Riski ve Getiri Potansiyeli Yüksek Kripto Paralar

Riski ve getiri potansiyeli yüksek kripto paraları araştırdık. Kripto paraların 2019’u iyi geçireceği görüşü hakim. “Kripto para” uzmanlarına göre, başta bitcoin olmak üzere ethereum, ripple, tether, stellar gibi projesi bulunan, sağlam ekonomik modeli olanlar daha şanslı…

2019’un Gözde Kripto Paraları

SON iki yıla damgasını vuran kripto paralar bugün artık eski şaşaalı günlerinden oldukça uzaktalar. Buna karşın beklenti bir o kadar yüksek. Çünkü adı kripto parayla özdeşleşen bitcoin’in 2017’de beş buçuk ay gibi kısa bir sürede 2 bin dolardan başlayan ve 20 bin dolarlara ulaşan fiyatı bugün bile yatırımcıların iştahını ve beklentisini kabartmaya yetiyor. Ancak bitcoin’in bugün geldiği 3.500 dolar seviyesi, bu para birimlerindeki getiri kadar riskin de ne kadar yüksek olduğunu gözler önüne seriyor.

Bu nedenle riski ve getiri potansiyeli yüksek kripto paraları araştırdık. Yatırımcıların hala yan gözle takip etmeyi sürdürdüğü kriptoları mercek altına aldık. Bugün dünya çapında sayıları yaklaşık 2 bini bulan kripto paralar içinde hangileri daha şanslı, hangilerinden uzak durulması gerektiğini sorduk. Öncelikle şu bilgiyi verelim, “Sizce kripto paralar 2019 yılında nasıl bir getiri sağlar” sorusunu yönelttiğimiz kripto para uzmanlarının tamama yakını, “Doğru kriptoyu bulanlar kazanacak” oldu.

Doğru Kripto Para Seçimi

Peki, doğru kripto para nasıl seçilecek? işte bunun için de çok sayıda öneriyi derledik. Kripto uzmanlarına göre, öncelikle arkasında projesi olan, varlığı ile problem çözebilen, gelişmeye ve entegre olmaya uygun kripto paralara yatırım yapanlar kazanacak. Unutmayın ki iyi araştırma yapmadan alım veya satım kararı vermemek, tek bir coin’e yönelmemek, madenciliği yapılmayan coin’lerden uzak durmak, hızlı fiyat hareketlerinde paniğe kapılmamak, her an kullanılabilecek para değil unutulacak para ile işlem yapmak, işlem hacmi 1 milyon doların altındaki coin’lerden uzak durmak temel önceliğiniz olmalı.

Tabii tüm bu uyarıların yanında uzmanlar çok riskli bir yatırım tercihi olan kripto paraların portföylerin yüzde 10 hatta yüzde 5’ini geçmemek kaydıyla alınması gerektiğinin altmı çiziyor. İşte yatırımcılar için “çok riskli” uyarısında bulunan kripto para uzmanlarının 2019 yılı beklentileri ve favorileri…

En çok işlem gören 10 kripto para

INTEXCOIN
YERLİ KRİPTO PARA YOLDA

Intexcoın CEO’su Erdoğan Köse, kripto paralarla ilgili piyasada 2019 beklentisinin çok yüksek olduğunu söylüyor. Geçen sene biteoin’in 20 bin dolara kadar yükselip ardından 3 bin dolarlara indiğini hatırlatan Köse sözlerini şöyle sürdürüyor;

“Meselenin özü kripto para piyasasını hala Bitcoin’in (BTC) domine etmesi. Bu da çok kırılgan bir zemin oluşturuyor. Düşüşün devam etmeyeceği ise ortada. Bazı kripto paralarda yüksek bir beklenti var. Bu beklentinin nedeni ise arkalarında güçlü projelerin bulunması ve değerlerinin henüz düşük olması. BTC içinse yatırımcı henüz BTC’sini satmadıysa aslında zararda değil. Yükseliş başlar ve yine karlar oluşabilir. Şu anda binlerce kripto para var ve gelecek yıllarda sayının on binleri bulacağı öngörülüyor. Ayrıca günümüzde oyuna devletler, büyük şirket ve yatırımcılar da dahil oldu. Bu da kripto paraları başka bir pozisyona taşıdı.”

