Rusya ile turizmde yine, yeni, yeniden…
Rusya’dan charter uçuşlarının başlaması turizmciler arasında bayram havası yarattı. Bazıları gelecek yıl Rus turist rekoru kırılabileceğini savunuyor. Mısır’a uçuşların başlayıp başlamayacağı da sektörü çok yakından ilgilendiriyor…
RUSYA ile yaşanan krizden en çok etkilenen sektör olan turizm, yaralarını sarmaya başladı. Sektör tarifesiz seferler olan charter uçuşlarına iznin çıkmasıyla bir nebze de olsa nefes aldı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Rusya’nın Antalya’ya haftada 63 sefer charter uçuşu gerçekleştirilmesini onayladığını duyurdu. Rusya’dan charter uçuşları geçen yıl yaşanan uçak krizinden bu yana yapılamıyordu.
Turizmciler, Rusya’dan Türkiye’ye uçuş yasağının 29 Haziran’da kalkmasının ardından tarifeli seferlerle hali hazırda haftada 15-20 bin Rus turisti ülkemize getiriyor. Charter seferlerinin başlamasıyla bu sayının haftada 30-40 bine çıkacağı, Rus turist sayısının yılsonunda 500 bine yaklaşacağı öngörülüyor.
MISIR UÇUŞLARI
Uçuş izinlerindeki gecikme nedeniyle Rus turist sayısı istenen düzeyde olmasa da turizm sektörü temsilcileri iyimserliğini koruyor. Turizm sezonunda artık sona gelindiğini aktaran turizmciler, bu yeni gelişmelerin 2017 turizm sezonu için çok iyi sonuçlar doğuracağından emin. Hatta “2017’de Antalya’ya 5 milyon Rus turist gelirse şaşırmam” diyen bile var. Ancak öncelikli olarak 2017’de ilk hedef, 2015’teki 3.5 milyon Rus turist rakamına ulaşmak.
Rusya’dan charter seferlerinin başlamasıyla birlikte turizmcilerin takip etmesi gereken bir konu daha var; o da Rusya’dan Mısır’a uçuş yasağının ne zaman kalkacağı konusu. Çünkü Mısır, turizmde Türkiye’nin en büyük rakibi. Normal şartlarda Ruslar, Ekim ayından sonra ^ Mısır’a giderken, halen devam eden seyahat yasağı nedeniyle bu yıl gidemiyorlar. Mısır’a gidemeyen Rusların Türkiye’ye gelme olasılığı yüksek. Ancak şu günlerde Rusya’nın Mısır yasağını da kaldıracağından bahsediliyor. Öte yandan Kurban Bayramı tatilinin Rus turistleri de etkileyeceği, 9 günlük tatilde otellerin yerli turistle dolu olması nedeniyle Ruslara kısıtlı yer verilebileceği de söylentiler arasında.
BAYRAMDA RUSLARA YER YOK
Bu hafta sonu Rusya’dan ilk charter uçuşunu gerçekleştirecek Anex Turizm Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Koçkar, başlangıç olarak satışların çok iyi gitmediğini söylüyor.
Kurban Bayramı nedeniyle otellerin yerli turist rezervasyonlarıyla dolu olduğunu belirten Koçkar, Rus ve Türk müşterilerin çakışacağını aktarıyor. Koçkar, “Bayram tatili dokuz gün gibi uzun bir süre.
Otelciler, Rusya’dan turist gelmeyince odalarım yerli turiste pazarladılar. Zaten bu yıl birçok otel kriz nedeniyle açılmadı; yani otel sayısı az. Bayram periyodunda Rusya’dan talep olsa bile yer bulamıyoruz” diyor.
15 Eylül sonrasının sezonun sonu olduğunu aktaran Koçkar, charter’larm başlamasıyla Rusya’dan çok büyük rakamlar beklenmemesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bu ay ve gelecek ay Rusya’dan toplam 200-300 bin yolcu geleceği tahmininde bulunan Koçkar, daha sağlıklı öngörülerin bayram sonrasındaki duruma göre yapılabileceğini ifade ediyor.
“5 MİLYON RUS GELİRSE ŞAŞMAM”
Neşet Koçkar, bu yasağın kalkmasının asıl gelecek yıla yarayacağını söyleyerek 2017 için iki senaryoları olduğunu anlatıyor ve şöyle konuşuyor: “Türkiye’deki konjonktürel durum nereye gidecek onu kestiremiyoruz ama birinci senaryomuz en kötü senaryo olarak Türkiye’nin 2015’in yarısında kalacağı yönünde. İkinci senaryomuz ise iyimser olan; her şeyin yolunda gittiğini, terör tehdidinin ortadan kalktığını varsayarsak tüm zamanların en iyi yılı olur diyoruz, iki senaryonun ortası olmaz. 2017’de Antalya’ya 5 milyon Rus turist getirirsek şaşırmam. Öte yandan 1.5 milyonda kalırsak da şaşırmam.”
