle ve San Francisco’da uzun yıllar Microsoft, Zynga ve Instacart’ın da aralarında yer aldığı önde gelen teknoloji şirketlerinde yöneticilik yaptı.
İLHAM VEREN LİDERLER
Diğer önemli bir konu da liderlik. Hızla değişen dünyada üst düzey yöneticilerin herşeyi bilmesi mümkün değil. Artık ilham veren liderler öne çıkıyor. Bu durum şirketlerin stratejilerine net bir şey şekilde yansıyor.
Örneğin dünyanın premium çikolata lideri Godiva’nın İngiltere, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Türkiye bölgesinin başkanı Olivierde Men-dez oldu. Godiva CEO’su Annie Young-Scrivner, atamayla ilgili yaptığı açıklamada şunları söylüyor: “Olivier, Godiva için en önemli önceliklerimiz olan geleceğin yeteneklerini ve performansa dayalı bir kültür geliştirmeye kendini adamış, gerçek anlamda ilham veren bir lider. İngiltere ve Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Türkiye pazarları deneyimi sayesinde önümüzdeki altı yıl içinde işimizi 5 katı büyüteceğine inanıyoruz. ”
DEĞİŞİMİN ARKASINDA NELER VAR?
- Ekonomik kriz döneminde yaşanan sorunlardan yöneticinin sorumlu tutulması ve değişiklik arayışı,
- Daha genç ve yeni nesil yönetim anlayışına sahip yöneticilerle yola devam etme isteği,
- Kriz döneminde yönetici ücret paketlerinin daha uygun hale gelmesi,
- Türkiye’de şirket yönetmenin giderek zorlaşması ve yöneticilerin yurtdışına gitme isteği.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
