TÜRKİYE’NİN her yıl bir milyona yakın gence iş bulması gerekiyor. Bunun için de yeni yatırım şart. Bırakın yeni yatırımı mevcut istihdamı korumanın zorlaştığı bugünlerde kamu bankaları istihdam için seferber oldu. Ekonomi yönetiminin de yönlendirmesiyle kamu bankaları,iki yıla kadar anapara ödemesiz beş yıla kadar vadeli istihdam odaklı işletme kredisi vermeye başladı. İstihdama getirilen bu dolaylı teşvikin ilk haberini geçen hafta Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak verdi. Malatya iş dünyası ile buluştuğu toplantıda Bakan Albayrak, “Reel sektör öncelikli yeni dönem politikalarımızla birlikte işsizlikle mücadeleye destek sağlamayı amaçlıyoruz, işte bugün, istihdama katkı sağlamak adına üç kamu bankamızla istihdam odaklı kredi paketini devreye alıyoruz” açıklamasını yaptı. Albayrak. sözlerini şöyle sürdürdü: “Bankalarımızın istihdam yoğun sektörlerde istihdam sağlama potansiyeli olan firmalara, belirlediğimiz sektörlerde, özellikle iki yıla varan anapara ödemesiz, beş yıla kadar vade içinde, çok uygun koşullarda çok düşük maliyetli, özellikle uzun vadeli işletme kredisi kullandırmasıyla birlikte dört yeni ürünü hayata geçireceğiz.”
Kısa bir süre sonra da istihdam odaklı ‘işletme kredisi’nin detayları belli oldu. Hazır giyimden inşaata kadar birçok sektörü kapsayan işletme kredisinde imalat sanayine ilave istihdam başına 200 bin TL kredi verilecek. Seçilmiş emek yoğun hizmet sektörlerinde ise ilave istihdam başına kredi tutarı 5 bin ile 100 bin TL arasında değişiyor. Yurtiçinde inşaat sektörüne yeni bir nefes aldıracak olan işletme kredisinden yurtdışı müteahhitler de yararlanabiliyor. Yurtdışında inşaat-taahhüt projesi ihalesi kazanan müteahhit firmalardan, personel istihdamının en az yüzde 75’inin Türkiye’den götürülecek iş gücü ile sağlanacağını taahhüt eden firmalar, bu kapsamda kredi kullanabilecek.
“BÜYÜMEYİ DESTEKLER”
İş insanları uygun maliyetli bu işletme kredisinden memnunlar. İlave yatırım için beklemede olan bazı firmaların bu krediyle harekete geçeceği belirtiliyor. İstihdam için kaldıraç etkisi görecek bu kredi paketinin büyüme rakamlarım bile olumlu etkileyeceği görüşü hakim. Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, “İstihdamı artıracak her faaliyet Türkiye’nin geleceğine yatırımdır” diyor. Türkiye’nin her yıl bir milyondan fazla gence iş imkanı sağlaması gerektiğini söyleyen Baran, “Ülke olarak avantajımız genç nüfus aynı zamanda bizlere büyük bir sorumluluk da yüklüyor. Her yıl yaklaşık 1.5 milyon gencimizi istihdama kazandırmak durumundayız. îstihdam Odaklı Kredi Paketi işsizlikle mücadele açısından yararlı olacaktır. İstihdama katılan nüfustaki artış da büyüme rakamlarını olumlu yönde destekleyecektir” diye konuşuyor.
Kayseri Ticaret Odası (KTO) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Gülsoy da “İstihdam Odaklı Kredi Paketi”nin işsizlikle mücadcle kapsamında önemli bir adım olduğunu düşünüyor. Gülsoy, bu paketi şöyle değerlendiriyor: “Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan ve imalat sanayi, hizmet sektörleri ile devam eden konut inşaat projeleri ve yurtdışı müteahhitlik sektörüne yönelik uygun koşullarda finansman sağlayacak bu paketin üç kamu bankası tarafından uygulamaya geçirilmesiyle istihdama önemli bir katkı verilecek olup bu da büyüme rakamlarını olumlu yönde destekleyecektir.
İŞ DÜNYASI MEMNUN
Sivas Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) Yönetim Kurulu Başkanı Muştafa Eken de düşük maliyetli, uygun koşullarda ve uzun vadeli verilen bu işletme kredilerinin istihdam artırma potansiyeli olduğunu belirtiyor.
Eken, “Özellikle istihdama dayalı yapılacak olan kredi paketi istihdamın arttırılmasına da katkı sağlayacak” diyor. Muş Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Erdal Koç, kamu bankalarının hayata geçirdiği bu yeni dört kredi paketiyle ilgili firmaların biran önce bankalarla diyaloga geçmesini salık veriyor. Koç, şunları söylüyor: “Hasılat paylaşım yönteminin uygulandığı, piyasa koşullarının bozulması veya müteahhit firmanın finansmana erişim sorunları yaşaması nedeniyle tamamlanamayan projelerde, inşaatların tamamlanması için gereken tutar kadar kredi kullandırılabilecek. Sağlanacak finansman kaynağı ile yaşanması muhtemel istihdam kaybının önüne geçecek ya da kaybedilen istihdamın tekrar kazanılması sağlanmış olacak. İstihdam Odaklı söz konusu kredi de azami iki yıla kadar anapara ödemesiz ve beş yıla kadar vadeli olarak kullandırılabilecek.”
