İş Dünyası Örgütlerinden Kobi Destekleri

Girişimcilik, dünya üzerinde bütün ülkeler için ekonomik büyüme ve kalkınma açısından önem taşıyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, girişimcilik faaliyeti çok olan, yeni girişimcileri iş hayatına katabilen ülkelerde ekonomik büyüme ortalamanın üzerinde gerçekleşiyor. Girişimcilik ayrıca genç nüfusun çalışma hayatında yer alması açısından da önemli. Türkiye’de genç nüfusun fazlalığı, işsizlik oranlarına da yansıyor. Türkiye gibi ülkeler için girişimcilik işsizliğin önüne geçilmesi açısından da çıkış yolu. Bu nedenle 2018’in ikinci yarısından itibaren yavaşlayan çarkları tekrar hızlandırmak, yükseliş eğiliminde olan işsizliğin önüne geçmek ve ihracatı artırarak dünya piyasalarında boy göstermek için bu dönemde KOBİ’lerin performansı büyük önem taşıyor. Türkiye’nin dört bir yanında yüzbinlerce KOBİ ile etkileşim halinde olan iş dünyası örgütleri de bu zorlu dönemi avantaja çevirmek için çok farklı ve önemli destek programlarını hayata geçirmiş durumda.

BUTİK TEKNO ÇÖZÜMLER

Türkiye ekonomisinin can damarı KOBİ’lerin küresel rekabetçilik güçlerini artırmasını sağlamak ve dijitalleşme süreçlerine destek olmak amacıyla İstanbul’da başlatılan “KOBİ’ler Gelecekle Buluşuyor: Dijital Dönüşüm Merkezi Projesi” yeni dönemde küçük şirketler için can suyu olacak nitelikte. 3 milyon TL bütçeli projeyle 120 KOBİ, teknoloji yolculuğuna çıkacak. KOBİ’ler projeye, www.ddm.org.tr internet adresi üzerinden başvurabilecek. İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) tarafından “2018 Yenilikçi ve Yaratıcı İstanbul Mali Destek Programı” kapsamında desteklenen Dijital Dönüşüm Merkezi ile İstanbul’un yenilikçi iklimine katma değer yaratılması hedefleniyor. KOBİler, 18 ay boyunca, Beyoğlu’ndaki merkezde 2 bin saati aşan mentörlük desteğinin yanı sıra “üretim”, “iç yönetim” ve “pazarlama-satış” alanında eğitim alarak, verimliliklerini de artıracak. Proje kapsamında 120 KOBİ ile ihtiyaçları doğrultusunda, dijitalleşmeye yardımcı ürün ve hizmet üreten 30 tekno-KOBİ eşleştirilecek ve mentörlük desteği alacak. KOBİ’lerin dijitalleşme ihtiyaçlarına özel yol haritalarının çıkartılacağı proje ile kredi ve finansman çözümleri de geliştirilerek, bu desteklerden faydalanmaları sağlanacak. Proje süresince K0Bİ’lere “işletmeye özel butik tekno çözümler” geliştirilecek. 18 ayın sonunda ise projenin, KOBİ’lerin dijitalleşme düzeylerine etkisi ve kurum verimliliklerine katkısı test edilip, analiz raporu hazırlanacak ve yayımlanacak.

18 AY SÜRECEK PROJE

Projenin paydaşları arasında bulunan Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Orhan Turan, Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınması için ekonominin rekabetçilik gücünün artırılmasının şart olduğu söylüyor. Sektörler, işletmeler ve özellikle ekonominin can damarı olan KOBİ’lerin rekabetçilik gücünü geliştirmeye odaklanmak gerektiğinin altını çizen TÜR-KONFED Başkanı, şöyle konuşuyor:

“Sanayimizin dijital dönüşümünü gerçekleştirip, KOBİlerimizin kapasitelerini artırıp, yüksek teknolojiyle yüksek katma değerli üretimi yakalayıp, ekonomik refahı artırabiliriz. Teknolojik altyapı yatırımlarının faydaya dönüşebilmesi, ancak KOBİ’lerin dijital dönüşümü, kurumsal yapılarının bir parçaSı haline getirmesiyle mümkün görünüyor. 18 ayın sonunda ise projenin, KOBİ’lerin dijitalleşme düzeylerine etkisi ve kurum verimliliklerine katkısı test edilip, analiz raporu hazırlanacak ve yayımlanacak.”

