Mental Aritmetik Eğitimi ve Dahi Çocuklar
Etrafta adını sıklıkla duymaya başladığımız “mental aritmetik” aileler arasında epey moda olmaya başladı. Zehir gibi çocuklar yetiştiren bu eğitimlerden 4-12 yaş aralığı yararlanabiliyor. Sağladığı faydalarsa saymakla bitmiyor…
GEÇENLERDE Acun Ilıcalı’nın programına bile çıktılar. Kafadan iki hatta üç basamaklı rakamları toplayan, hatta çarpıp bölen ufacık çocuklar herkesi hayrete düşürdü. Nedir bunun sırrı diye merak edip araştıranlarsa “mental artimetik” kavramıyla tanıştı. Ailelerin bu konuya olan ilgisiyle birlikte mental aritmetik eğitimi veren şirket sayısı artmış görünüyor. Konsepte yabancı olan ve “Mental artimetik de neyin nesi” diye soranlar için konunun uzmanlarına danıştık…
41 ÜLKEDE VAR
Öncelikle konunun önemi açısından, günümüzde 41 ülkede abaküs mental aritmetik eğitimi verildiğini belirtelim. İlk olarak Japonya’da ders olarak okutulan mental aritmetik eğitimi veren ülkeler arasında Türkiye, Malezya, Çin, Tayland, ABD, Kanada, İngiltere, Fransa, Almanya, Belçika, İsviçre, Ispanya, İtalya, Hollanda, Norveç, Finlandiya, Ispanya, Brezilya, Portekiz, Avustralya, Yeni Zelanda, Hong Kong, Singapur, Meksika, Mısır, Gana, Güney Afrika, Slovakya, Slovenya, Nijerya, Suudi Arabistan, BAE, Katar, Kuveyt, Irak, Lübnan, Ürdün, Hindistan, Vietnam ve Filipinler yer alıyor. Malezya Milli Eğitim Bakanlığı ise Abaküs Mental Aritmetiği ulusal eğitim programına dahil etmiş durumda.
“ZİHİNDEN SAYISAL İŞLEM”
Mental aritmetik temel olarak, kağıt, kalem, bilgisayar ya da hesap makinesi gibi herhangi bir araç kullanmaksızın, yalnızca insan beyninin gücüyle yapılan, “aritmetik işlem yöntemi” anlamına geliyor. Daha kısa bir ifadeyle “zihinden sayısal işlem” demek de mümkün. Mental aritmetik eğitiminden 4-12 yaş aralığındaki çocuklar yararlanabiliyor.
Türkiye’de bu alanda eğitim veren yaklaşık 20 firma ve bin bayi bulunuyor. Ayrıca bağımsız şekilde bireysel eğitim verenler de var. Bunlardan biri olan Menar, söz konusu yaş grubundaki çocuklar için bir beyin geliştirme programına sahip. Şu anda yurtiçinde yaklaşık 250 şubesi bulunan Menar’ın yurtdışında KKTC, Azerbaycan, Gürcistan ve Litvanya’da da faaliyet gösterdiğini belirtelim. Şu ana kadar Menar’dan eğitim alan çocukların sayısı yaklaşık 60 bine ulaşmış durumda.
Menar Kurucu Başkanı Halit Şen, Türkiye’de mental aritmetik sistemini kuran merkez olduklarını vurguluyor.
Abaküsün sırrı
4 bin 500 yıl önce Çinlilerin bulduğu, daha sonra Japonların geliştirdiği abaküste amaç, matematikte dört ana işlem olan toplama, çıkarma, çarpma ve bölmeyi zihinden yapmak. Bu aritmetik işlemler abaküs üzerinde belli bir yöntemle gösteriliyor. Öğrenciler abaküs mental aritmetik eğitiminin ilerleyen aşamalarında abaküs imajını zihinlerinde canlandırarak aritmetik işlemlerini hızlı ve doğru biçimde çözümleme yeteneklerini geliştiriyorlar. 12 Kasım 1946’da Tokyo’da hız ve doğruluğun test edildiği bir yarışma düzenlendi. Abaküsü bir Japon’un, hesap makinesiniyse bir Amerikalının kullandığı yarışmayı abaküs kazandı.
HESAP MAKİNESİNDEN HIZLI
Mental aritmetik eğitimi, öncelikle sayısal işlemlerde abaküs kullanımının öğrenilmesiyle başlıyor. Bir süre sonra abaküsün kaldırılmasıyla devam ediyor ve öğrenciler işlemleri çok hızlı bir şekilde tamamen zihinden yapmayı öğreniyorlar. Halit Şen, “Aslında abaküsün imajı zihinlerine yerleşmiş durumda. Hesapları yaparken sanki ellerinin altında abaküs varmış gibi parmaklarını hareket ettiriyorlar. O esnada boncukların hareketini zihinlerindeki abaküs imajında izliyor ve işlemi büyük bir hız ve doğrulukla sonuçlandırıyorlar” diyor. Öğrencilerin adeta zihinlerine sanal bir bilgisayar yerleştirdiğini anlatan Şen, “Bu inanılmaz beceri, hesap maki nesinden veya bilgisayardan çok daha hızlı” diyor.
