Lider doğulmaz, eğitimle olunur! (Lider koçluğu eğitimi)

Şimdilerde moda olduğuna bakmayan aslında lider koçluğu yüzyıllar öncesine kadar uzanan bir kavramdır. Osmanlı İmparatorluğu zamanındaki adı “Lalalık”. Osmanlı İmparatorluğu zamanında sadrazamlar hakkında “Atabey” karşılığı olarak kullanılan bir tabir; ayrıca şehzadelerin hocalarına da verilen bir ad.

Osmanlı’da önemli devlet adamları ve zenginler çocuklarının terbiyesi için “lala” istihdam ederdi. Padişahlık kurumunda ise özel bir önemi vardı lalalık müessesesinin. Lala, şehzadenin iyi bir devlet adamı olarak yetiştirilmesini, bilgili bir hükümdar olarak büyütülmesinin yanında, padişaha karşı itaatinin devam etmesini de sağlardı.

Lider koçluğu eğitimleri ve süreçleri

Günümüz dünyasında yöneticilerin kendilerini liderliğe hazırlamalarına eşlik eden uzmanlara ise “lider koçu” deniliyor. Kişilerin profesyonel liderlik ve yöneticilik vasıflarını geliştiren, belli hedeflere daha etkili sonuçlara ulaşmayı amaçlayan, geçmişi değiştirmekten çok geleceğe yönelik çalışmalar yapan lider koçluğu, günümüzün en popüler meslekleri arasında.

Gelişen teknoloji sayesinde yalnızca yüz yüze değil online olarak da gerçekleştirilebiliyor. Kişinin ihtiyacına göre eğitimler farklılık gösteriyor. Liderlik koçluğu konusunu merak edenler için bu sektörde isim yapmış koçlarla görüştük ve merak edilenleri sorduk…

FIRAT ÇAKIR
“GELECEĞİN LİDER YÖNETİCİLERİ İÇİN”

Sağlıklı yaşam koçluğu alanında 12 yıldır hizmet veren Fırat Çakır, iş dünyasından ve farklı mesleklerden kişilere bireysel seanslar düzenliyor. NLP, yaşam koçluğu ve sağlıklı yaşam koçluğu alanında eğitim veriyor ve sertifika seminerleri düzenliyor.

Pek çok kurama liderlik, fiziksel, mental ve ruhsal gelişim alanlarında hizmet veren Çakır’ın yayınlanmış 10 adet kitabı var. Spor alanında başlayan koçluk çalışmalarının şimdilerde, satış, öğrenci, sağlıklı yaşam, lider, sanatçı, men-tör, beslenme, kariyer koçluğu gibi onlarca alanda kullanıldığını belirten Çakır, bunların sayısının her geçen gün artacağını dile getiriyor.

Yöneticilerle yapılan çalışmalarda önce ihtiyaç analizi yaptıklarını söyleyen Çakır, “Her yöneticinin ayrı özellikleri ve geliştirmesi gereken yönleri var. Kimi stres yönetiminde kimisi hitabet ya da özgüven noktasında, kimisi ise kişi analizleri noktasında sorun yaşar” diyor. Hitabet, vizyon, misyon, içsel liderlik, kişisel karizma alanlarında eğitimlerin verildiğini söyleyen Çakır, holistik, medikal, enerji, nefes ve sağlıklı yaşam gibi koçlukların günümüzde hızlı yaygınlaştıklarına dikkat çekiyor.

Lider koçluğu programının uzun yıllar daha çok siyaset alanında uygulandığını 20 yıldır ise iş hayatına dahil olduğunu söyleyen Çakır, “Son 15 yıldır neredeyse her kurumsal firma lider koçluğu ile ilgili yöneticilere eğitim ve danışmanlıklar aldırıyor. Şimdilerde yönetici adaylarına lider koçluğu eğitimleri aldırılarak geleceğin lider yöneticileri oluşturuluyor” diyor.

