Kripto paralar hem çok riskli hem de çok getirili

Yaklaşık dört yıl önce yatırımcıların radarına girmeye başlayan kripto paraları bugün artık tüm dünya takibe aldı, özellikle pandemi gölgesinde geçen 2020’de yıldızı iyice parlayan kripto paraların değeri tarihi zirvelerinin kat be kat üzerine çıktı. Hatta piyasanın amiral gemisi bitcoin sadece aralık ayında yüzde 50, 2020’nin tamamında yüzde 300’ün üzerinde prim yaparak getiri patlaması yaşadı. Bugünlerde aşağı ve yukarı yönde çok sert fiyat hareketleri gözlense de kripto paraların 2021’de de, bitcoin öncülüğünde tırmanışını sürdüreceği görüşü hakim.

Kripto paralara yatırım yapılır mı?

Kripto para denince akla ilk gelen kuşkusuz bitcoin. 2020’de yatırımcısına muhteşem bir getiri sağlayan bitcoin yıla yine hızlı bir giriş yaptı. Geçen ay tarihi zirvesi olan 42 bin dolarlara kadar yükselen bitcoin cuma gününe 31 bin dolarlar seviyesinden başlayıp 37 bin dolara kadar yükseldi, önümüzdeki günlerde fiyatlarda gerileme yaşansa bile 2021 yılında yaşanacak yeni yükseliş dalgasında bitcoin’in yine başı çekeceği görüşü hakim.

Bir Günde Yüzde 422 Kazandırdı

Tabii bu arada zaman zaman sert fiyat hareketleri yapacak küçük ancak fiyatı uygun kripto paralarda olacak. Bunun en yakın örneğini geçen cuma günü yaşadık.

Kripto para piyasalarının yeni birimlerinden Dogecoin, kurumsal ve bireysel yatırımcıların birbirine ters düşen işlemleri sonucunda cuma sabah saatlerinde yüzde 422’lik sıçramayla 7. sıraya yerleşti. Gün içinde yerini koruyamayarak 11’inci sıraya inmesine rağmen günlük kazancı yüzde 377’ye ulaştı. Dogecoin’deki bu atak piyasa profesyonellerini bile şaşırttı.

Ancak coin özelinde değil piyasadaki genel trende bakacak olursak; bu konudaki genel beklenti, kripto paraların bir süre 2020 yılındaki hızlı çıkışı hazmetmeye çalışacağı yönünde…

Çünkü özellikle son günlerde zaman zaman artan satışlar, “kar satışları ve düzeltme” olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle kripto para uzmanları, yeni alım yapmayı düşünenleri fiyat konusunda uyarıyor. Yine de bugünkü fiyat seviyelerinin altından yapılacak yatırımların orta ve uzun vadede kazandıracağına ise neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.

Kurumsal Alımlar Arttı

Bu beklentinin en temel nedeni ise artık bu piyasalara kurumsal yatırım fonlarının da girmeye başlaması. 2020’deki hızlı çıkışta ülkelerin teşvik paketleriyle piyasaya sürdükleri yüklü miktardaki paranın kriptoya akması, hızlı çıkışta çok etkili oldu. Bunun dışında ülkelerin yavaş yavaş kripto para konusunda yasal düzenlemeler yapması da güveni ve talebi körükledi.

Dünya çapında yatırım yapan kurumsal yatırım fonları da yükselen yıldız kripto paraya yöneldi. Kripto piyasasının hacmi ilk kez 1 trilyon dolar seviyesine ulaştı. Bu günlerde tüm profesyoneller önümüzdeki dönemde bu fon alımlarının süreceği ve artacağı üzerine hesaplarını yapıyor. Başka bir ifadeyle fon alımlarına bağlı olarak kripto paraların yeni zirvelere koşacağı düşünülüyor.

Türkiyede Hazırlanıyor

Hemen belirtelim, Türkiye de 2021’de kripto para konusunda yasal düzenlemeleri yapmaya hazırlanıyor. En son Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, dijital para konusunda 2021’in ikinci yarısında pilot testlere başlanacağını açıkladı. Şimdiden söyleyelim, bu düzenlemeler kripto paranın Türkiye’de daha geniş kesimlere ve kurumsal yatırımcılara ulaşması için önemli bir adım olabilir. Bugün bankalar, aracı kurum ve fon yöneten portföy yönetim şirketlerinin yasal düzenleme olmadığı için işlem yapamadığı kripto paraya yönelmesi Türkiye’de de hacimleri önemli ölçüde artıracak. Hatta bugün doğrudan satın alma konusunda çekinceleriniz olan kripto paraları fonlar aracılığıyla alabileceksiniz.

Hangi Kripto’yu Almalı?