Köse, kripto paraya yatırım yapmayı düşünenlerin önce risk analizi yapmaları gerektiğinin de altını çiziyor. BTC’nin ilk zamanlarında sembolik rakamlardan 20 bin dolarlara ulaşmasını ise “tekrarı zor” olarak görüyor. Çok ekstrem olaylar hariç o dönemin tekrar etmeyeceğini söyleyen Köse nedenini ise şöyle özetliyor:

“Binlerce kripto para var ve belirsizlikler yoğun. Yatırımcılar bir miktar yatırımla sürece dahil olabilir. Çünkü kripto para piyasasında durum diğer piyasalara göre daha kontrolsüz ve manipülasyona açık. Yine tüyolar analizler, el altından haberler, balina grupları, pamp ve damp grupları, planlı ve organize faaliyetlerle birçok kişi zarar eder. Bu yüzden kripto para için tavsiyede bulunmaktansa, yöntem önerebilirim. Çeşitli paralara yatırım yaparak riski dağıtabilirler. Fiyat dalgalanmalarında panik yapmadan sakin kalmalılar. Duyduklarına göre değil araştırmalarına göre kararlarını uygulamalılar. Sabırlı yatırımcıların kazanç sağlama ihtimali daha yüksek.”

Bugün piyasanın değer kaybındaki unsurlardan birinin kripto para sayısının çok fazlalaşması olduğunu öne süren Köse,

“İnsanlar BTCde kaçırdıkları fırsatları yeni paralarda bulabilme umudu ile orantısız yatırımlar yapınca para biteoin’den diğer paralara kaydı. BTC değer kaybetmeye başlayınca diğerleri de peşinden gelerek beklentiyi boşa çıkardılar” diyor.

Köse, çıkardıkları Intexcoin’in Türkiye’nin ilk yerli kripto parası olduğunu söylüyor. Intexcoin’in, Ethereum ERC20 altyapısını kullanarak yaratılmış bir kripto para olduğunu söyleyen Köse sözlerini şöyle sürdürüyor;

“Intexcoin, Intexglobal’in tüm projelerinin ana ve birleştirici unsuru. Intexglobal, Intexcoin’i var olan projelerin yam sıra yeni projelerle de destekleyecek. Kullanıcımız kar elde ederken başkalarına yardım yaparak manevi kazançlar da elde edecek. Tüm projelerimizi Blockchain üzerine inşa ediyoruz. Kripto paramız Intexcoin, ödeme aracımız olan Intexpay ve ticaret por-talımız lntexplace ile tüm bu eko sistemin bağlı olduğu doğrudan bağış sistemimiz Intexcharity başlıca projelerimiz. Intexcoin henüz dış dünyaya kapalı. Malta’da kurulacak şirketimiz üzerinden Malta devletinin de onayından geçmiş bir ICO (ini-tial coin offering) planlıyoruz. Bu konuda çalışmalarımız devam ediyor.”

lntexcoin 2016 yılından bu yana Türkiye’den ve çeşitli ülkelerden yatırım aldı. Yaklaşık 100 ülkeden takipçileri var. Oluşan topluluk ve tanınmanın yatırımcı açısından iyi bir fırsat yaratacağını savunan Köse, “Dünya genelinde kısmen de olsa bilinen bir kripto para ICO sonrası dünya borsalarında yerini alır diye düşünüyorum. Uygun fiyattan Intexcoin alabilirler. Bunun için yakında duyuru yapacaşız” diyor…

TAKASCOİN
ETHEREUM’LA İŞLEM İMKANI

Takascoin CEO’su Ahmet Hakan Özgür’e göre, yatırım aracı olarak bitcoin ve diğer kripto paralar uzun vadede bir çok geleneksel enstrümandan çok daha fazla getiri sağlayacak.

Buna karşın Özgür, fiyat odaklı kısa vadeli yatırımcılar için kripto paraların birçok risk taşıdığı görüşünde. Yatırım aracı olarak kripto paraların portföylerde kesinlikle yer alması gerektiği görüşünü savunan Özgür, konuşmasını şöyle sürdürüyor:

“Öncelikle benim portföyümün tamamımn kripto paralardan oluştuğunu paylaşmak ve tarafsız olamayacağımı söylemek isterim. Kripto paralara yatırım yapacaklara tavsiyem ise, yatırım yapacakları miktarı kazanırken harcadıkları sürenin en az yarısını yatırım yapacakları kripto paraları araştırmaya harcarlarsa orta uzun vadede kaybetmezler. Ben kişisel olarak mine edilmeyen coin’lerden uzak durmaya çalışıyorum ve projelerin hitap ettiği kitlelere ne tür faydalar sağladığı en önemli kriterim.

Birbirinin benzeri veya Ponzi olarak modellenmiş coin’leri ayırt etmek oldukça güç. Yatırımcıların çok dikkatli olması gerekiyor. Araştırma yapmadan bir coin’e yatırım yapmamalılar. Sanal olarak hareket gören bazı coin’lerin fiyat odaklı ani artışları veya düşüşlerinden bağımsız bir değerlendirme yaparak yatırım yapmaları en sağlıklısı olacaktır.”

