‘Evde Kal’ Evden Ünlü Sanal Müzeleri Gezmek

İşte, ev konforunda karış karış gezebileceğiniz ünlü sanal müzeler...

26 Mart 2020Son güncelleme: 26 Mart 2020

0 223 7 dakika okuma süresi

ÜLKEMİZİN koronovirüsle mücadelesi kapsamında insanlar arasındaki teması en aza indirgemek amacıyla birçok önlem alınıyor. Okullar tatil edildi, birçok şirket çalışanlarının evlerde çalışması uygulamasına başladı, seyahatler kısıtlandı, spor karşılaşmaları ertelendi ve her tür kültür sanat etkinliği durduruldu. Bu durumda koronavirüs salgınına karşı uyarılara kulak verip evden mümkün olduğunca çıkmamak alınabilecek en iyi tedbirlerden biri. Ancak, kişilerin evde oturup toplumdan izole olması da can sıkıntısı gibi sorunlara yol açıyor. Sanal dünyanın kapıları, sanatseverlere sonuna kadar açık. Eve kapanmayı değil, gezmeyi sevenler için de koltuklarından kalkmadan gezebilecekleri yerler var. Yerinde ziyaret gibi olmasa da müzeleri internet üzerinden ziyaret etmek insanları bir nebze olsun olumsuz düşüncelerden uzaklaştıracak. Sanal gezinti uygulamaları ile sadece Türkiye’deki değil dünyadaki birçok müze ziyaret edilebiliyor. Uygulama ile müzelerdeki eserler yakından incelenebiliyor, sergilenen eserler hakkında bilgi alınabiliyor. İşte, sanal müze uygulamaları dikkat çeken örnekler…

PANORAMA 1453 TARİH MÜZESİ
“O sabah oradaydım hissi”

İstanbul’un fethi için yapılan ilk harekatın gerçekleştiği yani Osmanlı askerinin şehre girdiği alana kurulmuş olan Panorama 1453 Tarih Müzesi, ‘dünyanın ilk tam panoramik müzesi’ olma unvanını taşıyor. Müzede, 29 Mayıs 1453 sabahının ölümsüzleştirildiği özel bir kubbeli alan bulunuyor ve bu alan müzenin Panoramikmuze.com adresinden cep telefonu ya da bilgisayara indirilerek 360 derece dijital olarak ziyaret edilebiliyor. Panoramik alanda ziyaretçiler kendilerini 29 Mayıs 1453 gününün şafak vaktinde hissedebiliyorlar. Yarım kürenin iç yüzeyini kaplayan ve 2 bin 350 metrekare olan resimde 10 bin figür çizimi bulunuyor. Bu atmosferde ziyaretçilere Mehter Grubu’nun müziklerin eşlik ediyor.

https://www.panoramikmuze.com/tr/sanal-tur

RAHMİ M. KOÇ MÜZESİ
14 bin obje bârındırıyor

Rahmi M. Koç Müzesi, ziyaretçilerini sanal turla zamanda yolculuğa çıkarıyor. Müzede sergilenen 14 binin üzerinde objeyi görmek için gereken tek şey ise bilgisayar veya akıllı cep telefonu. Koronavirüs nedeniyle 31 Mart’a kadar kapalı olan müzeyi isteyenler Google Street View ile dilediğince ziyaret edebiliyor. Müzenin açık ve kapalı dahil olmak üzere 23 bin metrekarelik alanında nostaljik tren turu, denizaltı, atlıkarınca ve oyun parkı, uçaklar, klasik otomobiller ve çok daha fazlası ziyaretçileri bekliyor. Zengin koleksiyonuyla geçmişten günümüze endüstri, ulaşım ve iletişim tarihine ışık tutan müzede hem çocuklar hem de büyükler benzersiz bir yolculuğa çıkıyor. İletişim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin ön plana çıktığı günümüzde müzecilik anlayışının da buna paralel olarak değişmesi ve gelişmesi gerektiğini görüşünde olan kurum, dijital teknolojilerle müze koleksiyonları ve sergileme tekniklerini de değiştiriyor. Geleneksel ile çağdaşı aynı zeminde buluşturuyor. Müze, ‘Sınırlar ötesi müzecilik’ anlayışıyla ziyaretçilerle kesintisiz iletişim kuruyor, müzedeki hikayeleri ve koleksiyonlarında yer alan objelerle endüstri tarihini mesafesiz paylaşabiliyor, böylece sosyal öğrenimin devam etmesini sağlıyor. Bilgisayar, cep telefonu veya tablet yardımıyla yapılabilen sanal gezi için adres:

