Girişimcilikte Fark Yaratan Kadın Girişimciler
Girişimcilikte Fark Yaratan Kadın Girişimciler
Ekonomist dergisi, Garantisi Bankası işbirliği ve KAGÎDER’in katkılarıyla düzenlenen ‘Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’ tam yedi yıldır aralıksız devam ediyor. Türkiye’de kendi başarı hikayelerini yazmış kadın girişimcilerin ödüllendirildiği yarışmanın son başvuru tarihi 30 Haziran. Bu yıl yeni bir kategori başlığı açarak ‘Türkiye’nin Kadın Sosyal Girişimcisi’ni de seçecek olan yarışmanın ödül töreni ise eylül ayında düzenlenecek.
Ekonomist dergisi olarak, Garanti Bankası ve Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGÎDER) işbirliğiyle, her yıl Türkiye’nin başarılı kadın girişimcilerini Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yanşması ile ödüllendiriyor ve kamuoyunun karşısına çıkanyoruz.
Tam yedi yıldır süren bu serüven Türkiye’de daha önce bu alanda imza atılmamış bir işin sürekliliği ve her geçen yıl büyüyen bir organizasyona dönüşmesi anlamında yarışmanın tüm paydaşlarına haklı bir guaır yaşatıyor.
Zira ilk yıl yalnızca 113 kadın girişimciden aldığımız başvuru kar topu etkisiyle büyüyerek geçtiğimiz yıl rekor katılımla 6 bin 200 kadın girişimcinin hikayesini paylaştığı bir organizasyona dönüştü. Türkiye’de TOBB’a kayıtlı yalnızca 80 bin kadın girişimci olduğu düşünülünce Türkiye’nin Kadın Girişimci Yarışması salt kadınlara cesaret veren ve girişimci ruhlarını ortaya çıkaran bir platform haline geldi.
DÜNYAYA AÇILAN KADINLAR
Biz başvurulardaki öyküleri okurken, aslında pek çok kadm girişimcinin hikayesinin erkek egemen Türkiye’de birçok erkeği kıskandıracak cinsten takdire şayan olduğunu gördük. Norveç’e balık ağı ihraç eden bir kadın girişimciydi mesela 2008 yılındaki birincimiz.
2011 yılındaki birincimiz ise Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) otomatik yangın, infilak tespit ve söndürme sistemi, personel ısıtıcıları üretiyordu. Geçen yıl ödül verdiğimiz başka bir kadın girişimcimiz ısı yalıtım gibi erkek egemen sektörün önemli tedarikçilerinden biriydi ve en önemlisi sıfırdan başlamıştı işine.
YATAK İHRACATÇISI
Başka bir kadın girişimcimiz ‘Dünyanın en rahat yeri’ sloganıyla 5 kıtada 51 ülkede 500’ün üzerinde noktaya yatak ihraç ediyordu. Kaybolmaya yüz tutmuş Anadolu el sanatlarını yeniden canlandırma hedefiyle yola çıkan bir diğer kadın girişimcimiz ise Anadolu’daki ustaları toplayarak yüzde 100 el işçiliğiyle bambaşka bir alan yarattı ve ürünlerini dünyanın dört bir köşesine göndermeye başladı.
Ankara’da mütevazi bir restoranla girişim dünyasına atılan ve ödül alan başka bir kadın girişimcimiz ise bugün Türkiye’nin en önemli restoran zincirlerinden biri unvanıyla yetinmediği gibi dünyaca ünlü başka bir restoran zincirini de bünyesine katarak dünyanın dört bir köşesine ‘casual’ restoranlar açıyor.
Ödül alan tüm kadın girişimcilerimiz işlerini ve iş modellerini zamanla büyüterek, Türkiye’nin önemli markaları haline gelmeye başladı. Kim bilir belki de Türkiye’nin hedeflediği ’IO yılda 10 dünya markası’ arasında bu girişimler de yer alacak.
SOSYAL GİRİŞİMCİ ARANIYOR
Yıllar içerisinde yarışmamızda bazı rötuşlar yaptık elbette. Kategorilere ‘Yöresinde fark yaratan’, ‘Türkiye’nin gelecek vaat eden’ gibi başlıklar ekleyerek, zenginleştirmeyi hedefledik. Öyle de oldu. Zira bu kategoriler, Anadolu’daki kadın girişimcilerimizin de hikayeleriyle tanışmamızı sağladı.
