Kredi İle Arsa ve Tarla Alma Zamanı
Piyasaya sürülen arsa sayısı artınca fiyatlar düştü. Bu durumu fırsata çevirmek isteyenler için uygun bir zaman. Bankalar arsa yatırımcılarına 120 aya varan vadelerle yüzde 1.5-2 faizli kredi veriyor…
EKONOMİDE yaşanan daralma son dönemde bireylerin ve şirketlerin arsa satışlarını gözle görülür oranda artırırken, bir kesim de bu satışlardan pay kapmaya çalışıyor özellikle artan arz fiyatlarda bölgesine göre farklı oranlarda yaşanan düşüş ise son dönemde arsa ve arazilere olan talebi artırmış görünüyor. Daha çok büyük şehirlerde, devasa projelere yakın ve otoyol, köprü, hızlı tren, şehir hastanesi gibi albenisi yüksek yerler yoğun ilgi görüyor.
Bankalar ve ekspertiz firmaları son dönemde arsa kredilerine olan talepte artış yaşandığına yönelik görüşleri doğruluyor. Yetkililer, özellikle prim yapması beklenen iller vc bölgelerin bunda başı çektiğini söylüyor.
VADE VE FAİZ CAZİP
Ancak hemen belirtelim, bankalar hala tarım arazilerinin finansmanına öncelik veriyor. Ajrsa kredisinden çok tarım bankacılığı şemsiyesi altında çiftçilerin yeni tarla alımları ve miras yoluyla bölünmüş tarlaların birleştirilmesi önceliklendiriliyor.
Kullandırılan kredilerin vadesi ise genelde 60 ay hatta az da olsa 120 aya kadar uzuyor. Ajrazi kredilerinde ise bankalar bireyselden çok kurumsal talepleri karşılıyor. Son dönem yükselen faiz oranları nedeniyle arsa ve tarla kredilerinin faizlerinde de yükseliş yaşandığını doğrulayan bankacılar, bugünlerde kredi faiz oranlarının genelde yüzde 2’ler civarında yoğunlaştığım söylüyorlar.
ALBARAKATÜRK
“FAİZ YÜZDE 1.55-1.60”
Albaraka Türk imarlı ve 2B arsalar için ekspertiz değerinin yüzde 100’üne kadar finansman imkanı sağlıyor. Başvuru sahibinin gelir durumu, banka ile mevcut çalışmaları ve potansiyel çalışma olanakları, ilave teminat ve diğer verimlilik unsurlarını dikkate alarak kredi kullandırdıklarını söyleyen Albaraka Türk Genel Müdür Yardımcısı Nevzat Bayraktar, “Vasfı arsa olan her türlü gayrimenkulü finanse ediyoruz. Finansman kullandırımlarında azami süre 60 ay, kar payı oranları dönemsel olarak değişmekle birlikte- bugün için yüzde 1.55-1.60 seviyesinde” diyor.
Bayraktar, başvuru esnasında istenen evrakları ve şartları ise şöyle sıralıyor: “Müşterilerimizden kredi başvurusunda başvuru formu, tapu fotokopisi, kimlik belgesi, gelir belgesi, vergi levhası, imza sirküleri, Mernis bilgisi ve borçlunun kredibilitesini güçlendirecek her türlü belge ve bilgiyi talep ediyoruz. Kredi kullanacakların 18 yaşını doldurmuş olması, Kredi Kayıt Bürosu ve Merkez Bankası istihbaratında olumsuz bir kayıtlarının bulunmaması, aylık düzenli geliri, kullandırılacak finansman taksitlerini ödeyebilecek düzeyde olması aradığımız şartlar.”
Bayraktar, son dönemde piyasa şartlarındaki bozulma ve artan maliyetler nedeniyle arsa kredilerine olan talebin düştüğünü de söylüyor. Buna karşın ticari faaliyetlerin devamı için varlık satışı yapmak zorunda kalan işletmeler yüzünden arsada arzın arttığına dikkat çeken Bayraktar, sözlerini şöyle sürdürüyor;
“Sonuçta arsa fiyatlarında düşüş yaşanıyor. Genel olarak, büyük şehirlerdeki imarlı arsalar için talepler geliyor. Bankamızın ortalama finansman tutarı arsa finansmanı için 500 bin TL, ortalama vade ise 20 ay civarında” diyor.