İHRACAT KOÇLUĞU

KOBİ’ler-e yönelik olarak hazırlanan bir başka destek programı ise ihracatı merkezine alıyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından hazırlanan “İhracata İlk Adım Programı” ile hiç ihracat yapmamış ya da 100 bin doların altında ihracat gerçekleştirmiş, 5 ile 250 arasında çalışana sahip KOBİ’lerin ihracatçı olmaları için destek verilecek. İTO Başkanı Şekib Avdagiç, bugüne kadar 246 firmanın yararlandığı İhracata ilk Adım Programı’nın yenilenen etabında yer alacak firmalara uzmanlar tarafından yerinde danışmanlık hizmeti verileceğini söyledi. Programa katılan her 5 firmaya bir danışman olacak şekilde eşleştirme yapılacak. Danışmanlar firmalara her hafta 4 saat, kendi şirketlerinde hizmet verecek. Böy-lece 4 ay süresince her bir firmanın 64 saat danışmanlık hizmeti alması sağlanacak. İTO olarak 2019’u “Global Nefes: İhracat Yılı” olarak ilan ettiklerini vurgulayan Şekib Avdagiç, şunları söylüyor:

“KOBİ’lere yaşam koçu gibi ‘ihracat koçu’ tayin ediyoruz. KOBİ’lerimize ‘gel öğretelim, üret satalım’ diyeceğiz. Biz ihracat tohumunu ekiyoruz, karşılığının da daha çok Türk malının dış pazarda satılmaya başlanmasıyla, yeni ihracat rekorlarıyla alınacağına inanıyoruz.”

Avdagiç, ihracata İlk Adım Programı ile iki hedeflerinin olduğunu belirterek, birinci olarak üyelerinin küresel rekabetin bir parçası olmasını istediklerini, ikinci olarak ise hiç ihracat yapmayan ya da ihracat yapmış ama ikinci ihracatını gerçekleştirmemiş işletmelere ihracatın kapılarını aralamak olduğunu söylüyor.

UNICORN ARAYIŞI

İTO’nun KOBİ’lere yönelik destek programlarından biri de Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM) bünyesinde gerçekleştiriliyor. İTO’nun yenilikçi iş fikirlerini ticarileştiren girişimcilik merkezi BTM’nin 9 startup şirketinin 2018’de 42.7 milyon lira değerleme ile yatırım aldığına işaret eden İTO Başkanı Avdagiç, “Ocak 2019 itibariyle dünyada değeri bir milyar doları aşan 311 adet unicorn startup var. Biz de BTM ile ilk Türk ‘unicorn’unu arıyoruz” diyor. BTM üye girişimleri içinde yatırım alan yenilikçi iş fikirleri arasında; yapay zekadan topraksız tarıma ve sipariş otomasyonuna kadar birçok farklı girişim yer  alıyor. Gençlerin yenilikçi iş fikirlerine ve hayallerine yatırım yaptıklarını belirten Avdagiç, “İlk hedefimiz dünyanın en inovatif 50 şirketi ve en değerli 500 markası arasına en az bir Türk girişimini koymak” diye konuşuyor. BTM, bugüne kadar desteklediği girişim sayısı ve sahip olduğu ağ bakımından Türkiye’nin en büyük girişimcilik merkezi konumunda. Merkez, hali hazırda 120’den fazla girişime ve 300 civarında girişimciye ev sahipliği yapıyor. Bugüne kadar 5 bine yakın girişimciden yenilikçi iş fikri başvurusu alan merkez, bunlardan 650’sini kendi bünyesine aldı. Bu girişimciler, merkezin yatırımcı eşleştirmeleri, online eğitim, 7/24 ofis imkanı ve birebir danışmanlık faaliyetlerinden ücretsiz faydalanma fırsatı buldu.

