E-spora yönelik yatırımlar bugün takımlara odaklanmış durumda. Oysa her yatırımcının yararlanabileceği e-spor kanalları mevcut. Bunlar pratiky hızlı ve düşük maliyetli çok sayıda opsiyona sahip. Üstelik kontrol yatırımcının elinde…
TÜRKİYE’DE ortalama 55 milyonluk bir internet kullanıcı kitlesi var. Kitlenin yüzde 70’inden fazlasını genç ve orta yaşlı nesil oluşturuyor. E-spor kitlesi de bu ana toplamın içinde. Şu an sosyal medya üzerinden, markaların değerlerine “etki edebilen” konumuna kadar yükselmiş bir kitleden söz ediyoruz. Kitlenin göz ardı edilmesi, milyonlarca liralık zarara uğramak ya da planlanan büyüme reflekslerine ket vurmak anlamını taşıyor. Bu yüzden, Türkiye’nin sahip olduğu 4 milyonluk e-spor taraftarının sesine kulak vermek, potansiyel yatırımcılar için de büyük bir öneme sahip. Genç neslin kalesinde döndürülecek her bir top, pazar hâkimiyeti ve dolayısıyla da dağıtım kanallarının güçlenmesi adına oldukça önemli.
-Aralarında Coca-Cola, Mondelez, Redbull, Vodafone gibi büyüklerin de olduğu firmalar, mobil, konsol ve ma-saüstü dahil tüm cephelerde genç neslin karşısına çıkabilmek için büyük bir mücadele veriyor. Süreç, 15 yıldan fazla bir zamandır flash tabanlı internet siteleri ile birlikte küçük sponsorluklar adı altında yürütülmekte. 1999-2003 yılları arasına dial-up’ın yani çevirmeli internet döneminin altın çağı olması da bundan kaynaklanıyor. Yeni çağ ise, yazılımsal gelişimle birlikte açıldı ve duracağa da benzemiyor.
TEMEL YATIRIM ALANLARI
E-spor denildiğinde, sadece doğrudan bir masaüstü platformda yapılan ve herkesin toplandığı bir arenaya sahip mücadele çeşidi akla gelmemeli. Genel kanı bu yönde olsa da. kişilerin yapılan müsabakalarda birbirlerini görmeleri şart değil. Tek şart, etik anlamda bir koruyucu organizasyon şemasının oluşturulabilmesi. Şema sonrası, e-sporun kazanç modelinin, bir araç mı, yoksa doğrudan kendi içerisinden nakit çıktısı verebilen bir sistem mi olduğu netleşebiliyor. Bundan bir biçimde pay almak isteyen her tür yatırımcıya kapı sonuna dek açık. İşte, yatırım seçenekleri…
Bağımsız çevrimiçi turnuva yatırımı: İnternet sitelerinde çok basit oyunlar üretilmesi yoluyla, en çok skoru üreten oyunculara ödüllerin dağıtıldığı turnuvalar. Oyuncak devleri Mattel ve Lego’nun dışında, en iyi uygulayıcılarından biri, Oreo’dan hatırlayacağınız Mondelez. Firma, ürün gruplarını oyun içerisindeki bir materyal olarak sunan sistem sayesinde genç kuşakları hedef alan bir eğlence mekaniği oluşturmuştu.
Tümleşik destek: Oyuncuların yeme-içme, ulaşım, ikamet gibi maliyetlerini, turnuvalara katılım stratejilerini üstlenen ve kulüp refleksine dâhil olan yatırım çeşidi. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray e-spor takımlarıyla, Türkiye’nin en iyi örneklerini oluşturuyor. Gelecekte, belediyeler nezdinde kurulmuş olan yerel takımları da görmemiz bekleniyor. Avrupa’da, sosyokültürel kalkınma için önemli bir katkı sağlayacağı üzerinde duruluyor.
Dolaylı yatırım: Çeşitli uluslararası turnuvalarda başarı gösteren oyunculara marka sponsoru olarak, isimlerine özel ürün gruplarının piyasaya sürüldüğü yatırım tipi. XFX firmasının, dünyaca ünlü e-spor şampiyonlarından fatallty için ürettiği ekran kartı en bilindik örneği teşkil ediyor. Şüphesiz, üreticiler için en önemli yatırımı oluşturuyor. Sağladığı pozitif katkı ile orantılı kabul edilebilir maliyetleri, büyümek isteyen teşebbüsler için önemli bir fırsat.
Turnuva sponsorlukları: Turnuvaların yürütücülerine aktarılacak mali yardım ile birlikte ana destekleyici konumuna geçilen tip. Gerek ödül, gerek altyapı harcamalarının karşılanması için finanse ediliyor. Coca-Cola’nm Le-auge of Legends için Avrupa ve Amerika’daki turnuvalarda ana sponsorlar arasında yer aldığı biliniyor. Diğer bir örnek, RedBull ise hem kendi finanse ettiği oyuncuları, hem de özellikle Türkiye’de yaptığı e-spor turnuvası sponsorluklarıyla oldukça güçlü konumda.
Aracı platform yatırımı: Büyük spor kulüplerinin, üniversitelerin ve çeşitli şirketlerin üstlenebildiği, fiziki yayın lokasyonu ve oyunların izlenmesini sağlayacak sayısal yayın hizmetini kapsayan yatırımlar. Gençlerin kalelerinde yer alan bu tip bir yatırım, ilgili fiziki mekânların canlılığına yaptığı katkının yanında, oyuncuların da sosyal ve fiziki yaşam ihtiyaçlarına cevap oluyor.
Önümüzdeki hafta, KOBİ’lere özel, oldukça önemli bir yöntemi kullanan iş modeli önerisini inceleyeceğiz.
Ali Efe İralı