Fiyatın alınacak hizmete göre değiştiğinin bilgisini veren Çakır, “Eğer yöneticiler toplu olarak eğitimden geçirilecekse kaç gün eğitim verileceğine göre fiyat değişiyor. Kişilere göre ihtiyaç farklılık gösterdiği için ayrılan süre verilen hizmet tüm süreç için belirleyici oluyor. Eğer birebir lider koçluğu alınacaksa bunun bedeli haftada bir gün bir saat şeklinde ilk üç ay için 15 bin TL” diyor. Çakır özellikle son birkaç yıldır bu alana yönelik ilginin arttığını söyleyerek sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Lider koçluğu hakkında yeterince bilgi sahibi olunmadığını düşünüyorum. Bilhassa aile şirketlerinde başta bulunan baba ya da amca profili gelişmenin önünü tıkayabiliyor. Zamanın değiştiği, bilgi ve teknolojinin her geçen gün değişime uğradığı bir zamanda eski yapılar fazla direnemiyor. Bu nedenle öncelikle lider koçluğunun ne olduğu ve ne olmadığı doğru anlaşılmalı.”

VEDAT EROL
“AVRUPA’DAN DAHA İYİ DURUMDAYIZ”

Liderlik ve koçluk eğitimcisi Vedat Erol, Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF) Master Koç ünvanlı bir lider koçu. Yaklaşık 20 yıldır bu işi yapıyor. Türkiye’de faaliyet gösteren birçok uluslararası şirketin tepe yöneticilerine, iş sahiplerine birebir koçluk ve takım koçluğu hizmeti veriyor.

Lider koçları Uluslararası Koçluk Federasyonu gibi federasyonların ACC, PCC ya da MCC gibi unvanlarının deneyimlerini yansıttığını söyleyen Erol, “ACC en az 100 saat koçluk deneyimini, PCC 500 saat ve üzeri koçluk deneyimini, MCC ise 2 bin 500 saat ve üzeri koçluk deneyimi olduğunu gösteren unvanlar” diyor ve bu unvanların liderlere yetmediğini vurguluyor.

Yöneticilere, liderlere verilen birebir koçluk eğitimlerinin çoğunlukla bir ya da 1-5 saat sürdüğü bilgisini veren Erol, “10 koçluk çalışmasından oluşan bir paket olarak altı ayı aşmayacak şekilde organize ediliyor. Talep eden 15 günde bir lider koçuyla bir araya geliyor ve seçtiği konuda koçluk alıyor. Bu koçluk görüşmeleri yüz yüze ya da online araçlarla gerçekleşebiliyor” diyor.

Medikal koçluğun yükselen alanlardan birisi olduğunu vurgulayan Erol, “Hastalara, hasta yakınlarına yapılan koçluktan, doğum sürecine anneyi hazırlayan doğum koçlarından tutun da tıbbın senin için yapacak herhangi bir şey kalmadı dediği insanlara ölüm tarihine kadar koçluk yapan medikal koçlara kadar çok geniş bir yelpaze olabiliyor” diyor. Bir ya da 1.5 saat süren bir koçluk çalışmasının bedelinin 500 TL’den başlayarak 3 bin 500 TL’ye kadar değişebildiğim söyleyen Erol, özel alanlarda bu rakamın daha da yükselebildiği bilgisini veriyor.

Lider koçluğu programlarına ilginin her geçen gün arttığını söyleyen Erol, “Adler Koçluk Okulu’nda açtığımız programlara olan olağanüstü ilgiden bunu anlayabiliyoruz. Ben ülkemizde koçluğun birçok Avrupa ülkesinden daha iyi durumda olduğunu düşünüyorum. Çok sayıda yetkin koç yetişti ve yetişmeye de devam ediyor” diyor. Erol ayrıca pandemi döneminde yaşanmakta olan ekonomik kriz ve bu krizin etkilediği insanlara destek açısından koçluğun çok önemli olduğunu hatırlatıyor.

Şirketlerin deneyimli, ICF ünvanlı, kendi işinin ve yaşamının liderliğini ele almış yetkin koçlara büyük ilgi gösterdiğini ve koçluk havuzlarında bu koçlardan yararlandığı bilgisini veren Erol, kendi iç koçlarını yetiştirmek için de eğitimler aldığını ve aldırdığını söylüyor.