2014 yılında kurulan Takascoin. com şimdilik sadece bitcoin özelinde işlem imkanı sunuyor. Şirketin uluslararası finansal hizmetler sunan Kambo.io ile de ortaklığı var. Çok yakın zamanda Ethereum ile işlem imkanı sunacaklarını söyleyen Özgür, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Kamboexchange.com markası altında değişim hizmetlerine aracılık ederken, ortağımız da kısa vadeli kripto para teminatlı düşük faizli kredi imkanı sağlayacak. Takascoin.com özelinde minimum depozit miktarı 1.000 TL ancak Kambo-exehange.com ile bu durumu değiştirip mikro depozit almaya başlayacağız. Yatırımcı miktarımız binin üzerinde. Türk yatırımcılara uluslararası derinliği getirebilmek için birçok borsanm API servislerini de kullanıyoruz.”

COINARMY
AĞIRLIĞI YÜZDE 10’U GEÇMEMELİ

Coinarmy CEO’su Erol User’e göre, kripto paralar kesinlikle portföylerde yer almalı. Kripto paraların kabul edilsin ya da edilmesin bir finansal enstrüman olduğunu ifade eden User,

“Ancak şahsi görüşüm portföy ağırlığında yüzde 10’u geçmemeleri yönünde. Kripto paralara yatırım yapmayı düşünenlerin öncelikle kaybetmeyi göze alacakları paraları yatırmalarını tavsiye ederim” diyor.

Kripto paralar için 2019 yılında iki senaryonun bulunduğunu öne süren User, şu tespitte bulunuyor:

“Bunlardan birincisi, tam bir senesini dolduran ayı sezonu NYSE (New York Menkul Kıymetler Borsası), BAKKT (küresel kripto varlık ekosistemi) açılışı ile son bulup yeni bir boğa (yükseliş) sezonuna geçiş olabilir. Ya da süre gelen ayı sezonu son bulsa da üç aylık bir “ac-cumulation” süreci sonrası yavaş ama kararlı bir yükseliş görülebilir. Şirketlerin özellikle ilgilendiği kripto para birimleri yine para yerine kullanılabilme, hızlı transfer olabilme ve yüksek meblağlar için bile komisyon ödememe imkanı sağlayan, güvenilir sayılabilecek alternatiflerden olacak. Bu aşamada Avrupa Birliğinde yoğun olarak uygulanan Digi para.sistemi en iyi çözüm olarak gözüküyor.”

KOINVIZYON.COM
DİPTEN ALANLAR KAR EDECEK

Kripto paraların 2018 yılında aşırı yükselişin düzeltmesini yaşadığını söyleyen Koinvizyon.com kurucusu Eylem Cülcüloğlu’na göre, 2019 yılında bu para biriminin geleceği ABD’nin elinde. 10 Temmuz 2017 tarihinde Bitcoin’in 2 bin dolar seviyesinden 11 Aralık 2017 tarihinde 20 bin dolara ulaştığını hatırlatan Cülcüloğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:

Cülcüloğlu, kripto paraya yatırım yapacakların bu piyasanın çok riskli ve volatil olduğunu bilmeleri gerektiği görüşünde. Bu yüzden kısa vadede büyük kayıplar yaşamak mümkün. Uzun vadede ise kripto paraların yükselen bir değer olduğunu öne süren Cülcüloğlu, “Yatırımcı olabildiğince dipten alıp tepe noktalarda satış yapmalı. Yatırımcının en büyük hatalarından birisi tepeden alıp sonra panikle dipten satmak. 20 bin dolarda Bitcoin satın alanlar büyük zararlara uğradı. Şu an dipten toplamaya başlayanlar ise büyük karlar elde edecek” diyor.

2016’dan bu yana kripto paralar üzerine teknik analizler de yapan Cülcüloğlu, 2018 başında Koinvizyon. com adlı kripto para haber portalını açtı.

BTC TÜRK
ALT LİMİT 1 TL

BtcTürk CEO’su Özgür Güneri, 2017 Aıalık’ta 800 milyar doları aşan global kripto para piyasalarının 2018’de yaşanan gerileme sonucunda toplam piyasa değerinin 2018 Aralık itibariyle 145 milyar dolara indiğine dikkat çekiyor. Aynı dönemde toplam piyasalar içerisinde bitcoin’in ağırlığı ise yüzde 30’lara doğru geriledikten sonra tekrar yükselişe geçerek bugün yüzde 50’nin üzerine çıktı. Güneri’nin verdiği bilgiye göre, en çok işlem gören kripto paralar bitcoin (BTC), tether (USDT), ethereum (ETH) ve ripple (XRP) oldu.

