Kalkınma Ajansları 2019 Destek Programları
KALKINMA ajansları, 2019’da uygulayacakları destek programlarını açıklamaya başladı. 2019’da merkezi bütçeden 332 milyon TL, yerel pay geliri olarak ise 270 milyon TL kaynak aktarılacak olan kalkınma ajanslarının, 2019 destek bütçesi 602 milyon TL’yc ulaştı. Bazı kalkınma ajansları 2019’un ilk çağrılarına çıkarken, 2019 bütçelerini belirleyen diğer ajanslar ise son hazırlıklarını yapıyor.
Yeni dönemde daha proaktif roller üstlenerek bölgelerinin kalkınmasında lider kurum rolünü güçlendirecek olan kalkınma ajansları, bu çerçevede ilk adım olarak bölge planlan ve sektörel stratejiler ile uyumlu stratejik tercihlerini belirliyor ve bu stratejileri destekleyecek Sonuç Odaklı Programlar (SOP) oluşturuyor.
Kalkınma ajanslarının öncelikleri arasında bölgelerinde girişimciliğin geliştirilmesi, iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, ithalat bağımlılığını azaltan ve yerli üretimi destekleyen yeni iş modellerinin geliştirilmesi ve istihdamın artırılması bulunuyor. Birçok alanda açtıkları ve açacakları mali destek programlarıyla proje başvurularım toplamaya başlayan kalkınma ajansları, desteklenmesi uygun bulunan projelere değişen oranlarda hibe desteği kullandırmayı öngörüyor.
Bir yandan yerel kalkınma gündemini oluştururken diğer yandan merkezi kurumların faaliyetlerini bölgelerin kalkınması yönünde tamamlayıcı şekilde işlevlerini sürdüren kalkınma ajanlarına bugüne kadar çeşitli temalarda yaklaşık 18 bin 856 projeye 2018 yılı fiyatlarıyla 5.6 milyar TL hibe destek sağlandı. Bu destek ile yapılan toplam yatırım tutarı 9.7 milyar TL’ye ulaştı.
Ajanslar bünyesinde il düzeyinde faaliyet gösteren yatırım destek ofisleri ise bugüne kadar 10 bine yakın yatırımcıya yerinde danışmanlık hizmeti sağladı.
İSTANBUL KALKINMA AJANSI
81 projeyi hayata geçirecek
İstanbul’u sanayisiyle, teknolojisiyle, girişimcileri ve yerel kaynaklarıyla küresel rekabette üst sıralara taşıma hedefine kilitlenen İstanbul Kalkınma Ajansı (ISTKA) bu yıl toplam bütçesi 110.1 milyon TL olan 81 projeyi hayata geçiriyor. Bir önceki dönemde “Çocuklar ve Gençler”, “Girişimcilik” ve “Yenilikçi ve Yaratıcı İstanbul” temaları altında 78 milyon TL bütçeli üç hibe programını uygulayan İSTKA, programların içeriklerini, öncelik alanlarını İstanbul’un ihtiyaçları ve dünyadaki gelişmeleri dikkate alarak yeniden belirledi.
Üç mali destek programı kapsamında yenilikçiliğe, girişimciliğe ve gençlere odaklanan İSTKA’nın en büyük bütçeyi inovas-yona tahsis ettiğini söyleyen İSTKA Genel Sekreter Vekili Dr. Fatih Pişkin, Yenilikçi ve Yaratıcı İstanbul Mali Destek Programı kapsamında 57.6 milyon TL bütçeye sahip 34 proje yürütüldüğünü vurguladı. Pişkin, bu projelerle İstanbul’un inovasyon altyapısına, teknolojik gelişmesine, sanayi üretim yapısının dijital dönüşümüne, yaratıcı endüstrilere, milli teknolojisini tasarlayan, geliştiren, üreten ve ihraç eden bir ülke olmasına katkı sağlayacak çalışmalar yürütüldüğünü kaydetti. Türkiye için ilk olan pek çök merkezin kurulmasına öncülük eden İSTKA’nın, 2019’da da yine ilkleri hayata geçireceğini belirten Pişkin şunları söyledi:
“İstanbul’a ilk ‘Adli Bilişim Laboratuvarı’ İSTKA desteğiyle kuruluyor. Siber suçlara karşı nitelikli insan kaynağının yetiştirileceği bu laboratuvar, uluslararası rekabet gücümüzü de artıracak. Alüminyum yapı sistemlerinin akredite testlerinin yerli imkanlarla yapılacağı ‘Alüminyum Yapı Sistemleri Test ve Eğitim Laboratuvarı’nı da İstanbul’a kazandırıyoruz. Kanser hastaları için yenilikçi tedavi yöntemlerinin geliştirileceği Türkiye’nin ilk ‘İleri Radyofarmasötik Araştırma ve Teranostik Uygulama Merkezi’ de ajansımız desteğiyle kuruluyor.”
