KOBİ’lere 360 derece tasarım teşviki geliyor
KOBİ’lere 360 derece tasarım teşviki geliyor
Endüstriyel tasarımcı Mete Mordağ, bir tasarımın hayata geçmesindeki bütün süreçleri yöneterek firmaların inovatif ürün geliştirmelerine, uygulamalarına ve teşvikler için gerekli patent başvurularına kadar bütün süreci yönetiyor. Mordağ, KOBİ’lerin patent başvuru sayılarının son yıllarda arttığını söyleyerek, bu konuda TÜBİTAK’ın verdiği yurt dışı desteklerin de pozitif etkisi olduğunu belirtiyor.
Rekabetçi ortamın bulunduğu günümüz piyasalarında, ürünün sadece iyi görünmesinin yanında yeni bir işlev, bir fikir sunması da son derece önem taşıyor. Piyasada başa-nlı olmak için ya markanızın aynı fiyatın içerisinde yeni bir işlev sunması ya da aynı ürünü daha düşük bir fiyata rafa çıkarabilecek alt yapıya sahip olması gerekiyor. Bir markanın ürünlerinde görsel bir tutarlılık sergilemesi de markanın değeri açısından oldukça önem taşıyor. İşte bu noktada tasarım devreye giriyor.
Endüstriyel tasarımcı Mete Mordağ, bir tasarımın hayalden hayata geçmesindeki bütün süreçleri yöneterek firmaların inovatif ürün geliştirmelerine, uygulamalarına ve teşvikler için gerekli patent başvurularına kadar bütün süreci yönetiyor.
Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra New South Wales Sydney Üniversitesi’nde Endüstriyel Tasarım Bölümü’nde master yapan Mete Mordağ, tasarım ve mühendisliği birleştirerek inovatif ürünler tasarlıyor, tasarladığı ürünlerin tüm mühendislik süreçlerini yönetiyor ve firma için geliştirdiği ürünün teşvik kapsamından yararlanabilmesi için gerekli danışmanlık hizmetlerini veriyor.
Mordağ’ın, yaratıcı sanatlara olan tutkusu ve pozitif bilimlere olan merakı endüstriyel tasarım dünyasına yönlendirdi. Endüstriyel tasarım, yaratıcılığın ve mühendisliğin bir araya geldiği nadir dallardan biri olarak düşünen Mordağ, kurduğu Mordag Design şirketinde tasarım, mühendislik ve pazarlama hizmetleri veriyor.
TÜBİTAK ve KOSGEB’den destek
TÜBİTAK ve KOSGEB’in sanayicilere ürün tasarımı konusunda sunduğu teşvikler sanayicilerin tasarım ve inovasyon konusundaki atılımlarını oldukça cesaretlendirdiğini belirten Mordağ, iki kurumun da ürün tasarımları ile ilgili teşvik sağladığının altını çiziyor.
Örneğin, KOSGEB, Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı bir ürünün hayata geçirilmesi için gerekli yatınm ve giderler için teşvik sağlıyor. Bu giderler ilgili projenin hayata geçirilmesi için gerekli her türlü harcamayı kapsıyor. KOSGEB bu kapsamda personel giderleri, makine alımlan, endüstriyel tasanm hizmetleri, Ar-Ge ve benzeri harcamalarında yüzde ile yüzde 100 arası destekler sunuyor. TÜBİTAK’ın Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı (1008), Türkiye’nin ulusal ve uluslararası patent başvurulan-mn sayısının artnnlması, kişilerin patent başvurusu yapmaya teşvik edilmesi ve fikri ve sınai haklann tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda bulunulması amacıyla hazırlanan bir program. TÜBİTAK, yurtdışı ve yurtiçi patent başvurularında destek sağlıyor.
Uygulamadan patente destek sağlıyor
Mordağ, bu konuda tasanmdan, uygulamaya ve teşvik süreci için hayati önem taşıyan patent tescil işlemleri için gerekli olan verilerin hazırlanmasına kadar destek sağlıyor. Projeleri konsept sürecinden itibaren tüm aynntılan ile bir bütün olarak ele alıyor, tasarımı firmaya sunduğunda ise ürünün kaç parçadan oluştuğu, ağırlıkları, malzemeleri, gerekli olacak muhtemel kalıplar ile ilgili her türlü detayda hazırlamış oluyor.
