Meslek Nasıl Seçilir?

Anne babanız, kardeşleriniz, büyükleriniz, eş dost ahbap, öğretmenleriniz, arkadaşlarınız, yakın uzak çevreniz, üniversiteler, gazeteler, kitaplar, web siteleri, uzman olanlar olmayanlar, bilgili bilgisiz kimseler… Hepsinin bu konuda size diyecekleri, önerileri var. Kimi haklı, kimi haksız, kimi doğru, kimi değil…

İsteseniz de istemeseniz de dinliyorsunuz hepsini, okuyorsunuz. Hepsinden bir şeyler aklınızda kalıyor. Kafanız karışık, çok karışık…
Şimdiden özür dilerim, bu yazı da size doğru cevabı vermeyecek!

Çünkü doğru cevabı siz ve sadece siz verebilirsiniz. Bu yazı size ancak doğru seçimi yapmanız için birkaç teknik sunacak. Düşüncelerinizi derleyip toparlamanıza yardım edecek. Ben bilginin kullanılabilir olduğu takdirde işe yaradığına inanırım.

1. YER

Öğrenciliğinizi:

• Nasıl bir çevrede? Hangi şehirde? Nasıl bir kampusta? Şehir merkezinde mi? Yurtta mı, evde mi kalarak geçirmek istiyorsunuz? Bu konularda bir zorunluluğunuz var mı?
• Kalacak yerin hazır olduğu bir şehir var mı?
• Mevsim, hava durumu önemli mi?
• Alerjik sorununuz var mı?
• Yüksekokul veya üniversitede okumak sizin için ne ifade eder? Statü, prestij, askerlik, kişisel tatmin, hedeflere uyum konularını ayrı ayrı değerlendirin.

2.YETENEKLERİM

Sizden yedi ayrı hikaye yazmanızı rica ediyorum. Okulda, evde, sosyal hayatta, sporda, aile içinde, arkadaşlarla, hobilerinizi yaparken aklınıza gelen bir olayı, hikayeyi düşünün. Bu hikayeler sizin eğlendiğiniz, macera ya da heyecan yaşadığınız, bir gelişim gösterdiğiniz ya da başarı elde ettiğiniz durumu anlatmalı. İki, üç paragrafı geçmesin.

Bu hikayelerde kullandığınız yetenekleri derinlemesine analiz edin.

• Fiziksel Beceriler: Elleriniz, vücudunuzu kullandığınız, cisimlerle, doğa ile ilgili beceriler
• Mental Beceriler: Zekanızı kullandığınız, data/bilgi, fikir ve konularla ilgili beceriler
• İletişim Becerileri: İnsan ilişkilerinde kullandığınız, insanların veya hayvanların ihtiyaç ya da sorunlarına yardım veya hizmet ederken kullandığız beceriler

Becerileri listeledikten sonra en çok kullandığınızdan başlayarak sıralayın. İlk üç sırada olanlar sizin için doğru meslek hakkında ipuçlarıdır.

3.FİNANSAL BOYUT

• Devlet Üniversitesi:
• Özel Üniversite: Burslu, Burssuz

4.İNSANLARIN ŞU İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAKTAN HOŞLANIRIM 

Aşağıdaki cümlelerin önüne yukarıda yazılan başlığı ekleyin ve seçtiklerinizi kendinize olabildiğinizce samimi ve dürüst olarak tamamlayın. Bu cümleler de sizin doğru meslek seçmenize yardımcı olacaktır.