GİRİŞİMCİLİK ÖNCELİKLİ ALAN
Girişimciliğin 2019’da da ajansın öncelik verdiği alanların başında geldiğini aktaran Pişkin, Girişimcilik Mali Destek Programı ile 19.6 milyon TL tutarında teknoloji ve yenilik odaklı 16 projeye katkı sunduklarını bildirdi. Girişimciler ve start-up’ların uluslararası pazarlara ulaşmalarını sağlayacak başta sağlık, yapay zekâ, sanal gerçeklik ve benzeri tematik konularda girişimcilik hızlandırma programlarım hayata geçirdiklerini dile getirdi. İstanbul’un kalkınmasında en önemli potansiyel olarak gördükleri çocuklar ve gençler için de 2019’da 32.9 milyon TL bütçeye sahip 31 projeyi yürüttüklerini belirten Pişkin, “İstanbul’da yeni STEM atelyeleri, bilim ve teknoloji merkezleri, robotik, kodlama, müzik ve sanat atölyeleri kurarak çocuklarımızın yeteneklerini geliştirmelerini, geleceğin mesleklerine yönelik farkındalıklarını artırmayı sağlıyoruz” dedi.
GÜNEY MARMARA KALKINMA AJANSI
Yüksek katma değer odaklı
Balıkesir ve Çanakkale illerini kapsayan Güney Marmara Kalkınma Ajansı (GMKA) 2019 içerisinde bu zamana kadar uygulamış olduğu proje teklif çağrısı yöntemiyle Ar-Ge, yenilikçilik, teknoloji, yazılım kapasitesinin artırılması gibi yüksek katma değer odaklı bir mali destek programına çıkmayı planlıyor. GMKA Genel Sekreter Vekili Abdullah Güç, 2018 içerisinde ilan ettikleri mali destek programlarında olduğu gibi yine yüksek bütçeli bir program düşünüldüğünü vurguladı. Güç, iki ili kapsayan bölgeye yönelik planlanan sonuç odaklı programlardan 2019 özelinde destekler ile ön plana çıkacak olan programın Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi Sonuç Odaklı Program olacağını söyledi.
Güç’ün verdiği bilgiye göre, GMKA kurulduğu günden bu yana 13 mali destek programı, iki güdümlü proje desteği, beş doğrudan faaliyet desteği programı ve bir fizibilite desteği programı yürüttü. Toplam 396 proje yürütülmüş olup 93.6 milyon TL ajans desteği sağlandı. Yararlanıcılarm sağladığı 63.1 milyon TL eş finansman ile 156.7 milyon TL toplam proje büyüklüğüne erişildi.
İZMİR KALKINMA AJANSI
40 milyon TL’lik destek programları
İzmir Kalkınma Ajansı (IZKA), 2019’da yaklaşık 40 milyon TL bütçeye sahip yeni destek programlan ilan etmeyi planlıyor. IZKA Genel Sekreteri Dr. Mehmet Yavuz, 2019’da özellikle havza bazlı kırsal kalkınma ve özel sektörün rekabet gücünün geliştirilmesi konularında destek programlarının öncelikleri arasında yer aldığını belirterek, odaklanacakları öncelikli stratejik alanlara yönelik şu bilgileri verdi:
“İzmir’de ekonomik kalkınma için yenilik, girişimcilik ve teknoloji üretiminin güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılması; İzmir’in turizm potansiyelinin bir destinasyon yönetimi yaklaşımı ile bütünsel olarak ele alınması; İzmir’in sahip olduğu potansiyel doğrultusunda temiz enerji ve temiz teknolojilerde rekabet gücünün artırılması; İzmir’de kırsal kalkınma ve sürdürülebilir üretimin sağlanmasına yönelik politikalarda havza bazlı uygulama gerçekleştirilmesi ve İzmir’de istihdamın güçlendirilmesi şeklinde planlamış durumdayız. Faaliyetlerimiz bu başlıklar etrafında geliştirilmiş olan beş sonuç odaklı program kapsamında yürütülüyor.”