Şimdi gelelim “Kripto paraya yatırım yapmalı mı” sorusunun yanıtına… Öncelikle şunu belirtelim, kripto paraların yüksek getiri, buna karşın yüksek riske sahip olduğunu sakın unutmayın, ikinci önemli konu ise doğru kripto parayı seçmek. Peki doğru kripto parayı nasıl seçeceğiz? Bu soruyu yönelttiğimiz kripto para uzmanlarına göre, öncelikle arkasında projesi olan, varlığı ile problem çözebilen, gelişmeye ve entegre olmaya uygun kripto paralara yatırım yapanlar kazanacak.

Burada iyi araştırma yapmadan alım veya satım kararı vermemek, tek bir koin satın almamak, sağlam hikayesi olmayan koinlerden uzak durmak, birçok borsa tarafından listelenmeyen ve 1 milyon doların altındaki koinleri seçmemek, ihtiyacınız olmayan para ile işlem yapmak temel önceliğiniz olmalı.

Bu hafta yatırımcılar için hem çok riskli hem de çok yüksek getiri vadeden kripto paraları kapağımıza taşıdık. Uzmanlara 2021’in favori kripto paralarını ve fiyat beklentilerini sorduk. Kesinlikle uzak durmanız gereken kripto paraları araştırdık. Ayrıca siber saldırılara karşı nasıl korunacağınızı, hukuki anlamda haklarınızı da mercek altına aldık…

BİTCI TEKNOLOJİ
“KURUMSALLAR ZİRVEYE TAŞIDI”

Bitci Teknoloji CEO’su Onur Altan Tan, 2020’de bitcoin’in rekor yükselişinde kurumsal yatırımcıların işlemlerinin etkili olduğu görüşünde. Piyasada kurumsal yatırımcıların her geçen gün arttığını ifade eden Tan, 2021’ye ilişkin şu tahminde bulunuyor: “2021’in bitcoin ve diğer kripto paralar için regülasyonların ciddi ciddi konuşulduğu, uygulamaların başlandığı bir yıl olmasını bekliyoruz. Bu belki ilk aşamada kripto paraları olumsuz etkileyebilir ama zamanla onları daha güvenilir yatırım araçları haline getirecek.

Regülasyonlarla daha fazla kurumsalın piyasaya giriş yapacağım düşünüyoruz. Bitcoin’in daha değerli ve daha gözde bir varlık haline gelmesi tüm bunların bir sonucu olarak karşımıza çıkacak. 2021’de ve ötesinde bitcoin fiyatı nerelere gider, tabii bunu tahmin etmek çok kolay değil. Ama bunlarla ilgili özellikle yabancı finans kuruluşlarının çok önemli raporları var. Bu raporlarda da orta ve uzun vadede bitcoin’in şu andaki seviyelerinin kat be kat üzerine çıkacağı öngörülüyor. Genel olarak baktığımızda bitcoin, ethereum, ripple, tether ve litecoi’in yakın gelecekte de piyasa üzerinde etkisini sürdüreceğini öngörüyoruz.”

Tan, bugün sayıları 7-8 bin civarında bulunan kripto paraların yüzde 90’dan fazlasının orta vadede hayatımızdan çıkacağı beklentisinde. Piyasada bu konsolidasyon yaşandıktan sonra volatilitenin azalacağı öngörüsünde bulunan Tan, yatırımcıları işlem hacmi düşük koinler konusunda ise uyarıyor. 2020 aynı kripto paralar tarafında olduğu gibi Bitci Teknoloji için de oldukça hareketli geçti. Firma geçen yıl Türkiye’nin borsaya ve ödeme platformuna entegre ilk yerli blockchain’i olan Bitci Chain’i devreye aldı. Aynı şekilde kripto paraların bir ödeme aracı olarak kullanılmasını sağlayan Bitci Pay’in de testlerini tamamladıklarını açıklayan Tan, 2021 planları hakkında ise şunları söylüyor:

“Bitci Chain’i hayata geçirmemizin temel nedeni, kurumlara blockchain’in kapılarını açmak. Spor kulüpleri bu kuramların başında geliyor. Bugün kulüpler için taraftar token projeleri geliştirmeye başladık. Bununla ilgili ilk iş birliğimizi Karşıyaka Spor Kulübü ile gerçekleştirdik. 19 Aralık’ta piyasaya sunduğumuz 10 milyon adet token sadece 12 iş günü içerisinde tükendi. İkinci faz satışlarımızı ise 1 Şubat’ta başlatıyoruz.