ŞİRKET KURMA EĞİTİMİ

Son yıllarda özellikle savunma sanayi alanında merkez üs haline gelen Başkent Ankara’da da KOBİ’lere yönelik destek programlarına hız verilmiş durumda KOSGEB ile Ankara Ticaret Odası (ATO) arasında imzalanan Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri protokolü çerçevesinde, girişimci olmak isteyen adaylara eğitim veriliyor. Bugüne kadar 5 bin 800 kişi, girişimcilik eğitimini başarıyla tamamladı. Bu eğitimlerde 40 saat boyunca işletme kurmaktan, iş planı hazırlamaya kadar ihtiyaç duyulan her alanda bilgiler veriliyor. Girişimci adaylarına 10 saatlik seminerler veriliyor. ATO Başkanı Gürsel Baran, “Bu eğitimleri alan girişimci adaylarımız, KOSGEB’in sağladığı desteklerle işyerlerini kurarak, istihdam sağlar hale gelebiliyorlar. 2018 yılında bizden girişimcilik eğitimi alan 460 kişinin yüzde 25’i işletmesini kurdu” diye konuşuyor. Girişimciler yetiştirmenin yanı sıra ATO bünyesinde kurulan Devlet Destekleri Bilgilendirme Merkezi ile de teşvik ve hibelerle ilgili tek bir adresten bilgi, rehberlik, yönlendirme hizmeti veriliyor. Baran, “Girişimcilerimiz için tahsis edilen her kaynağın, onlara verilen her desteğin, üretim, istihdam, ihracat olarak geri döneceğine inanıyorum” diyor.

KOBİ ODASI

Ege Bölgesi Sanayi Odası da (EBSO) kendi bölgesindeki KOBİ’ler için son dönemde önemli adımlar atıyor. Oda bünyesinde oluşturulan KOBİ Okulu kapsamında sürekli öğrenen ve gelişen sanayici anlayışını geliştirmek amacıyla oda üyesi şirketleri konusunda uzman kişilerle bir araya getiriliyor. Ayrıca İtalya Ticaret Odası ile birlikte yürütülen “Güçlü Kadın Güçlü Ekonomi Projesi” ile de gecekondu bölgesindeki 100 kadına pastacılık alanında meslek edinme imkanı tanındı. EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, küresel ve ulusal ekonomi, mevzuat değişiklikleri, yatırım teşvikleri, diğer finansal destekler, vb. konularda gerek yazılı, gerekse uygulamalı sürekli bir bilgilendirme akışı içerisinde olduklarını söylüyor. EBSO’nun TOBB işbirliğiyle hayata geçirilen ihracat Destek Ofisleri Projesi’nin yürütücülerinden birisi olduğunu da vurgulayan Yorgancılar, “Söz konusu proje kapsamında ihracatçı sayısının artırılması hedeflenmekle birlikte, mevcut ihracatçı üyelerimizin bilgilendirilmesine yönelik olarak da, yakın iletişime dayalı bir bilgilendirme ve destekleme hizmeti sunulmaktadır” diye konuşuyor.

