Girişimcilerin Yeni Gözdesi Online Turizm Oldu
Türkiye’de 14 milyar lirayı bulan e-ticaret pazarının yüzde 30 unu tatil-seyahat harcamalarının oluşturduğu tahmin ediliyor. İnternetten otel rezervasyonu yaptıranların ve bilet satın alanların sayısının giderek artması, bu alana yeni girşimcileri de çekiyor. Milyonlarca kullanıcıya ve binlerce seyahat acentesine hizmet veren siteler melek yatırımcıların da markajuıa girmiş bulunuyor.
Turizm sektörü özellikle son dört yıl içerisinde oldukça güçlü bir ivme kazandı. İnternet kullanıcılarının sayısındaki artış bu ivmede büyük pay sahibi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kuru-mu’nun (BTK) verilerine göre, Türkiye’de 2013 yılı sonu itibariyle toplam internet abonesi sayısı 32 milyonu geçti. 10 milyon kişi internet üzerinden alışveriş yapıyor. İnternet kullanıcılarının sayısındaki artış seyahat sektörünü de doğrudan etkiliyor.
E-ticaretin hızlı büyüdüğü bir ortamda büyüklük için farklı rakamlar veriliyor. Örneğin ETİD’e göre e-ticaretin ulaştığı büyüklük 35 milyar TL. Bilişim Sanayicileri Demeği (TÜBtSAD) tarafından hazırlanan “Türkiye e-Ticaret Pazarı 2013” raporuna göre ise Türkiye’deki e-ticaret pazarının toplam büyüklüğü 14 milyar lira. Bu pazar içinde tatil-seyahat segmentinin pazar büyüklüğü ise 5,1 milyar lirayı buluyor. Tatil amaçlı seyahat edenlerin yüzde 83’ü, iş seyahatine çıkanların ise yüzde 76’sı planlarını internetten yapıyor. Acente, otel, uçak, kiralık araç, tedarikçi olmak üzere turizmin tüm kollarında ilerleyen pazar, Türkiye’de özellikle İstanbul’da büyüyor. BKM’nin yaptığı bir araştırmaya göre, internet üzerinden uçak bileti satın alma ya da otel rezervasyonu gibi seyahat harcamaları, toplam e-ticaretin yüzde 30’unu oluşturuyor.
2014 sonunda ortalama 250 milyon adet otobüs bileti, 170 milyon uçak bileti ve 60 milyon IDO bileti satılacağı öngörülüyor. Bu biletlerin internetten satılma oranı otobüste yüzde 6, uçakta yüzde 12, deniz ve demiryolunda ise ortalama yüzde 5. Bu oranlann beş yıl içerisinde yüzde 20’lere ulaşacağı tahmin ediliyor.
Bu durum online alanda turizm girişimlerinin sayısını artırmaya başladı. Bu anlamda başarılı girişim ve girişimcilerin isimlerini her geçen gün daha sık duyar olduk.
EN UYGUN OTOBÜS
Örneğin TikoBus, Rocket internetken aldığı yatırımla Brezilya, Kolombiya, Meksika, Tayland, Almanya, Polonya, Pakistan ile Türkiye’de hizmet veren dünyanın en büyük online otobüs bileti satış platformu ClickBus’ın Türkiye’deki girişimi. Geçen nisan ayında kurulan TikoBus, haziran ayından beri hizmet veriyor.
TikoBus, Türkiye’de işbirliği içinde olduğu 65’ten fazla otobüs firması aracılığıyla 3 bin 500’den fazla güzergâha pratik bir şekilde otobüs bileti alma imkanı sunuyor. TikoBus ile seçilen güzergâha seyahat eden firmalar fiyat ve saat alternatiflerine göre sıralanıyor; sonra bunlar içinde en uygun otobüs seferinin seçilmesi sağlanıyor.
ClickBus’ın Türkiye’deki girişimi TikoBus ile birlikte globalde aylık ortalama 60 bin kullanıcıya hizmet verdiklerini söyleyen şirketin jgenel müdürü Ömer Küçükdere, 201’4 yılı sonu itibariyle globalde toplam 1 milyon otobüs bileti satışına ulaşmayı hedeflediklerini belirtiyor.
3 MİLYON KULLANICI
Enuygun.com, 2008 yılında Nihan Çolak Erol ve Çağlar Erol tarafından kurulan bir karşılaştırma sitesi. Aylık 20 milyon sayfa gösterimine ulaştı. Enuy-gun.com üzerinde günde 300 binin üzerinde uçak bileti karşılaştırması yapılıyor. Farklı online turizm acentelerinin 400 binden fazla otelini Enuy-gun.com’da karşılaştırma ve online rezervasyon olanağı sunuluyor.
Şirketin operasyon müdürü Nihan Çolak Erol, ayrıca İPhone ve Android uygulamalanyla da bilet satın alınmasına olanak tanıdıklarını söylüyor. Erol, “Uygulamamız şu ana kadar 400 binin üzerinde akıllı telefona kuruldu” diyor. Ayda 3 milyondan fazla kullanıcının Enuygun.com kullandığını ifade eden Erol, 2015’te bu sayının aylık 6 milyona ulaşmasını hedeflediklerini vurguluyor.