http://www.rmk-museum.org.tr/istanbul/ziyaret-plani/google-sokak-gorunumu

SAKIP SABANCI MÜZESİ
Dijital sanat arşivi

Dijital platformlar, uzun zamandır Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nin (SSM) gündeminde yer alıyor. Digitalssm.org adresinden ulaşılabilen digitalSSM, dünyanın dört bir yanından akademisyen ve araştırmacıların SSM’nin koleksiyon ve arşivlerine ücretsiz ve online ulaşmasını sağlıyor ve geçmiş sergilere dair kapsamlı bir içerik sunuyor. Proje kapsamında Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu, Resim Koleksiyonu, Abidin Dino Arşivi, 77 binden fazla yüksek çözünürlüklü görselle destekleniyor. SSM’nin kuruluşundan bu yana Louvre Müzesi (Paris), Museu Picasso (Barselona), Musee Picasso (Paris), Calouste-Gulbenkian Müzesi (Lizbon), Gala-Salvador Dalı Vakfı (Figuares), British Museum(Londra) gibi 350’ye yakın müze, arşiv ve kütüphaneyle işbirliğinde gerçekleştirdiği sergilerin hazırlık süreçlerinden fotoğraflar ve konferans videoları da digitalSSM platformunda erişime açık. Şimdiye kadar 200 bin kişinin erişim sağladığı digitalSSM, araştırma yapmayı kolaylaştırıcı, gelişmiş arama sistemiyle müzecilik ve sanat tarihi çalışmalarını destekleyecek, Türkiye’nin kültürel mirasının korunmasına katkı sağlayacak, önemli bir dijital sanat arşivi niteliği taşıyor. Ayrıca, Google Arts&Culture platformunda Sakıp Sabancı Müzesi, 360 derece açıyla görüntülenerek gezilebiliyor. Müzede gerçekleştirilen geçmiş konferanslar ve sanatçı konuşmaları ise SSM YouTube kanalında izlenebiliyor.

https://sakipsabancimuzesi.org/tr

İSTANBUL MODERN
3D sergi turu

İstanbul’un önde gelen özel müzelerinden birisi olan İstanbul Modern’de “Sanatçı ve Zamanı”nı 3D tur ile keşfetmek mümkün. 109 sanatçının 193 çalışmasına yer veren, sanatçının zamanı ile toplumun, kültürün, doğanın ve evrenin zamanı arasında kurulan bağa dair bir düşünce alanı öneren sergiye sanal ortamda ulaşılabiliyor. Sergi sanatçıların zaman fikri etrafında birey olarak kendilerini ve çalışmalarını nasıl konumlandırdıklarına odaklanıyor. “Sanatçı ve Zamanı”, Türkiye’nin mihenk taşı düşünür ve edebiyatçılarından Ahmet Hamdi Tanpınar’ın (1901-1962) “Ne içindeyim zamanın ne de büsbütün dışında” sözlerini bir çıkış noktası olarak belirliyor.

Bülent ÖZDEN / Bilgisayar Yük. Müh., Harikalar Kutusu Kurucusu
“Sanal müze turu önerileri çoğalıyor”

