Konut Piyasası Kampanyalarına Tam Destek
Konut piyasasında Emlak Konut projeleri, Toki ve firmalar çeşitli kampanyalarla furya başlattı. Ekonomi yönetimi de bu kampanyalara destek verdi. Sektör temsilcileri gelecekten umutlu. Özellikle yabancıya yapılan konut satışlarının rekor kırması bekleniyor.
İçeriğe Ait Başlıklar
Hep destek tam destek
TÜRKİYE istatistik Kurumu (TÜÎK) verilerine göre, Türkiye genelinde geçtiğimiz temmuz ayında 123 bin 878 adet konut satışı gerçekleşti. Temmuz ayı yılbaşından bu yana, en çok konut satışı yapılan ay olarak kayda geçti. Mayıs ve haziran aylarında bankaların uyguladığı yüzde 0.98’lik konut kredisi faiz oranı ve müteahhitlerin başlattığı yüzde 20 indirim kampanyası temmuzda sona ermişti.
Öte yandan, tatil dönemi olması nedeniyle temmuzda ekonomik aktivite oldukça düşük seyretti. Buna rağmen son beş yılın temmuz ayı konut satışları incelendiğinde, en fazla satış bu yılın temmuz ayında gerçekleşti. Temmuz ayı konut satışlarında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.9 oranında yükseliş gözlendi.
SATIŞLAR NEDEN ARTTI?
Faiz oranlarının artmasına, kampanyanın da sona ermesine rağmen, temmuzdaki rekor satışın arkasındaki neden ne? Konut Geliştiricileri Ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas’a göre de satışlardaki artışın ardındaki neden, vatandaşların zam beklentisi. Maliyet artışlarının firmalar tarafmdan henüz konut fiyatlarına yansıtamadığına işaret eden Elmas, maliyet artışlarının gelecek aylarda fiyatlara yansıtılacağı beklentisi ile hareket eden konut alıcısının, konut almaktan vazgeçmeyerek şir- ketlerin cazip şartlarla gerçekleştirdiği kampanyalara yöneldiğini söyledi. Elmas, “Kampanyalar, faizlerin ciddi oranda arttığı bu ortamda peşin ve vadeli satışların geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21’lik bir artış görülmesini sağladı. Döviz kurunun yeterince yükseldiğini düşünen vatandaşlar da birikimlerini bu dönemde konutta değerlendirdi” şeklinde konuştu.
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AY İ DER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu’na görede, maliyetlerdeki artıştan dolayı vatandaşların konut fiyatlarına zam geleceği beklentisi, konut talebini canlandırdı.
KREDİLİ SATIŞLAR ETKİLENDİ
Aylık yüzde 2’ye kadar çıkan konut kredisi faiz oranları, kredili satışları da etkiledi. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,2 oranında azalış göstererek 30 bin 405 oldu. Faizlerin ciddi oranda arttığı bu ortamda peşin ve vadeli satışların geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21’lik bir artış görülmesini sağladı.
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayma göre yüzde 6.8 artarak 57 bin 617 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 46.5 oldu. İlk satışlarda İstanbul 9 bin 89 konut satışı ve yüzde 15.8 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul’u 4 bin 215 konut satışı ile Ankara ve 2 bin 727 konut satışı ile İzmir izledi.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7 artış göstererek 66 bin 261 oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul 10 bin 414 konut satışı ve yüzde 15.7 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul’daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı yüzde 53.4 oldu. Ankara 7 bin 904 konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara’yı 3 bin 595 konut satışı ile İzmir izledi.
YABANCILAR YÜZ GÜLDÜRDÜ
Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayma göre yüzde 65.6 artarak 2 bin 858 oldu. Temmuz 2018’de ilk sırayı 956 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 641 konut satışı ile Antalya, 176 konut satışı ile Bursa, 167 konut satışı ile Yalova ve 132 konut satışı ile Sakarya izledi.
Temmuz ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 584 konut satın aldı. Irak’ı 321 konut ile Iran, 211 konut ile Suudi Arabistan, 173 konut ile Rusya Federasyonu ve 171 konut ile Kuveyt takip etti. Yapı ruhsatları istatistiklerine göre, 2018 yılının ilk altı ayında bir önceki yıla kıyasla, bina sayısmda yüzde 28.1, daire sayısında ise yüzde 46.1 oranında azalış gerçekleşti.
Bu konuda da değerlendirmede bulunan Elmas, “Bu düşüşün en önemli nedeni, geçen sene imar yönetmeliği değişikliği sebebiyle konut geliştiricilerinin ruhsat alimim öne almalarıydı. Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinin ise 2018 yılının ilk altı ayında bir önceki yıla göre, bina sayısında yüzde 1.7, daire sayısında ise yüzde 1.9 oranında arttığım görüyoruz, iskân alan bina sayısı 56 bin 79, daire sayısı ise 397 bin 120 olarak gerçekleşti” dedi.