Hızla gelişen kripto piyasalarında ‘Fiat Stable Currency’ denen ve bir para birimine bağlı kripto paraların hızla büyüdüğüne dikkat çeken Güneri, şu değerlendirmeyi yapıyor:

Kripto paralara yatırım yapmayı düşünenlerin ise dikkatli olması gerektiğinin altını çizen Güneri şu uyarıda bulunuyor:

“Kripto para alıp satmak isteyenler kripto paraların fiyatlarındaki volatilite yani fiyat dalgalanmaları karşısında hazırlıklı olmalı. Tüm kripto para fiyatları biteoin’e bağlı. Bu yüzden bitcoin harici kripto paralarla işlem yapmayı düşünenlerin bitcoin’i yakından takip etmesini öneririm. Piyasa değeri ve işlem hacmine göre ilk 10’da yer alan kripto paraların dışındaki kripto paralarla işlem yapılmasını çok önermiyoruz. Eğer yatırım yapacak sanız bir alım satım stratejisine sahip olmalısınız. Alım yaptıktan sonra hangi koşulda satış yapacağınıza önceden karar vermeniz ve hatta bunun için stop emir girmeniz zarar etme riskinizi en aza indirmenize yardımcı olacaktır.”

BtcTurk kripto para alım satım platformunda şu an altı kripto para ile işlem yapılabiliyor: Bitcoin, ethereum, liteeoin, ripple XRP, tether ve stellar lumens. Bu kripto paralarla işlem yapabilmek içinse üye olanların Türkiye’de yerleşik herhangi bir bankada adına açılmış hesaptan havale veya EFT ile BtcTurk hesabına TL yatırması yeterli. Alım satım işlemlerinde 1TL alt limitle alış ve satış işlemi gerçekleştirilebiliyor.

Hesaplarındaki kripto paraları çekmek isteyen kullanıcıların ise hesap onayı sürecini tamamlaması şart. Halihazırda BTC Türk platformuna 560 binin üzerinde kullanıcının kayıtlı olduğunu söyleyen Güneri, platformun kasım ayı toplam işlem hacminin 688.86 milyon TL olduğunu söylüyor.

COINY
TEKNİK ANALİZ YAPILMALI

Coinv CEO’su Ayberk Kuday’a göre, dijital para birimlerinden bir tanesi geleceğin para birimi olacak. Bu nedenle yatırımcıların 2019’da da dijital paralara yatırım yapmaya devam etmesi gerektiğini öne süren Kuday, “Şu an dijital para piyasalarında yoğun bir satış baskısı var. Pek çok yatırımcı yıl boyunca yaşadığı kayıpların daha fazla yükselmemesi için tüm portföyünü satıp piyasadan çıkıyor. İyi bir araştırma, risk yönetimi, doğru portföy dağılımı yapılırsa, piyasaların yaşadığı yoğun düşüş bu piyasadan elde edilebilecek kar oranını artırabilir. Bu anlamda dijital varlık yatırımı için doğru bir analizle doğru zaman olabilir diye düşünüyoruz” diyor.

Ancak Kuday da her kripto paranın aynı şansta olmadığı görüşünde. 2017’deki ICO (dijital fonlama) fırtınasından sonra sağlam ekonomik modele oturmayan proje ve kriptoların eleneceğini, tam tersine güçlülerin daha da güçlenerek ve pazar değerlerini büyüterek ilerleyeceğini öne süren Kuday yatırımcılara şu tavsiyede bulunuyor:

“Dijital varlıklara yatırım yapmak isteyenler öncelikle yatırım yapılacak dijital paranın sahip olduğu ekip ve kullanım alanlarını iyi araştırmalı. Dijital paranın sunduğu ekonomik model dikkat edilmesi gereken ikinci noktayı oluşturur. Ayrıca fiyat ve hacim verilerine göre uygun teknik analizlerin yapılması da gerekli. Böylelikle yatırımcılar kendileri için en doğru olan portföy dağılımını yapabilirler.”

2017’de kurulan Coiny Pro üzerinden BTC, ETH, LTC, XRP, PAK ve HOT ile işlem yapılabiliyor. Platforma her geçen gün yeni dijital paralar ve pariteler eklediklerini söyleyen Kuday, Coiny Pro kullanıcılarının standart al-sat emirleri dışında kendilerini koruyacak önlemler ve modern grafiklerle gelişmiş bir şekilde dijital varlık ticareti yapabildiklerini söylüyor. Coiny Pro’da amaçlarının geleneksel yatırım araçlarında olan gelişmiş ticaret ve görselleştirme araçları ile mümkün olan en çok sayıda dijital varlık ticaretinin yapıldığı bir dijital varlık bor-sası oluşturmak olduğunu söyleyen Kuday sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Türkiye’de aktif olarak 100-150 bin kişinin trade ettiğini düşüyoruz. Birinci yılımızda bu rakamın yüzde birine erişmeyi amaçlıyoruz. Yani ilk aşamada 15 bin kullanıcı ilk yılki hedefimiz diyebiliriz. Şu an sistemimizi aktif olarak kullanan binin üzerinde kullanıcımız var. Ancak henüz ağustos ayında işlemlere başladık yani işin daha çok başındayız. Geride bıraktığımız sadece birkaç ayda ulaştığımız işlem hacmimiz ise aylık birkaç milyon TL.”