Harikalar Kutusu, çağdaş müzecilik doğrultusunda müze ve sergi tasarımları yapıyor, teknolojik projeler geliştiriyor ve uyguluyor. Dokunmatik gösterimler, kiosklar, web siteleri, üç boyutlu modelleme, tasarım ve animasyonlar, belgesel üretimi, video montaj, müzecilik yazılımları, müze bilgisayar sistemleri, müze içi ağlar, danışmanlık gibi geniş bir müze teknolojileri yelpazesinde çalışıyor. Önce bir kavrama açıklık getirelim: Her şeyin önüne ‘sanal’ sözcüğünü koyarak bir şeyin internetteki varlığını belirtiyoruz. Bu müzebilimde geçerli değil.’Sanal Müze’ [virtual museum] olmayan bir müzedir, var olan bir müzenin web sitesinde sunduklarına ‘Çevrimiçi Müze* (online museum] diyoruz. Örneğin tüm dünya mimari örneklerini, mimarlarını, eserleri belgeleyip sergileyebileceğim “Dünya Mimarisi Sanal Müzesi” oluşturabilirim. Bunun için bir bina gerekmiyor, bir kurum falan da lazım değil. Ama bu müze müzebilimin kuralları ile hazırlanmalı, bir veri tabanı ya da web sitesinin ötesine geçebilmeli ve sürdürülebilmeli ki buna ‘müze’ diyebilelim. Sanal müzelerde çok geniş bir yelpazeden teknolojiler kullanılıyor. Artık klasik olan web sitesi, resim, metin dışında özel üretilmiş videolar, 360 derece çekimler, 3B modellemeler, hatta sanal gerçeklik [VR] uygulamaları devreye giriyor. Genelde müzelerin web sitelerinden erişilen çevrimiçi müze turları ya da sanal gezi adını verdiğimiz ortamlar daha sık karşımıza çıkıyor. Müzeciler müze deneyimini bir bütün olarak görür; ziyaretçiye mekanın içinden 360 derece bazı görüntüler göstermek yeterli değildir. Yapılması gereken ziyaretçinin bu sanal geziyi yaparken metinlere, görsellere, objelere etiketlerine kadar bakabilmesi, videoları izleyebilmesi, etkileşimli gösterimlerle oynayabilmesidir. Müzeler bunun yapılmasını pek istemiyor.

Müzelerin istediği insanların müzeye gelmesi, dolayısı ile bu turlar bir çeşit tanıtıcı işlev sadece. Bazılarında kocaman bir de telif hakları sorunu var. Ama birçok dünya müzesi ellerindeki arşivleri ve envanteri internet üzerinden halka açmış durumda. En yenilerinden biri de Paris müzelerinin koleksiyonları. Ziyaretçi sanal gezileri bunlarla birlikte izlerse daha bütünsel bir deneyim elde edebilir. Ülkemizde de devlet müzeleri dahil birçok müze için 360 derece panoramik fotoğraflar üzerine yapılmış sanal geziler var. Bunun ötesini istersek zorlanıyoruz. Devlet müzelerinin hiç birinin, önde gelen birkaçı dışında özel müzelerin envanteri halka açık değil maalesef.

Sanal geziler ve envanterler müzelerin hiçbir zaman gelmeyecek olan bir kitleye ulaşmaları, bizlerin de gidemeyeceğimiz müzelere ulaşmamız için doğru araçlar. İki alanı birleştirdiğimiz bir ‘yarı-sanal1 müze tipimiz var:

Kapanan sergileri sanal ortama taşımak. Bu şekilde doğası gereği artık ortadan kalkan kültürel birikime erişilebilmesini sağlayabiliyoruz. Buna örnek olarak Sanal Adalar Müzesi ve Pera Müzesi’nin Google Arts üzerinden sunulan dijital sergileri sayılabilir.Özetlersek, çok gelişkin ve VR kullanan bir sanal gezi dışında gerçek bir müze deneyimine yaklaşmamız çok zor. Ama bugünlerde hazır evdeyken ve müzeler tek tek kapanırken gitmemizin zor olduğu müzeleri ya da kaçırdığımız sergileri gezmemizden daha güzel ne olabilir?

Piri ile sanal deneyimleri

Djjital sesli turlarıyla dünyayı özgürce keşfetmenizi sağlayan mobil seyahat uygulaması Piri, koronavirüs sürecinde evden çıkmadan da gezilebilecek 10 ücretsiz sanal turu açıkladı. Konuyla ilgili konuşan Piri Kurucu Ortağı Tülin Yücel Altaş, ‘Tüm gezgin kullanıcılarımıza evlerinde kalmaları konusunda yönlendirmeler yapıyoruz. Evde iken gezgin ruhlarını beslemeleri ve keşif duygularını canlı tutmaları için seçenekler sunmaya devam ediyoruz. Tüm kullanıcılar uygulamamız üzerinden müzeleri, şehirleri, en ünlü eserleri, farklı kültürleri en iyi rehberlerimizin sesinden dinleyerek, anlatılan yerlerin fotoğrafını görüntüleyerek evlerinden çıkmadan sanal tur yapabilir” dedi. 10 sanal turun yanında, 20 ülke 30 şehir için 150’den fazla sesli dijital tur da yer alıyor. Sesli djjital turlar Saffet Emre Tonguç, Ali Canip Olgunlu ve Vedat Milor gibi isimlerin sesinden sunuluyor. İşte, Piri ile deneyimlenebilecek 10 sanal tur:

