Lojistikte Blockchain
DİJİTAL dünyada tüm işlemlerinizi açık ve güvenli bir şekilde gerçekleştirmenizi sağlayan Blockchain teknolojisi, yakın bir gelecekte tüm sektörlere yayılacak, Lojistik bu sektörlerden biri. Lojistikte Blockchain’in öncülerinden OPLOG Operasyonel Lojistik kurucusu Develioğlu Turkıshtime için yazdı… Türkçe anlamı Blokzinciri olan Blockchain için kayıt zinciri de çlenebilir. Daha da açacak olursak; bloklar halinde şifrelenmiş veri zinciri diyebiliriz. Adından da anlaşılacağı gibi bünyesindeki kayıtların, kırılması imkânsız şifrelerle birbirlerine bağlandığı, sürekli büyüyen dağıtık bir veri tabanı sistemi olarak tanımlanabilir.
Bu sistemi, bir ana bilgisayara bağlı olmadan bir işlemin dünyanın dört bir yanındaki bilgisayarlara dağıtılması; ancak yine de bütünmüş gibi hareket etmesi olarak basitçe anlatabiliriz. Bir merkeze bağlı olmayan bu veri tabanındaki kayıtlar bloklar şeklinde kronolojik olarak kaydedilerek, değişime karşı korunmak amacıyla kendinden önce gelen blokların algoritma değerleriyle bağlanıyor. Peki Blockchain teknolojisinin lojistik operasyonlarına uygulanması nasıl gerçekleştirilebilir ve ne gibi faydaları olabilir? Blockchain, bir işletmeden diğerine yapılan bir transferin göndericisinin kim olduğunu, üçüncü parti aracılara gerek kalmaksızın kanıtlayan (bir banka gibi) bir sanal kayıt ya da muhasebe defteri protokolü olarak da açıklanabilir. Tüm işlemlerin tarih sırasıyla kaydedildiği bir sanal defter…
Bu teknoloji sayesinde, merkezi bir kuruluşa kalmaksızın iki kişi kendi aralarında güvenle işlem yapabiliyor ve kamuya açık bu sanal deftere ayrı ayrı bakabildikleri için de aralarında tam bir güven sağlanıyor. Blockchain sayesinde tüm kurum ve kuruluşlar bütün iletişimlerini kendi aralarında kurup, süreçleri aracısız şekilde kendileri yönetebilir ve denetleyebilirler. Değiştirilemez akıllı sözleşmeler sayesinde güvenilirlik artar, servis sağlayıcıları ile tüketicinin etkileşimi kolaylaşır. Ayrıca bu, fiyat konusunda da şeffaflık sağlar ve rekabeti güçlendirir. Avrupa’nın ikinci büyük limanı olan Belçika-Antwerp Limanı’nda da lojistik otomasyonuna odaklanan bir pilot Blockchain projesi yürütülüyor. Antwerp Limanı, terminalin konteyner lojistik operasyonlarını otomatikleştirmek ve hızlandırmak için Blockchain teknolojisini kullanmayı düşünüyor.
Zira, bir noktadan diğerine bir konteyner taşımak, taşıyıcılar, terminaller, ileticiler, kasa kamyonları, sürücüler, nakliyeciler ve daha fazlasını içeren 30’dan fazla farklı taraf içerir. Bu süreç, e-posta, telefon ve faks karışımı ile gerçekleştirilen taraflar arasında yüzlerce etkileşim ile sonuç bulur. Evrak konteynır taşımacılığı maliyetinin yarısına tekabül ediyor, OPLOG da Blochchain teknolojisini gelecek planları içerisine almış durumda. Blockchain kullanarak hatasız, uçtan uca tedarik zinciri sağlayan bir e-lojistik platformu için yatırım hazırlıkları yapıyor.
Bu sayede tüm kâğıt işlerinin yerini akıllı sözleşmeler ve Blockchain teknolojisi alacak, Blockchain’in getirmiş olduğu verimlilik ve tasarruf, külfetli kâğıt işlerini ve uzun süren dokümantasyon sürecini basitleştirecek. Sürecin her adımı elektronik olarak imzalanacak, İmzalar doğrulanabilir ve herkese açık olup dağıtık defterden gelen bilgiler tamamen gerçek ve tartışılmaz olacak. Blockchain sistemine geçmek elbette kolay değil. Teknolojik altyapının yeterli olması gerek ve altyapı yenilenmesi oldukça maliyetli. Blockchain algoritmasının özellikleri dolayısıyla yavaş işleyen bir süreç var. Arka planda ve müşteriler tarafından pek gözükmeyen bir sistem olduğundan şirketler yatırım yapmaya sıcak bakmıyorlar. Ancak gelecek boyutu düşünüldüğünde Blockchain altyapısının kullanılmasının bir ayakta kalma mücadelesi doğuracağı kesin.