Buradaki işbirliklerimiz önümüzdeki dönemde artarak devam edecek; taraftar token projelerine 2021 yılında yenilerini ekleyeceğiz. Şu anda Türkiye’den beş, İtalya’dan iki, Ispanya’dan üç, İngiltere’den iki, Almanya’dan bir spor kulübü ile görüşmelerimiz devam ediyor. Benzer token projelerinin enerji, inşaat ve gayrimenkul firmalarının yanı sıra AVM’lere entegre edilmesi yönünde de çalışmalarımız sürüyor.”

PARITEX
7/24 SORULARI YANITLIYOR

Paritex CEO’su özgür Serkan Uslu’ya göre kripto paraların yükselen fiyatları risk değil. Kripto paraların finans sektörüne kalabileceklerinin daha ilk evrelerinde bulunduğuna inanan Uslu, “Yükselen fiyatlar kar realizasyonunun yakın olduğunu işaret ettirse de eğer ciddi bir alım fırsatı bekliyorsanız Bitcoin için 47 bin dolar bandı sonrası için ihtimal olduğunu düşünüyorum. Bugün tecrübeli yatırımcılar için ekstra bir risk göremiyorum. Realizasyon döneminde oldukları için onların keyifleri yerinde diyebiliriz” diyor.

Kripto paraya yatırım yapmayı düşünenlerin önce araştırma yaparak bu parayı anlaması gerektiğinin altını çizen Uslu, piyasanın risklerine ilişkinse şu tavsiyede bulunuyor: “Yatırımcılar öncelikle bir projenin blockchain ekosistemine ve dünyaya katkısını araştırmalı, reel bir kullanım alanı olup olmadığını ve bir probleme çözüm üretip üretemeyeceğini değerlendirmeli.

Bunlar yatırım için ideal kriterler. Uzak durulması gereken projeler genellikle yüksek PR bütçeli, içi boş ve gerçeklikten uzak projelerdir. Böyle bir projeye denk geldiklerinde yatırımcıların ilk soracağı soru bu projede para akışı nasıl sağlanıyor olmalı. Yatırımcıların bu dönemde yatırım yapmak için ayırdıkları tutarı üçe bölüp ilk kısmını kripto para yatırımında kullanabilirler. İkinci parçasını beklenmedik düşüşlerde ortalamayı düşürmek için veya yakın bir zamanda gerçekleşecek fiyat hareketlerini fırsata çevirmek için faydalanabilirler.

Son kısmını ise ellerinde yedek akçe olarak bulundurmalarında fayda var. Tüm portföyünü kripto para olarak değerlendirmeyi tercih eden yatırımcılarımıza ise mutlak tavsiyem Paritex platformundaki yatırımcıyı beklenmedik dalgalanmalara karşı koruyan ‘Stop Limit’ ve hedeflenen karlılığı elde tutmaya yardımcı ‘Take Profit’ alım satım emirlerini aktif olarak kullanmaları olacaktır.”

Uslu’nun verdiği bilgiye göre, Paritex sadece bir kripto para borsası değil aynı zamanda ciddi bir yazılım ve blockchain teknolojisi geliştiren kuruluş. Bugün Paritex’in Estonya, Macaristan, Bulgaristan, Malta başta olmak üzere pek çok Avrupa ve Afrika ülkesinde blockchain teknolojisinin kripto para ekosisteminde kullanımının yanında sağlık, ilaç sanayi, yenilenebilir enerji, nüfus kaydı, taşınır taşınmaz gibi yasal bazı düzenlemelerin blockchain ile çözümünü hedefleyen  ulusal ve uluslararası projelere yazılım ve pazarlama konusunda destek veriyor. Bu yıl içinde Paritex borsasının ikinci versiyon mobil uygulamasının yayınlanacağı bilgisini de paylaşan Uslu, projeye ilişkin şu bilgiyi veriyor:

“Şu an test aşamasındayız. Ayrıca kripto para sayımızı da artıracağız. Bunun yanında 2021 kurumsal müşterilerimize ve kurumsal müşterilerimizin özellikle güvenli fon saklama hizmeti talebi üzerine daha yoğun çalışacağımız bir yıl olacak. Borsamızda minimum işlem tutarını 100 TL olarak belirledik. Şu anda müşterilerimiz Bitcoin, Ethereum, Litecoin, ve Tether gibi kendini ispat etmiş kripto paraların da içinde bulunduğu sekiz kripto para birimi ile işlem yapabiliyor. Müşteri sayımız 200 binin üzerinde. Üyelerimizi iki ana kategoride ele alıyoruz.

Birinci grup deneyimli müşteriler. İkincisi ise kripto para dünyasına yeni katılan tecrübesiz kullanıcılar. Bu kullanıcılarımıza 7/24 aktif destek hizmetimiz ile tüm soru ve sorunlarına çözüm odaklı cevapları en kısa sürede veriyoruz.”