TEKNOOSB FIRSATI

Türkiye’nin otomotiv ve tekstil başkenti olan Bursa’da da KOBİ’lere yönelik önemli destek programları mevcut. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO) dış ticarete yönelik çalışmalarının da katkısıyla son 5 yılda 1300’ün üzerinde yeni ihracatçı kazanan Bursa, 2019 yılında da ihracat odaklı büyümesini sürdürmeyi hedefliyor. BT50 Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, Türkiye’nin 4’üncü sanayi devriminin en önemli sembolü olan Teknoloji Organize Sanayi Bölgesi’nde ilk fabrikaların temellerini 2019 yılında atmayı hedeflediklerini söylüyor. Burkay, “55 yıl önce Türkiye’yi organize sanayi bölgesi yapılanması ile tanıştıran BTSO, bugün de TEKNOSAB ile Bursa’mızı ve ülkemizi yeni bir vizyona katıyor.

TEKNOSAB, toplamda 25 milyar TL’lik yatırımla hayata geçiyor. Modern altyapısı ve çevreci özellikleri ile birlikte, önemli lojistik avantajları olan, Ar-Ge ve teknoloji merkezleri ile üniversitesinin de bulunduğu TEKNOSAB, Türkiye’nin 2023 ihracat hedeflerine 40 milyar dolar katkı sağlayacak bir potansiyel taşıyor. Ayrıca Küresel Fuar Acentesi ile 170’in üzerinde yurt dışı programıyla 6 binden fazla iş insanını yurt dışı iş organizasyonlarına katılmalarını sağladıklarını ifade eden Burkay, bu proje ile KOS-GEB’in desteklerinin miktarının 25 milyon TL’nin üzerinde olduğunu dile getiriyor. Küresel Fuar Acentesi Projesi kapsamında 2019 yılında 40 fuarı takvime aldıklarını; bu yılın ilk 2 ayında 10 ayrı yurt dışı organizasyonu gerçekleştirdiklerini dile getiren Burkay, “Yurt dışı programlarımız ile birçok iş insanımız ihracat tecrübesi yaşadı. Farklı sektörden KOBİ’ler ise ihracat kanallarını farklı pazarlarda güçlendirme fırsatı yakaladı” şeklinde konuşuyor.

GİRİŞİMCİLİK MERKEZİ

Yalnızca İstanbul, Ankara ve İzmir gibi Türkiye ekonomisinin ana damarlarında değil, Anadolu’nun en önemli üretim merkezlerinden biri olan Gaziantep’te de KOBi’lere yönelik iş dünyası destekleri bulunuyor.

Bununla birlikte İpekyolu Kalkınma Ajansı (İKA) desteği ile fizibilite çalışması tamamlanan Girişimcilik Merkezi projesiyle de katma değerli üretim yapısına dönüşümü tetikleyecek yenilikçi ve yaratıcı girişimlerin kurulması hedefleniyor. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Haşan Kalyoncu Üniversitesi ve Gaziantep Üniversitesi işbirliğinde kurulacak merkez bünyesinde, iş fikrine sahip girişimcilerin ve işletmelerin fiziksel mekân ihtiyacını karşılayabilecekleri kapalı ofis, yarı açık ofis ve ortak çalışma alanları bulunacak. Proje kapsamında aynı zamanda T.C. vatandaşları ve geçici koruma statüsündeki yabancılar arasındaki sosyal uyumu güçlendirmek, kent ekonomisine katılım ve katkılarını artırmaya yönelik Food Lab ve Maker Atölyesi gibi teknolojik altyapıların kurulması öngörülüyor.

BÖLGEDE TASARIM MERKEZİ

Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım, ekonomide durgunluk yaşanan bu süreçte KOBİ’lere kendilerini geliştirmek ve yeni pazarlara açılmak konusunda her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söylüyor. 2019 yılının ilk çeyreğinde faaliyetlerine başlayacak olan yeni bir proje kapsamında, GTO bünyesinde İspanya Sevilla TSO işbirliğinde kurulacak ticari istihbarat birimi aracılığıyla firmalara ihracat konusunda hedef pazar, müşteri bulma gibi konularda danışmanlık hizmeti verileceğini anlatan Yıldırım, bölgenin yenilikçi ve rekabetçi yapısına katkı sağlamak için hazırlanan Gaziantep Bölgesel Endüstriyel Tasarım ve Hibrit Modelleme Merkezi (GETHAM) ile de bölgenin ilk tasarım merkezini hayata geçireceklerini söylüyor.

