İnovasyon nasıl yapılır, kim yapar?

İnovasyon yapabilmenin ön koşulu insanların bakış açısını değiştirebilmekte yatıyor. Bardağın dolu kısmına bakanlar inovasyon yapmaya daha yatkın oluyorlar…

GEÇEN hafta Amman’da ilki düzenlenen KOBİ Zirvesi’nde Türkiye’den davetli tek konuşmacıydım. Zirve, MENA Bölgesi olarak anılan ve 20 ülkeyi kapsayan (Kuveyt, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri vs) ve toplam 500 milyon nüfusu barındıran bölgenin ilk bölgesel girişimcilik zirvesi niteliğindeydi. Bu yılın konusu olarak ‘Değişimi Gerçekleştirenler’ konseptini seçmişler. Açılışını Ürdün Başbakam’mn yaptığı ve toplam beş ana panelden oluşan iki günlük etkinlikte benim yönettiğim ve konuşma yaptığım panelin konusu inovasyondu. Panelimizde benim dışımda üç konuşmacı daha vardı: İngiltere’den John Hill, Avrupa İnvasyon Ajansları Birliği eski Başkanı ve Suudi Arabistan İnovasyon Elçisi Noura El Shaaban, Ürdün’den Pera Consulting Danışmanı Mai Haddadin.

PRATİK NOTLAR

Panelde inovasyonun nasıl yapılması gerektiğini iki saat boyunca tartıştık ve gerçekten pratik notlar ortaya çıktı. Bu notları bu hafta sizlerle paylaşmak istiyorum:

1 – icat ile inovasyonu bir birinden ayırt etmek gerekiyor. İcat, tek taraflı işleyen bir 030ın. Oyunun içine müşteri de dahil olursa, bunun adı inovasyon oluyor. Yani, satamadığınız bir yeniliğin inovasyon olarak kabul edilme olasılığı yok. Yenilik, eğer müşteri tarafından kabul görürse ve tüketilmeye başlarsa, o zaman ‘inovasyon’ gerçekleşmiş oluyor. İcat ile inovasyon arasındaki en kritik fark ‘müşteri’. Müşterisi olan yeniliğe ‘inovasyon’, müşterisi olmayan yeniliğe ‘icat’ diyoruz.

2 – İnovasyon yapabilmenin en önemli sırrı insanların bakış açısını değiştirebilmekte yatıyor. Bardağın dolu kısmına bakanlar inovasyon yapmaya daha yatkın oluyorlar. İnovasyon yapabilmenin ilk kuralı, mevcut olanın dünün inovatif bir düşünce sonucu oluşmuş olduğunu kabul etmek. Eleştirmek yerine, geliştirmek önemli.

3 – Girişimcinin başarısının odağında inovasyon var. İnovasyon olmadan, rekabet şansı oldukça düşüyor. Melek yatırımcılar, bankalar, girişim sermayesi fonları ise rekabete yatırım yapıyor. Rekabet avantajı olmayan ürün veya hizmet üreten girişimcilerin finansmana ulaşmaları da sıkıntılı oluyor.

4 – Bazı girişimciler basamakları teker teker çıkarken, bazıları asansörle çıkıyorlar. Asansöre bindiğinizde ise, asansör kartla çalışıyor, yoksa asansörü kullanamıyorsunuz. Bu kart sizde

yoksa, çıkıp siz de yürüyerek çıkmak zorundasınız. Bu kartın adı ise, ‘inovasyon’. Yani, inovasyon yapmak sadece tüketicinin işini kolaylaştırmıyor, girişimcinin de işini kolaylaştırıyor.

5 – Bazı girişimciler radikal inovasyon yapmaya çalışmakla zaman kaybediyorlar. Internet, mobil telefon gibi devrimsel nitelikteki yeniliklere ‘radikal inovasyon’ diyoruz. Radikal inovasyonların içinde küçük, alt inovasyonlar yapmaya çalışmak daha akıllıca. Böylelikle daha az zamanda ve mevcut tüketici kitlesi oluşmuş ürün ve hrzmetlerle daha hızlı girişimcilik başarıları ortaya çıkarmak mümkün.

6 – İnvasyon yapabilmek için, yaratıcı zekanızı kullanmanız gerekiyor. Bu zekayı geliştirmek içinse eğitim şart. Yaratıcı zeka geliştirme teknikleri, inovatif ve rekabet gücüne sahip bir ekonomiye sahip olabilmek için mutlaka resmi eğitim müfredatında yer alınmalı.

7 – Ticaret ve sanayi odaları, inovasyon merkezlerine dönüşmeli. Girişimciyle finansmanı bir araya getiren platformlar olarak ekonomide yeniden görev tanımları yapılmalı. Özellikle ticaret odaları, sadece mevcut üyeleri için değil, potansiyel üyelerini hedef alan çalışmalar yapmalı, inovasyon platformu olarak faaliyet gösterirlerse, ileride daha fazla üye sahibi olacaklarının farkında olmaları gerekiyor.

8 – Ülke ekonomilerinde inovasyon ekosisteminin haritaları çıkarılmalı. Kuluçka merkezler, hızlandırıcı merkezler, teknoparklar, teknoloji transfer ofisleri, bilimsel araştırma kurumlan ve üniversite laboratuvarları, ortak bir inovasyon hedefine odaklanmalı. Böylelikle ülkelerin inovasyon üretme kapasiteleri daha planlı adımlarla gelişmiş olur.

Amman’daki değindiğimiz konular bunlardı. Türkiye için de önemli ipuçları içeren bu mesajları sizlerle paylaşmak istedim.

Haftaya görüşmek üzere…

Baybars Altuntaş / Para Dergisi