“2019 STO’LARIN YILI OLACAK”

Bitci Teknoloji CEO Burak Çağdaş Çağlar 2018 yılını iyi kapatmayan birçok krip-tcrparanın tamamen ortadan kalkabileceği görüşünde. Özellikle market hacminin büyük bir bölümünü elinde bulunduran ilk 50 kripto para dışında kalan kripto paraların silinme riski altında bulunduğunun altını çizen Çağlar, “Blockchain teknolojisindeki hızlı değişim ve gelişim nedeniyle yatırımın her alanda olduğu gibi daha güncel ve daha teknolojik coin’lere kayacağını düşünüyorum” diyor. 2019’un STO’larm (Secu-rity Token) yılı olacağını düşünen Çağlar, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Security token’larla ilgili dünyada regülasyonlar yapılıyor ve kullanımı yaygınlaşıyor. 2019’a ilişkin ABD’de beklenen kriz ile kripto piyasasında çok hızlı bir çıkış söz konusu olabilir. Bununla birlikte Şubat ayında bitcoin’in Nasdaq’da vadeli işlemlere açılacak olması ve SEC tarafından üçüncü kez Şubat ayma ertelenen EFT değerlendirmesi de piyasaları olumlu etkileyebilir.

Bu yüzden kripto paralar kesinlikle portföylerde yer almalı. Gelişim hızı göz önünde bulundurularak yenilikleri takip etme şartıyla portföylerin yüzde 25’inde yer alabilirler. Burada pazar hacmine göre ilk 50 kripto paranın çok dışına çıkılmamasını ve STO’larm yakından takip edilmesini önerebilirim. Özellikle yeni çıkacak STO’lar üzerinde durulabilir.”

Bitci.com hali hazırda BTC, BCH, BTG, DBG, DASH, DOD-GE, ETH, LTC, XRP, XLM coin’le-ri üzerinde işlem yapıyor. Kullanıcıları TL’nin yanı sıra bitcoin ve CHFT (stable coin/sabit değerli coin) alıp satabiliyor. Her bir CHFT ise İsviçre Frangı değerinde.

Bitci.com kullanıcılarının alım satım esnasında yatırımlarının kur değişiklikleri yüzünden değer kaybetmemesi için CHFT coin alarak bekleyebildiğini söyleyen Çağlar, “Böylelikle yatırımları dolar karşısında ve BTC kuru iniş çıkışlarından etkilenmez. Bitci.com’da minimum işlem tutarı yok. Buna karşın her coin’in minimum alım satım adetleri var. Bitci.com kullanıcıları yeni üye ikonuna basarak üye olduktan sonra ödeme kanallarını kullanarak kendi cüzdanlarına TL aktararak işlemlerine başlayabilir. Farklı borsalarda bulunan coin’lerini Bitci.com da açtıkları cüzdanlarına aktarıp işlem yapabilirler” diyor.

Sitede coin bazlı kar-zarar analiz sistemi de bulunuyor. Bu sayede kullanıcılar yatırımlarının anlık olarak kar zarar değişimini görebiliyor ve coin’i ilk aldıkları gün ile bu gün arasında yaptıkları işlemlerde kar-zarar analizi yapabiliyorlar. Böylelikle kullanıcı yeni bir yatırım yapmadan önce mevcut yatırımının kar-zarar durumunu görmek için herhangi bir işlem yapmak zorunda kalmıyor.

Hangi kripto para daha şanslı?

INTEXCOIN: Kripto paralar portföylerde kesinlikle yer almalı. Hangi kripto paralar daha şanslı olacak derseniz, projeleri olan, varlığı ile problem çözebilen, gelişmeye ve entegre olmaya uygun kripto paralara yatırım yapanların yüzleri gülecek denebilir. Buna karşın bu ve benzer özellikleri taşımayanlar ise yani sadece kripto para olarak var olmaya çalışanların zaman içinde değersiz ve gereksiz hale geleceklerini öngörebiliriz.

TAKASCOIN: Favori kripto paralar başta bitcoin olmak üzere ethereum, monero ve stellar. Kaybettirecek coin’lerle ilgili de şu söylenebilir. Biz mine edilmeyen coin’lerden uzak durmaya çalışıyoruz ve projelerinin hitap ettiği kitlelere ne gibi faydalar sağladığı en önemli kriterimiz. Birbirinin benzeri veya ponzi olarak modellenmiş coin’leri ayırt etmek oldukça güç. Bu yüzden yatırımcıların çok dikkatli olması gerekiyor. Araştırma yapmadan bir coin’e yatırım yapmamaları gerekir. Sanal olarak hareket gören bazı coin’lerin fiyat odaklı ani artışları veya düşüşlerinden bağımsız bir değerlendirme yaparak yatırım yapılması en sağlıklısı olacaktır.

