Seyahat Girişimleri Zengin Ediyor
Seyahat alanında yatırım yapın milyarder olun
Dünya genelinde seyahat edenlerin sayısı 2018 sonunda 15 milyar dolara yaklaşarak rekor kırdı. Tarihte ilk kez, bu kadar çok insan bağlı bulunduğu şehir, ülke veya kıtadan bir başka noktaya seyahat etti. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) -tahminlerine göre, 2030 yılında turist sayısı 2 milyar kişiye yaklaşacak. Bu gelişme, hesaplı ve hızlı ulaşım vaat eden start-up’larda patlama yaşanmasına neden oluyor. Son yıllarda gerek dünyada gerek Türkiy ede yoldan çıkan fikirlerin sayısı artarken, geleceği parlak bu start-up’lara yapılan yatırımlar milyar dolarları aşıyor.
Dünyaca ünlü seyahat platformu Booking.com’a göre, dünya genelinde seyahat edenlerin yüzde 53’ü 2019 yılında daha fazla hafta sonu gezisine çıkacak. Platform verilerine göre bu trend ucuz havayollarının, ek uçuş rotalarının ve isteğe bağlı araç kiralama gibi kolaylıkların artmasından kaynaklanıyor. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) “Dünya Turizm Barometresi – 2018” raporuna göre ise 2018 sonunda küresel turist sayısı 1,4 milyona ulaşırken, 2030 yılında bu sayının 2 milyara dayanacağı tahmin ediliyor.
Tüm bu veriler, dünyanın neresinde olursa olsun insanların ulaşım ve seyahat alışkanlığının hızla arttığını gösteriyor. Alışkanlıklardaki bu artış eğilimi, sektördeki start-up’larda da büyük bir patlama yaşanmasına yol açıyor. Dijitalleşmenin bir getirisi olan mobilleşmenin de etkisiyle bu kategoride faaliyet gösteren girişimciler, artık sadece Türkiye’de değil, yurtdışında da büyüme planı yapıyor.
Türkiye’de yüzde 54 büyüdü
Bu ilginin bir sonucu olarak online seyahat girişimleri beş yıl içerisinde hem dünyada hem de Türkiye’de büyük gelişim gösterdi. Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) açıkladığı son verilere göre 2018 yılında Türkiye’de online seyahat yüzde 54 büyüme ile e-ticarette en çok büyüyen alan oldu. Dijitalleşmenin bir getirisi olan mobilleşmenin de online seyahat kategorisinin gelişiminde katkısı büyük. We Are Social 2019 raporuna göre, bugün Türkiye’de yetişkinlerin yüzde 77’si akıllı telefon kullanıyor. Bu kapsamda sektör için çözüm geliştiren yeni girişimlerin sayısı arttı ve artmaya devam ediyor. Türkiye’de online seyahat, taksi, motosiklet, uçak bileti fiyatı kıyaslama gibi pek çok farklı alanda girişim bulunuyor. Biz de bu alandaki öne çıkan girişimleri ve büyüme hedeflerini araştırdık.
Ciro artışları 2019’da da sürecek
2008 yılında girişimci Çağlar Erol tarafından hayata geçirilen Enuygun.com, seyahat ve finansal hizmetlerinde önce karşılaştırma sitesi olarak kuruldu. Bugün 170’den fazla kişinin çalıştığı Türkiye’nin lider uçak bileti sitesi konumuna yükseldi. Erol, global markaları Wingie’yi geçtiğimiz yıllarda Almanya, İngiltere ve İspanya’da hayata geçirdiklerini söylüyor. Bu yıl Arap ülkeleri ve Rusya pazarlarına da giriş yaptıklarını ifade eden Erol, seyahat sektöründeki farklı alanlara da girerek 2028’e kadar dünyanın en büyük 5 seyahat sitesinden biri olmayı hedeflediklerini vurguluyor. Yine tatilsepeti.com da yerli ve yabancı otel ve tur seçeneklerini, uçak bileti ve araç kiralama hizmetleri gibi farklı seyahat ve ulaşım alternatiflerini tek bir platformda sunan turizm platformlarından biri, tatilsepeti.com, 21 milyonu tekil olmak üzere toplamda 56 milyondan fazla yıllık ziyaretçi sayısına sahip, tatilsepeti.com Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz, “2018 yılını yüzde 40 civarı bir büyüme ile kapatmıştık, bu yıl ise fiyatlardaki önemli artışlar nedeni ile ciromuzda büyüme olacağını düşünüyoruz. Bu yıl iki yeni TÜBİTAK projesi için start verdik. Toplam teknoloji yatırımlarımızda 2019 yılı için yüzde 80 oranında bir artış bütçeledik” diyor.
