Girişimcinin yol haritası
Girişimcinin önünde üç kulvar vardır. İlki girişkenlikten girişimciliğe geçiş kulvarıdır. İkincisi işletmecilik kulvarıdır. Üçüncü kulvar ise liderliktir. Ekonomi dünyasına imzasını atanlar, bu üç kulvarı U dönüşü yapmadan geçebilen girişimcilerdir.
Girişimcinin yol haritası
GİRİŞİMCİLER genellikle yola çıktıklarında kendilerini nasıl bir yol haritasının beklediğini bilmezler. Kervan yolda dizilir mantığıyla yola çıkan girişimci para kazanmanın tek kavşak olduğunu sanır. Halbuki kendisini dokuz ayrı basamak beklemektedir ve her basamak bir alttakinin üstüne kurulur.
1 – 2) Girişkenlikten girişimciliğe geçiş
İlk basamak girişkenlikten girişimciliğe geçiş sırasında karşısına çıkar. Aklınıza iş fikriniz geldiyse girişkenliğin ilk adımını attınız demektir. Ancak girişimcilik için almanız gereken bir mesafe vardır. Yapacağınız araştırmalar, hazırlayacağınız iş planları, kuracağınız hayaller hep girişkenlik aşamasında yaşayacağınız şeylerdir. Ne zamanki iş modelinizi ( para kazanma modelinizi ) geliştirirsiniz ve riskinizi alıp şirketinizi kurmaya karar verirsiniz, artık girişimci oldunuz demektir. Ancak başarılı bir girişimci mi olacaksınız yoksa başarısız bir girişimci mi, bunu bundan sonra atacağınız adımlar gösterecektir.
3) İnovasyon
Girişimci olur olmaz atacağınız üçüncü önemli adım inovasyon adımıdır. Ürettiğiniz ürünün veya hizmetin rakiplerinizin arasından sıyrılabilmesi için mutlaka inovasyon yani bir farklılık ortaya koymanız gerekir. Herkes kahveyi 1 TL’ye satarken siz de 1 TL’ye kahve satıyorsanız ve “Benim kahvem baş ağrısını geçirir” diyebiliyorsanız (böyle bir kahveyi resmen geliştirdiyseniz) tüketici için bir değer üretiyorsunuz ve ek bir ücret talep etmiyorsunuz demektir. Bu durumda tüketici otomatik olarak şunu söyler: “Bir deneyelim bakalım, neymiş bu böyle?”
4) Girişimcinin ilk kader anı: Pazarlama ve satış
Tüketiciye “neymiş bu böyle” dedirttiğiniz andan itibaren dördüncü basamağa yani pazarlama ve satış basamağına geçiş yapabilirsiniz. Pazarlama ve satış basamağında artık ileri vadeli çeklerle reklam kampanyalarına girişmekten çekinmeyin. Tüketici inovatif ürününüzü merak ediyor nasılsa. Ne kadar kısa zamanda ne kadar fazla tüketiciye ulaşabilirseniz o kadar hızlı büyümeye başlarsınız. Eğer ürününüzde herhangi bir ayırt edici özellik yani inovasyon yok ise, bu durumda sakın reklam kampanyalarına girişmeyin. Kahve reklamını yaparsınız, tüketicide kahve içme isteği uyandırırsınız, tüketici sizin reklamınızı görür ve rakibinizin kahvesini gider tüketir çünkü rakibiniz pazarda daha önceden yerini almıştır ve tüketicide güven oluşturmuştur. Sizin kahveniz de onunkiyle aynı fiyatsa tüketici sizin yeni markanıza prim vermez ve riske girmek istemez.
Zaten girişimcinin ilk kader anı bu dördüncü basamaktır. Satarsa yola devam eder, satamaz ise birinci basamağa bu sefer tecrübeli bir girişimci olarak döner. Esas itibariyle başarısız girişimci yoktur dünyada, bu tip girişimcileri para kazanamamış tecrübeli girişimciler olarak tanımlamak daha doğru olur düşüncesindeyim.
5 – 6) Markalaşma ve franchising
Pazarlama ve satış aşamasını geçtikten sonra artık beşinci basamak ve ardından hızla altıncı basamak gelir. Markalaşma beşinci basamaktır. Bağımsız girişimciler size gelip isim hakkınızı almak istediklerini söyledikleri andan itibaren altıncı basamağa yani franchising ve bayileşme aşamasına geçiş yaparsınız. Artık sizin müşterileriniz ve çalışanlarınızın yanı sıra bayilerinizin müşterileri ve çalışanları ile büyük bir aile olmaya başladınız demektir. Bu aşamada artık yedinci basamak girişimciyi bekler.
7) Girişimcinin ikinci kader anı: Kurumsallaşma
Kurumsallaşma girişimcinin ikinci kader anıdır. Ya kendi kurduğu şirketin CEO’su olarak yoluna devam edecektir. Ya da kendi koltuğunu profesyonel bir CEO’ya bırakarak kendisi işin liderliğini üstlenecektir. Bu aşamada girişimcilerin çoğunluğu maalesef kurumsallaşmayı becerip bir sonraki adıma geçemezler ve sekizinci basamakta takılıp kalırlar.
8) CEO’luk
Bu tip girişimciler için sekizinci basamak yani CEO’luk son basamaktır ve böylelikle ekonomimiz babadan oğula geçen bir aile şirketi kazanmış olur. Sekizinci basamağı geçerek kurumsallaşmayı becerebilen girişimciler işin liderliğini üstlenirler ve artık dokuzuncu basamağa geçiş yapabilirler.
9) Melek Yatırımcılık
Dokuzuncu basamak melek yatırımcılık basamağıdır. Kendisi gibi yolun başındaki girişkenlere ve girişimcilere sermaye ve bilgi birikimini aktararak yeni girişimcilerin bu dokuz basamağı tırmanırlarken hem ortağı hem de mentoru olurlar.
Bu haftaki yazımda girişimcilerin şunun farkına varmalarını istedim. Parayı dördüncü basamakta kazanıyorsunuz ve girişimcilik kulvarını tamamlamış oluyorsunuz. Ancak para kazanmaya başladıktan sonra işletmecilik kulvarı geliyor ve bu kulvarı da başarıyla tamamlayabilirseniz sırada liderlik kulvarı var.
BAYBARS ALTUNTAŞ / Para Dergisi