VAKIF KATILIM
YÜZDE 100 FİNANSMAN İMKÂNI
Vakıf Katılım müşterilerinden gelen arsa finansman taleplerini 60 ay vadeye kadar karşılıyor.
Finansmana konu arsanın ekspertiz süreci tamamlandıktan sonra yüzde 100’üne kadar finansman sağladıklarım söyleyen Vakıf Katılım Genel Müdürü İkram Göktaş, “Arsa finansmanında maliyetler, konjonktürel şartlar ve fiyat değerlendirme kriterleri ölçüsünde değişkenlik gösteriyor.
Bankamızın teminat prosedürlerinde yer alan kriterlere sahip nitelikteki arsa için fon kullandırımı yapıyoruz. Bunun için özellikle arsanın satılabilir özelliğinin olması ve ilgili arsa üzerinde takyidat gibi hukuki bir problemin bulunmaması gerekiyor” diyor.
Arsa kredilerine olan talebin bazı bölgelerde yoğunlaştığına dikkat çeken Göktaş, sözlerini şöyle sürdürüyor;
“Müşterilerimizin, arsa finansmanına olan talepleri bazı bölgelerde ağırlık kazanıyor, özellikle mega projelerin gerçekleştirileceği alanlar ve bu alanların aksında projelerin hayata geçmesi ile birlikte arsa finansmanına olan talebin arttığını gözlemliyoruz. İstanbul, Çanakkale, İzmir, Ankara ve Gaziantep başta olmak üzere şehir hastaneleri, bölünmüş yol projeleri, hızlı tren projeleri, köprü projeleri ve organize sanayi bölgeleri gibi çeşitlendirebileceğimiz nitelikteki yatırım projelerinin, müşterilerimizin bu bölgelerde ve yakınlarında arsa alımı ile ilgili taleplerini artırdığını görüyoruz. Ortalama tutar bölgesel olarak değişmekle birlikte, ortalama vade minimum 48 ay.”
HANGİ BANKA KREDİ VERİYOR?
Konvensiyonel bankacılıkta da çok sayıda banka bireysel ve kurumsal müşterilerine arsa ve/veya tarla kredisi veriyor. Piyasada bu konuya yoğunlaşan bazı bankalar ve arsa tarım kredilerinin şartları şöyle…
ZİRAAT BANKASI
Ziraat Bankası yatırımlarını arsa alarak değerlendirmek isteyen bireysel müşterilerine 60 aya kadar vade imkanı sunduğu Arsa Kredisi’ni kullandırıyor. Söz konusu kredi alınacak arsanın ekspertiz değerinin en fazla yüzde 50’si kadar oluyor. Ayrıca banka arsanın belediye sınırları içerisinde ve imarlı olması şartını koşuyor.
AKBANK
Banka tarım bankacılığı kapsamında Arsa Alım Kredisi veriyor. Kredi ile 60 aya kadar vade imkanının yanı sıra aylık eşit taksitler halinde ya da hasat döneminde geri ödeme seçenekleri de sağlanıyor.
DENİZBANK
Denizbank, tarım bankacılığı şemsiyesi altında arsa ve tarla kredisi veriyor. Bankanın “Benim Bahçem, Benim Tarlam” isimli kredisi ile çiftçiler, miras kalan topraklar bölünmesin diye 15 yıla varan vadelerle bu krediyi kullanabiliyorlar. Yılda bir hasatta ödeme ve yüzde 100 kredilendirme imkanı sunuluyor. Ancak bu kredi için arazinin aile üyelerine satılması şartı var.
Banka bu kapsam dışındakilere ise Arazi Alım Kredisi kullandırıyor. Kredi üreticiler ve tarımsal işletmelerin yeni alacakları arazi bedelinin yüzde 50’sini 60 aya varan vadelerle finanse ediyor.