Bu yıl ise bir yeni kategori başlığı daha açarak, ‘Kadın sosyal giri-şimci’yi de eklemeye karar verdik. ‘Sosyal Girişimler’in, kelebek etkisiyle yaşadığımız coğrafyayı hatta tüm dünyayı değiştirebilecek bir eko sistem yaratabileceği’ gerçeğinden yola çıkarak, bu alanda girişim yapan kadınlarımıza da cesaret vermek istedik.
30 HAZİRANI KAÇIRMAYIN
Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’na son başvuru tarihi 30 Haziran 2013- Başvurular genel olarak, risk alma, cesaretli olma, etkin müşteri ilişkileri yönetimi, pazarlama faaliyetlerinde farklılaşma, finansal yapı, yöre ekonomisine katkıda bulunarak fark yaratma, çevreye duyarlı olma, sosyal bir soruna yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler getirme gibi kriterlere göre değerlendirilecek. Ödül töreni ise eylül ayında düzenlenecek.
BAŞVURU KRİTERLERİ
Yarışmaya, Türkiye’de yaşayan ve hakim ortak olduğu işletmenin yıllık cirosu 40 milyon TL’nin altında kalan tüm kadın girişimciler, www.kadingirisimciyarismasi.com adresinden başvurabiliyorlar. Geçen yıllarda başvurmuş adaylar da yeniden başvuruda bulunabiliyor. Türkiye’nin Kadın Girişimcisi, 20 bin TL para ödülü ve KAGÎDER’in bir yıllık üyeliği, Gelecek Vaad Eden Kadın Girişimci, Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci ve Kadın Sosyal Gi-rişimci’ye, 15 biner TL para ödülü ve KAGİDER’in bir yıllık üyeliği verilecek.
Ayrıca dereceye giren 15 finalist, Garanti Bankası’nın, Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi işbirliğiyle gerçekleştirdiği, Boğaziçili Kadın Girişimci Geleceği Garanti adlı ücretsiz eğitimlerden faydalanma imkanına sahip olacak.
Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, Garanti Bankası’nın 2006 yılında kadın girişimcileri farklı bir segment olarak ele alan ilk özel banka olduğunu söylüyor. Bu yıl 7’ncisi gerçekleşecek Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’yla ülke ekonomisinin en önemli oyuncuları arasında yer alan kadın girişimcileri cesaretlendirmeyi hedeflediklerini belirten Karadere, şöyle devam ediyor:
“Kadın girişimcilerimizin başarılarını gündeme taşımayı ve onları desteklemeyi amaçlıyoruz. 2007de, yola çıktığımızda sadece 113 olan başvuru sayısı 2012’de 6 bini aştı. Başarı ve özgüven sahibi bu kadar çok kadın girişimci olmasının, ülke ekonomisi açısından çok önemli olduğuna inanıyoruz. Biz girişimci kadınlarımızın giderek hem daha fazla başarı hem de başarılarını seslendirecek cesaret ve özgüveni kazandığına inanıyoruz. Buradan hareketle, bu yıl da yüksek sayıda başvuru bekliyoruz. Kadın girişimcilerimizi, her şeyden önce kendilerine olan inançlarını daha da güçlendirmeleri için yarışmaya davet ediyoruz.”
2007 Brincisi
5 KITADA 51 ÜLKEDE
Berna İlter / Brn. Uluslararası Danış ve Dış Tic.Ltd Şti
Kayseri’de kurulu BRN Yatak, ihracata yönelik faaliyet gösterirken 2012 yılı sonunda Türkiye pazarına girmeye karar verdi. Ankara Armada’da açtığı 256 metrekarelik ilk show
roomdan sonra İstanbul’a yönelen BRN Yatak, Capacity, Arenapark ve Brandium’da showroomlar açtı. BRN Yatak’ın genel müdürü Berna İlter, “Ürünlerimiz 5 kıtada 51 ülkede 500’ün üzerinde noktada satılıyor. Her ülkede o ülkenin uyku kültürüne uygun üretim yapıyoruz. Avrupa’nın birçok ülkesinde en çok tanınan yatak firmasıyız” diyor.
2008 Brincisi
ATTIĞI AĞLAR FABRİKAYA DÖNÜŞTÜ
Emel Aksoy Gündemir / Emel Balık ve Balık Ağı Ltd. Şti
İzmirli girişimci Emel Aksoy Gündemir’in denize attığı ağlar, bugün büyük bir işe dönüşmüş durumda. Ortaokul yıllarında, balık çiftliklerinde ağ örerek ailesinin geçimine katkıda bulunan Gündemir, bugün kendi fabrikasında balık ağı üretimi yapıyor. Yarışmayı kazandığı yıl 70 tonluk yıllık üretimini bugün 140 tona ulaştıran Gündemir, 1 milyon dolarlık cirosunu iki katına, 18 kişilik istihdamını ise 37 kişiye ulaştırdı. Gündemir, İzmir Ayrancılar Bölgesi’ndeki 1.5 milyon Euro’luk yeni tesis yatırımıyla üretimini artıracak.