Hedef yurtdışına açılmak
Uygun fiyatlarla otobüs bileti satın alabilmeyi sağlayan NeredenNereye.com da kullanıcıların belirledikleri güzergahta sefer düzenleyen firmaların tümüne karşılaştırmalı olarak ulaşmasına olanak sağlıyor. 2014 – 2018 yılları arasında yaklaşık yüzde 500 büyüme yakaladıklarını belirten Neredennereye.com Kurucusu Erol Demirtaş, 2018’de toplam 25 milyon ziyaretçiye hizmet ettiklerini kaydediyor. Demirtaş, “Busbud ile gerçekleştirdiğimiz birleşmemizle hedeflerimizi daha da büyüktük. Bu yıl sonunda 35 milyon ziyaretçiye, 100 milyon liranın üzerinde de ciroya ulaşmayı hedefliyoruz” diyor. Bi-letall ise seyahat edecek müşterilerin online başta olmak üzere diğer satış kanallarından da otobüs, uçak, deniz otobüsü ve çağrı merkezi üzerinden demiryolları biletlerini satın alabilmelerini sağlayacak hizmet sunuyor. 2 binden fazla seyahat acentesine hizmet veren platform, 2018 yılında 7,5 milyon işlem gerçekleştirdi. ‘Deloitte Technology Fast 50’de Türkiye’nin en hızlı büyüyen teknoloji şirketlerinden biri olduklarını söyleyen Biletall.com Ceo’su Yaşar Çelik, “Anadolu’nun ilk teknoloji yatırımı Abraaj Group tarafından biletall.com’a yapıldı. 2019 yılını en az yüzde 35 büyüme ile kapatmayı hedefliyoruz. İş ortaklarımız üzerinden yurtdışı faaliyetlerimizi de artırmaya devam edeceğiz” diyor.
Teknolojiye yatırım artıyor
Seyahat uygulamalarının yanında, daha çok şehir içinde kullanılan ulaşım uygulamaları da giderek büyüyor, bunlar içindeki en başarılı uygulamalardan biri olan BiTaksi yolcu arayan taksiciyle, taksi arayan yolcuyu gerçek zamanlı buluşturan bir uygulama. 6 yıl önce faaliyete başlayan BiTaksi, her ay on binlerce taksiciye 1 milyonun üzerinde yolculuk imkânı sağlıyor. Bi-Taksi’de kullanıcılar yolculuklarının yaklaşık tutarını hesaplayabiliyor ve çeşitli kampanyalarla avantajlı yolculuklar yapabiliyor. BiTaksi, kurucusu Nazım Salur’un kişisel sermayesi ile faaliyete başladı, daha sonra Serkan Borançılı ile Haşan Aslanoba’nın yatırımları ile büyümeye devam etti. Bu yıl BİTaksi’nin üç 4ıarieli büyüme hedefi olduğunu söyleyen BiTaksi CEO’su Kaan Sancaklı, “Teknoloji ekibimizi iki katma çıkarıyoruz. Önümüzdeki aylarda yenilenmiş uygulamamızla ve yeni özelliklerle büyüme hedeflerine daha hazır hale geleceğiz. Verimi artıracak projelerle İstanbul’daki taksi hizmetine önemli katkılar sağlayacağız” diyor.
Motosikletle seyahat imkanı sunan Scotty ise tek bir uygulama içinde yolculuk, yemek siparişi ve kurye hizmetini barındırıyor. Yolculuk uygulamasında sisteme kayıtlı bir motosiklet kullanıcısı ile eşleşerek yolculuğunuzu paylaşabiliyorsunuz. Şu anda Scotty’e üye 1 milyona yakın kullanıcının yanı sıra kayıtlı 12 bin motosiklet sürücüsü de bulunuyor. Scotty’nin Kurucususu ve CEO’su Tarkan Anlar şunları söylüyor; “2019 yılı bizim için büyüme yılı olacak, tüm servislerimizde toplam 10 milyon işlem gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. En büyük hedefimiz ise motosiklet şehirleri yaratmak. Bu çerçevede bu yıl büyükşehirler başta olmak üzere 20’ye yakın şehri Scotty çözümleriyle tanıştırarak hayatları kolaylaştırmayı planlıyoruz.”