Mutlala okuyun: Yüz ifadesinden lider keşfetmek

TUNÇ VİDİNLİ
“TARİHTEN GELEN BİR KAVRAM”

Tunç Vidinli bir veliaht koçu. Çocukluğu aile şirketleri arasında geçtiği için koçluk, danışmanlık ve aile şirketleri hayatının bir parçası. Şu anda da aile şirketlerinde liderler yetiştiriyor ve bu şirketleri yöneten liderlere koçluk yapıyor.

Çoğunlukla aile şirketlerine hizmet verdiğini söyleyen Vidinli, “Aile şirketlerinde sadece patronlar yok. Bu şirketlerdeki üst düzey yöneticilere de sıklıkla koçluklar yapıyorum. Nadiren büyük çok uluslu şirketlerden üst düzey yöneticilerle de çalışıyorum” diyor. Lider koçluğunun yüz yıllar öncesine uzanan bir kavram olduğunu dile getiren Vidinli, “Lider koçları liderlerin ortaya çıkması kadar eski.

Tabii günümüzde koçluk mesleğinin nasıl yürütülmesi gerektiğine yönelik çeşitli kurumlar bazı kurallar öne sürüyor. 16’ncı yüzyılda yaşamış Niccolo Machiavelli, Lorenzo de Medici’nin, bizde ise Akşemseddin Fatih Sultan Mehmet’in bir yerde koçlarıdır” diyor.

Müşterilerinin hep liderlerden, genelde de aile şirketlerinin liderlerinden oluştuğunu söyleyen Vidinli, “Bazen tepedeki iş sahibine bazen de onun yerine gelecek, bir sonraki neslin liderine koçluk yapıyorum” diyor. Dünyada yapılan işlerin sürekli çeşitlendiğini söyleyen Vidinli, “Bu durum koçluk alanında yeni türlerin doğmasına yol açıyor.

Ülkemizde de patronlar göz bebekleri gibi bakıp büyüttükleri aile şirketlerini bir sonraki nesle aktarabilmenin önemini anlamış dürümdalar. Gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır uygulanan bir alan olan veliaht koçluğunun da önemini görmeye başladılar” diyor ve tarihte lalalık ve atabeylik gibi unutulan kavramların öneminin yeniden anlaşılmış durumda olduğunu sözlerine ekliyor. Bu alana ilginin yüksek olduğunu söyleyen Vidinli sözlerini şöyle sürdürüyor: “Şu ana kadar Veliaht Koçu’yum dediğim kimselerden en ufak bir olumsuz geri dönüş almadım.

Bilakis yoğunluğumdan randevu vermekte zorlandığım dönemler oldu. Aile şirketleri ülkemizi ileriye taşıyacaktır. Eğer aile şirketlerinin nesiller boyu devamlılığını sağlayamazsak ne dünya markaları meydana getirebiliriz, ne de dünyaya ticarette, sanayide adımızı duyurabiliriz. Unutmayalım ki Honda, Toyota, Ford, Samsung, Walmart, Motorola gibi şirketler hep aile şirketleri.”

DUYGU GÜRSU
“HİZMET ALAN ŞİRKET SAYISI ARTIYOR”

Robert Koleji ve sonrasında Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümü mezunu olan Duygu Alptekin Gürsu, çalışma hayatına Unilever’de başlamış. Ardından Coca-Cola’da üst düzey yöneticilik yaptıktan sonra koçluk eğitimi alarak, deneyim ve birikimini yöneticilerin liderlik gelişimine adamaya karar veriyor.

Gürsu, Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF) Master Sertifikası’na (MCC) sahip ve Adler International Learning-ACPC sertifikalı ilk koçlardan. 11 yıldır 27’den fazla ülkeden üst ve orta düzey yönetici ile çalışıyor. Liderlik koçluğunun son 25 yıldır dünyada, 10 yıldır da Türkiye’de önem kazandığını söyleyen Gürsu, liderlik gelişimi sürecinin danışmanlık olarak başladığını, eğitim ve mentorluk ve sonunda liderlik koçluğuna evrildiğini söylüyor.

