Dünyada fintech rüzgarı esiyor
Bankalar yeni nesil fıntech projesini fırsata çevirme konusuna özel önem veriyorlar. Çünkü fırsata çevirmedikleri her projenin bir süre sonra rakip olarak karşılarına çıkacağını biliyorlar…
FİNANSAL ürünlerin tüketiciyle buluşmasını sağlayan her türlü teknolojik startup projesi fintech kapsamına giriyor. Kavram, financial technologies / finansal teknolojiler kelimelerinden üretilmiş. Artık tüm bankaların gözü kendi rekabet güçlerini artıracak yeni fintech projelerinde.
Kimler bu tip fintech projelerini üretiyorlar? Cevap çok basit: Akıllı girişimciler… işte, bu yüzden ABD, Avrupa ve Asya’da pek çok banka fintech projesi olan girişimcileri bire bir takip altına almış durumda. Bu amaçla, bankaların içinde bu projeleri değerlendiren birimler kuruluyor ya da banka dışından danışmanlık almıyor.
Geçen haftaki yazımı okuyanlar hatırlayacaktır: Artık şirketler, inovasyon yapmanın kestirme yolunun startup’lara yatırım yapmaktan geçtiğini biliyor. Bankalar da, şirket girişimciliği (corporate venturing) mantığıyla fintech alanında yatırım yapacakları startup’ları arıyorlar. Nitekim Yapı Kredi Bankası geçen haftalarda yüzlerce fintech projesinin içinden beş adet startup’ı seçerek yatırım için inceleme kararı aldığını açıkladı. Garanti Bankası da, Garanti Partners projesi kapsamında fintech’lere yatırım yapacağını duyurdu. TEB Melek Yatırım Platformu da geçen aylarda Londra’daki Fintech Zirvesi’ne özel bir inceleme ekibi gönderdi.
FIRSATLARI DEĞERLENDİREMEYEN KAYBEDER
Bir anlamda bankalar, yeni nesil finansal teknolojileri fırsata dönüştürme yolunu tercih ediyor; çünkü biliyorlar ki bu teknolojilere kucak açmazlarsa bir müddet sonra karşılarında ‘fırsat’ yerine ‘tehdit’ bulacaklar. Nitekim fintech yatırımları küresel anlamda 12 milyar doları şimdiden bulmuş durumda. ABD’nin büyük kısmına ev sahipliği yaptığı bu yatırımların kalan kısmı Avrupa ve Asya-Pasifik ekseninde gerçekleşiyor.
Türkiye, fintech trenini kaçırmadı, hatta bölgesel anlamda çok iyi çıkışlar yakaladı. Pozitron’a Monitise 100 milyon dolar yatırım yaptı, Mikro-Ödeme/3Pay firmasına WireCard 26 milyon euro yatırım yaptı, PaybyMe’ye Uzakdoğulu bir fon 35 milyon dolar yatırım yaptı, iyzco’ya Speedlnvest ve Beenos Asia’dan sonra 212 Capital ve Pahicle Invest tarafından 2.9 milyon TL’lik yatırım yapıldı.
Ayrıca, İstanbul’da kurulacak olan Finans Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nin de fintech projeleri için iyi bir destekleyici unsur olacağını düşünüyorum. Fintech’lere bugün yapılan yatırım ileride oluşabilecek pozitif ortamın, bankacılıkta zaten dünya sıralamasında iyi yerlerde olan Türkiye’yi, bankacılık inovasyonunda daha da üst sıralara çıkmasını sağlayacağı çok net anlaşılıyor.
ÇOK BAŞARILI ÖRNEKLER VAR
Ürünler bazında fintech projelerine de göz atalım:
• Tüketici kredisinde Zopa ve Fidor Bank bu konuda başarılı örnekler olabilir.
• Varlık yönetimi / Bankasürans’da uluslararası alanda öne çıkan Charles Schwab mevcut.
• Mevduat / teminat / para yatırma konusunda Simple’ı sayabiliriz.
• Günlük / cari hesapta Bluebird ve Moven sayılabilir.
• Kredi kartı gelirlerinde ise Wonga ve Lending Club dünya örnekleri olarak sayılabilir.
• Türkiye’de de ÖdeAl, Iyzico ve Paraşüt gibi hızla başarıya ulaşan girişimler ön plana çıkıyorlar.
Fintech projeleriyle uğraşacak girişimcilerin proje yazılımı kadar ülke bazında işin hukuksal kısmı, projenin başarısında önemli rol oynuyor. Nitekim, şu anda ismini vermek istemediğim bazı projelerin bir yandan Maliye Bakanlığı bir yandan BDDK mevzuatları yüzünden hızlı yol alamadığını biliyorum. Bu da beraberinde projelerin global başarı hikayelerini çıkarmasında önemli bir engel teşkil ediyor, çünkü her ülkenin ödeme sistemleri konusundaki mevzuatı değişik.
Bu da girişimciler açısından güzel bir şey, çünkü girişimciler sorunları çözmeye çalışırken motive oluyorlar.
Türkiye’de BKM (Bankalararası Kart Merkezi) fintech startup’larmm tam destekçisi konumunda. Bu da fintech girişimcileri açısından önemli bir avantaj çünkü bu tip sektör hamisi kuruluşlar işlevsel ve global pazara çıkabilecek yerli girişimlerin önünü açıp hızlı inovasyon gerçekleşmesini sağlıyorlar.
Google Venture’m son beş yılda yaptığı yatırımların 40 adedinin fintech yatırımı olduğunu da hatırlatmak isterim.
Haftaya görüşmek üzere…
Baybars Altuntaş / Para