Ulaşım ve seyahat start-upları nasıl buyuyor?
■ Kent içi, şehirler arası ve ülkeler arası ulaşımın giderek çeşitlenmesi ve farklı seçeneklerin daha hızlı ve hesaplı fırsatlar sunması, online çözümlere olan ilgiyi artırıyor.
■ Dünya genelinde seyahat edenlerin yaş ortalaması düşüyor. Bu durum online rezervasyon oranının da artmasına neden oluyor.
■ Sosyal medya fenomenlerini, influencer ve blogger’ları takip eden milyonlarca insan, onların gittiği yerlere gitmek, daha fazla gezmek istiyor. Artan talep yeni start-up’ların çıkmasına neden oluyor.
■ Gelişmekte olan ülkelerde ve uluslararası seyahatlerde ulaşım altyapılarının gelişmesi, seyahat imkanlarım kolaylaştırırken, konforlu ve güvenli seyahat ortamı yaratıyor.
Küresel turist sayısı 1.4 milyar kişiye ulaştı
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) “Dünya Turizm Barometresi – 2018” raporuna göre, küresel turist sayısı geçen yıl yüzde 6.0 artışla 1.4 milyar kişiye ulaştı. Rapora göre, 2017 yılında turist sayısı 1 milyar 322 milyon kişi düzeyindeydi. Bu veriler, turist sayısında En yüksek rakamın elde edildiğini ortaya koydu. UNWT0 Barometre verilerine göre, turist çeken destinasyonlardan Ortadoğu’da yüzde 10, Afrika’da ise yüzde 7.0 ile ortalamanın üzerinde büyüme gerçekleşirken, Asya ve Pasifik ile Avrupa’daki büyüme yüzde 6.0 ile ortalama düzeyinde kaldı. Böylece, Avrupa kıtası 713 milyon, Asya ve Pasifik 343 milyon, Amerika 217 milyon, Afrika 67 milyon, Ortadoğu 64 milyon uluslararası turist ağırladı. UNWT0 2019 yılı sonu için ise küresel turist sayısında yüzde 3-4 büyüme tahmininde bulundu. Aynı raporda 2030 yılı için 1.8 milyar küresel turist olacağı tahmin edildi.
Dünyada öne çıkan seyahat start up’ları
Klook: Asya’nın en fazla varış noktası olan seyahat hizmetleri rezervasyon platformu. 5 tur üzerinden 296,5 milyon dolarlık fon sağladı.
Traveloka: Güneydoğu Asya’da lider bir çevrimiçi seyahat acentesi olma yolunda ilerliyor. Özellikle Tayland pazarında giderek büyüyor.
Adara: Dünya çapında milyonlarca benzersiz gezgin profilini ve özel seyahat verilerini bir araya getiriyor. Dünyanın en büyük havayolları, oteller ve kiralık araç şirketleri ile çalışıyor.
TripActions: Geçtiğimiz dönemde 1 milyar dolar değerinde fon çekmeyi başardı. En kurumsal seyahat yönetimi şirketlerinden biri.
GoEuro: Gezginlerin Avrupa’nın herhangi bir yerindeki demiryolu, hava ve otobüsleri tek bir basit arama ile mobil, uygulama veya masaüstünde tek bir yerde karşılaştırabilmesini ve bu kitaplardan rezervasyon yapmasını sağlıyor. 150 milyon dolarlık yeni bir finansman turuna hazırlanıyor.
TravelPerk: İşletmelerin seyahatleri ücretsiz yönetmelerine yardımcı oluyor. Kısa sürede girişim sermayesini 70 milyon doların üzerinde artırmayı başardı.
Evaneos: Gezginlerin yerel acentelere bağlayarak günlük seyahatlerini tasarlamalarım, maliyetlerini tahmin etmelerini ve rezervasyon yaptırmalarım sağlayan bir web platformu. Girişim, 2019 başmda 80 milyon dolarlık fon çekti.
Hopper: Seyahat fiyatlarının nasıl değişeceğini tahmin etmek ve satın almak veya beklemek isteyip istemediğinizi size bildirmek için tasarlanmış bir seyahat uygulaması. Değeri 780 milyon dolara ulaştı ve son 1 yılda 100 milyon dolar fon sağladı.
OYO: Hindistan’ın en büyük online oteller ağma sahip şirketi. 2013 yılında 18 yaşındaki Ritesh Agarwal tarafından kurulan şirket, 5 yılda 1,5 milyar dolardan fazla yatırım aldı.
Aram Ekin Duran