Sadece liderlerle, liderlik pozisyonunda olanlarla değil, en tepe yöneticiden yüksek potansiyel taşıyan yöneticiye kadar farklı kademelerde liderlik gelişimi için çalıştığını söyleyen Gürsu, “Proje, grup, takım, departman, organizasyon ve şirkete liderlik eden her çalışan benim çalıştığım kitleyi oluşturuyor” diyor. Her geçen gün bu hizmeti alan şirket sayısının arttığını sözlerine ekleyen Gürsu, yöneticilerle çalışırken liderlik gelişimine odaklandığının ve dört aşamada liderlik becerilerini geliştirme konusunda çalıştığının bilgisini veriyor.

Gürsu, yöneticilere verilen hizmet sürecini ise şöyle anlatıyor: “Bu süreç, insan kaynakları yöneticilerinin ihtiyaç tespitleri ile başlıyor. Süreç yöneticiler için birden fazla liderlik ve yönetici koçu ile ‘kimya görüşmesi’ dediğimiz koç ile birbirlerini önce insan olarak tanıyıp aralarında uyumlu bir ilişki olup olmayacağını test ettikleri bir tanışma toplantısı ile devam ediyor. Daha sonra beraber verdikleri karara göre insan kaynakları yöneticisi, danışan, koç ve yöneticinin de yöneticisi olmak iizcrc hedef belirleme toplantısı ile süreç resmileşmiş oluyor.

Daha sonra gelişim İB seansları ile devam ediyor. En son yapılan bir değerlendirme toplantısı çalışmayı tamamlıyor. Şirketlerin ihtiyaç, beklenti ve süreçlerine göre 360 gibi envanterler sürecin öncesinde ve sonrasında gelişim hedeflerini belirlemek ve kat edilen yolu görmek için tekrar edilebiliyor.”

YASEMİN SUNGUR
“MESLEK OLARAK SEÇİLİYOR”

Koçluk eğitimlerinin son on yıldır yaygın olarak kullanıldığını söyleyen Gelişim Enstitüsü Kurucusu Yasemin Sungur, uzun yıllardır yönetim sanatı, liderlik, kariyer planlama, değer yaratan iletişim, eğitimcinin eğitimi, koçluk becerileri, koçlukta ustalaşmak ve farkındalık eğitimleri veriyor.

“Her şeyin başlangıcında farkındalık olduğu için ‘koçluk’, kurumsal ve bireysel gelişimde doğru iletişim kurabilmek önemli olduğu için ‘eğitmenlik’, deneyimlerimi paylaşmak için de “danışmanlık’ yapıyorum diyen Sungur, sosyal ve kültürel programların hayatında önemli bir yerde olduğunu dile getiriyor. Artık hayatın her alanında liderlerin koçluk hizmeti eğitimi aldığını söyleyen Sungur, “Koçluk eğitimi üniversitelerin destekledikleri eğitimlerle her süreçte iyileşiyor, meslek olarak seçen koçların sayısı artıyor” diyor.

Koçluk çalışmalarının bireyin özellikleri ve ihtiyacı doğrultusunda planlandığını sözlerine ekleyen Sungur, “Süre ve uygulamalar kişiye özeldir. Seçilen konular ve kaynaklar süreyi etkiler. Koçluk çalışması düzenli bir akışla gerçekleşir” diyor ve genellikle eğitimlere 12 saatlik bir süreç planlayarak başladığını ayrıca online olarak destek verdiğini söylüyor.

Koçluk, faydası hemen görülen bir sistem diyen Sungur, Dünya genelindeki koçluk hizmeti alanlara yönelik yapılan anketlerde, hizmeti alanların yüzde 95’inin memnun kaldığını ve almaya devam edeceklerini söyledikleri bilgisini veren Sungur, kendi çalışmalarında memnuniyet oranının daha da yüksek olduğunu belirtiyor. Okumayı ve yazmayı çok sevdiğini dile getiren Sungur, ayrıca Online Martı Dergisinin oluşturucusu ve üreticisi. Martı Kitap Kulübünün ise kurucusu.