“Tasanmın yaklaşımı son derece yenilikçi, estetik değerleri son derece çarpıcı olabilir ancak ürünün yatırım maliyeti, birim maliyeti, hedef pazara uyumluluğu bu aşamada değerlendirilmesi gereken konulardır” diyen Mordağ, bunun için ürünün görsel nitelikleri kadar teknik niteliklerinin de önem taşıdığında dikkat çekiyor.
“KOBİ’lerin yaklaşımı pozitif’
Gerek yurtiçi gerek yurtdışı başvurulannı yöneten birçok patent danışmanlık firması olduğunu ancak bu kurumlann gerekli başvuru sürecini başlatabilmesi için söz konusu projeye ait çizim ve anlattmlann belli bir formatta bu danışmanlık ku-ruluşlanna teslim edilmesi gerektiğini söyleyen Mordağ, şöyle devam ediyor:
“Bu noktada tasarım stüdyosunun bu verilerin temini konusunda gerekli desteği sağlayabilmesi, sürecin hızı ve verimliliği açısından son derece önemli.
KOBİ’lerin patent başvuru sayıları ülkemizde telif hakları konusundaki yaklaşımın pozitif olduğunu gösteriyor. Ancak Türkiye’den yurtdışına yapılan patent başvurularında KOBİ’lerin maliyetler ve patent danışmanlık firmalarının yurt dışı başvuruları için talep ettiği ücretler sebebiyle çekinik kaldığını görüyoruz. Bu sebeple TÜBİTAK’ın yurtdışı patent başvurularında sunduğu teşviğin çok olumlu olduğunu söyleyebiliriz. “
Tasarım, mühendislik ve pazarlama
Türk sanayisinin artık tasarım ve inovasyonun öneminin son derece farkında olduğunu ifade eden Mordağ, büyük üreticilerin geçtiğimiz son 10 yıl içinde tasarımı ürün geliştirme süreçlerine başanlı bir şekilde entegre ettiklerini vurguluyor. Küçük ölçekli sanayicilerin ise tasarıma hala bir miktar şüpheyle yaklaştıklannı bunun temel nedeninin ise tasanmı hayata geçirme aşamasında yaşadıkları sorunlu süreçler olduğuna dikkat çeken Mordağ, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bu sebeple küçük ölçekli sanayi ile çalışmak istiyorsanız sunduğunuz tasanm hizmeti altında 360 derece desteği vaat etmek zorundasınız. Tasarım, mühendislik, pazarlama… İyi fikri düşünmek, tasarlamak, sonra uygulamak ve sunmak zorundasınız. Üretim sürecinde, Ar-GE süreçlerinde tüm desteği vermek ve sonrasında ürünün pazara sunumunda da gerekli olursa ilgili iletişim tasarımlarını da firma için üstlenebilecek bir yapıya sahip olmanız başanlı bir sonuç için son derece önem taşıyor.”
İnovatif ürünler tasarlıyor
Mete Mordağ, bugüne kadar pek çok markaya tasarım desteği vermiş. Örneğin, Arzum’un ‘Zoom’ markası altında piyasaya sürdüğü ‘Rendy’ isimli çok bıçaklı rende takımı özel kanat tasarımı sayesinde farklı kap ve tencerelere takılarak kullanılabiliyor. Yine Mordağ tasarımı olan Asteknik için geliştirilen ‘İmbat’ isimli modüler alüminyum paspas sisteminin ana özelliği ana profil parçasının sistemde hem ters hem de düz olarak kullanılabilmesi. Sadece üç adet alüminyum profil kalıbı ile düzinelerce ürün kombinasyonu oluşturabiliyor.
Mordağ’ın tasarlıdığı bir ecza dolabı, asimetrik tek bir raf parçasının özel detaylandırması sayesinde hem tüm raf detayları çözümlenmiş hem de orta kısımda ortaya çıkan silindirik kompartımanda tek tarafı aynalı gizli bir döner göz kullanılmış. Böylece ürünün birim maliyetini arttırmadan ürüne bir ayna ve döner bir kompartıman kazandırılmış.
Burcu Tuvay
