Hızlandırma programı gerçekten hızlandırır mı?

Hızlandırma programları, girişimcinin ihtiyacı olan tüm kaynaklara ulaşması için gerekli çevreyi sunan bir destek mekanizmasıdır.

Girişimciliğin global olarak popüler bir kavram haline gelmesiyle birlikte Amerika’da bulunan YCombinator ve Techstars gibi hızlandırma programı yapılarının rol modelliğinde bu gibi modellerin dünyadaki birçok ülkede sayısı hızla artıyor. Airbnb, Dropbox gibi dünyaya adını duyurmuş başarılı girişimlerin dc bu programlardan çıkması, hızlandırma programlarının popülerliklerini son yıllarda iyice artırdı. Ülkemizde de benzer yapılar hayata geçmeye devam ediyor. Hızlandırma programlarının içeriklerine değinmeden önce uzun süredir var olan ve sürekli aralarındaki fikrin tartışıldığı inkübasyon programlarının ne olduğunu açıklamakta fayda var. inkübasyon merkezi diğer adıyla kuluçka merkezi, ofis ve bazı temel ihtiyaçların (internet, mutfak gibi) sağlandığı, profesyonel desteklere de (avukat, mali müşavir gibi) uygun koşullarla ulaşıldığı ortamın, girişimciye 6 ay ile 36 ay arasında sunulduğu yapılardır. Bu organizasyonlarda girişimciler, genelde işin yönetimi açısından yalnızdır, inkübasyon merkezlerini genelde idari açıdan profesyonel çalışanlar yönetir.

Hızlandırma programları ise kurucu olmak için gereken temel yetenekleri girişimci takıma kazandırmayı hedefleyen, yoğun mentorlukla birlikte girişimciyle beraber çalışan, girişimcinin ihtiyacı olan tüm kaynaklara ulaşması için gerekli çevreyi sunan bir destek mekanizmasıdır.

Hızlandırma programları teknoloji girişimi kurma deneyimi olan girişimciler tarafından yönetilir. Bu programlar en fazla 3 ay sürer ve bu sürede girişim fikrini hızla batırmayı ya da daha hızlı büyütmeyi amaçlar. Sürelerinin kısa olması nedeniyle programların kamuoyu tarafından takip edilmesi de başarıyla programı bitiren girişimlere ciddi tanıtım faydası da sağlar.

Dünyada 10 binden fazla sayıda kuluçka ve inkübasyon programı varken ülkemizde yaklaşık 22 adet bulunuyor. Bu programlar temel olarak devlete bağlr olanlar, üniversite bünyesinde olanlar, özel programlar ve kurumsal şirketlerin özel programları olarak 4 grupta toplanabilir. Diğer yandan çekirdek sermaye desteği verenler ve vermeyenler olarak da 2’ye ayrılıyorlar.

Dünyadaki bu programların başarı oranlarına bakacak olursak, 2005 yılında Silikon Vadisi’nde kumlan Y Combinator’ın ciddi bir fark ile en önde konumlandığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Combinator, Silikon Vadisi’nde mezun ettiği Dropbox, Airbnb ve Bump gibi başarılı girişimlerin doğduğu yer olarak anılıyor. Y Combinator, geçtiğimiz 9 yıl içinde toplamda 590 girişimi programından mezun etmiş. Bu programdan mezun olan girişimler ise 4 bin 911 kişiyi bünyelerinde istihdam etmiş durumda. Tüm bu şirketlerin toplamda aldığı yatırım miktarı ise 2,3 milyar doların üzerinde. Sayılara bakacak olursak, Combinator’dan mezun olan bir girişim ortalama olarak 3,9 milyon dolar civarında yatırım aldığını söyleyebiliriz.

500 Startups, ABD’de 2010 yılında kurulan, hem bir hızlandırma programı hem de bir çekirdek sermaye fonu. 500Startups geçtiğimiz 4 yıl içinde aralarında Udemy isimli bir Türk girişiminin de bulunduğu 500’ün üzerinde girişime yatırım yapmış durumda. 500Startups hızlandırma programından mezun olan girişim sayısı ise 211. Toplamda yaptığı yatırım miktarı her ne kadar Y Combinator’ın epeyce altında bile olsa 100 milyon doların üzerinde. 500Startups girişimlerinde istihdam edilen çalışan sayısı ise 1073.

Hızlandırma programına neden ihtiyaç duyuluyor?

Özellikle dijital alanda sınırların kalktığı ve rekabetin global çapta yaşandığı zamanlardayız. Böyle bir rekabet ortamında kendimize yer bulmak için hızlanmaktan başka çaremiz yok! Bunun da tek yolu, doğru kaynaklara ve kişilere en hızlı ve en az maliyetli bir şekilde ulaşmaktır, inkübasyon hizmetleri daha çok AR-GE odaklı ve hızla pazara çıkamayacak ürünleri geliştiren girişimci adaylarının ürün geliştirme süreçleri içindir. Hızlandırma programları ise önceleri sadece inkübasyon sonrası bir program olarak konumlanmışken şimdi girişimciyi doğru ürünü geliştirmeye odaklayan inkübasyon öncesi ve pazara daha hızlı girmesini sağlamaya çalışan inkübasyon sonrası olmak üzere iki ayrı program olarak kullanılmaktadır.

Bu iki dönem girişimcinin mentora ve çevreye en çok ihtiyacı olduğu zaman dilimleridir.

Bu programlar, daha çok ilk kez girişimci olan veya işini büyütmek için gereken metodolojiye, çevreye ve maddi/ manevi kaynaklara sahip olmayan kişileri hedefliyor.

✓ Öncelikle girişimci, işi için gerekli ihtiyaçlarının; eğitim, ofis alanı, profesyonel hizmet, mentorluk. iş bağlantısı veya çekirdek sermaye, ne olduğunu doğru tespit etmelidir

Burada yapılması gereken önemli iş değer teklifleri incelenen programların iddia edilen destekleri gerçekten sağlayıp sağlamadığının kontrol edilmesidir. En kolay ve doğru yöntem ise daha önceden programdan geçen farklı girişimcilerle konuşmaktır. Birbirinden farklı tipte ve sektörde girişimcilerle görüşme bilginin güvenirliliğini sağlayacaktır.

✓ fikrinizin alanında bilgili mentor ve benzer sektöre yaîmm yapan girişim sermayesi ya da melek yatırımcı bağlantıları olup olmadığının araştırılmasıdır.

Bu temel sorulara olumlu cevap veren programa başvurmak size en fazla faydayı sağlayarak girişiminizi hızlandırabilir.

Girişimciler için önemli olan başarı kriteri programlara kabul edilmek veya bu programları başarıyla bitirmek değildir. Esas olan tek başarı kriteri çalışmayacak işten mümkün olan en az kayıpla vazgeçmek veya sürdürülebilir bir iş modeli olan başarılı bîr şirketi hayata geçirmektir.

Ve her zaman esas sorumluluk kurucu girişimcinin kenaisindedir.

Bu nedenle programlar, yarışmalar, hibeler veya yatırımcılar dahi sadece sizin serüveninizde bir araçtır, hiçbir zaman amaç değildir.