AYLİN BOZKURTTÜZMEN
“SADECE TEPE YÖNETİMİ İÇİN DEĞİL”

Profesyonel koçluk ve mentorluk hizmetleri vermek üzere 2012 yılında High Dreams Koçluk ve Mentorluk Hizmetleri’ni kuran Aylin Bozkurt Tüzmen, Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF) üyesi ve bu kurumun verdiği PCC (Sertifikalı Profesyonel Koç) unvanına sahip. Uzmanlaştığı alanlar ise liderlik koçluğu ve organizasyonel ilişki sistemleri ve takım koçluğu. Ödüllü koç Tüzmen, aynı zamanda pek çok uluslararası koçluk havuzunda koçluk ve liderlik gelişimi projelerinde hizmet veriyor.

“Liderlik koçu olarak misyonum, dijital çağda liderlerin değerler ve güçlü yönleri doğrultusunda bir vizyon oluşturmalarına ve bu vizyonu gerçekleştirmelerini sağlayacak dönüşümü yapmalarına eşlik etmek” diyen Tüzmen’in ayrıca liderlik yetkinliklerini ve organizasyonel etkinliklerini ölçülebilir bir şekilde iyileştirmek için çok çeşitli sektörlerden yöneticiler ve ekiplerine uyguladığı 1500 saati aşkın koçluk deneyimi var. Günümüzde liderliğin, üst yönetime ait bir kavram olmaktan çıktığını ve unvan, görev tanımı ya da doğrudan raporlanan kişi sayısından bağımsız bir hale geldiğini söyleyen Tüzmen, “Dolayısıyla her seviyede lider yetiştirmek; yenilikçiliği, yaratıcılığı, çevik öğrenmeyi ve işbirliğini öne çıkarıyor” diyor.

Koçluk, koçluk görüşmeleri, ara değerlendirme ve kapanış olarak sıralayan sürecin basamaklarını, kimya ve uyum görüşmesi olarak gören Tüzmen, her bir koçluk görüşmesinin bir ile 1.5 saat arasında sürdüğünü, ortalama 10 koçluk görüşmesi yapıldığını söylüyor. Tüzmen, “Dijital dönüşümün iş hayatındaki göz ardı edilemez etkileri hiç şüphesiz iş liderleri için fırsatlar ve yeni olanaklar kadar pek çok güçlük de getiriyor. Tüm bu zorlukların üstesinden gelebilmek için liderlik koçluğu güçlü bir gelişim stratejisi olarak ilgi görüyor. Değişen liderlik anlayışı ile liderlik koçluğunun sadece tepe yönetimi için değil, zamanla kurum kültürünün geneline yayılacak şekilde yapılandırılacağına inanıyorum” diyor.

“FİRMALAR KOÇLUĞA POZİTİF YAKLAŞIYOR”

20 yıla yakın reklam ajansı, internet firmaları, telekom operatörleri gibi kuruluşlarda görev alan, 2013’te profesyonel hayatı bırakıp danışmanlık ve koçluk yapmaya başlayan Murat Yerde-kalmazer, şirketlere eğitim hizmeti veriyor. Ayrıca uluslararası akredite bir koç olarak beyaz yakalılara ve profesyonel sporculara performanslarını arttırmaları ve kariyerlerini daha iyi yönetebilmeleri için destek veriyor.

Daha önceleri sadece üst düzey yöneticilerin faydalandığı lider koçluğunun orta seviye ve hatta ilk seviye yöneticilere kadar indiğini dile getiren Yerde-kalmazer, “Hatta bazı firmalar yetenek havuzunda olan ve daha yönetici olmamış çalışanlarına bile ilerideki olası yöneticilik görevlerinden zorlanmamaları için koçluk hizmeti aldırıyor” diyor. Çoğunlukla kurumsal şirketlerde çalışan orta ve üst düzey yöneticilere koçluk verdiğini söyleyen Yerdekalmazer, yurtdı-şında yaşayan Türkiye’den yurtdışına göç etmiş kişilere ve elit sporculara eğitimler verdiğini söylüyor.