BITTRT
ALT LİMİT 50 TL

Bittrt Genel Müdür Yardımcısı Arif Şahin, bu platformu kullanan yatırımcıların minimum 50 TL para yatırarak işlemlere başlayabileceğini, ancak dileyenlerin 10 TL’lik dahi alım yapabileceğini söylüyor. Bittrt’de para birimi olarak sadece TL üzerinden işlem yapılabildiğini söyleyen Şahin, bu dönem işlem yapmayı düşünenlere ise şu tavsiyede bulunuyor: “Hızlı yükselen fiyatlar her zaman tersi de olabileceğini düşündürür ki bu da risk içerir. Bu nedenle yüksek fiyatlardan alınmış kriptolar için kısa vadeli düşünülmeli ve kar elde edildiğinde çıkılmalıdır.

Portföyünüzün dörtte biri ile işlemlere girilmeli ve mutlaka zarar kes ve kar al noktaları belirlenmelidir. Kriptolar uzun vadeli yatırım amacı ile alınmış ise yatırımcılar kendilerine bir kar oranı belirleyip o noktada kar realizasyonunu mutlaka yapmalılar. Kısa vadeli trade yapmak için koin seçi-liyorsa bu oldukça riskli olmakla birlikte hem temel hem de teknik analiz bilgisi gerektirir. Uzak durulması gereken ko-inler ise derinliği olmayan, birçok borsa tarafından listelenmeyen ve bir sağlam hikayesi olmayan koinlerdir.”

Kripto para piyasasında henüz regülasyonların olmaması nedeniyle fiyat dalgalanmalarının oldukça yüksek ve fiyat istikrarının ise tam sağlanamadığına dikkat çeken Şahin, bu nedenle yatırımcıların portföylerinin yüzde 25’lik kısmı ile bu piyasaya girmeleri gerektiğini söylüyor. Şahin, yatırımcıların tecrübeleri ve kazançlarındaki artışa paralel olarak zamanla bu oranı yükseltebileceğini de sözlerine ekliyor. Bittrt’nin şu an itibarıyla hem market ekranı hem de mobil uygulaması yayını yapıyor. 2021 ’de teknolojik olarak bu hizmetleri daha kullanıcı dostu hale getireceklerini söyleyen Şahin, “2021 yatırımcılarımıza daha hızlı ve kaliteli hizmet vermeyi hedeflediğimiz bir yıl olacak. Bu nedenle insan kaynaklarına da ilave yatırım yapacağız” diyor.

C0İNARMY
“TEŞVİKLER KRİPTO’YA AKABİLİR”

Coinarmy CEO’su Erol User, 2020’de ülkelerin teşvik paketleriyle piyasaya çıkan likiditenin kripto paralara yöneldiğine dikkat çekiyor. Sürecin devamında, teşvik paketlerinin kapsamının ve miktarının artması ile teşviklerin bir bölümünün yine kripto paralara kayabileceğini hatırlatan User, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Bu süreçte yatırımcıların, enflasyondan kaçma güdüsüyle, sınırlı arza sahip olan bitcoin’e yönelimleri devam edebilir. öte yandan, yukarıda saydığımız bu sebepler, kurumsal şirketlerin dikkatini daha fazla bitcoin’e kanalize etmelerine neden olabilir. Yıl içerisinde Grayscale, MicroStrategy, MassMutual, PayPal gibi uluslararası şirketler, bitcoin’den yüklü alımlar gerçekleştirdi.

Fonlarının bir bölümünü kripto paralara ayıran şirketlerin yatırımlarını artırmaları bekleniyor. Öyle ki, PayPal’ın kripto para piyasasına girişi hacimde patlama yaratmıştı ve son verilere göre bu alımlar başladıktan sonraki iki ay şirketin tüm BTC arzlarını topladığı ortaya çıktı. Sonraki süreçte ise talep eğrisi yükselmeye devam etti.

Böylelikle borsa-larda tutulan BTC miktarları oldukça azaldı ve bitcoin arz sıkıntısı meydana geldi. Kurumsal aktörlerin alımlarına devam etmesi ise arz sıkıntısının devam etmesine ve yukarı yönlü fiyat hareketlerinin görülmesine neden olabilir. Ancak, bu kadar yüklü alımların birkaç elden yapılıyor olması, olası bir satış kararında piyasayı şoka sokabileceğinden dolayı dikkat edilmeli ve şirketlerin yatırım felsefeleri yakından takip edilmelidir.”

User, Ethereum’daki gelişmelerin ise bu yıl da devam edeceği görüşünde. Ancak bu konuda yatırımcıların dikkatli olmasını öneren User, özellikle, gelişen DeFi projeleri, Ethereum tabanında kilitli tutulan ETH miktarları ve şubat ayında Ethereum’un CME’de listelenme süreci ve kurumsalların Ethereum alımlarınm yakından takip edilmesini öneriyor.

