İstanbul Shopping Fest 2013 Gezi Parkı Eylemlerine Kurban Gitti
Geçen yıl 21 güııde 7.5 milyar liralık harcamanın gerçekleştiği İstanbul Shopping Fest (ISF) bu yıl Gezi Parkı eylemlerine kurban gitti. Bazı konser ve etkinlikler iptal edildi. Geçen yıl satışlarında ciddi artışlar yakalayan perakendeciler, bu yıl moralsiz girdikleri festivalden umudu kesti.
İstanbul’u bir moda ve alışveriş üssü yapmak amacıyla yaklaşık üç yıl önce düzenlenmeye başlayan alışveriş festivali İstanbul Shopping Fest (ISF), bu yıl 8 Haziran’da Gezi Parkı eylemlerinin gölgesinde başladı. Aslında başlayamadı elemek dalıa doğru olacak. Çünkü hazırlıkları aylar öncesinden başlayan Shopping Fest’in faaliyete geçtiği ilk bir hafta içinde merkez olarak planlanan Taksim’de hiçbir aktivi-te yapılamayınca ve bölgeye turist akını tümüyle kesilince oldukça sönük başladı. 40 ülkede aylardır sürdürülen çalışmalar nedeniyle de ertelenemedi.
Her yıl yapılan İFS yürüyüşü bu yıl iptal edilirken, festival kapsamında düzenlenecek konser ve etkinliklerin önemli bir kısmı, iptal edildi veya ertelendi. Eylemlerin devam etmesi hem tüketicinin hem perakendecinin moralini bozarken, markalar mağaza vitrinlerine küçük İFS etiketi yapıştırmakla yetindi. İndirimler ise yüzde 5060’lara ulaşan nıtin yaz indirimiyle sınırlı kaldı.
YÜZDE 25 HEDEFİ RAFA KALKTI
Yabancı turistlerden beklentisi yüksek olan İFS, olaylarla birlikte yurt dışı turist girişinin azalmasından da olumsuz etkilendi. Otellerin doluluk oranlarında ciddi düşüş olduğuna dikkat çeken Tnımp Towers Genel Müdürü Bülent Kural, böyle bir durumda festivalden geçen yıla göre daha iyi bir peıfonnans beklemenin pek de mümkün olmadığını söylüyor. Aynca gelen yabancı ziyaretçilerin de alışveriş konusunda çok istekli olmadıkları ifade ediliyor. Arap turistlerin tercih ettiği İFS’de Suriye gibi ülkelerde yaşanan iç karışıklıkların da etkisi ile alışveriş motivasyonunun düşük olduğuna dikkat çekiliyor.
Turistlerin büyük ilgi gösterdiği Is-tinyepark’taki durum da festivalin genel durumuna ilişkin ipuçlan veriyor. İSF döneminde önceki festivale göre ziyaretçi sayısında yüzde 5, satışlarda yüzde 20-25’ler mertebesinde artış beklenen Istinyepark’ta ziyaretçi sayısında artış olmadı. myfikirler.com Ziyaretçi sayılarının artmamasının ülkede son iki haftadır yaşanmakta olan gelişmelerle ilgili olduğunu söyleyen İstinyepark Genel Müdürü Tolga Engin şunlan söylüyor: “Henüz ciro bildirimleri oluşmadığı için net bir ciro değerlendirmesi yapamamakla beraber perakendecilerle yaptığımız görüşmelerde satışlarının önemli ölçüde küçüldüğünü duyuyoruz. Özellikle ülkemizin önemli meydan ve alışveriş caddelerinde artık neredeyse satış yapılamaz hale geldiğinden bütün bu olayların perakende sektörüne olumsuz etkisi tartışma götürmez.”
MOTİVASYON YOK
Perakendenin piyasalardaki genel istikrar ve morale çok dayanan bir sektör olması nedeniyle bu tip geri-limlerden etkilendiğini vurgulayan Engin, turizmde yaşanan iptaller ve yurtiçindeki gerginliğin etkilerinin tüm olaylar fiziksel olarak sona erse de psikolojik olarak bir süre daha hissedileceğini belirtiyor. Engin, olaylar bugün sona erse bile bu yılın İSF performansının geçen yılı aratacağına inanıyor.