Mental aritmetik eğitiminin sağladığı kazanım elbette bu beceriden ibaret değil. Halit Şen asıl kazancı, bu program süresince sağlanan, zeka ve bellek gelişimi, dikkat, odaklanma, özgüvenin güçlenmesi gibi unsurlarla genel olarak yükselmiş bir zihinsel kapasite olarak tanımlıyor. Programın başarısı, aslında her insanda var olan ancak atıl duran potansiyel kapasiteyi harekete geçirmekte yatıyor.
İKİ BUÇUK YIL SÜRÜYOR
Menar’ın programı genel olarak 4-12 yaş arası çocuklarda beyin gelişimini hızlandırmak üzere tasarlandığını hatırlatalım. Ancak başlangıç için 5, 6 ve 7 yaşlarının en uygun dönem olduğu söyleniyor. Halit Şen, “Anne ve babaların okul ödevlerinin henüz çok ağır olmadığı bu yaşları çocukları için mental aritmetiği öğrenme fırsatı olarak değerlendirmelerini öneririm” diyor.
Menar eğitimi toplam 240 saat süren bir programdan oluşuyor. Program iki buçuk eğitim-öğretim yılında ve her bir yıl 96 saatlik dilimle tamamlanıyor. Bir eğitim öğretim yılı süren programın bedeli ortalama bin 250 TL.
500 EĞİTMEN
Bu alanda hizmet veren bir diğer firma da Aloha Mental Arithmetic. Dünyada 27 ülkede faaliyet gösteren Aloha, Türkiye’de 160 noktada hizmet veriyor. Aloha Türkiye Direktörü Zafer Türkkan, birçok üniversitede yapılan bilimsel araştırmaların abaküs eğitiminin 4-13 yaş grubu çocuklarda zihin gelişimine pek çok olumlu katkısı olduğunun kanıtlandığını belirtiyor.
Eğitimin amacını, çocuklarda dikkat, odaklanma, konsantrasyon ve analitik becerilerin artırılması şeklinde ifade eden Türkkan’a göre bu becerilerin tüm akademik hayatı olumlu yönde etkisi var. Öğrenciler, AJoha’da edindikleri mental aritmetik eğitimiyle kazandıkları sayısal becerileri okulda matematik derslerinde de uygulayabiliyor.
Aloha olarak bugüne kadar 160 nokta için 500 eğitmen yetiştirdiklerini vurgulayan Türkkan, “Türkiye’de birçok mental aritmetik merkezi var. Ancak orijini Uzakdoğu olan bu programı dünyada en iyi uygulayan firmalardan biri, merkezi Malezya ve Çin olan uluslararası Aloha Mental Arithmetic’tir” diyor.
Aloha’da eğitim tam 2 yıl sürüyor. Ücretse bin 500 ila 2 bin TL arasında değişiyor.
ALZHEIMER’I ÖNLÜYOR
Memory Mental Aritmetik’ten Tacet-tin Kıyıcı, beynin sağ ve sol lobuna spor yaptıran mental aritmetiğin yetişkinlerde alzheimer hastalığını ve unutkanlığı önlediğine değiniyor. Fakat zeka küçük yaşlarda daha hızlı ve yoğun geliştiğinden bu eğitimin küçük yaşlarda alınmasının daha doğru olduğunu da ekliyor. Memory, beynin sağ lobunu da güçlendiren eğitimlerle birlikte zengin bir içerik geliştirmiş durumda. Yaratıcı dramadan hızlı okumaya, hafıza tekniklerinden origami ve kuantum başarı eğitimlerine pek çok programa yer veriyor.
Eğitimin sağladığı faydanın, öğrencinin yaptığı egzersizle doğru orantılı olduğunu belirten Tacettin Kıyıcı, “Öğrencinin zekası bu eğitimle ilgili yaptığı egzersiz kadar gelişiyor. Zeka gelişse bile öğrenci-r nin bu zekayı nasıl kullanması gerektiğini de öğrenmesi gerekir. Yani bu eğitimi psikolojiden ayrı düşünemeyiz” diyor.
Memory’nin eğitimci ücreti bin 500 TL. Franchise da veren firma beş yıl için 5 bin TL talep ediyor.
Bu arada matematik eğitimi almak isteyen öğrencilere açık olan Nesin Matematik Köyü’nden söz etmeden geçmeyelim… Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sinan Un-ver, Ali Nesin tarafından Şirince yakınlarında kurulan köyün her seviyeden öğrenciye matematik sevgisi aşılamaya çalıştığını, hiçbir kar amacı gütmeden, sadece bağışlarla yaşadığını vurguluyor. Unver şunları söylüyor: “Matematik köyünün en güzel özelliklerinden biri üst düzey araştırmacıları her seviyeden öğrenciyle bir araya getirmesi. Bu nedenle öğrenciler en temel matematiksel kavramları bile bunların çok ötesindeki konularda araştırmalar yapan matematikçilerden öğrenme fırsatı buluyor. Bir insanin matematiksel gelişimi açısından bunun önemini yeterince vurgulamak mümkün değil.”
Tuğçe Altınsoy / Para