2018’in dev konut kampanyası başladı
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından duyurulan Emlak Konut indirim kampanyası, 33 projeden 100 bin farklı konut tipinin satışa sunulmasıyla start aldı. 29 Ağustos tarihi ile başlayan kampanya, 31 Ekim’e kadar devam edecek. İki ay boyunca sürecek olan kampanyada 120 ay vadeli konut satışı için aylık 0.98 faiz oranı uygulanacak. Projede satış fiyatı üzerinden yüzde 10 peşinat yapılırken, 12. ve 24. aylarda ise yüzde 15’lik ara ödeme indirimi bulunuyor.
2018’in dev kampanyasına katılan firmalar, Adım İstanbul, Avangart İstanbul, Avrupa Konut Başakşehir, Avrupark Bahçekent, Avrupark Hayat, Başkent Emlak Konutları, Büyükyalı İstanbul, Cer İstanbul, Ebruli Ispartakule, Esenler Emlak Konutları, Evora İstanbul, Evvel İstanbul, Gebze Emlak Konutları 3, İdealist Cadde, Karat 34, Koordinat Çayyolu, Körfezkent Çarşı, Köy Zekeriyaköy, Kuzeyyakası, Merkez Ankara, Nevşehir Emlak Konutları, Nidapark İstinye, Nidapark Kayaşehir, Nidapark Küçükyalı, Niğde Emlak Konutları, Ofis Karat Bakırköy, Semt Bahçekent, Sofa Loca, Temaşehir Konya, Tual Adalar, Tual Bahçekent, Validebağ Konakları, Yeniköy Konakları oldu.
TOKİ’den ikinci indirim
Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından, borcunu erken ödeyip tapusunu hemen almak isteyen konut ve işyeri alıcılarına yönelik yapılan indirim kampanyasının bu yıl İkincisi başlıyor. Kampanyadan yararlanmak isteyenler, 21 Eylül-19 Ekim tarihleri arasında ilgili bankaya başvuru yapabilecek. Borcun tamamını kapatamayacak alıcılar, borç bakiyesinin yüzde 25’inden az olmamak şartıyla yaptıkları peşin ödemelerde yüzde 24 oranındaki indirim kampanyasından faydalanabilecek. Kampanyadan, satışları 2017 Haziran sonuna kadar gerçekleştirilmiş ve geri ödeme taksiti 2017 Haziran sonuna kadar başlamış olan konut ve işyeri sahipleri yararlanabilecek. Vadesi 12 ay ve daha az kalan projeler, indirim kampanyasına dahil değil. Kampanyadan yaklaşık 192 bin konut ve işyeri alıcısının yararlanması bekleniyor.
Erden TİMUR / NEF Yönetim Kurulu Başkanı
“Aylık taksitler 3 bin 800 TL’ye indi”
Emlak Konut GYO tarafından başlayan “Türkiye için kazanç vakti” kampanyası çerçevesinde 500 bin TL’lik evin satış bedeli, 10 yıllık vadede 640 bin TL oldu. Kampanya dahilinde aylık taksitler 3 bin 800 TL’ye kadar indi. Biz de bu kampanyaya üç projemiz ile katılma kararı aldık. Geçen sene ilk yedi ayda banka kredisiz konut satış adedi 230 bin seviyesindeyken, bu sene ilk yedi ayda bu rakamın 280 bini aştığını gördük.
Bu ciddi artış peşin veya bizim gibi nakit gücü yüksek şirketlerin kendi fınansal kampanyaları sayesinde oluştu. Bu dev kampanya da, bankasız satış seçeneğini daha da cazip hale getirmiş oldu. 31 Ekim’e kadar
sürecek kampanyanın özellikle üçüncü çeyrek satışlarına ciddi bir ivme kazandıracağına inanıyoruz.
Özen KUZU / Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO’su
“Her türlü fedakarlığa hazırız”
31 Ekim’e kadar sürecek olan kampanyaya SeaPearl Ataköy projesi ile dahil olduk. Faizlerin 0.98’e çekilmesiyle yatırımcının yüzünü güldürecek kampanya, sektörümüzde oldukça hareketlilik yaratacağına inanıyorum. Ülke ekonomimize değer katacak kampanya ile konut almanın tam zamanı olduğunu düşünüyorum. Türkiye’nin kalkınması adına Kuzu Grup olarak her türlü fedakarlığı yapmaya hazırız.
