Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri Yani Foreks

Riski seven için dünyanın en likit piyasası

Bin TL’lik hesapla 100 bin TL’lik işlem yapabiliyorsunuz. İhracatçıya da ithalatçıysanız, döviz borcunuz veya alacağınız için kur riskini sıfırlayabiliyorsunuz. Öngörünüz sağlamsa çok kazanıp aksi durumda çok da kaybedebiliyorsunuz…

Kaldıraçlı alım-satım işlemleri yani foreks bizim için yeni, gelişmiş piyasalar içinse oldukça eski bir yatırım enstrümanı. Kabaca bir ülkenin para birimi karşılığında başka bir ülke parasının alımı ya da satımı olarak tanımlanıyor. Ticaret, yatırım, riskten korunma ya da spekülatif amaçlarla dövize duyulan ihtiyaçtan dolayı yıllardır uluslararası kambiyo piyasalarında foreks işlemleri yapılıyor.

Kaldıraçlı alım satım işlemi yapan kurumlar

SPK izni alanlar
iş Yatırım Menkul Değerler
Gedik Yatırım Menkul Değerler
Turkish Yatırım
Finans Yatırım Menkul Değerler
Tacirler Yatırım Menkul Değerler
İntegral Menkul Değerler
Anadolu Yatırım Menkul Kıymetler

Onay sürecinde olanlar
Destek Menkul Değerler
Yapı Kredi Yatırım Menkul Değ.
X Trade Brokers Menkul Değerler

Foreks olarak adlandırılan işlemlerde iki ülke parasının birbirine ya da petrol, altın gibi ve diğer emtiaların bir ülke parasına göre değeri, alım satıma konu oluyor ve yatırımcılara yatırdıkları teminatın belirli bir katına kadar işlem yapma olanağı veriliyor. Kaldıraç oranı Türkiye’de maksimum l’e 100. Ancak bu oran, riski azaltmak için aracı kurumlardan talep edilmesi halinde daha da aşağı çekilebili-yor. Aslında daha önce Türkiye’de bazı yerli ve yabancı şirketler foreks işlemlerine aracılık etti. Ancak yasal boşluk nedeniyle bu piyasanın gerçek anlamda düzen ve denetimi yapılamadı. Bu yüzden de bazı yatırımcılar mağdur oldu ve foreks Türk insanı gözünde adeta bir “kumar” gibi algılandı.

İşte bu sıkıntılar üzerine SPK (Sermaye Piyasası Kurulu), önce 7 Haziran 2011’de kaldıraçlı alım satım işlemlerine ilişkin bir duyuru yayınladı. Bu duyuruyla kaldıraçlı işlemlerin sermaye piyasası faaliyeti olduğu ilan edildi ve söz konusu işlemlerin SPK denetimine girmesine yönelik ilk adım atıldı. Ardından 27 Ağustos 2011 tarihli Resmi Gazete’de “Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri ve Bu İşlemleri Gerçekleştirebilecek Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” yayınlandı vc böylece foreks işlemleri için yeni bir dönem başladı. Dövize, mala ve kıymetli madenlere dayalı gerçekleştirilen kaldıraçlı alım-satim işlemleri, 31 Ağustos 2011 tarihinden itibaren sermaye piyasası faaliyeti olarak tanımlandı.

RİSK DE POTANSİYEL DE YÜKSEK

Foreks, temel olarak bir dövizin başka bir dövizle alınıp satılması işlemi. Diğer bir deyişle foreks işlemlerinde, bir para birimini diğer para birimiyle alıp satarsınız. Bu işlemle satın aldığınızda temel para biriminde “uzun”, sattığınızda ise “kısa” pozisyonda olursunuz. Temel kazanacağını düşündüğünüz dövizi satın almak (uzun pozisyon), bunun karşılığında da değer kaybedeceğini düşündüğünüz dövizi satmaktır (kısa pozisyon). İş Yatırım Pazarlama Müdürü Can Pamir, bu konuda şu örneği veriyor:

“Foreks piyasasında herhangi bir ürüne mutlak bir yatırıma göre değil, iki döviz arasındaki görece fiyat değişimine göre kazanç ya da kayıplar oluşuyor. Örneğin euro/dolar pari-tesi, 2011 ’in başında 1.3360’tı. Yıl sonunda 1.2935’lere kadar düştü. Dolayısıyla yılbaşında “dolar uzun-euro kısa” pozisyon alan bir yatırımcının karlı çıktığı düşünülebilir. Halbuki yıl içinde parite 1.44’lere kadar yükseldiğinde, yılbaşında euro yönlü alım yapmış bir yatırımcı 1.40’lı seviyelerden pozisyonu kapatarak kar etmiş olabilirdi.”

“ZARARI DURDUR” HAYATİ ÖNEMDE

Can Pamir, doğası itibariyle foreks piyasalarının volatilitesinin yüksek, ekonomik ve siyasi gelişmelere duyarlı olduğunu hatırlatıyor. Pamir “Dolayısıyla bu yüksek volatilitenin bilincinde olan, kısa süre içerisinde büyük fiyat değişikliklerini tolere edebilecek yatırımcılar bu piyasada işlem yapmalı, tşlem saatleri uzun olduğu için gecelik bırakılan pozisyonlarda olası olumsuz gelişmelere karşı zararları sınırlandırmalı ve mutlaka ‘zararı durdur’ emri verilmeli” diyor.

Pamir, mevzuat ve sistem izin veriyor diye kaldıracı her zaman maksimumda kullanmanın da riskli hatta yanlış olacağını sözlerine ekliyor.

Evet, kaldıraçlı işlemlerde riskin yüksek olduğu bir gerçek. Ancak bu risk karşılığında kazanç potansiyeli de neredeyse sınırsız. Üstelik SPK da artık işi sıkı tutuyor ve şirketlere önemli yükümlülükler getiriyor. SPK’dan yetki alan ku-rumların sağladığı platformlar aracılığıyla artık sadece döviz çiftleri deği birçok alanda yatırım yapılabiliyor. Bu ürünleri döviz çiftleri, endeksler, metaller, finan-sal göstergeler, petrol, doğal-gaz başta olmak üzere yakıtlar ve tarımsal ürünleri ifade eden soft emtilar olarak gruplamak mümkün.

Söz konusu platformlar, yurt-dışında işlem gören hisse senetlerinin, yatırım fonlarının da alınıp satılmasına imkan verebiliyor.

TERCİH EDİLECEK ÜRÜNLER

Anadolu Yatırım Elektronik Ürünler Müdürü Halil Serkan Bulut, önümüzdeki dönemde ABD ve Avrupa’nın içerisinde bulunduğu ekonomik koşulların yine yatırım tercihlerinde belirleyici olacağını düşünüyor. Özellikle değerli metallerdeki hareketliliğin devam edeceğini öngören Bulut’un foreks piyasalarıyla ilgili beklentisi şöyle:

Anadoluyatirim

“ABD’den parasal genişlemeyle ilgili çelişkili açıklamalar gelmesi altın ve gümüşte volatilitenin yükselmesine neden oldu. Bu anlamda yatırımcıların tercihi gelişmelere göre altın ve gümüş olabilir. İç piyasa açısındansa bu yılın en gözde yatırım araçlarında biri yine TL olabilir. Özellikle Merkez Bankası’nın uyguladığı parasal sıkı-laştırma politikası, ihracattaki istikrarlı artış ve cari açıkla mücadeledeki kararlılıkla birlikte cari açıktaki kademeli iyileşme TL’deki değerlenme sürecini sürdürebilir.”

idil taraklı