MİLE UNITY FOUNDATION: Reel ekonomide kullanımı olmadan ve yasal para birimlerine [TL, euro, dolar) kıyasla önemli yararlar sağlamadığı sürece kripto paraların kaybolacağını düşünüyoruz. Madeni paraların k fiyatının çoğu bitcoin’e endeksli.

Çünkü çoğunlukla BTC üzerinden işlem görüyorlar, Dolayısıyla, fiyatları bitcoin ile neredeyse y yüzde 100 korelasyon gösteriyor. Bu nedenle yasal para birimlerine endeksli olanlar hariç diğer tüm kripto paralar bitcoin’de yaşanacak değişime göre varlık gösterecek. Tedbirli olmakta fayda var. Kripto paraların çoğu terk edildi, tercih edilmiyor. Günlük işlem hacimleri 1 milyon doların altında ve çoğunlukla ikinci kademe borsalardaki botlar tarafından bu işlem hacmi üretiliyor.

Coinmarketcap’e derinlemesine bakarsanız, pazarın yüzde 70’inin bu tür ‘zombilerle’ dolu olduğunu göreceksiniz. Bu nedenle yatırım tavsiyemiz çok açık ve basit: Açgözlü olmayın! Yüksek riskli yatırımlar için servetinizin sadece küçük bir kısmını ayırın (Sayısal Loto gibi davranın). Yüksek riskli varlıklara yatırım yapmak için asla borç para almayın. Gerçek hayatta karşılığı olan, bir teknolojiden beslenen ve gelir modeline sahip olan kripto paraları tercih edin.

COINARMY: Önümüzdeki ve takip eden yıllarda bence ‘store of value’ yani gerçekten para yerine geçme değerine sahip kripto paralar iyi performans gösterecek. Altyapı, ekip ve altında yatan ideolojisi zayıf olan tüm diğer kripto paralar elenecek. En çok inandığımız sektör ‘security’ ve ‘privacy’ coin’lerin sektörü. Bunlardan bazıları XMR, ZEC, POLY…

COINVIZYON.COM: Kripto paralar portföylerde mutlaka yer almalı ama küçük hacimli kripto paralardan uzak durulmalı. Şu an kripto para enflasyonu var. Piyasada iki bin üzerinde kripto para bulunuyor. Bunların çoğu bitcoin ve ethereum altyapılarını kullanıyor ve herhangi bir teknolojik inovasyon sunmuyor. Gelecekte, farklılık sunan, yüksek hacimli kripto paraların hayatta kalacağını, küçüklerin çoğunun ise sıfırlanacağını öngörüyoruz. Kripto paralar çok volatil ve riskli yatırım araçları oldukları için portföyün yüzde 20’sini geçmemeli.

Bana göre önümüzdeki yıl getiri vaat eden kripto paralar:

Bitcoin, XRP, stellar, cardano, I0TA ve monero olacaktır. Bitcoin Cash ve Bitcoin SV’den ise çok spekülasyon ve manipülasyona yakın. Ayrıca hacim olarak Coinmarketcap. com’da ilk 100’ün altında bulunan coin’lerden uzak durulmalı.

Kripto Para Güvenliğini Nasıl Sağlıyorlar?

INTEXCOIN: Ağa bağlı hiç bir sistem yüzde 100 güvenli olamaz. Bizim için de saldırılar gün geçtikçe ve tanındıkça artarak devam ediyor. Şu ana kadar bir sorun yaşamadık. Sistemimizin canlı kalma oranı yüzde 99’un üzerinde. Kalan ufak kısım ise bakım ve güncellemeler kaynaklı. Yapımız gereği yatırımcılarımız ve yeni yatırımcılar için bir risk barındırmıyoruz. Çünkü henüz kapalı devre işliyor ve kayıtlar güvenli bir şekilde yedekleniyor.

ICO ve sonrasında tüm lntexcoin sahiplerinin coin’leri kendi cüzdanlarına transfer edilecek. Güvenlik sorumluluğu o saatten itibaren kişilerin sorumluluğuna geçecek. Şu an için bizde ve kullanıcılarımızla bir sorunumuz yok.

TAKASCOIN: Bizler kullanıcılarımızın mevduatlarının güvenliğine çok önem veriyoruz ve tüm kripto mevduatları soğuk cüzdanlarda saklıyoruz. Kripto çekim işlemlerinde üçlü güvenlik sistemi çalıştırıyoruz. Bazı limitler koyarak kullanıcılarımızın güvenliğini üst seviyelerde tutmaya gayret gösteriyoruz.