Rusya’dan Türkiye’ye yönelik sattıkları tur paketlerinin fiyatının ortalama 500 dolar olduğunu da açıklayan Neşet Koçkar, 400 dolara da, bin dolara da tur sattıkları bilgisini veriyor.
HAFTADA 13 BİN RUS TURİST
ODEON Tours Yer Hizmetleri Türkiye Genel Müdürü Vahit Petek de, 2 Eylül itibarı ile Antalya’ya ilk charter uçaklarının indiğini açıklıyor. 6 Eylül’den sonra da her gün charter uçuşları olacağını bildiren Petek, “Geçtiğimiz hafta Bodrum’da da misafirlerimizi karşılamaya başladık. Haftada iki uçağımız Bodrum’a, iki uçağımız da Dala-man’a iniyor” diyor. Ege uçuşlarını Ekim sonuna, Antalya uçuşlarını da yoğun şekilde Kasım sonuna kadar devam ettirmeyi planladıklarını aktaran Petek, Aralık ayında da belli bir kapasite ile Antalya uçuşlarının devam edeceğini kaydediyor. Petek şunları anlatıyor:
“Koltuk sayıları ile ilgili şimdiden bilgi vermek zor. Ancak şimdilik hedefimiz haftalık olarak Antalya 8 bin koltuk, Bodrum 300 koltuk, Dalaman 700 koltuk şeklinde. Eylül ayı ortasından itibaren charter ve tarifeli uçuşlarla toplam haftalık 13 bin misafir karşılayacağımızı ümit ediyoruz.”
Rusya’dan Mısır’a da uçuşların başlaması halinde neler olacağını ise şöyle yorumluyor: “Ürün ve destinasyon anlamında ikisi birbirinden farklı ülkeler. Geçmişteki etkisi paralelinde sürecektir. Fiyatlamada geçmişten gelen 200-250 dolarlar arasında bir fark vardı. Şu an fiyatlar düştüğü için bizi çok olumsuz etkileyeceğini zannetmiyoruz. Türkiye’de sezon kapandığında Mısır’da devam edecektir bu yüzden bizi olumsuz etkilemeyecektir.”
“15 GÜNLÜK SIKIŞMA OLABİLİR”
Kurban Bayramı tatiliyle charter uçuşların çakışması nedeniyle 15 günlük bir sıkışma yaşanabileceğine de değinen Petek, “Ama Türkiye’nin şu anki potansiyeli ve Avrupa’da meydana gelen daralmadan dolayı ciddi oranda bir sıkışma olacağını zannetmiyoruz” yorumunu yapıyor.
Rusya’daki tur operatörü partnerleri Coral Travel ve Sunmar’ın, bir haftalık turlarının en düşük 300 dolardan başladığını söyleyen Petek, kişi başı ortalama 480 dolar civarında fiyatların olduğunu ifade ediyor. Türkiye’nin Rusya’dan alacağı toplam Rus turist sayısının sezonun Kasım’a sarkması halinde yıl sonunda 500 bini bulabileceğini öngören Petek, 2017 yılı için Rusya pazarı tahminlerini şöyle anlatıyor: “Şu an için charter’ların bu sezon açılmış olması kesinlikle olumlu bir etki yaratacaktır. Hazırlık ve planlamalar buna göre yapılacaktır. Ancak rakamsal bir veri vermek için erken.”
“TATİL PAKETLERİ SATILDI”
Rusya’dan turist gelmediği zaman Antalya’nın ne kadar büyük bir sıkıntı yaşadığının herkes tarafından görüldüğünü vurgulayan Antalya’daki Cornelia Diamond Golf Resort Spa nın Genel Müdürü Zafer Alkaya, uçuşların yeniden başlamasını sevinçle karşıladıklarını aktarıyor.
Charter seferlerinin sezon sonuna denk gelmesini şansızlık olarak değerlendiren Alkaya, yılsonuna kadar ne kadar Rus turist geleceğini tahmin etmenin zor olduğunu söylüyor.