Halihazırda başvuru ve değerlendirme süreci tamamlanan ve 2019 yılı ile sözleşmeleri imzalanarak proje uygulamaları başlayan iki mali destek programı yürüttüklerini vurgulayan Yavuz, bu programların “Kültür Varlıklarının Korunması ve Yaşatılması Mali Destek Programı” ile “Sosyal Uyumun Geliştirilmesine Yönelik Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı” olduğunu kaydetti. 2018’de sözleşmeye bağladıkları 34.2 milyon TL’lik desteğin 25 milyon TL’sinin bu iki mali destek programı kapsamında kullandırılacağını belirten Yavuz, 7.2 milyon TL’sinin İzmir TEKNOTEST güdümlü projesine, kalan 2 milyon TL’sinin de fizibilite destek programı kapsamında destek almaya hak kazanan dokuz proje için kullanılacağını açıkladı.
Yavuz, İzmir Kalkınma Ajansı olarak, 2008-2018 yılları arasında mali destek programları, doğrudan faaliyet ve fizibilite destekleri ile güdümlü proje destekleri aracılığıyla 642 projenin uygulamasını desteklediklerini ve bu projelerle günümüz fiyatlarıyla 433 milyon TL ajans katkısı olmak üzere toplamda 750 milyon TL kaynağın İzmir’in kalkınma önceliklerine yönlendirildiğini söyledi.
GÜNEY EGE KALKINMA AJANSI
30 milyon TL’lik çağrıya çıkacak
“Yaşam kalitesi yüksek, yeniliğe dayalı üreten, doğasını koruyan, küresel turizm odağı Güney Ege” vizyonu doğrultusunda çalışmalarına yön veren Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA), 2019’da henüz net olmamakla birlikte 30 milyon TL’lik proje teklif çağrısına çıkmaya hazırlanıyor. Aydın, Denizli ve Muğla illerini kapsayan GEKA’mn öncelikli gelişme alanlarını “Turizmde çeşitliliğin artırılarak dört mevsime yayılması, üretimde yüksek katma değerli ve yenilik odaklı dönüşüm, sürdürülebilir çevre ve sosyal kalkınmanın gerçekleştirilmesi” oluşturuyor.
GEKA Genel Sekreter Vekili Özgür Akdoğan, “Alternatif Turizmin Geliştirilmesi, Üretici Örgütlerinin Güçlendirilmesi, Makine imalatı Sektörünün Rekabet Gücünün Artırılması, Bölgedeki Öncü Gıda Ürünlerinin Küresel Rekabet Gücünün Artırılması, Kurumsal Dönüşüm ve Yerel Kalkınma Fırsatları” alanlarında sonuç odaklı programlar yürüttüklerini belirterek, bu programlar doğrultusunda çağrıların dizayn edileceğini ifade etti. Akdoğan, 2019 yılı proje teklif çağrısının konularının ve öncelikli alanlarının yakın bir zamanda açıklanacağını belirtti.
Akdoğan’ın verdiği bilgiye göre, GEKA 2010’dan 2018’e kadar yürüttüğü mali destek programları çerçevesinde bölgeden 252 projeye yaklaşık 110 milyon TL kaynak tahsis etti. Bu rakamlara şu an henüz izleme aşamasında olan 2018’de yürütülen 30 milyon TL bütçeli proje teklif çağrısı dahil edilmedi. Fizibilite desteğinde 2011’den beri bölgeden 105 araştırma ve fizibilite çalışması için projelere yaklaşık 6.5 milyon TL kaynak aktarıldı. Teknik destek programı kapsamında ise 2013’ten itibaren toplam 368 projeye destek verilerek bölgeden yaklaşık 19 bin kişinin çeşitli alanlarda eğitim alması sağlandı.