Bu destekleri gözden kaçırmayın!

Kısa Çalışma Ödeneği: İşyerinde çalışma sürelerini geçici olarak azaltmak zorunda kalan işverenler, 3 ay boyunca azaltılan süreye ilişkin çalışanlarının ücreti devletten karşılanacak. İşverenler, İŞKUR’a, kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunacak.

Asgari Ücret Desteği: 500 ve üzeri sigortalı çalıştıran işyerleri için 101 TL olarak uygulanacak, 500’ün altında sigortalı çalıştıran işyerleri için ise 180.TL olacak.

Sİ İle Özel Destek: Kalkınmada öncelikli 51 il ile S ilçede (Gökçeada ve Bozcaada) 5 puanlık prim teşvikine ek olarak 6 puanlık da bölgesel istihdam prim teşviki uygulanacak. Destekten, 10 kişi çalıştıran işyerleri ile 1-9 arası sigortalı çalıştıran işyerleri yararlanacak.

Bilişime Sigorta Desteği: İŞKUR’un düzenlediği İşbaşı Eğitim Programları’na katılanlarm 3 ay, imalat ve bilişim sektöründe 6 ay, siber güvenlik-kodlama-yenilenebilir enerji gibi stratejik sektörlerde 9 ay boyunca ücret ve sigorta desteğini devlet karşılayacak.

Hükümetten yeni istihdam paketi

Geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) ortaklaşa düzenlediği “İstihdam Seferberliği 2019” programı kapsamında yeni istihdam paketi açıklandı. Ekonomi yönetimi 2019’da 2.5 milyon yeni istihdam yaratmak gibi iddialı bir hedef koyarken, ülke genelindeki tüm oda ve borsalann da bu seferberliğe katılmasını istiyor. Yeni teşvik kapsamında verilecek istihdam desteğinin ayrıntıları şöyle:

1. İşverenlerin nisan ayı sonuna kadar sağlayacağı her ilave istihdam için 3 ay boyunca, hem çalışanın asgari ücrete kadar ücretini hem de tüm prim ve vergileri devlet karşılayacak.
2. Üç aydan sonra izleyen 9 ay boyunca da çalışanın prim ve vergilerini devlet ödemeye devam edecek. Örneğin, işveren, mart ayında işe yeni birisini aldı; mart-nisan-mayıs aylarında çalışanın asgari ücret kadar maaşım, tüm vergi ve primlerini devlet karşılayacak, geri kalan 9 ay boyunca işveren çalışanın ücretini cepten ödeyecek ama vergi ve primleri yine devlet karşılayacak.
3. Nisan ayında işe yeni bir çalışan alınırsa, nisan-mayıs-haziran aylarında ücret, prim ve vergiler devletten olacak, temmuz ayından itibaren 9 ay boyunca da işçinin prim ve vergilerini devlet ödemeye devam edecek.
4. Yeni teşvikle istihdam edilecek her bir kişinin bir yıl içindeki 19 bin a 419 liralık işverene maliyetini devlet karşılamış olacak.
5. Maaş desteği sadece nisan sonuna kadar olacak ama sonrasında alınacak her bir yeni kişi için devlet, prim ve vergi desteği sağlayacak. Hatta yeni istihdam paketi kapsamında 2020’nin aralık ayma kadar her yeni istihdam için 12 ay boyunca SGK primleri ve vergileri devlet karşılayacak.
6. Kadın, genç ve engelli istihdamında bu destek 18 aya kadar çıkacak. Örneğin, mayıs ayında yeni işçi aldınız, maaş desteğinden yararlanamayacaksınız ama 2020’nin mayıs ayma kadar aldığınız işçi için vergi ve prim ödenmeyecek.

Aram Ekin Duran