SMS kontrollü giriş veya authenticator kullanmalarını teşvik ediyoruz. Kripto ekosistemine dahil olan yeni kullanıcılara borsaların cüzdan hizmeti sunmadığını belirtmek isteriz. Sahip oldukları paralarını soğuk cüzdanlarda saklamaları ve kendi kontrollerinde tutmaları en güvenli yöntem olacaktır.

COINARMY: Kripto paraların yüzleştikleri güvenlik sorununa en etkin çözüm üst derece güvenlik uygulamasıdır. Coinarmy dünyada nükleer şifrelemeyi yapan ve yalnızca kullanıcının 10 parmağını hissederek çalışan ve çalındığını belirleyen bir cüzdan sistemi kullanıyor.

COINVIZYON.COM: Kripto paraya yatırım yapacaklara birinci önerimiz borsalarda yüklü para bulundurmamaları.

Şu an dünya genelinde hiçbir kripto para borsası güvenli değil. 2014’te dünyanın en büyük kripto para borsası Mt Gox hacklendi ve 460 milyon dolar buhar oldu. Benzer bir olayın tekrar yaşanmamasının bir garantisi yok. 0 yüzden kripto paralar borsalarda değil, donanım tabanlı soğuk cüzdanlarda tutulmalı. Ledger Nano S gibi soğuk cüzdanlar en yüksek güvenliği sunuyor. Ayrıca borsa hesaplarının ele geçirilmesine karşı iki faktörlü kimlik doğrulama (2FA) sunan borsalar tercih edilmeli. SMS doğrulama ise güvenlik açığı içerdiğinden kullanılmamalı.

BTC TÜRK: Güvenlik konusu çok boyutlu olarak ele alınması gereken bir alan. Bunu platformların aldıkları güvenlik önlemleri, kullanıcıların kendilerinin almaları gereken güvenlik önlemleri ve alım-satımı yapılan kripto para birimlerinin güvenlik altyapısı olarak değerlendirebiliriz.

Bu noktada BtcTurk olarak soğuk depolama (cold vvallet), çoklu imza ile cüzdan yönetimi gibi yöntemlerle güvenliği sağlarken, kullanıcılarımızın da bu konuda bilinçlenmesini hedefliyoruz. Kullanıcılarımıza sunduğumuz güvenlik önlemlerinden biri olan iki aşamalı doğrulama (Google Authenticator) ile kullanıcılar hesap güvenliğini artırabiliyor. Bunun dışında BtcTurk üzerindeki kullanıcı bakiyelerinin en az yüzde 95’i özel bir süreç ile yönetilen çevrimdışı bitcoin cüzdanlarında (cold vvallet) saklanıyor. Aynı zamanda sistemlerimiz sürekli olarak uluslararası bağımsız denetim şirketlerinin denetimine tabi oluyor.

COINY: Platformumuzdaki güvenlik başlığının en önemli parçasını, kullanıcılarımızın varlıklarının güvenliği oluşturuyor. Bu varlıkların sektör standartlarındaki bir oranını soğuk depolama tekniği ile saklıyoruz.

Dünyada pek çok banka ve fınans kuruluşuna güvenlik konusunda danışmanlık hizmeti veren Invictus’un güvenlik testlerinden başarıyla geçtik. Güvenlik ile ilgili bu tür tedbirleri sıklıkla ve düzenli olarak yapıyoruz. Geçtiğimiz günlerde yayına aldığımız Coiny web uygulamamız ile birlikte Google Authenticator entegrasyonunu da aktif hale getirdik.

Dünyadaki pek çok borsanın ilk tercihi arasında yer alan Google Authenticator, iki faktörlü doğrulama isteyen kullanıcıların en sık seçtiği uygulamalar arasında. Google Authenticator gibi daha güvenli uygulamalar yerine yalnızca SMS doğrulamasını tercih eden djjital para kullanıcıları bu anlamda risk altında kalabiliyor. Bu sayede kullanıcı kaynaklı güvenlik zafiyetlerinin de önüne geçmeye çalışıyoruz.

BİTCİ.COM: Firma sistem güvenliği üzerine çalışan ayrı bir yazılım ekibine sahip. Ayrıca Blockchain tabanlı bir güvenlik firmasına aylık olarak düzenli sistem güvenliği testleri yaptırıyor. Bunun dışında kullanıcılarına kripto paralarını saklayabilecekleri bir hardvvare wallet (fiziksel cüzdan) da sunuyor. Önümüzdeki ay piyasaya çıkacak olan bu fiziksel cüzdan cep telefonu aplikasyonu, yatırımcılar bir tuşa dokunarak yatırımlarını Bitci.com’a aktarıp sonradan tekrar cüzdanlarına çekebilecek.