NARKASA
“İLK 50 C0INİ SEÇİN”

Narkasa CEO’su Erdal Kaya, kripto paraya yatırım yapanların riski göze alarak işlem yapmasını öneriyor. Hızlı koşan yorulur misali hızlı çıkanın da yorulacağı ve ter atacağı bir yerin mutlaka olacağına dikkat çeken Kaya, şu tespitte bulunuyor: “Tüm piyasa araçlarında olduğu gibi hızlı yükselmenin ardından hızlı düşüş meydana gelebilir. Unutmayalım ki kripto paralarda bu işlemler daha sert olabiliyor. Yatırımcıların bu riski göz önünde bulundurarak pozisyon almalarını tavsiye ederim.

Kripto para yatırımında aslında genel kural oldukça basit ve diğer finans enstrümanlarından farklı değil. Bakın dünya genelinde itibarı olan kripto paralar belli; bunlar yatırım için seçilmeli. Market kapasitesi sıralamasında ilk 50’de olanlar seçilebilir. Yatırımcı koinin gövdesini incelerken geçmişine özel bir dikkat göstermeli. Misal, fiyatı geçmişte, anlık çok sert yükselmiş veya çok sert düşmüş kripto paralardan uzak durulmalı. Bu tür paralar riski üzerinden atmakta bir hayli zorlanır. Birçoğu da zaman içinde yok olup gider. Unutmayın, tamamıyla kaybetme riski var.”

Bu nedenle kripto paraya yatırım yapacakların yarısını kaybettiğinde üzülmeyeceği miktarda yatırım yapması gerektiğine dikkat çeken Kaya, “Aslında tüm yatırımını kripto paraya yapabilecek maceracı bir yatırımcı değilseniz klasik sepet sistemiyle belki az kazanır ama az üzülürsünüz. Tersini kim ister ki?” diyor.

Narkasa bugün TL dışında başta euro olmak üzeri diğer itibarlı paralarla kripto alım satımı yapabilecek gerekli altyapı ve işbirliği çalışmalarını tamamladı. Yakında yatırımcıların euro ile alım satım yapabileceklerini duyuran Kaya, buna ilaveten ilerleyen zamanlarda listelenen altcoin sayısını artıracakları bilgisi de verdi, önümüzdeki dönem sektörün gelişmesine destek olmak adına birçok projeyi hayata geçireceklerini de söyleyen Kaya, bu konuda şunları söylüyor:

“Zamana yayarak hepsini hayata geçirmek istiyoruz. Yaptığımız araştırmaya göre kripto para kullanıcılarının birçoğu kripto para ile ilgili eğitimlere sıcak bakıyor. Bu fikri destekleyecek akademi kanalı oluşturmayı ve farkmdalığı artırmayı hedefliyoruz. Önceliklerimiz zaman içinde birbirinin önüne de geçebilir.”

Narkasa yatırımcılarına minimum 10 TL’lik işlem imkanı sunuyor. Sektörün ana kripto paraları olan, Bitcoin (BTC) başta olmak üzere Ethereum (ETH), Ripple (XRP), Chainlink (LİNK) ve Tether (USDT) gibi güvenli kripto paralarda işlem imkanı sağlıyor. Dünyanın 156 ülkesinden müşteri kabul ettiklerini söyleyen Kaya, “Ocak ayı itibari ile Türkiye’deki kullanıcılarımıza da hizmet sunmaya başladık. 12 ayrı dilde hizmet vererek müşteri portföyünü globalize etmeye önem veriyoruz” diyor.

COINY
“KURUMSAL FON İLGİSİ ARTTI”

Coiny CEO’su Ayberk Kuday’a göre bitcoin’in rekor seviyelere çıkmasındaki en önemli nedenlerden biri kurumsal yatırım fonlarının BTC’ya yönelmesi. Mayıs ayında gerçekleşen halvingi takip eden aylar sürecinde bitcoin’in tarihinde görülmemiş hızla yükseldiğini hatırlatan Kuday, “Şu anda gerilemesine rağmen ocak ayından günümüze kadar yatırımcısına ciddi kazançlar sağladı. Bunun nedenleri arasında 2017’deki halvingi takiben gördüğümüz trendin yatırımcılar tarafından aynı şekilde yorumlanması/takip edilmesi.