• KIYAFET: İnsanların kendilerine uygun ve yakışan kıyafet bulmalarına seçmelerine ÇÜNKÜ
• YİYECEK: İnsanların sağlıklı ve dengeli beslenmeleri ÇÜNKÜ
• EMLAK: İnsanların uygun ve düzgün ev, apartman, işyeri ve arazi bulmalarına ÇÜNKÜ
• DİL: İnsanların okuma, yazma, yeni bir dil öğrenmelerine ÇÜNKÜ
• İNSAN İLİŞKİLERİ ve HİZMET: İnsanların yapamadıkları, yapmaya zamanları olmadığı, yapmak istemedikleri şeyleri onlar için yapmak ÇÜNKÜ
• FİNANS: İnsanların bütçelerini, muhasebe ve vergilerini, finansal planlamalarını, para yönetimini ÇÜNKÜ
• PERAKENDE: İnsanların bir şeyler satın almalarına ÇÜNKÜ
• OTOMOTİV: İnsanların ulaşımlarına ÇÜNKÜ
• HUKUKİ İŞLER: İnsanların yaptıkları veya onlara yapılanların hukuki boyutları ÇÜNKÜ
• ÇOCUK GELİŞİMİ: İnsanların çocuklarını yetiştirirken bebeklikten gençliğe davranışsal bozukluklar dahil karşılaştıkları sorunlara yardım etmek ÇÜNKÜ
• FITNESS: İnsanların sağlıklı bir bedene sahip olmaları için fiziksel terapi, egzersiz, diyet ÇÜNKÜ
• SAĞLIK HİZMETLERİ: İnsanlara tedavi edici, hastalık önleyici ilaç sağlamak ÇÜNKÜ
• ALTERNATİF TIP, HOLİSTİK SAĞLIK: İnsanlara farklı yöntemlerle yaralarına, dertlerine, rahatsızlıklarına çare bulmak ÇÜNKÜ
• TIP: İnsanların hastalıklarını teşhis ve tedavi etmek, operasyon yapmak ÇÜNKÜ
• MENTAL SAĞLIK: İnsanların duygusal ve mental rahatsızlıklarında, stres, depresyon, uykusuzluk durumlarında, mental hastalıklarında yardımcı ÇÜNKÜ
• KİŞİSEL GELİŞİM, REHBERLİK: İnsanların hayat dengeleri, zaman planlama, aile ilişkileri veya hayatta karşılaşabilecekleri çeşitli krizlerde yardımcı olmak ÇÜNKÜ
• EĞİTİM: İnsanların okulda, işte veya iş dışında birşeyler hakkında öğrenmelerine yardımcı olmak ÇÜNKÜ
• EĞLENCE: İnsanları güldürerek, yaratıcılıkla, zekayla veya estetik güzellikle eğlenmesini sağlamak ÇÜNKÜ
• HAYVANLAR / BİTKİLER: Hayvanlar ve/veya bitkilerle uğraşmak, onlara bakıp, büyütmek, sağlıklı olmalarına yardımcı olmak ÇÜNKÜ
• DİĞER:

5.İLGİ ALANLARIM

Hobilerinizi listeleyin, hangisini yapmaktan daha çok zevk alıyorsunuz, neden? Hobiniz yoksa hangi hobilere sahip olmak isterdiniz, nelere ilgi duyuyorsunuz, düşünün. Bunlar gelip geçici hevesler mi yoksa gerçekten hayat biçiminizin bir parçası mı? Mesleğe dönüşebilir mi? Bunun üstüne kariyer inşa edilebilir mi? Çok farklı alanda bir bölüm veya meslek seçecekseniz, bu durumda bu hobilerinize devam edebilecek misiniz? Yoksa feda etmek zorunda mı kalacaksınız? Buna değecek mi?

6.BENİ İFADE EDEN DEĞERLER

Değerler sizin hayattaki duruşunuzu belirler, size kimlik kazandırır. Değerlerimizle uyumlu durum ve ortamlar kendimiz olabilmemize fırsat verir. Değerlere birkaç örnek: Adalet, alçakgönüllülük, cesaret, aidiyet, denge, dürüstlük, barış, gelişim, başarı, bilgelik, özgürlük, istikrar, maddi bağımsızlık, sağlık, açık görüşlülük, iffet, sadakat, sabır, maceraperestlik, aile (değerler listesi için: www.karamikozbek.com)

7.BENİM İÇİN İDEAL ÇALIŞMA KOŞULLARI

Ofis ortamı, memuriyet, iş güvencesi, macera, seyahat, çalışma saatleri, tayinler, çeşitlilik, risk, yetki, sorumluluk, yoğunluk, takım çalışması, solo çalışma… Hangisi size yakın, hangisi uzak?

8.MADDİ ve MANEVİ BEKLENTİM

Tek bir soru:  Size ne kadar yeter?

Biliyorum meslek seçimi, lisede ya da üniversitede bölüm kararı! Zor bir karar… Sanki hayatınızın en büyük kararı gibi omuzlarınızda ağır bir yük gibi gelebilir size. Biraz haklısınız, biraz da değil. Ünivesite hayatınızın en son ve en güzel öğrencilik yılları. Bunu sakın unutmayın.

Babam da bana yıllar önce “Unutma kızım, bir daha 18 yaşını yaşamayacaksın” demişti. Siz de unutmayın lütfen. Anı yaşamak gerek bazen ama ben de babamın sözüne bir cümle eklemeliyim: Anı yaşamak; azı mutsuzluk, çoğu sorumsuzluk.

Monster Yazarı Sunay Karamık Özbek
Yönetici ve Kariyer Koçu