Kolombiyada Yatırım Fırsatları

Gelişmekte olan ülkeler arasında dikkat çeken Kolombiya, son 10 yılda kabuk değiştirdi. Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması görüşmeleri yürüten ülke, Türk şirketler için Latin Amerika pazarının kapısı olabilir…

ÖNCE kalecileri Higuata ile tanıştık. Kurtarışları ve şovu o yıllarda Kolombiya ile özdeşleşmişti. Medellin Karteli olarak adlandırılan uyuşturucu üreticileri de Kolombiya’nın bir başka yüzü oldu. 50 yıldır gerilla savaşı sürdüren FARC adlı örgütün yaptığı eylemler ve ikide bir kesilip yeniden başlayan barış görüşmeleri ise ayrı bir süreç. Ancak Kolombiya son yıllarda ekonomik atılımlar ile de gündeme gelmeye başladı.

Güney Amerika’nın kuzey batısındaki bu ilginç ülke, son yıllarda ciddi bir büyüme yaşıyor. Hızlı bir şekilde dünyaya açılma politikası izleyen, Latin Amerika’nın bu egzotik ülkesiyle Türkiye’nin de siyasi ve ekonomik ilişkilerinde sıçrama gözleniyor. Bunda 2010 yılında başkent Bogota’da Türkiye büyükelçiliğinin, bir yıl sonra da Ankara’da Kolombiya büyükelçiliğinin açılmasının önemli payı var. İlişkilerin son bir iki yıl içinde daha da artmasında bir diğer faktör de Kolombiya, Şili, Meksika ve Peru’nun oluşturduğu Pacific Alliance yani Pasifik tttifakı’nın İstanbul’da ofisinin açılmış olması. Avrupa Birliği modeline benzer bir yapılanma olan Pacific Alliance, söz konusu dört ülkeyi Türkiye’de tanıtmak amacıyla kapsamlı çalışmalar yapıyor.

TÜRKİYE İLE AYNI KATEGORİDE

Yeni gelişmekte olan ülkeler sınıflaması CIVETS (Kolombiya, Endonezya, Vietnam, Mısır, Türkiye ve Güney Afrika) içinde Latin Amerika’dan yalnızca Kolombiya’nın yer alması, ülkenin gelişme potansiyelini açıkça ortaya koyuyor. Dünya Bankası’nın “İş Yapma Kolaylığı 2014” raporuna göre Kolombiya 189 ülke içinde 43’üncü sırada. Aynı raporda, “Yatırımcıların Korunması Endeksinde ise Kolombiya altıncı sırayla en güvenilir ülkelerden biri durumunda. Latin Amerika ülkeleri arasında da zirvede yer alıyor.

İlk sırada Hong Kong’un olduğu Ekonomik Serbestlik Endeksi’ne göre ise, dünyada 178 ülke içinde 34’üncü sırada. Kolombiya hükümeti uyguladığı “Üretim Dönüşüm Programı” çerçevesinde 16 stratejik sektörde kamu özel sektör işbirliğini güçlendirmeyi, dünya çapında şirketler yaratmayı ve istihdamı artırmayı hedefliyor. Bu sektörler arasında sağlık, ekoturizm, yazılım ve bilgi teknolojileri ile enerji başı çekiyor. Ayrıca kozmetik, otomotiv, çelik, tekstil ve hazır giyim gibi imalat sanayi sektörlerinde de rekabet gücünü artırmak amacıyla çeşitli teşvikler uygulanıyor. Şekerli ve çikolatalı mamuller, palm yağı, bitkisel yağlar, biyoyakıt, süt mamulleri, karides, sığır besiciliği ve bahçecilik gibi tarıma dayalı sektörlerde de katma değeri yüksek ve yenilikçi üretim destekleniyor.

STA GÖRÜŞMELERİ SÜRÜYOR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki hafta aralarında işadamlarının da bulunduğu bir heyetle gerçekleştirdiği Kolombiya ziyaretinde de ele alman Serbest Ticaret Anlaşması’nm (STA) imzalanması durumunda ticari ilişkilerin çok daha hızlı artacağı tahmin ediliyor. Kolombiya’nın ABD, Meksika, Venezuela, El Salvador, Guatemala ve Honduras gibi bölge ülkeleriyle STA’ları var. Ayrıca Avrupa Birliği ile imzalanan STA da 1 Ağustos 2013 tarihinde yürürlüğe girmiş durumda.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DE1K) Türk-Kolombiya İş Konseyi Başkanı Gökhan Kantarcıgil, STA’nın imzalanmasının veya karşılıklı vergilendirmelerde kolaylık sağlanmasının iki ülke arasındaki ticareti çok daha artıracağını belirtiyor. Kantarcı-gil’e göre, Kolombiya önümüzdeki 10 yıl içinde başta perakende olmak üzere turizm ve inşaat sektörlerinde hızlı bir büyüme gerçekleştirecek.