BTC’yi 20 bin dolarlardan iki katı artışla 42 bin dolarlara kadar taşıyan bir diğer etken ise kurumsal yatırımcıların artan ilgisi” diyor, öte yandan Ku-day, yatırımcıların kripto para yatırımının oldukça riskli olduğunu bilerek yatırım yapması gerektiği konusunda da uyarıda bulunuyor. Kripto paraları henüz doğum sancıları aşamasında kabul ederek hızlı yükselen ve hızlı düşen bir piyasa olarak görmek gerektiğini ifade eden Kuday, şu değerlendirmede bulunuyor:

“Fiyat seviyeleri düzeltme trendine girmiş durumda. Ancak geçtiğimiz haftalarda ciddi bir ‘balon’ seklindeydiler diye yorumlayabiliriz. Yatırımcılar yatırım yapmadan önce ilgilendikleri kripto paranın teknolojisini, arkasında duran ekibi ve takipçilerini incelemeliler. Konuyla biraz ilgisi olanların da bileceği gibi kripto paraların sunduğu cazibe, ‘decentralised’ ve ‘distributed’ olması. Bazı kripto paralar ise arkasında stratejisini yönlendiren ekiplerin başka niyetlerinin bir uzantısı olabiliyor.

Yatırım yapmada önce çok ciddi araştırma yapmalarını öneririm.” Kripto paraların bu özelliği nedeniyle, yatırımcıların, portföylerinin gerçekten kaybetmeyi göze aldıkları kısmı ile alım yapmaları gerektiğini ifade eden Kuday, “Henüz regüle de edilmeyen bu alanda yatırımcının korunuyor olması çok önemli. Bunu bütün yatırım platformlarının aynı titizlikte uyguladığını da düşünmüyorum” diyor. Coiny önümüzdeki dönemde Co-vit-19 süreci nedeniyle askıya aldığı AB’ye uyum çalışmalarını tamamlamayı hedefliyor. AB’ye uyumluluk anlamına gelen bir lisans aldıkları bilgisini de paylaşan Kuday, lisansın resmen teslim edilmesini takiben değişik ürün ve hizmetler sunacaklarını söylüyor.

TAKASCOİN
“FİYATLARIN GERİLEMESİNİ BEKLEYİN”

Takascoin CEO’su Ahmet Hakan Özgür, yatırımcılara öncelikle kripto ekosistemini tanımaya, anlamaya ve araştırmaya çalışmalarını, ardından yatırım yapmalarını öneriyor. Tüm zamanların en yüksek seviyesindeki fiyatlardan uzun vade yatırım yapmak yerine geri çekilmeler sonrası düzeltmelerden para kazanılabilecek bir dönemde olduğumuzun altını çizen özgür, “Uzun vadeli yatırım yapacak yatırımcılarımız içinse ekosis-temin sunduğu faydalara odaklanarak katma değeri yüksek ve arkasında güçlü ekipler olan projelere yatırım yapmaları yararlı olacaktır” diyor.

Piyasaya her gün onlarca yeni koinin katıldığını söyleyen özgür, yatırımcıyı bekleyen tehlikeler hakkında şunları söylüyor:

“Böyle bir piyasaya yatırım yapmak kulağa çok eğlenceli geliyor olsa da bu koinlerin (dogecoin, verge, reddcoin, po.et vb.) bir çoğunun sağladıkları hiç bir fayda ve kullanılabilirliği olmaması sebebi ile yakın gelecekte iflas edeceklerini düşünmeleri gerekiyor. Bu yüzden yatırımlarının yüzde 100’ünü kaybedebilir ve ellerinde hiç bir şeye dönüştüremeyecekleri milyonlarca koine sahip olabilirler. En önemli konu yatırım yapmadan önce varlık hakkında kendinizi eğitmeniz. Proje hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmak, gelecekteki kullanım alanları konusunda vizyonlarını anlamak, ekibin projenin arkasında ne kadar durduğu konusunu irdelemek çok ama çok önemli.”

Piyasanın en yüksek işlem hacmine sahip bitcoin ve ethereum’a ilişkin fiyat tahminlerini de paylaşan özgür, beklentilerini şöyle özetliyor: “Tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 42 bin dolardan düşüş trendine giren bitcoin şimdilerde 32 bin dolar seviyelerinde. 30 bin direnci kırılırsa 24 bin-26 bin seviyelerini görebilir. Bu fiyat aralıkları yatırımcıların pozisyon alıp karlı işlemler yapmasına vesile olacaktır. Ethereum fiyatında ise tüm zamanların en yüksek fiyatı olan 1400 dolar seviyeleri, bitcoin geri çekilirken fiyatının artması ters korelasyona sahip olduğu gerçekliğini ön plana çıkarttı.

Ayrıca ethereum’da küçük bir geri çekilme sonrası ETH arz kısıtlamaları ve vadesi dolan hacimli işlemlerin sonucu olarak fiyatın yukarı yönlü seyrinin devam edeceğini düşünmekteyim. BTC ve ETH hem kısa hem de uzun vadede (yatırımı yaptığınız fiyat aralığı önemli olmakla beraber) barındırdıkları fayda ve arkasındaki teknoloji sebebiyle hayat boyu sağlam ve güvenilir bir yatırım varlığı olma özelliklerini koruyacaklar.”

