Seçeceğiniz Üniversitenin Girişimcilik ve Yenilikçilik Puanına Dikkat Edin

Gençler seçecekleri üniversitenin girişimcilik ve yenilikçilik puanına dikkat etmeliler. Alacakları eğitim iş arayan değil iş kuran bir birey olmalarına yardımcı olabilir…

BİLİŞİM ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ‘TÜBİTAK- 2013 Yılının Girişimci Üniversiteler’ sıralaması geçen hafta açıklandı. Özellikle adayların üniversite tercihlerim yaptıkları sıralarda açıklanan bu sıralamada 144 üniversite içindeki ilk 50 üniversite yer alıyor. Diğer üniversiteler açıklanmıyor.

Bu yılki ilk 10 üniversite şu şekilde sıralandı:

• Orta Doğu Teknik Üniversitesi
• Sabancı Üniversitesi
• Boğaziçi Üniversitesi
• Bilkent Üniversitesi
• Koç Üniversitesi
• Özyeğin Üniversitesi
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
• İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü
• Selçuk Üniversitesi

23 GÖSTERGEYE GÖRE SIRALAMA

TÜBİTAK’ın ilk kez 2012’de hazırladığı ‘Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi’ ile her yıl Türkiye’nin en girişimci ve yenilikçi 50 üniversitesi belirleniyor. Endeks, üniversiteleri girişimcilik ve yenilikçilik performanslarına göre sıralayarak, üniversiteler arası girişimcilik ve yenilikçilik odaklı rekabetin artmasına böylelikle girişimcilik ekosisteminin gelişmesine katkı sağlıyor.

Endeks ile üniversiteler, bilimsel ve teknolojik araştırma yetkinliği, fikri mülkiyet havuzu, işbirliği ve etkileşim, girişimcilik ve yenilikçilik kültürü ile ekonomik katkı ve ticarileşme boyutları altında 23 göstergeye göre sıralandı. Bu göstergelerden oluşan endeks kapsamında yaklaşık 900 bin hücrelik veri seti altı aylık bir çalışma sonunda toplandı ve çeşitli kontrollere tabi tutularak değerlendirmeye alındı.

İlk 10’da beş devlet, beş tane de vakıf üniversitesi bulunuyor. İlk üçte iki tane devlet üniversitesi olması dikkat çekiyor.

İŞ KURAN NESİLLER İÇİN…

Benim aklımın almadığı nokta şudur: Devlet üniversiteleri, bağımsız girişimcilerin önderliğinde kurulan hatta başarılı girişimcilerin bizzat isimlerini taşıyan üniversitelerden nasıl daha girişimci bir yapıya sahip olabiliyorlar?

Açıkçası, değerlendirme kriterlerinin detaylarına girmedim ancak sanırım girişimcilik endeksi adı altında akademik girişimcilik endeksi ortaya çıkarılıyor. Ya da gerçekten girişimcilerin kurdukları vakıf üniversitelerinin girişimcilikle ilgisi yok.

Girişimcilik endeksi önemli mi? Bence önemli. İşsizliğin arttığı ve ileride daha da artacağı global ekonomilerde iş arayan değil de kendi işini kuran nesiller yetiştirmek büyük önem taşıyor.

Üniversitelerin kuluçka merkezleri, teknoparkları, melek yatırım ağları, teknoloji transfer ofisleri kendi bünyesinde okuyan öğrencilerin henüz öğrenciyken kendi işlerini kurmalarını kolaylaştıran yapılar.

KRİTERLER DOĞRU MU?

Girişimcilik öğretilebilir bir kavram ancak akademik şemsiyeler gerçekten girişimci yetiştiriyor mu?

Bu yıl Boğaziçi Üniversitesi üçüncü sırada. Halbuki Boğaziçi Üniversitesi en fazla girişimci çıkaran üniversite olarak bilinir. ODTÜ daha teknik insan yetiştiren, dolayısıyla daha az sayıda girişimci çıkaran bir üniversite olarak bilinir. Sanki bu liste, ya bizim bildiklerimizin yanlış olduğunu söylüyor, ya da değerlendirme kriterlerinde geliştirilmesi gereken bir şeyler var.

Örneğin, her üniversitenin mezunları arasında kaçı işini kurmuş? Kurulan işler ne kadar ciro üretiyor? Kaç kişiyi istihdam ediyor?

Bu mezunların inovasyon yaparak Türkiye çapında veya dünya çapında oluşturdukları yeni değerler neler? Yani, hangi üniversite ekonomiye ne kadar katkı sağlayan kaç birey yetiştiriyor?

Bu soruların cevabı, o üniversitenin ne kadar girişimci çıkarttığını gösterir. Ne kadar girişimci yetiştirdiğini göstermez. Girişimci yetiştirmek için gerekli ortamın olup olmadığını TÜBİTAK’ın bu raporu ortaya koyabilir, ancak bu rapor ne kadar girişimci çıkarttığını göstermiyor.

Bu konuda iki önerim olacak:

Birincisi, üniversite tercihinizi yaparken sizde girişimcilik ruhu olduğuna inanıyorsanız TÜBİTAK’ın bu raporu işinize yarar. İkincisi, sizde girişimcilik ruhu yoksa, en girişimci üniversitede okusanız bile sonuçta girişimci olmazsınız.

Tercihlerinizi yaparken aklınızda şu olsun: Meslek icra etmek için diploma şarttır. İş kurmak için ise para kazandıracak bir iş fikri şarttır. Bu yüzden en akıllıcası, bir taşla iki kuş vurmak, hem diploma sahibi olmak hem de işinizi kurmanın yollarını aramaktır.

Haftaya görüşmek üzere…

Baybars Altuntaş / Para