■ Avrupa’nın 9 Görkemli Sarayı: Paris’teki Versay Sarayı’ndan Londra’daki Kensignton’a kadar uzanan sanal bir yolculuk.

■ Game of Thrones Lokasyonları: Televizyon tarihinin en büyük yapımlarından biri Game of Thrones’un geçtiği lokasyonlar.

■ Topkapı’ya Dair 10 Kısa Hikaye: Topkapı Sarayı hakkında hiç duymadığınız hikayeler.

■ 4 Göz Alıcı Astroturizm Merkezi: Gökyüzü meraklılarının ilgisini çekecek rotalar.

■ 7 Deyimin Şaşırtıcı Hikayesi: Üsküdar’da sabah oldu, Geyik muhabbeti gibi günlük hayatta çokça kullandığımız deyimlerin çıkış hikayeleri.

■ Dünyanın En Sıra Dışı Festivalleri: Hindistan’dan Meksika’ya farklı kültürleri içeren festivaller.

■ Ege’den 7 Mitolojik Hikaye: Antik Çağ’dan bugüne Anadolu’nun en ilgi çekici mitolojik hikayeleri.

■ Kalabaiık’tan Uzakta Türkiye: Çok bilinmeyen ama güzelliğiyle baş döndüren rotalar.

■ Görmen Gereken 6 Eşsiz Köy: Türkiye’deki altı köyün hikayesi geçmişte bir yolculuğa çıkarıyor.

■ Kahve Kokusunun Peşinde: Hayatımızdan eksik olmayan kahvenin doğuşu, topraklarımıza gelişi hikayelerle anlatılıyor.

Türkiye’deki sanal müze ve saraylar

Adile Sultan Sarayı [İstanbul)
Adile Sultan Kasrı (İstanbul]
Amasya Şehzadeler Müzesi Amasya Bimarhane Amasya Maket Amasya Müzesi Anadolu Medeniyetleri Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Ankara Resim ve Heykel Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Ankara Etnografya Müzesi
Ankara Eski Meclis Binası
Antalya Müzesi (360 Derece Panoramik
Görüntüler)
Ayasofya Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüleri)
Aydın Yörük Ali Müzesi Aynalıkavak Kasrı (İstanbul)
Beylerbeyi Sarayı
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Burdur Arkeoloji Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Bursa Türk İslam Eserleri Müzesi Çırağan Sarayı (İstanbul)
Çorum Müzesi Dolmabahçe Sarayı
Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Edirne Türk İslam Eserleri Müzesi Edirne Sağlık Müzesi Efes Müzesi
Efsaneler Diyarı Gordion Hünkar Köşkü (İstanbul)
Hünkar Köşkü (Bursa)
Ihlamur Kasrı (İstanbul)
İsparta Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
İkizevler Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
İstanbul Çinili Köşk (Arkeoloji Müzesi) İstanbul Rahmi Koç Müzesi İstanbul Galata Mevlevihanesi İstanbul Kariye Müzesi İznik Müzesi
Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler) Kapadokya Açık Hava Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Kars Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Karatepe Aslantaş Açık Hava Müzesi-Osmaniye Kocaeli Denizaltı Müzesi
Konya Mevlana Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Küçüksu Kasrı (İstanbul)
Mardin Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Mersin Anamur Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Side Müzesi
Sivas Arkeoloji Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Sivas Kongre Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Sumela Örenyeri (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Panorama 1453
Trabzon Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Uşak Arkeoloji Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler)
Uşak Atatürk ve Etnoğrafya Müzesi (360 Derece Panoramik Görüntüler) Yeşilırmak Havzası Sanal Müzesi Yıldız Sarayı (İstanbul)
Zeugma Mozaik Müzesi