2011 yılından itibaren ivme kazanan Türkiye ile Kolombiya dış ticareti, geçen yıl 1 milyar doları geçti. 2014 ilk 10 aylık verilere bakıldığında Türkiye’nin ihracatı 164 milyon dolar, ithalatı ise 955 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türkiye bu ülkeye daha çok otomotiv yedek parçaları, makine ve demir çelik ürünleri ihraç ediyor. Buradan ithal edilen ürünlerin başında ise taşkömürü, kahve ve kakao geliyor.

“YABANCI SERMAYE İÇİN ÇOK CAZİP”

Türkiye’nin Kolombiya Cartagena Fahri Başkonsolosu olan Vildan Karamahmutoğlu 27 yıldır bu ülkede yaşıyor. İki ülke ilişkilerinin gelişmesinde büyük payı olan Karamahmutoğlu, aynı zamanda başarılı bir işkadı-nı. Kolombiya’nın son 10 yılda önemli bir büyüme gerçekleştirdiğini belirten Karamahmutoğlu, “Latin Amerika’da Brezilya, Meksika ve Arjantin’den sonra en büyük ekonomiye sahip dördüncü ülke olan Kolombiya, yabancı yatırımcılar için çok çekici” diyor.

Türk şirketler için Kolombiya’da birçok fırsat olduğunu vurgulayan Karamahmutoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Büyükelçiliğimizin açılmasından sonra buradaki Türk şirketlerinin sayısı arttı. Bunlardan Yıldırım Holding Bogota’da kömür işi yapıyor. Bumerang Kağıt, çöp atık toplama işinde faaliyet gösteriyor. Çilek Mobilya’nın mağazası var. Bosphorus Restaurant isminde bir de kebapçı var. Bu pazara girmek isteyen işadamları gelip burada araştırma yapsınlar. Havaalanı, liman, karayolu, demiryolu gibi altyapı yatırımlarına ihtiyaç var. Ayrıca hastane, okul, konut inşaatında da iş alabilirler. Kolombiya ekonomik olarak Türkiye’ye çok benziyor.

Türkiye’de satılan her ürün burada da talep görür. Örneğin mobilya, beyaz eşya, tekstil, yatak, havlu, çarşaf, cam eşya, bijuteri, ziynet eşyaları rahtlıkla satılabilir.”

SABIR, ŞART

Kolombiya’ya ihracat yapmak isteyen firmalara tavsiyelerde de bulunan Vildan Karamahmutoğlu, şunları söylüyor: “Öncelikle sabırlı olmak gerekiyor. Çünkü KolombiyalIlar aceleci değil, burada işler çok hızlı yürümüyor. Kolombiya son derece güvenli bir ülke. İş yapacağınız firmayı önceden gelip ziyaret edin.”

Vize yok, ulaşım kolay

THY’nin Kolombiya’ya henüz direkt uçuşu yok. Ancak Kolombiya havayolları Avianca ile Madrid üzerinden Bogota’ya anlaşmalı uçuşları var. Böylece THY ile uçmuş kabul edilip, mil kazanıyorsunuz. Bunun yanı sıra İstanbul’a uçan birçok havayolu şirketinin Paris, Londra, Frankfurt, Roma, New York gibi şehirlerden aktarmalı olarak Bogota ve Cartagena’ya uçuşları var. Kolombiya, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına vize uygulamıyor. Transit vizeye de gerek yok. Pasaportunuzun olması yeterli. Türkiye de 2013 Kasım ayından bu yana Kolombiya vatandaşlarına vize uygulamıyor.

Gökhan KANTARCIGİL / Türk-Kolombiya iş Konseyi Başkanı
Üretime çok uygun

Kolombiya için 15 yıl önceki Brezilya benzetmesi yapılıyor. 2000’li yılların başından itibaren petrol ve kömür gibi yeraltı kaynaklarını ekonomiye kazandırmaya başladı. Su kaynaklan çok olduğu için elektrik üretiminin yüzde 70’ten fazlasını hidroelektrik santrallerinden elde ediyor. Bu yüzden enerji maliyeti Türkiye’nin üçte biri düzeyinde. Sınai ve zirai hammadde açısından ülke çok zengin. Yaklaşık 47 milyon nüfusu var. İşgücü maliyeti de Türkiye’ye göre düşük. Dolayısıyla sanayi yatırımları ve her türlü üretim için çok elverişli. Çevresindeki ülkelerle birlikte 150 milyonluk bir pazara hitap ediyor. Latin Amerika pazarına girmek için en doğru ülke. ABD’yle STA imzalamış olmasından ötürü bu ülkeye gümrük vergisi ödemeden ihracat yapma fırsatı sunuyor. Yabancı yatırımcılara hizmet veren Pro-Export Colombia isimli kuruluş işlerimizi kolayca halletmemize yardımcı oluyor.