FİNANSBANK
QNB Finansbank, Tarla Alım Yatırım Kredisi ile yeni tarla almak isteyenler ya da ortağı olduğu tarlanın tamamına sahip olmak isteyenler için finansman sağlıyor. Kredi yatırım maliyetinin yüzde 75’i, özel durumlarda ise yüzde 85’ine kadar finansman imkanı sunuyor. 120 aya kadar uzayan vadede geri ödemeler ise 1,3, 6,12 ayda bir yapılabiliyor.
İŞ BANKASI
îş Bankası kişilere tarla ve arsa kredisi adı altında üç farklı kredi kullandırıyor. Bunlardan ilk bireysel yatırımcıların ihtiyaçlarını karşıladığı Arsa Kredisi. Şubeler üzerinden verilen kredide îş Bankası satm alınacak olan arsanın “acil satış değeri”nin azami yüzde 50’sine kadar finansman sağlıyor.
Bankanın bu alandaki diğer kredisi ise “Ticari Arsa Kredisi”. İl veya ilçe belediye sınırları içerisinde bulunan, tapulu ve imarlı ticari mahiyetteki (üzerine işyeri, depo, fabrika vb. inşası gibi amaçlar için) arsayı almak isteyenlere banka 60 aya varan vade ve aylık taksit ödemeli veya esnek ödeme planlı kredi kullandırıyor.
îş Bankası’nın “Tarımsal Arazi Kredisi” ile de çiftçi 60 aya kadar vade ve hasat döneminde ödeme imkanına kavuşuyor. Ancak bu kredileri sadece üzerinde tarımsal faaliyetini sürdürdüğü, mülkiyeti kendisine ait tarım arazisi bulunan üreticiler yeni tarım arazisi (tarla, bağ, bahçe) alımı için kullanabiliyor.
ŞEKERBANK
Şekerbank, çiftçi müşterilerinin topraklarının genişlemesi için “Tarla Büyütme Kredisi” veriyor. Satm almacak tarla veya bahçenin ekspertiz değerinin yüzde 75’ine kadar kredi veren banka, aynı zamanda 60 aya varan vadelerde (12 ayda, 6 ayda, 3 ayda veya ayda bir) ödeme imkanı sağlıyor. Banka söz konusu bu krediyi kullanmak isteyen çiftçilerden sadece çiftçilik belgesi veya ÇKS talep ediyor.
Şekerbank bunun dışında bir de “Ticari Gayrimenkul Kredisi” veriyor. Söz Konusu bu kredi fabrika binası, mağaza, depo, dükkan, işyeri, ticari konut ve kişinin ticari faaliyetleri ile ilişkili olan arsa vb. gayrimenkul alımları için kullanılabiliyor. Ticari Gayrimenkul Kredisi 120 aya varan vade imkanı ve aylık, 2, 6 ve 12 aylık dönemlerde aşit taksit ödeme seçenekleri sunuyor.
TEB
TEB müşterileri arsa alımı için sahip olduğu evi teminat göstererek, evin ekspertiz değerinin yüzde 60’ına kadar Arsa Kredisi kullanabiliyor. 1 ile 48 ay arasında vadeli kullandırılan kredinin faiz oranı ise yüzde 1.94.
YAPI KREDİ
Yapı Kredi, 2B arazisi alımı için başvurusu onaylanmış KOBİ ve tarım segmenti müşterilerine 2B Arazi Kredisi kullandırıyor. Kredi ayda bir taksit ödemeli veya tarım segmenti müşterileri için hasat ödemeli olabiliyor. Kredide vade 120 aya kadar uzayabiliyor. Bankanın bunun dışında Tarımsal Yatırım Kredisi de var.
Söz konusu kredi tarım sektöründe faaliyet gösteren üreticilerin kapasitelerini artırma, işletmelerini yenileme, modernize etme amacıyla yapacakları yatırımların (bağ-bahçe tesisi, tarımsal yapıların inşası ve tadilatı, projeli diğer yatırımlar, sulama yatırımları, arazi alımları vb.) finansmanı amacıyla kullandırılıyor. Yapı Kredi, Tarımsal Yatırım Kredisi’ni kefalet, çek-senet, ipotek teminatlarından bir veya birden fazlası ile 1,3,6,12 ayda bir eşit taksitler halinde veya çiftçinin hasadına uygun esnek ödeme imkanı ile kullandırabiliyor.
ESİN ÇETİNEL