Ziya Yılmaz / Dap Holding Yönetim Kurulu Başkanı
“Konut almanın tam vakti”
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un öncülüğünde başlatılmış olan konuttaki kampanya ile Türk gayrimenkul sektörüne olan inancımız devam ediyor.
Biz de Validebağ projemizle bu kampanyada yer alıyoruz. Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Döviz ve altınlarınızı bozdurun” çağrısına da destek veren bu kampanyanın, Türkiye ekonomisinin parlak geleceğine büyük katkıda bulunacağına inanıyoruz. Şu dönemde konut almanın tam vakti olduğunu düşünüyorum. Bu kampanya ile ev almanın cazibesi daha da artmış durumda. İnsanlara sadece yaşayacakları değil, aynı zamanda yatırım yapacakları konut fırsatları sunuluyor.
Batu AKSOY / Aksoy Holding CEO’su, Yönetim Kurulu Başkan Vekili
“İleriye dönük yatırımlara yönelmeliyiz”
Konut sektörünün sıkıştığı şu dönemde, yatırım ya da yaşam amaçlı ev alacaklar için büyük fırsatlar var. Kurda yaşanan devalüasyon ve artış, ev fiyatlarına tam olarak yansımadığından, özellikle tamamlanmış veya bitmeye yakın projelerdeki fırsatlar daha büyük olabilir. TL’ye karşı dövizden yüksek getiri elde eden yatırımcılar bunu gayrimenkule aktararak, konut sektöründe iyi bir pozisyon elde edebilirler. Gayrimenkul alırken kazanacak yatırımcılar için önemli bir etken de, tekrar edilmeyen ve ileriye dönük prim vadeden yatırımlara yönelmeleri olacaktır.
Ali DUMANKAYA / DKY Yönetim Kurulu Başkanı
“Ekonomiye katma değer sağlayacak”
Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik konjonktüre karşı gayrimenkul sektörü olarak verdiğimiz destek, ülkemizin geleceğine olan güvenin göstergesidir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı desteğiyle hazırlanan kampanyaya DKY olarak, ikisi kentsel dönüşüm olmak üzere toplam üç projemizle katıldık. Artış gösteren inşaat maliyetlerine rağmen, fınans kısmının önemli bir bölümünü firma olarak üstlendik. İki ay sürecek kampanyanın, yılın üçüncü çeyreğinde ekonomiye ciddi bir katma değer sağlamasını bekliyoruz.
Özcan TAHİNCİOĞLU / Tahincioğlu Yönetim Kurulu Başkanı
“Büyük bir fırsat”
2018 yılının ilk yarısını, mevcut piyasa koşullarına rağmen başarılı geçirdik. Emlak Konut GYO desteğiyle hayata geçirdiğimiz Nidapark Kayaşehir projemiz ile birinci olmak ve en çok satan dört projeden ikisinin Tahincioğlu’na ait olması bizleri onurlandırdı. Bugüne kadar pek çok kişiyi konut sahibi yaptık.
Şu anda yapımı devam eden projelerimizin inşaat alanı yaklaşık 1.3 milyon metrekare. Bu kampanyaya üç projemiz ile beraber katıldık. Emlak Konut GYO önderliğinde başlayan “Türkiye için kazanç vakti” kampanyasın da mülk sahibi olmak isteyenler için büyük bir fırsat olduğunu düşünüyorum.
Melih TAVUKÇÜOĞLÜ / Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı
“Yabancıya konut satışına odaklanılmalı”
Veriler sektörümüzün 2018’i daha durağan geçeceği öngörüsüyle daha az konut inşa ettiğini gösteriyor. Konut satışlarında inşaat sektörü için durağan olan bu dönemde temmuz ayında konut satışlarının yüzde 6.9 oranında artarak 123.878 olması önemli. Kampanyalar sektörü dinamik tutuyor. Bu da artık yüzde 2’lere varan konut kredisi faizlerinin bir kez daha aşağıya çekilmesi gerektiğini gösteriyor. Yine yakın dönemde 0.95 faiz 120 aya varan taksit seçeneklerinin sektöre nefes aldıracağını düşünüyoruz. Bu dönemde sektör artık arz fazlası yaşanan lüks konut üretiminden vazgeçip alt ve orta gelirli grup için konut üretmeli. Öte yandan, yabancıya konut satışındaki yüzde 65.6’lık satış, döviz girdisi açısından ve konut satışını hareketlendirmek adına önem teşkil ediyor. Türkiye’nin ihracat hedefleri doğrultusunda, sektörümüz yabancıya konut satışını bir ihracat kalemi olarak değerlendirebilir.