“FARKLI DESTEKLER BEKLİYORUZ”
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, kredi paketinde yalnızca hasılat paylaşımıyla kamu ile iş yapan müteahhitlerin desteklenmesini yeterli bulmuyor. “İnşaatın genelinin etkin enstrümanlarla desteklenmesi taraftarıyım” diyen Tellioğlu, değerlendirmelerini şu şekilde sürdürüyor: “Orta ölçekli bir KOBl’de çalışan sayısı bellidir ama inşaatta çok değişkendir. İnşaat firmaları sabit istihdam garantisi veremez. İnşaatta üreten âeğıl tüketen kesimin desteklenmesi gerekiyor. Otomotivde üreticiyi desteklerseniz faydası olur ama alıcıyı desteklerseniz daha çok faydası olur.
Dolayısıyla buradan sağlıklı bir netice çıkmaz. Bir milyonluk evde 40 bin TL’lik tapu harcı var. Tapu harcına destek olabilir ya da 150 metrekarenin altındaki dairelerde konut kredisi faizinin yarısını devlet karşılayabilir, inşaat sektöründe genele şamil edilecek desteklerin olması gerekliğine inanıyorum.”
İstihdam Odaklı İşletme Kredisi Paketi’nde neler var?
I – İstihdam Odaklı İşletme Kredisi -İmalat Sanayi Sektörü
Seçilmiş emek yoğun imalat sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve üç ay içinde en az beş kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşteriler yararlanabilecek olup, istihdam artışının kredi vadesi boyunca korunması gerekecek. İlave istihdam başına kredi tutarı tekstil ve konfeksiyon için 100 bin TL, diğer imalat sanayi sektörleri için 200 bin TL oldu.
II – İstihdam Odaklı İşletme Kredisi -Hizmet Sektörü
Seçilmiş emek yoğun hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve üç ay içinde en az beş kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşteriler yararlanabilecek olup, istihdam artışının kredi vadesi boyunca korunması gerekecek. İlave istihdam başına kredi tutarı 5 bin-100 bin TL arasında değişecek.
III – Devam Eden Konut İnşaat Projeleri İstihdam Odaklı İşletme Kredisi
Hasılat Paylaşım yönteminin uygulandığı, piyasa koşullarının bozulması veya müteahhit firmanın finansmana erişim sorunları yaşaması nedeniyle tamamlanamayan projelerde, inşaatların tamamlanması için gereken tutar kadar kredi kullandırılabilecek. Sağlanacak finansman kaynağı ile yaşanması muhtemel istihdam kaybının önüne geçilecek ya da kaybedilen istihdamın tekrar kazanılması sağlanmış olacak. İstihdam Odaklı söz konusu kredi de azami iki yıla kadar anapara ödemesiz ve beş yıla kadar vadeli olarak kullandırılabilecek.
IV – Yurtdışı Müteahhitlik Sektörü İstihdam Odaklı İşletme Kredisi Yurtdışında İnşaat-taahhüt projesi ihalesi kazanan müteahhit firmalardan, personel istihdamının en az yüzde 75’inin Türkiye’den götürülecek işgücü ile sağlanacağını taahhüt eden firmalar, bu kapsamda kredi kullanabilecek.
Bu firmalar ihtiyaç duydukları kesin ve avans teminat mektuplarını azami binde 5 komisyonla, nakit kredileri ise üstlendikleri işle ilgili avans alamayan firmalara yurtdışında aldıkları ihalenin yüzde 5’ine kadar kullanabilecek.
Ayhan ZEYTİNOGLU / Kocaeli Sanayi Odası Başkanı
İhracat yapan firmalar için fırsat
İstihdam Odaklı İşletme Kredisi paketi istihdama katkı verecektir. Özellikle ihracat yapan firmalarımız için bir fırsat olacaktır. Bu spesifik desteklerin diğer istihdam teşvikleri ile birleştirildiğinde sinerji oluşturacağını düşünüyorum. Ülkemizde işsizliğin en büyük nedenlerinden biri, iç piyasadaki daralma ile üretimdeki yavaşlama. Açıklanan bu paket istihdama katkı verecek ve özellikle ihracat yapan firmalarımız için yararlı olacaktır. Bu krediler devam eden inşaat projeleri ve yurtdışı müteahhitlik sektörü için de çok değerli. Ayrıca, üretim ve hizmet sektörlerinde de olumlu etkisi olacağını düşünüyoruz.
Bununla birlikte üretim ve hizmet sektörü için verilen faiz oranlarının Merkez Bankası politika faizinin altında olmasını da olumlu değerlendiriyoruz.
Mithat YENİGÜN / Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı
“Üzerinde çalışılmalı”
Sektör olarak hükümetimizin destekleriyle yeniden işsizliğin azaltılmasına katkı sağlamak istiyoruz. Yurtiçinde yaklaşık 2 milyon kişiye istihdam sağlayan inşaat sektörünün, yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında Türk işçi istihdamının artırılması açısından potansiyeli bulunuyor. Hedef ve önerilerimizin dikkate alınarak kamu bankalarımızca değerlendirilmesi yurtdışında Türk iş gücü istihdamını artırabilecek bir adım. Bir sonraki adımda da yurtdışında Türk işçi istihdamının artırılmasına yönelik bütüncül bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmakta. Biliyorsunuz, kredi paketinden yararlanmak için “yurtdışı projelerde personel istihdamının en az yüzde 75’inin Türkiye’den götürülecek iş gücüyle sağlanması” şart koşuldu. Proje üstlenilen bazı ülkelerin mevzuatlarının bu duruma izin vermemesi ihtimali var. Bu nedenle söz konusu oran üzerine yeniden çalışılmasını öneriyoruz.
RAHİME BAŞ UÇAR