Alkaya, “Rusya’daki tur operatörleri, tatil paketlerini çoktan sattılar. Türkiye için hızlıca tur organize etmeleri kolay olmayacak. Yine de bu ay ve gelecek ayın sonuna kadar akış olacağını düşünüyoruz. Bu da sektöre bir nebze de olsa rahatlama getirecektir. Charter uçuşların geç başlaması, hiç olmamasından evladır” diyor.
“GELİRDE KAYIP BÜYÜK”
Turist sayısındaki düşüşün sadece Rusya ile sınırlı kalmadığının altını çizen Zafer Alkaya, Avrupa pazarında da gelişlerin azaldığını hatırlatarak şunları söylüyor: “Cornelia’da Ruslara ayırdığımız oran yüzde 25’lerde. Bizde Ruslara hitap eden özel konsept villalar var. Buraların boş kaldığını göz önüne alırsak kaybın çok daha fazla olduğu ortaya çıkıyor. Çünkü bu özel villalarda zengin Ruslar konaklayarak yüksek gelir bırakıyordu. Belek bölgesinde her otelin en az 50 tane bu tarz villası var. Bu villaları Rus pazarı için yaptılar, Avrupa’dan böyle bir talep yoktu. Üst segment Rusların gelmemesi kaybı büyüttü.”
“POZİTİF ALGI OLUŞTURACAK”
Detur CEO’su Firuz Bağlıkaya ise, Rusya’dan charter seferlerinin başlamasının iki önemli etkisi olacağını kaydediyor. Bunlardan birinin Rusya’dan iki ay boyunca gelecek turist sayısının artması olduğunu aktarırken, diğer etkinin Rusya’nın açılması ile birlikte diğer ülkelerde oluşacak olan pozitif algı olacağını vurguluyor. Bağlıka-ya, “Eylül ve Ekim aylarında yüksek bir turist tr fiği beklemek zor. Kış rmdaki spor kamplarını da dahil edersek olabilecek rakam yine de 500 binin altında kalır” diyor.
Bağlıkaya, eş zamanlı olarak Mısır uçuşlarının başlamasının ülkemizi nasıl etkileyeceği sorusuna ise şu cevabı veriyor: “Mısır, ağırlıklı olarak kış ürünü olmasına rağmen, Türkiye’den belli bir kapasiteyi yıllardır alıyor. Özellikle Türkiye’de havaların ‘deniz, kum, güneş’ tatilcileri için riskli olduğu nisan, mayıs ile ekim ve kasım aylarında belli bir kapasite yıllardır Mısır’ı tercih ediyor.”
ASIL İLGİ 10 EYLÜL DEN SONRA
Moskova’da faaliyet gösteren tur operatörü Tez Tour’un Sözcüsü Larisa Aha-nova ise, Rus vatandaşlarının Türkiye’ye charter seferlerine taleplerinin 10 Ey-lül’den sonra artacağını söylüyor. Ahano-va, Rus haber ajansı Ria Novosti’ye yaptığı açıklamada, “Her şey planlara ve beklentilere uygun gerçekleşiyor. Genel olarak Türkiye’ye ilgi var. Arayanlar net tarih ve otel soruyorlar. Türkiye ile ilgili durumun 10 Eylül’den itibaren daha iyi olacağım düşünüyorum” diyor.
Osman AYIK / Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı
Hedef 2015’i yakalamak
Rusya’dan charter seferlerinin başlaması çok sevindirici. Ne var ki, bu gelişme sezon sonuna denk gelmesi nedeniyle önümüzde sadece sekiz haftalık bir süre var. Rusya’nın Mısır’a charter uçuşlarını eş zamanlı başlatıp başlatmaması da önemli. Orayı da eş zamanlı açarlarsa Rusya’dan beklediğimiz kadar büyük sayılarda turist gelmeyebilir. Ancak Mısır’a olan yasak kalkmazsa Türkiye’ye dönük seyahatlerde talep canlılığı olabilir. Şartların olumlu şekilde gerçekleşmesi halinde yılsonunda 500 bin Rus turist rakamı yakalanabilir ama asıl meyve 2017’de toplanacaktır. Ülkemize 2014 yılında 4.5 milyon, 2015’de ise 3.5 milyon Rus turist gelmişti. Tekrar bu rakamların yakalanması için çalışacağız. 2017’de ilk hedef 3.5 milyon rakamına ulaşmak olmalı. 4.5 milyon Rus turist rakamını yakalama ihtimalimiz 2018 ve sonraki yıllarda mümkün olabilir. Bu arada turizmdeki sıkıntı sadece Türkiye’ye özgü değil. Dünyadaki turizm hareketinde bir azalma var. Tüm umutlar gelecek yıla bağlanmış vaziyette.