2023’ye kadar yabancıya 20 milyar dolarlık konut satışı yapabiliriz ki bu seneyi 5 milyar dolar konut satışıyla kapatabileceğiz. Bu arada AYİDER üyeleri olarak tüm satış ve kira anlaşmalarımızı TL bazında yapma ve inşaatlarda yerli ürün kullanma yönünde bir karar aldık.
Mustafa KELEŞ / Keleşoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı
“Stoklar yılsonuna kadar erir”
Artan döviz kuru ve yükselen faiz oranına rağmen konut satışlarındaki artış devam ediyor. Bu süreç, yabancı yatırımcılar için fırsat doğurdu diyebiliriz. Türkiye’de yabancıların satın aldığı konut sayısı Ocak-Temmuz döneminde yüzde 29.6’lık artışla 11 bin 321’den 14 bin 674’e yükseldi.
Döviz kurundaki hareketliliğin olağan seyrine gelmesi, konut kredi faizlerinin yüzde l’in altına inmesi ve sektör içinde desteklenen kampanyalarla stoklar yılsonuna kadar eriyecektir. Bu süreçte sektörün ihtiyacı olan arz fazlası konut üretiminden vazgeçerek planlı hareket etmek olmalıdır. 31 Ekim’e kadar sürecek KDV ve tapu harcı indiriminin de etkisiyle şu an ev almanın tam zamanı diye düşünüyorum.
Mehmet Babacan / Babacan Holding CEO’su
“Ortak mücadelenin örneğiyiz”
Geçtiğimiz mayıs ve haziran döneminde gerçekleştirilen ulusal kampanya, sektörde büyük hareketlilik uyandırmıştı. Bugün geldiğimiz noktada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın öncü girişimiyle yeni bir kampanyanın startını vermiş olmanın heyecanı içindeyiz. Kampanya, küresel ekonomiden kaynaklanan kur baskısına karşı benzeri görülmemiş ortak bir mücadelenin örneğidir. Ülkemize yönelik yapılan ekonomik saldırı karşısında sektör temsilcilerine ciddi bir sorumluluk düşüyor. Bu saldırının etkilerini ortadan kaldırmak noktasında, yeni başlattığımız kampanya ayrı bir öneme sahip. Kampanyaya toplamda üç projemiz ile katılım sağlıyoruz. İki ay sürecek kampanya ile yılın en yüksek satış rakamlarına ulaşacağımıza inanıyoruz.
Cevat YILMAZLI / Serhat Mühendislik Firma Mimarı ve Müteahhitti
“Düzenleyici ve denetleyici rol üstlenilmeli”
İnşaat ve gayrimenkul sektörü son 2-3 yıldan bu yana sıkıntı yaşıyor. Özellikle 15 Temmuz’dan sonra sıkıntı arttı. Son dönemde dolar kurundaki dalgalanmalar da inşaat sektöründeki malzemelere büyük ölçüde yansıdı.
İki yıl önce demirin tonu KDV dahil 1.400-1.500 TL arasındaydı, şu anda 4.500 ila 4.900 TL düzeyinde. Üç yıl önce çimentonun torbası 11-12 TL’den satılırken, bugün 18-19 TL. Petrolde de artışların olması, nakliyat sektöründe ciddi sorunlar yaratıyor. Kampanyalar sektörü hareketlendirirken bir yandan da zarar veriyor. Devlet tarafından yapılacak çalışmalar düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmeli.
Devletin tahsis ettiği ve inşaatını TOKİ’nin üstlendiği, uzun süreli düşük kiralama sistemi
ile sanayiciye, üreticiye, KOBİ’ye sunulan teşvik edici paketlerin geliştirilmeli lazım. Türkiye’de sosyal konut projelerine ve sanayi sitelerine büyük ihtiyaç bulunuyor.
Asım Sağlam / Tesa Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
“Yabancı yatırımcı durumu avantaja çevirdi”
Özellikle dövizde yaşanan artış, yerli yatırımcının beklemesine sebep oldu. Çünkü döviz mevduatı olan vatandaş, projelerdeki konut fiyatlarının düşmesini bekliyor. Yabancı yatırımcının ise bu durumu avantaja çevirdiğini görüyoruz. Yabancı yatırımcı Temmuz ayı itibari ile Türkiye’den konut alimini artırdı. Özellikle birikimi olanların nakit olarak daire almaya devam ettiğini görüyoruz. Ülkemiz yabancıya konut satışında rekora koşuyor. Yabancı konut satışında yaşanan artışla birlikte döviz girdisinde yaşanan olumlu yükseliş de ekonomimiz açısından faydalı olacaktır.
Okhan Şentürk – Ayşegül Küçükkurt