İcat + Girişimci = İnovasyon
Sayın Baybars Altuntaş’ın bu haftaki girişimcilik üzerine yazısı
Geçen hafta Fatih Üniversitesi’nde “ICTHE 2013” (Girişimci ve İnovatif Üniversiteler Zirvesi) düzenlendi. Etkinliğe 31 ülkeden 150 rektör katıldı. Zirvede icat ile inovasyon arasındaki farkın katılımcılarca yeterince anlaşılmadığını fark ettim…
ÜLKEMİZDE maalesef şu üç kelime bir birine karışmış durumda: Girişimcilik, girişkenlik ve mucit. Bu kelimelerin ne anlam ifade ettiğini ortaya koymadan, daha soyut bir kavram olan inovasyonun açıklamasına girişmek çok kolay olmayacak.
Aklınıza bir iş fikrinin geliyor olması sizde mucitlik ruhunun olduğunu gösterir. İcat çıkarabilirsiniz demektir. Yeni bir şeyler keşfetmek ve eski köye yeni adetler getirmeye yatkınsınız demektir. Ancak bu sizin girişimci olduğunuza, hatta girişimci ruhu taşıdığınıza bir kanıt değildir.
Bilim adamı ruhu mu taşıyorsunuz?
İcat edenlerin bir kısmı işin ticari kısmıyla pek ilgilenmek istemezler. Bilim adamı ruhu taşırlar. İcat ederim, insanlar icadımdan bir şekilde faydalanırlar, ben yeni icatlara kafa yorarım şeklinde bir yaklaşımları vardır. Bu tip insanları bol miktarda patent sahibi ancak banka hesaplarında ise pek bir hareket olmamasından girişimcilerden ayırt edebilirsiniz. Ruh halleri sadece mucit olmak için uygundur, girişimci olmak için değil.
İcadınızı paraya çevirebiliyor musunuz?
Ancak bazı mucitler vardır ki icatlarından nasıl para kazanabileceğini de gündemine alır, kafa yorar. İşte bu arkadaşlarımız da kendilerini girişimci sanmaktadırlar.
Halbuki, mucitliğin sadece bir adım ötesi olan girişkenlik aşamasındadırlar. Yani, para kazanmaya ve girişimci olmaya isteklidirler ancak böylesine bir istek sahibi olmaları, ellerinde icatları olmasına rağmen, kendilerini girişimci olarak tanımlamamız için yeterli değildir.
Girişken ruha sahip bu arkadaşımız ne zaman ki icadından nasıl para kazanılabileceğine yönelik bir iş planı ve iş modeli ortaya çıkarır, işte yavaş yavaş girişimciliğe doğru bir adım atmış olur. Eğer geliştirdiği iş modelindeki riskleri üslenip şirketini kurma aşamasına geçerse, bu andan itibaren artık bu mucidimizi girişimci olarak tanımlayabiliriz.
Mucit kendisine girişimci bir yol arkadaşı edinmeli
Girişkenlik ruhuna sahip olmayan veya girişkenlikten girişimciliğe geçiş yapamayan mucitler, kendilerine girişimci bir ortak bulamadıkları müddetçe mucitlik aşamasında kalırlar.
Bu durumdan bazı mucitler pek rahatsızlık ta duymazlar. Patent koleksiyoncusu olarak ta tanımlayabiliriz bu tip mucitleri.
İşte inovasyon bu aşamadan sonra ortaya çıkıyor. Mucit, ister bizzat kendisi isterse bir girişimci ortakla beraber girişimciliğe adım atmış olsun, bu aşamadan sonra ortaya çıkardığı icattan eğer para kazanmaya başlarsa, işte bu durumda inovasyon gerçekleşmiş olur. Eğer bu icattan herhangi bir ekonomik değer üretilemiyor ise, bu durumda inovasyondan bahsetmemiz mümkün değildir. Sadece ortada icat edilmiş bir şey var demektir.
Her icat inovasyon mudur?
Demek ki, sanılanın aksine her icat inovasyon tanımına karşılık gelmez. İcat edilenin pazarda tüketici tarafından tüketilir aşamaya geçmesi gerekir. Hatta bu tüketimin sonucunda ortaya artı para çıkması, yani bu işten kar elde edilmesi gerekiyor.
İcat – girişkenlik – girişimcilik – inovasyon
İcat – girişkenlik – girişimcilik – inovasyon sırasının anlaşılması çok önemli. Mucidin başarılı bir girişimciyle karşılaşması ortaya inovasyon çıkmasını sağlayabilir. İcadı paraya çevirebilecek bir girişimci ile karşılaşamaması durumunda ise, inovasyon yapamamış bir mucit olarak hayata devam etmek söz konusu olabilir. Bu yüzden, mucitlerin iyi girişimcileri kendilerine yol arkadaşı olarak edinmeleri, inovasyonun ortaya çıkabilmesi açısından çok önemli.
Hafta içinde Barcelona’da Avrupa’daki üniversiteler içinde en önemli inovasyon merkezi olarak kabul edilen ESADE-CreaPolis’i ziyaret ettim. CreaPolis (Yaratıcılık Şehri) bir inovasyon merkezi. Bu merkezde mucitler ve girişimciler bir araya gelerek inovasyon (yenilik) yapmaya çalışıyor. Yakından incelenmesi gereken bina tasarımı ve ilginç ayrıntıları olan bir model geliştirmişler.
Bu arada Prof. Mustafa Şeref Akın’ın başarıyla organize ettiği ICTHE 2013 konferansı notlarını incelemenizde fayda var: icthe.fatih.edu.tr
Hepinize inovasyon dolu bir hafta diliyorum.
BAYBARS ALTUNTAŞ / PARA
