Hisse senedi piyasalarında kar realizasyonları
EKONOMİK verilerdeki toparlanmaya karşın salgında ikinci dalga görülebileceği endişesi küresel ölçüde uzun süredir yükselen hisse senedi piyasalarında kar realizasyonlarına neden oluyor. Buna karşın küresel likidite bolluğu ve alternatifsizlik bu düzeltmelerin derinleşmesini engelliyor. Salgında ikinci dalga endişesi bu haftanın da önemli gündemlerinden biri olmaya devam, edecekken, Borsa İstanbul’da mayıs ayında ivmelenen kısa vadeli ve mart ayında başlayan ana yükseliş trendleri önemini koruyor.
EKONOMİK TOPARLANMA HIZ KAZANDI
Son günlerde yeniden gündeme gelmeye başlayan ABD-Çin arasındaki ticaret anlaşması belirsizliği bir kez daha gündeme gelirken Trump tartışmalara şimdilik son noktayı koydu. Beyaz Saray Danışmanı Peter Navarro’nun Çin ile ticaret anlaşmasının bittiğini belirten bir açıklama yaparken, ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray ticaret danışmanı Peter Navarro’nun küresel piyasaları satışa götüren bu açıklamasının ardından, Çin ile gerçekleştirilen birinci faz anlaşmanın hiçbir şekilde zarar görmediğini söyledi. Bu açıklama salgında ikinci dalga endişesiyle zor günler geçiren piyasalar için en azından yeni bir stres kaynağı oluşumunu engellemiş oldu.
Diğer taraftan ABD’de ekonomik veriler yüz güldürmeye ve piyasaları desteklemeye de devam ediyor. Geçtiğimiz hafta ABD’de açıklanan verilerden yeni konut satışları Mayıs’ta yüzde 16,6 artışla yıllıklandırılmış bazda 676 bin olarak tahminlerin çok üzerinde arttı. Bu durum konut sektörünün de ekonominin birçok alanında olduğu gibi virüs pandemisi sonrası toparlanmaya başladığım gösterdi. Dayanıklı mal siparişleri ise mayıs ayında Temmuz 2014’ten itibaren en yüksek artışını kaydetti. İmalat sanayi endeksi haziranda 9.8 puanlık artışla 49.6 değerine yükseldi. Hizmet sektörü PMI da haziranda bir önceki aya göre 9.2 puan artışla 46.7’ye yükseldi. Mayıs ayma ilişkin birçok olumlu verinin ardından PMI verileri ABD’deki ekonomik toparlanmanın haziran ayında da devam ettiğini işaret etti.
Salgında ikinci dalga endişelerinin piyasa üzerindeki etkisinin sınırlı kalmasında ekonomik verilerdeki toparlanmanın devam ediyor olmasının katkısı oldukça yüksek.
Haftanın sonuna yaklaşırken Fed bankaları için yapılan stres testi sonuçlarını da açıkladı. Fed, stres testine tabi tuttuğu bankaların, bu yılın üçüncü çeyreğinde hisse geri alımlarını askıya almaları ve temettü ödemelerini sınırlamaları gerekeceğini belirtti. Fed Başkan Yardımcısı Randal Quarles,”Duyarlılık analizlerimizin sonuçları, bankalarımızın en sert şoklar karşısında bile güçlü kalabileceğini göstermiştir” dedi. Fed’den yapılan açıklamada, normal stres testine ilave olarak yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomik etkisine karşı büyük bankaların direncini değerlendirmek için bir duyarlılık analizi gerçekleştirildiği kaydedildi. Bankaların test sonuçlarına ilişkin bu haberler bankalar üzerindeki stresi azalttı.
ABD’DE SİYASETTE SULAR ISINIYOR
New York Times ve Siena College tarafından yapılan anket sonuçlarına göre, ABD eski başkan yardımcı Joe Biden, yarışı önde götürüyor. Demokratların tek adayı Biden’e destek yüzde 50’ye ulaşırken, Trump yüzde 36 ile Biden’ın 14 puan gerisinden geliyor. Bu tür anketlerin devamı kasım ayında yapılacak seçimler öncesinde Trump’ın politikalarını sertleştirmesine neden olabilir. Bu da hem içeride hem dışarıda yeni gündemler oluşturulmasını sağlayabilir. Son haftalarda da gördüğümüz üzere bu süreçte ekonomi ve piyasalar ön planda tutulmaya çalışılacaktır. Bu durum salgında ikinci dalganın neden olacağı bir sert önlem paketi çıkmadığı sürece, piyasalardaki her düşüşün yeni bir alım fırsatı olarak sınırlı kalma ihtimalini artırıyor.