Geçen yıla göre İstanbul mağaza-lan satışlarında ilk beş günde bir artış olmadığını söyleyen Demsa Group Fashion Genel Müdürü Ahmet Dal-yancıgil, alışverişin tüketicilerin motivasyon ve morali ile birebir bağlantılı olmasının yanı sıra, tüketicinin geleceğe olan güveni ile de ilgili olduğunu söylüyor. Toplumun bir bölümündeki moralsizlik ve motivasyon kaybının, toplumun geneli üzerinde olumsuz bir etki yarattığını ve bunun da alışverişlere doğal olarak yansıdığını belirtiyor Dalyancıgil.
HEDEF 500 MİLYON TL
Geçen yıl çeşitli etkinlikler ve güçlü kampanyalarla başlayan ISF’de 21 günde 7.5 milyar liralık yerli harcama hacmine ulaşılmıştı, iki yılda yabana kartlarla yapılan alışveriş cirosu yüzde 64 arttı. Bu yıl çok etkin bir yurt dışı tanıtım süreci geçiren İFS ekibi yabancı misafirlerin 23 günde toplam 500 milyon TL harcamasını hedefliyor. Genel kanı IFS’nin hedeflediği rakamlara ulaşmasının zor olduğu şeklinde olsa da iyimserler de yok değil.
İFS’nin koyulan hedeflere ulaşabileceğini söyleyen Ece Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Nuri Şapkacı, “Elbette gündem böyle olmasaydı çok daha yüksek hedefler yakalanabilirdi” diyor.
“Turist girişi azaldı”
Trump Towers Genel Müdürü Bülent Kural
“Festival bu yıl kritik bir döneme denk geldi. Markaların genel olarak cirolarında düşüş var. Olayların ilk günü itibariyle başlayan durağanlık festival süresince de devam ediyor. Ayrıca festivalin yabancı turistlerden beklentisi yüksekti ancak olaylarla birlikte yurt dışı turist girişi azaldı.”
“Artış beklemiyoruz”
Faik Sönmez Yönetim Kurulu Başkanı Mete Sönmez
“Geçen yıl İstanbul Shopping Fest satışlara yüzde 15 gibi bir artış sağlamıştı. Bu yıl Gezi Parkı olayları İstanbul Shopping Fest ile aynı zamana denk geldiği için böyle bir artış gerçekleşmedi.”
“İyileşme olabilir”
Demsa Group Fashion Genel Müdürü Ahmet Dalyancıgil
“Alışveriş tüketicilerin motivasyon ve morali ile birebir bağlantılı olmanın yanı sıra, tüketicinin geleceğe olan güveni ile de ilgilidir. Bu yılki Shopping Fest süresi içerisinde geçtiğimiz yıldan daha iyi bir performans beklemiyorum. Ancak önümüzdeki günlerde satışlarda ilk günlere oranla bir iyileşme olabilir.’
“Bir fırsatı kaçırdık”
Ece Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Nuri Şapkacı
‘Önümüzdeki bir fırsatı kaçırdık diye düşünüyorum. Bu yıl perakendecilerde gayret fazlaydı. Bir kısmı çok üründe, bir kısmı az üründe indirim yapsa da ciddi gayret gösterdiler. İstanbul Shopping Fast bir festival havasıyla açılamadı.’
“Tansiyon düşerse normale döneriz”
Silk&Cashmere’in kurucusu Ayşen Zamanpur
“İFS harika bir organizasyon ve müşterilere inanılmaz güzel fırsatlar sunuluyor. Ama doğal olarak bizde geçen seneye göre yüzde 15’e yakın bir düşüş var. Sağduyulu yaklaşımlarla tansiyon düşerse bir hafta içinde normale döneceğini düşünüyoruz.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN / EKONOMİST