MELEK YATIRIM ALDI
Turizm sektörüne yönelik online çözümler geliştiren CloudArena’mn 2012 sonunda hayata geçirdiği bulut bilişim tabanlı dijital, konaklama tesis ve acente yönetim ve pazarlama platformu HotelRunner, aynı zamanda turizm sektörü için bir pazar yeri niteliği taşıyor. HotelRunner ile turizm acenteleri, oteller ve turizm servis sağlayıcıla-n aynı platformda buluşabiliyor. Şirket, konaklama tesisleri ve acentelerin online içeriklerini yaratıp yönetmeleri için profesyonel web sitesi, mobil web sitesi ve Facebook sayfası, yüzlerce satış kanalından online rezervasyon ve ödeme kabul edebilme olanağı, oda ve müşteri yönetimi, sosyal promosyonlar sağlıyor.
HotelRunner, Nisan 2012’de 212 Capital Partners’dan, Haziran 2013’te de Aslanoba Capital’den toplam 2 milyon dolar yatırım aldı. Şu anda 68 ülke ve 350 şehirde bulunan 4 bin 500’den fazla tesise hitap ettiklerini söyleyen şirketin kurucu ortağı Arden Agopyan, “Hedefimiz 2015 sonuna kadar 15 bin konaklama tesisini platforma dahil etmek” diyor.
22 MİLYON ZİYARETÇİ
Temelleri 2002 yılında atılan Tatil Sepeti, 2004 yılından bu yana milyonlarca kişiye tatil servisi sunan bir turizm portalı. Şu anda yurtiçinde 2 binden yurtdışında ise 100 binden fazla otel ile çalışıyor. Yurtiçi ve yurtdışı turlar, uçak bileti, araç kiralama hizmetlerine de siteden ulaşmak mümkün.
12 milyonu tekil olmak üzere yıllık 22 milyonun üzerinde ziyaretçi sayısına sahip olduklarını söyleyen tatilsepeti.com Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Karayal, 2013 yılı mayıs ayında Londra merkezli yatırım fonu Bancroft Private Equity’den yatırım aldıklarını belirtiyor. Bu yılın sonunda 14 milyon tekil ziyaretçiye ulaşmayı hedeflediklerini ifade eden Karayal, “Tatil Sepeti’nde şu anda dünya üzerinde 200 binden fazla otele erişim olanağı bulunuyor.
2015 sonu için hedefimiz 16 milyon tekil ziyaretçi” diyor.
120 MİLYON TL CİRO
Biletal, 2006 yılında Ulusal Bilet Dağıtım Sistemi adlı TÜBİTAK projesi ile kuruldu. Proje, 28 yıldır şehirlerarası otobüs firmalarına yazılım hizmeti sunan grup şirketi olan ipek Bilgisayar’ın bu sektördeki fırsatı görmesiyle gerçekleşti. Ürün sepetinde 70’den fazla şehirlerarası otobüs firmasının biletini bulundurduklarını söyleyen şirketin kurucusu Yaşar Çelik, “2014 yılı ciro hedefimiz 72 milyon TL idi. Yılın ilk yedi ayında ciromuz hedefimizin yaklaşık yüzde 10 üzerinde gerçekleşti. 2015 yılı ciro hedefimiz 120 milyon TL” diyor.
Nisan 2013’te e-ticaret sektörüne giriş yapan nll.com, açık pazar konsepti ile Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen firmalannı tatil ve eğlence kategorileri içerisinde sitesine entegre etti. Booking.com, Skyscanner, VIP Turizm gibi birçok turizm firmasının seyahat ürünlerini sunmaya başladıklarını belirten nll.com Tatil ve Eğlence Kategorisi Müdürü Melih Pazarlıoğlu, şunları söylüyor: “Uçak bileti, otel rezervasyonu ve tur gezileri satışı gerçekleştiriyoruz. nll.com, 500 binden fazla otele doğrudan rezervasyon ile satış yaparken, yurtdışı ve yurtiçi exclusi-ve turları da sunuyor. Festivaller ve kişiye özel turların bulunduğu bu paketlerde uçak bileti fiyatları da karşılaştırmalı olarak yer alıyor.
Online turizmde yeni fırsat alanları
Sektör yetkilileri, turizm trendlerinde, safari ve outdoor sporları, alışveriş turları, FIFA Dünya Kupası, VVİmbledon gibi spor amaçlı, bienal ve sanat turları, yoga ve sağlıklı yaşam turları gibi klasik tatil anlayışının dışında seyahatlerin ön plana çıktığını söylüyor. Ağırlıklı olarak gençler seyahatlerini planlarken öncelikle sosyal medya ve TripAdvisor gibi yüzlerce siteye başvuruyor. Online turizmde tüm bu alanlarda teknolojiyi kullanarak tüketici deneyimini kolaylaştıracak ve müşteri memnuniyetini artıracak yeni girişimlere ihtiyaç duyulduğu ifade ediliyor.