EURO BÖLGESİ’NDE OTORİTELER TEMKİNLİ
Euro Bölgesi pandemi sürecindeki rekor daralmanın ardından toparlanmaya devam ediyor. Haziran ayı imalat ve hizmet PMI verileri iyileşme göstererek, güven endeksi de şubattan beri en yüksek seviyeye çıktı. Avrupa ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya’da hizmet sektörü PMI verisi haziran ayında 32.6’dan 45.8’ye çıkarak, son dört ayın en yükseğine ulaştı. Ülkede imalat sektörü PMI ise 36.6’dan 44.6’ya yükseldi. Euro Bölgesi’nde ise hizmet PMI endeksi 45.8 ile beklentileri aşarken, imalat PMI endeksi 46.9 ile yükselişini sürdürdü. Fransa ve İngiltere’de ise PMI endeksleri sürpriz biçimde yükselerek büyümeye işaret etti. Almanya’da Ilö iş ortamı endeksi Haziran ayında 85 seviyesindeki beklentilerin üzerine çıkarak 86.2 oldu.
Verilerdeki bu toparlanmaya karşın Avrupa Merkez Bankası Baş Ekonomisti Philip Lane Çarşamba günü yaptığı iaçıklamada, güçlü gelen verilerin Euro Bölgesi’nde toparlanmaya ilişkin iyi bir kılavuz olmayabileceğini söyledi. Lanc’in bu yorumu iyimser beklentileri azalttı. Geçtiğimiz haftalarda da bahsettiğimiz gibi ekonomilerdeki ve piyasalardaki sert bozulmaların ardından benzer hızda bir toparlanma dikkat çekiyor. Bu toparlanmada ekonomilerin bir daha kapanmayacağı, kısıtlamaların tekrarlanmayacağı beklentisi mevcut. İkinci dalga riskinin artması bu beklentileri çok hızlı bir şekilde bozabileceği için salgınla ilgili gelişmeler hala öncelikli konu olmaya devam ediyor.
TÜRKİYE KÜRESEL TOPARLANMAYA EŞLİK EDİYOR
Türkiye’de de son verilerde önemli toparlanmalar dikkat çekiyor. TCMB verilerine göre Nisan ayında virüs etkisiyle dip seviyeyi gören reel kesim güven endeksi Haziran’da önceki aya göre 15.7 puan artarak 92.6’ya yükseldi. İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 3.4 puan artarak yüzde 66’ya yükseldi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 3.1 puan artarak yüzde 65.8 oldu. Bunlar toparlanmaya yönelik beklentileri desteklerken, Euro Bölgesi için bahsettiğimiz endişelerin burası için de geçerli olduğunu görüyoruz. Geçtiğimiz haftanın önemli başlıklarından biri de TCMB faiz karı idi. TCMB haziran toplantısında politika faizini değiştirmeyerek yüzde 8.25 seviyesinde tuttu. Böylece son dokuz toplantıda faiz indirimine giden TCMB 10. toplantıda faiz indirimine ara vermiş oldu. Kademeli normalleşme adımlarıyla birlikte Mayıs ayından itibaren toparlanmanın başladığı, para politikasında temkinli duruşun sürmesi gerektiği belirtildi.
BIST-100 trendini koruyor
Pandemide ikinci dalga gelebileceğine yönelik endişeler geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda dalgalanmaya neden olurken, BIST-100 Endeksi’nde yükselişi yavaşlattı. Tarihin en yüksek işlem hacimlerinin görüldüğü endekste 116 hin civarından gelen kar satışları hafta içinde endeksi 113.500’ün altına itse de buralardan tepkiler geldi. Kısa vadede endekste takip ettiğimiz iki önemli trend bulunuyor. Bunlardan kısa vadeli olanı mayıs ayında ivmelenen son yükseliş trendi olup, haftaya başlarken bu trend 113.500 civarında bulunuyor. Diğeri ise mart ayında başlayan ana yükseliş trendi olup, hafta başında 111 bin civarında. Bahsettiğimiz bu iki trend kırılmadığı sürece geri çekilmelere temkinli yaklaşmak faydalı olabilir. Geçtiğimiz hafta test edilen 116 bin civarı ise bu hafta takip edeceğimiz kritik noktalardan. Bu bölgenin geçilmesi endekste hareketlerin hızlanmasını sağlayabilir. Bu durumda 118.500 ve devamında endeksteki tarihi zirveler gündeme gelebilir.
ÜZEYİR DOĞAN