Kripto paraların teknik analizi

Anlık fiyat hareketlerine dikkat: Bitcoin’deki ayı trendi ve zayıf görünüm devam ediyor. Bicoin günlükte MA20, MA50 ve MA200 seviyelerinin altında bulunuyor. Hacim çok düşük. Bollinger Bands’teki darlaşma önümüzdeki günlerde büyük bir hareketin geleceğinin habercisi. 3.500 seviyesinde önemli bir destek var. Bu destek kırılırsa fiyat 3.168 seviyesini ve aşağısını tekrar test edebilir.

3000’deki psikolojik destek kırılırsa fiyat 2.400-1.800 bandına kadar inebilir. Fiyat düşüşünden dolayı en çok zararda olanlar bitcoin madencileri. Bitcoin madencileri fiyatı yükseltmek için manipülatif hareketler (pump) yapıyorlar. Bu manipülatif hareketlere dikkat etmek gerek. Anlık fiyat yükselmeleri ayı trendinin bittiği anlamına gelmez. Fiyat 4.252 direncini kırmadığı sürece uzun vadeli alım yapmak riskli olacaktır.

176.15 direnci önemli: ETH/USD, haftalıkta MA10, MA20, MA50 ve MAİOO seviyelerinin altında. Tom Demark’a göre, haftalıkta kırmızı 1 yakmış durumda ve aylıkta kırmızı 6’da. Haftalıkta kırmızı 2 koparsa düşme trendi yedi haftaya kadar sürebilir. 176.15 direncinin üstüne çıkamadığı sürece ayı trendi devam eder. Olası aşağı harekette önemli destek noktaları 87.78 ve 54.85.

0.40’ı kırmadan alım riskli: XRP de ETH ile benzer bir grafiğe sahip. Haftalıkta MA10, MA20, MA50 ve MA100 seviyelerinin altında bulunuyor ve ayı trendi devam ediyor. Haftalık MA20 seviyesi olan 0.40 üzerine çıkmadığı sürece alım yapmak riskli olacaktır. Destek noktaları: 0.31448, 0.29104 ve 0.26790.

NOT: Teknik analizler Eylem Cülcüloğlu tarafından yapılmıştır. Analizler yatırım tavsiyesi değildir.

Kripto para büroları güvenli mi?

Bugün Türkiye’de 45 tane kripto para platformu var. Resmi olmadıkları için döviz bürosu gibi çalışan çok sayıda kripto para bürosu da açıldı. Türkiye’ye yayılan kripto para büroları “ne kadar güvenli” ve “bunlarla iş yaparken ne tür güvenlik önlemleri alınmalı” diye uzmanlara sorduk. Öncelikle şunu söyleyelim.

Bu bürolar kripto para platformları veya yaygın adıyla kripto borsalarının acentası veya iştiraki değil. Kendi adına kripto para platformunda hesap açtıran alım satım yapan girişimciler tıpkı döviz bürolarında olduğu gibi size belli kar marjlarıyla kripto para alıp satıyorlar. Bu nedenle uzmanlar aslında yatırımcıların böyle bir aracıya ihtiyacı olmadığı görüşünde. Çünkü kripto paralar bilindiği gibi internet olan herhangi bir ortamdan rahatlıkla alınıp satılabiliyor. Peki, bu bürolardan işlem yapanları hangi tehlikeler bekliyor. İşte uzmanlar bu konuda da yatırımcılara şu uyarılarda bulunuyor:

■ Öncelikle bitcoin işlemi yapıyorsanız cüzdan nasıl yapılır, nasıl tutulur yani güvenliğine hakim misiniz bunu bilmeniz gerekiyor. Çünkü orada yetki size geçiyor. Yanlış atacağınız bir adımda kripto paralarınız çalınabilir.

■ Kişilerin bir private key’i, bir de public key’i var. Public key sizin IBAN numaranız gibi. Private key ise örnek vermek gerekirse bankadaki şifreniz. Private key’inizin sizin dışınızda kimsede bulunmaması gerekiyor. Yoksa cüzdanınızdan rahatlıkla bitcoin’inizi alabilirler.

■ En iyi önlemlerden biri de satın aldığınız kriptoyu hemen kendi başka cüzdanınıza transfer etmeniz. Çünkü size verilen adresin private key’lerinin sadece sizde olduğundan emin olmanız lazım.

■ Kripto para satın alanlara işlemi yapan kuruluş üzerinde QR kod olan bir kağıt veriliyor. Bu QR kodlu kağıtta satın aldığınız bitcoin’iniz var. Peki bu QR kodda bitcoin var mı, yok mu? Bunu o an bilmeniz çok mümkün olmayabilir.

George GOOGNIN / Mile Unity Foundation Yönetim Kurulu Üyesi
“2019’da 5-10 kripto para öne çıkacak”

Esin Çetinel