PARIBU
BİR MİLYONU AŞKIN MÜŞTERİSİ VAR

Hali hazırda dünyada 8 binden fazla kripto para birimi bulunduğunu hatırlatan Pari-bu CEO’su Yasin Oral, yatırımcıları seçim yaparken dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Bugün piyasaya sürülmüş ancak varlığını sürdürememiş çok sayıda kripto para birimi bulunduğunu da hatırlatan Oral, seçim yapılırken hangi kriterlere dikkat edilmesi konusunda şunları söylüyor: “Yatırımcıların anlık fiyat yükselişleriyle ya da gerçek dışı vaatlerle yol almaması gerekiyor. Kripto paralarla ilgili bazı araştırmalar yapmak büyük önem taşıyor. Dolaşımdaki arzı, hacmi, aylık ve yıllık fiyat performanslarına bakılmalı.

Global platformlardaki performansı, sosyal medya kanallarındaki içerikleri, Google Analytics verileri, Github aktiviteleri dikkat edilmesi gereken unsurlar. Yazılım güvenliği, mutabakat algoritması, kullanım alanları ve ekosistem yapısı da incelenmeli. Tabii bir yatırımcının tüm bunları bilmesi ya da takip etmesi her durumda beklenemez. Bu nedenle güvenilir platformları tercih etmeli. Pari-bu olarak bu filtreleri kullanıcılarımız adına çalıştırıyoruz.

Kripto paraları 11 ana 48 alt kategoriye göre değerlendirip gerekli koşulları sağlayanları listeliyoruz. Dolayısıyla biz zaten kullanıcılarımızdan önce bu elemeyi yapıyoruz ve gerekli kriterleri sağlayanları kullanıcılarımıza sunuyoruz. Yatırımcı şunu unutmamalı, kripto paralar fiyat volatilitesi görece yüksek varlıklar. Bu nedenle yatırımcılar için hem eksi hem artı yönde olasılıklar yaratıyor.”

Oral, bitcoin’i aslında önemli yapan kriterin teknoloji olduğuna da vurgu yapıyor. Merkeziyetsiz olması ile hız, transfer, muhafaza ve maliyet konusundaki avantajlarının bitcoin’i bu kadar popüler hale getirdiğini söyleyen Oral, “Ardından başka kripto para birimleri ortaya çıktı. Bunların arasında doğru oluşturulmuş altyapıları olanlar var. Elbette gelecekte kaybolup gidecekler de var. Bitcoin’in varlığını sürdüreceğini söylemek mümkün. Doğru altyapıya sahip, bir soruna çözüm getirmek üzere piyasaya sunulmuş başka kripto paralar da varlığını muhafaza edecek” diyor.

Firma 2021 Ocak itibariyle Paribu Hub’ı hayata geçirdi. Türkiye’nin blok-zincir teknolojisinin üreticisi olması hedefiyle yola çıkan Paribu Hub, bu alanda eğitim ve destekler vermeyi planlıyor, ilk eğitimi Kadir Has Üniversitesi işbirliği ile gerçekleştirecekleri bilgisini paylaşan Oral, Paribu’daki işleyiş ve yakın dönem planları hakkında şunları söylüyor:

“Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdiğimiz, kripto parayla ödeme kartı Paribu Card’ın dağıtımları da yakında başlayacak. Paribu Card ile kullanıcılar alışveriş ve ödemelerini kripto paralarla anında yapabilecek. Ayrıca, yerli bir blokzincir oluşturmak için çalışmalarımız yoğun şekilde devam ediyor. Bugün Paribu’da 10 TL’ye dahi kripto para almak mümkün. Paribu’da Bitcoin, Ethereum, Litecoin, XRP, Chainlink’in de aralarında bulunduğu 29 kripto para birimi işlem görüyor.

Bunların arasında Galatasaray, Trabzonspor, Juventus ve Paris Saint-Germain’in resmi taraftar token’ları da var. Kullanıcılarımız Paribu’da 7/24 kripto para işlemi yapabiliyor, yine 7/24 TL yatırma çekme işlemi gerçekleştirebiliyor. Paribu’nun 1 milyonu aşkın kullanıcısı var. Günlük işlem hacmimiz ise 500 milyon doları geçmiş durumda.”

