Politik şiddet sigortası yaptırın
Politik şiddet ile teminatınız eksik kalmasın
Klasik yangın poliçeleri ve terör teminatı, Türkiye’de geçen yıl yaşanan darbe girişimi gibi risklere güvence vermekte yetersiz kalıyor. Artık ‘politik şiddet sigortaşı’m yaptıran işletmeler, savaş, iç savaş, darbe, darbeye teşebbüs gibi risklere karşı kendilerini güvenceye alıyor.
ALP SÜER / Şemsiye
1980’Lİ yılların başından itibaren Türkiye ekonomisindeki gelişmeye paralel olarak işletmelerin ihtiyaçları ve riskleri sürekli artıyor. Bu da doğal olarak söz konusu riskleri güvence altına alacak sigorta ürünlerinin de çoğalmasına yol açıyor. Teminatları artan yangın sigortaları, küçük ve orta ölçekli işletmelere (KOBI) yönelik paket sigortalan, sorumluluk sigortaları, kredi (alacak) sigortası, son dönemde moda olan siber riskler sigortası gibi bu ürünler arasında yer alıyor. Ancak, ülkemizde geçen yıl 15 Temmuz’da yaşanan ‘darbe girişimi’ gibi bazı risklere karşı geleneksel sigorta ürünlerinin yetersiz kaldığı da bir gerçek. Bununla birlikte, işletme sahiplerinin artık içi rahat etsin! Darbe, darbeye teşebbüs, iç savaş gibi riskleri de güvence altına alan bir sigorta var: ‘Politik şiddet sigortası’ (political vio-lance insurance). Türkiye’de de yerli şirketlerle birlikte özellikle, yabancı şirketlerin talep ettiği sigorta, yurt dışından temin ediliyor.
Kâr kaybı hasarını da karşılıyor
Türkiye’de uzun yıllardır işletmelerin çeşitli risklerini güvence altına alan yangın poliçeleri, grev, lokavt, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler ile terör/sabotaj olaylarından kaynaklanabilecek fiziksel zararları karşılıyor. Ancak, söz konusu sigorta terör teminatı, Türkiye’de geçen yıl yaşanan darbe girişimi gibi risklere güvence vermekte yetersiz kalıyor. Marsh Türkiye’den alınan bilgilere göre, politik şiddet sigortası ise yangın sigortasının verdiği teminatlara ek olarak ‘savaş, iç savaş, darbe, darbeye teşebbüs, istila, düşman ülkelerin hareketleri, is-yan-ayaklanma (yerel otoriteye ve yasalara karşı), sivil darbe (ihtilal)’ risklerine karşı da teminat sağlıyor. Politik şiddet sigortası yaptıranlar, talep etmeleri halinde fiziksel zararlara ek olarak ilgili risklerden kaynaklanacak kâr kaybı hasarlarım da karşılıyor.
Yaşanan olaylar sırasında kamu otoritesinin (polis/asker gibi) vereceği zararlar da olaylarla mücadele kapsamında gerçekleştiği sürece politik şiddet sigortası teminatına dahil. Bunu da somut bir örnekle açalım: “Güvenlik kuvvetleri, bir şehirde belli bir yerde operasyon yapacak. Operasyon yapılacak yerin de boşaltılması isteniyor. Bunun sonucunda bu yerde faaliyet gösteren bir işletmenin operasyonlarının durması ve üretim kaybı söz konusu olabilir.” İşte bu riski ‘politik şiddet sigortası’ ile güvence altma almak ve söz konusu işletmenin zararlarını telafi etmek mümkün oluyor.
Libya Savaşı etkili oldu
Politik şiddet sigortasının ortaya çıkmasında da Libya Savaşı’nda yaşanan gelişmeler etkili olmuş. Aon Türkiye Eş CEO’su Ferhan Özay’ın verdiği bilgilere göre, Libya Savaşı’nda birtakım bölgelerde işletmeler ve ekipman zarar gördü. Ancak, söz konusu bölgelerde yaşananların iç savaş mı, halk hareketi mi ya da terör mü olduğu konusunda kavram karışıklığı yaşandı. Bu nedenle politik şiddet ürünü, aslında bir ihtiyaçtan doğdu.
Politik şiddet ürünü, terör, savaş, savaş benzeri hareketler, iç savaş, ayaklanma, halk hareketi vb. gibi riskler sonucu meydana gelen fiziki zararları güvence altma alıyor. Yani, bir ülkede politik şiddet içeren bir olay vuku bulduğunda, teminata girmeyen herhangi bir açık nokta bırakmadan bu kapsamdaki tüm riskleri güvence altına alıyor.
Bir parantez açıp, Türkiye’de politik şiddet sigortasının, ‘politik risk sigortası’ ile birbirine karıştırıldığını vurgulamak gerekiyor. İki sigorta arasındaki farklılıklara açıklık getiren Aon Türkiye Eş CEO’su Selda Ok-nas’m verdiği bilgilere göre, politik risk sigortası, sözgelimi yurt dışında yatırım yapan bir şirketin yatırımının yabancı ülkedeki devlet tarafından engellemesi ya da el konması gibi riskleri teminat altına alıyor. Politik risk, doğrudan yatırımlarla ilgili sorunlarla ilgiliyken, politik şiddet ise fiziksel zararları kapsıyor. Kredi (alacak) sigortalarında da politik risk teminatı verilebildiğini ifade eden Oknas, şunları söylüyor:
“Bir işletmenin, sözgelimi bir ülkede devlete veya özel sektör alıcısına mal sattığını düşünelim. Ürünü tam, eksiksiz ve sözleşmeye uygun göndermesine rağmen, ilgili ülkedeki kamu otoritesinin haksız yere ödeme yapmaması, ürünlere el koyması veya özel sektör alıcısının kamu otoritesinin aldığı kararlar nedeni ile borcunu ödeyemediği vb. durumlar politik risk olarak kabul ediliyor.”