Elit sporcularla daha çok zihinsel güçlenme üzerine çalıştıklarını söyleyen Yerdekalmazer, “Genç yaşta ciddi performans baskısı yaşayan oyuncuların öncelikle kariyer hedeflerini doğru belirlemeleri sonrasında ise kulüp yönetimi, teknik ekip, aile, takım arkadaşları, taraftar ve medya ile olan ilişkilerini daha sağlıklı yürütmeleri üzerine çalışıyoruz” diyor. Fiyatların koçun tecrübesine, hizmeti alacak olan firmanın bütçesine ve koçluk alacak kişinin şirket içindeki görevine göre değişik gösterdiğini söyleyen Yerdekalmazer, kurumlara verilen koçluk hizmetinin seansının bin TL ve üzerinde bir rakam olduğunu da sözlerine ekliyor.

Eğitmenlerin öne çıkan özellikleri

Temelinde lider koçluğu, koçluk mesleğinin bir parçası olsa da bir lidere koçluk yapabilmek için kişinin kendisini koçluk yaptığı alanda eğitmiş olması, hatta bizzat kendisinin liderlik yapmış olması çok önemlidir. Her ne kadar koçluk, mentörlük gibi sorulara direkt cevaplar vermese de nerede hangi sorunun sorulması gerektiğini bilmek gereklidir. Bu bağlamda lider koçunun derin bilgi, beceri ve tecrübesi koçluk yapacağı kişiye sunacağı fayda açısından büyük önem taşır. Hayatında satış yönetimi konusunda hiç tecrübesi olmamış ve kendini satış yönetimi konusunda hiç geliştirmemiş bir kişinin, bir üst düzey yöneticiye satış ekiplerinin yönetimi konusunda, onu o anda uyandıracak uygun soruyu sorması kolay değildir.

Lider koçluğu nedir?

Koçluğun odak noktası şimdiyi anlama, bütünsel bakışla bireysel değişimi hedefleyerek, planlayarak ve geleceği tasarlamadır. Bir koç birey, sistem, farklı adımlar, konu her neyse, gelişimi hedeflenen şeyle ilgili sorumlu bireyin istediği sonuçları almaya yönelik, sürecin hedeflerle en uygun şekilde yönetilmesi için gelişimini destekler, yol olacak örnekleri buldurur, deneyim paylaşımını canlı tutar. İnsanların potansiyelini ve engellerini görerek değişimi başlatmasını, kontrol etmesini sağlar.

Kalıcı değişiklikler yaratmasına yardımcı olmak için kişinin ihtiyaçlarını, motivasyonunu, isteklerini düşünme ve harekete geçme süreçlerini keşfetmesini kolaylaştırır. Hayatın her alanındaki liderler, bulundukları kurumda, yapıda, ortamda sürecin iyi ilerlemesinden, kaynakların iyi kullanımından, ekibinin güven içinde birlikte çalışmasından, var olanın ideal sürdürülebilir olmasından sorumludur. İşte bu noktada koçluk liderin kendi gelişim sürecinin en uygun hale gelmesi noktasında, yapabileceğinin en iyisini yapması konusunda yol arkadaşı olur.

Lider koçluğu eğitimini kimler almalı?

• Lider ya da yönetici adayları
• Liderlik ve yöneticilik vasıflarını artırmak isteyenler
• Kişisel liderliğine önem veren ve etkili iletişime sahip olmak isteyenler
• Takım çalışmalarına yönelik eylemlerde bulunan işyerlerinin yöneticileri
• Pazarlama ve satış becerilerini artırmak isteyen şirket ve kurumlar
• Belirli guruplarda söz sahibi olmak isteyen bireyler
• Kariyer planı yapan üniversite öğrencileri
• Kariyer basamaklarını tırmanmaya çalışan kişiler
• Yaşamını kontrol etmek ve yönetmek isteyen herkes

Lider koçluğu eğitimi veren firmalar

• Anka Koçluk
• Agreda Danışmanlık
• Atko Danışmanlık
• Denge Merkezi
• Deniz Yıldızı Eğitim Danışmanlık ve Koçluk
• Eflatun Danışmanlık
• Elif Danışmanlık
• Guru Yönetim Danışmanlık Koçluk ve Eğitim Hizmetleri
• House of Human
• İstanbul NLP
• Maksimaks
• Mare Fidalis
• Mizmer
• Mor İnci
• Navitas
• Oya Ertekin Yönetim Danışmanlığı
• Power Plus
• QMark Danışmanlık
• Taylan Yıldız Koçluk-Danışmanlık-Eğitim
• Zebu Global Kurumsal