2009 Birincisi
EL SANATINI DEĞERE DÖNÜŞTÜRDÜ
Ebru Çerezci Hiref Tasarım
Ebru Çerezci, Anadolulu ustaların elinden çıkan, tarihi ve kültürel değeri olan ve Türkiye’de üretilen masa üstü aksesuarları ve objelerine odaklı Hiref markasını yarattı. Çerezci, bugün başta Ortadoğu ülkeleri olmak üzere Türki Cumhuriyetlere ve ABD’ye ihracat yapıyor. Yarışmayı kazandığı yıl 350 ustayla çalışan Çerezci, bugün bu sayıyı 600 ustaya ulaştırdı. İstanbul’da üç olmak üzere Ankara, Bodrum ve Katar’da mağazaları bulunan Hiref, bu yıl içinde iki yeni mağaza daha açacak. Hiref, mücevher tasarımı da yapmaya başladı.
2010 Birincisi
RESTORAN KRALİÇESİ
Gamze Hatice Cizreli Bigchefs
Gamze Cizreli’nin sıfırdan yarattığı marka Bigchefs, restoran sektörünün en önemli oyuncularından biri haline geldi. Bugün 16 şubeyle hizmet veriyor.
İstanbul’a 2, İzmir’e 1 şube açmaya ve Bursa ile Adana’ya da franchising vermeye hazırlanan Gamze Cizreli, 8 milyon TL’lik yatırım planlıyor. Binin üzerinde kişiye istihdam sağlayan Bigchefs’in yurt dışı planları arasında Körfez ülkeleri, Azerbaycan ve Rusya bulunuyor. Cizreli’nin hayali, Bigchefs bayrağını New York’ta dalgalandırmak.
Bu yılın başında Tokyo, Toronto, Roma, Londra, New York gibi lokasyonlarda hizmet veren İtalyan ‘Obika Mozzarella Bar’ markasının çoğunluk hissesini de alan Bigchefs, bu konseptle İstanbul Kanyon AVM’de hizmet veriyor. Bigchefs’in hedefi 2012’de 51 milyon TL olan cirosunu bu yıl 77 milyon TL\e ulaştırmak.
2011 Birincisi
SAVUNMA SANAYİ ONDAN SORULUYOR
Zeynep Rüstemoğlu Forum Mühendislik
Ankara merkezli Forum Mühendislik’in sahibi Zeynep Rüstemoğlu, ağırlıklı olarak erkeklerin çalıştığı savunma sanayisine ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ne otomatik yangın infilak tespit ve söndürme sistemi, personel ısıtıcıları üretiyor. Forum Dizayn Araştırma Geliştirme adında yeni bir şirket kuran Rüstemoğlu, tüm Ar-Ge çalışmalarını bu şirketten yürütüyor. 2011 yılında 7 milyon dolar olan cirosunu 2012 yılında 11 milyon dolara ulaştıran kadın girişimci, bugün Rusya dahil olmak üzere beş ülkeye ihracat yapıyor. Rüstemoğlu, askeri yangın söndürme sistemlerini BMC, Karsan, Van gibi otobüslere de vermeye başladı.
2012 Birincisi
YALITIM SEKTÖRÜNÜN ÜRETİCİSİ
Nurcan Özdemir EPSA Yalıtım Ambalaj Yapı Kimyasalları
Ardahanh 7 çocuklu bir ailenin çocuğu olan Nurcan Özdemir, ileride başarı göstereceği sektöre, 1992 yılında havalandırma ve yalıtım işi yapan küçük bir dükkânda sekreterlik yaparak başladı.
Yalıtım ve ambalaj ürünlerine yönelik olarak EPSA Yalıtım Ambalaj Yapı Kimyasalları’nı kuran Özdemir, bulunduğu sektör içerisinde fırsatlarını kendisi yaratan ve yakaladığı başarı ile tüm kadınlara cesaret kaynağı olabilecek bir kadın girişimci. Pazar büyümesine paralel istihdamı da büyüten Özdemir, 2011 yılında 42 kişi olan istihdamını, bu yıl sonunda 85 kişiye ulaştırmayı hedefliyor.
Burcu Tuvay / Ekonomist