KOİNVİZYON.COM
“PARANIZI BORSALARDA TUTMAYIN”

Koinvizyon.com kurucusu Eylem Cülcüloğlu’na göre kripto paralarda halen ciddi fiyat artışları yaşanabilecek bir potansiyel var. Bitcoin’in 100 bin dolara, ethereum’un en az 5 bin dolara yükseleceği tahmininde bulunan Cülcüloğlu, “Ayrıca ethereum’un bu sene bitcoin’e karşı değerleneceğini ve bu makasın her yıl daha da kapanacağını düşünüyorum. Piyasa aşırı volatil, bu da yatırımcı açısından büyük risk oluşturuyor, özellikle kaldıraçlı işlemlerde yüksek kaldıraçtan kaçınmak gerek.

Fiyat aynı gün içinde bin dolara yukarı, bin dolar aşağı oynayabiliyor” diyor. Cülcüloğlu, bu nedenle yatırımcıların bu volatil piyasada dikkatli olması gerektiğini ve uzun vadeli düşünmesi gerektiğini söylüyor.

Piyasada büyük yükselişlerden sonra büyük düşüşlerin geleceğini unutmamak gerektiğine de dikkat çeken Cülcüloğlu, şöyle devam ediyor: “Ben bitcoin ve ethereum dışında hiç bir koin önermiyorum. Altcoinler çok riskli yatırım araçları. Bu koinlerde hacim yok ve balina fiyatı belirliyor. Altcoinler’de kaybedenlerin sayısı kazananlardan çok daha fazla. Bu koinler tamamen manipülatif hareket ediyorlar ve saadet zincirlerinden farkı yok. Bana göre kripto para yatırımcıların portföylerinin yüzde 30’unu oluşturmalı.

Ayrıca yatırımcılara önerim, borsalarda paralarım tutmamaları yönünde olacak. Paranızı soğuk cüzdanda saklayın. Bilgisayarınızın virüslere karşı korumalı olduğundan emin olun. Bilmediğiniz programları çalıştırmayın. Borsalarda iki aşamalı kimlik doğrulamayı etkin edin. Aynı şifreyi farklı yerlerde kullanmayın.”

SPORTEXC0İN
“KISA VADELİ DÜŞÜNMEYİN”

Sportexcoin Kurucu Ortağı Bilal Yağcı, kripto paraların 2021’e de hızlı bir giriş yaptığına dikkat çekiyor. Yılın ilk haftalarında kripto para hacminin 1 trilyon doları aştığını bitcoin ve ethereum gibi 2017 sonunda zirve yapmış kripto paraların ise, yeni yıla kendi rekorlarını kırarak başladığını hatırlatan Yağcı, “Bu dönem stellar, ripple, li-tecoin, monero, dash, ethereum ve bitcoin favori kripto paralar arasında yer alıyor. Bunlara chainlink, polkadot ve neo’yu da dahil edebiliriz” diyor. Yatırımcıların bu piyasaya hiçbir zaman kısa vadeli bakmaması gerektiğinin altını çizen Yağcı, bu konuda şu örneği veriyor:

“Bu piyasada hızlı yükselişlerin düzeltmeleri de sert oluyor. Örneği bitcoin, bir anda 15 bin dolardan 42 bin dolara çıktı ve 28 bin dolara kadar geriledi. 42 bin dolardan alanlar panik satışlar yaparak zarar ettiler. Her alım risk taşır ve zarar oranı belirlenerek alım yapılmalıdır. Eğer zarar oranı belirlenerek işlem yapılırsa kar her zaman elde edilir. Kripto paralarda teknolojileri, borsa hacimleri, kullanıcı kitlesi ve kullanım alanları göz önüne alınarak işlem yapılmalı. Yatırımcılar her kriptoya yatırım yapabilir ama hacmi çok düşük olan kripto paralardan uzak durmaları gerekir.”

Sportexcoin’de yatırımcılar kendi hesaplarını oluşturup isterlerse 100 TL ile yatırım yapabiliyorlar. Yatırım yapmadan önce firma ile sözleşme imzalanması gerekiyor. Bugün yakından takip ettikleri 40’a yakın kripto parada işlem yaptıklarını söyleyen Yağcı, “Bu kripto paralar hakkında neredeyse tüm bilgilere sahip oluyoruz. Hacimli ve yol haritalarını yerlerine getiren kripto paralar olmasına dikkat ederek işlem yapıyoruz.

Kurum olarak ayrıca 2021 içinde üç farklı projeyi hayata geçirmeyi planlıyoruz ve etap etap bunları yatırımcılarımızla paylaşıyor olacağız. Şirket olarak ve ekip olarak yaptığımız diğer bir iş ise piyasaya yeni girmek isteyen kripto paraların yol haritalarından tutun A’dan Z’ye tüm işleyişine destek sağlıyoruz” diye konuşuyor.

En çok işlem gören 10 kripto para

Hangi kripto para daha şanslı?

Kripto para güvenliğini nasıl sağlıyorlar?

Kripto paralarda siber saldırıdan nasıl korunursunuz?

ESİN ÇETİNEL