İlker SARIER / İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Görevlisi
“Genetik altyapı gerçek liderliğe liderlik eder”

Günlük işlere liderlik etmekten değil de tarihsel işlere liderlik etmekten söz ediyorsak, genetik özellikler oldukça önem kazanır. Tarihi değiştirmek, yönlendirmek toplumlar ve insanlık için büyük kapıları açmak, stratejik sıkıntıları, açmazları, problemleri esaslı çözümlere kavuşturmak, liderlik edilen süreci bir üst olumlu noktaya taşımak gerçek tarihsel liderliktir.

Bu özellikler yaşamda kolayca bulunup edinilemeyen, ancak geliştirilebilen, çoğu manevi özelliklerdir ve bunun için de çok değerlidir. Çok güçlü iktidarlara sahip olabilirsiniz, büyük orduları, büyük fmansları yönetiyor olabilirsiniz ama genetik özelliklerinizde eksiklik veya zafiyet varsa büyük lider olamazsınız. En önemli genetik liderlik özelliklerinden biri akıldır. Platon’un dediği gibi, akıl ile elde edilen ve geliştirilebilen nitelikler şunlardır: Bilim, hakkaniyet, merhamet, dürüstlük, sebat, edep, metanet, terbiye, alçak gönüllülük, doğruluk, kanaatkarlık, affedicilik, dengelilik, ihtiyat, söze sadakat, cesaret, saflık, doğallık, ölçülülük, cömertlik ve yiğitlik…

Ham cevher niteliğindeki bu alt yapıyla ortaya çıkan bir lider adayı çok zorlu şartlarda kalsa bile yıkılmayacak, kaybolup gitmeyecek, aksine bilgisi ve yaşam tecrübesiyle zamanı geldiğinde harekete geçecek, süreci doğru insanlarla beraber omuzlayıp, bir üst aşamaya taşıyacak, böylece insanlığın iyiliği veya ülkesinin aydınlığı için gerekeni yapmış olacaktır.

Bu bakımdan, örnek vermek gerekirse Mustafa Kemal Atatürk dört başı mamur bir liderlikle tarihe geçmiştir. George Washington, Mahatma Gandi, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, 1. Elizabeth, De Gaulle ve Nelson Mandela birinci sırada sayılabilecek örnek ve yıldız liderlerdendir.

Mutlala okuyun: Nasıl lider olunur?

Murat YERDEKALMAZER / Uluslararası Akredite Koç ve Danışmanı
“Eğitim almak yeterli değil”

Müşteri tarafında birçok konuda olduğu gibi Türkiye’de bu konuda ciddi bir potansiyel var. Büyük firmalar dışında bu tür gelişim faaliyetlerine yatırım yapan firma neredeyse yok. Sadece profesyonel çalışanlar için değil patronlar için de oldukça etkili bir araç olan koçluktan faydalanan çok az sayıda patron bulunuyor. Aslında çok yalnız olan patronluk koltuğunda kişiye mentorlukla destek olunmasının, daha sağlıklı kararlar alınması açısından çok etkili olacağını düşünüyorum.

Koçlar tarafında en ciddi sıkıntı akreditasyon. Koçluk Türkiye’de bir iş olarak tanımlanmış olmasına rağmen hiçbir şekilde denetlenmiyor. Bu alanda çalışabilmek için koçluk eğitimi almış olmak yeterli değil. Eğitim sonrası denetleyici üst kurumların sınavlarına girip akredite olunması gerekir.

Bu sistem yurtdışında oldukça iyi çalışırken Türkiye’de daha istenen seviyede değil. Bu nedenle bazı kişiler sadece iş hayatı tecrübelerine güvenerek akredite olmadan ya da hiç eğitim almadan koç olduklarını söyleyerek seans yapıyorlar. Bu tür davranışlar koçluk müessesesinin itibarını düşürüyor ve koçlara soru işareti ile yaklaşılmasına sebep oluyor.

Merve Yılmaz