Devir İşlemleri Gerçekleşen Elektrik Dağıtım Şirketleri
Özelleştirilen 18 elektrik dağıtım şirketinden ancak 10 şirketin devir işlemleri gerçekleşti. Bu işlemlerden Özelleştirme idaresi Başkanlığının (OIB) kasasma 5 milyar 422 milyon dolar girdi. Toplam 10.4 milyar dolarlık teklif gelen diğer sekiz dağıtım ihalesi ise yatırım cilamı taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle iptal edildi. Bugüne kadar iptallerden OIB kasasma 250 milyon dolar tutarında teminat geliri girdi.
Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ’nin hissedarı olduğu elektrik dağıtım şirketlerinden 18 adedinin özelleştirme ihaleleri ‘4046 Sayılı Kanun’ çerçevesinde geçtiğimiz yıllarda yapıldı. Bu şirketlerden 10 adetinin devir işlemleri tamamlandı. Bu 10 bölge için toplam 5 milyar 422 milyon dolarlık teklif yapıldı. Yapılan sekiz elektrik dağıtım özelleştirmesine ise toplam 10 milyar 419 milyon dolarlık teklif geldi. Ancak iş, devir sözleşmelerini imzalamaya gelince olayın rengi değişti.
Bu sekiz ihale yatırımcıların taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından iptal edildi. Bundan da anlaşıldığı gibi ÖİB’nin elektrik dağıtım ihalelerinin özelleştirilmesi ile elde etmeyi planladığı 15.9 milyar dolar hayal oldu. OİB kasasına sadece 5.4 milyar dolar girdi.
YANAN TEMİNAT MİKTARI
ÖİB yetkilileri, bugüne kadar iptal edilen elektrik dağıtım ihalelerinden 250 milyon dolar tutarında teminat geliri elde edildiğini belirtiyor. İçinde bulunulan finansal koşullar dikkate alınarak ihalesi iptal elektrik dağıtım ihalelerinin bu yıl içerisinde yeniden ihaleye çıkarılması ve 2013 yılı içerisinde özelleştirmelerin tamamlanması hedefleniyor.
Başkent Elektrik Dağıtım, devri ilk gerçekleşen özelleştirme oldu. Başkent Elektrik’e teklif veren beş firmadan 1 milyar 225 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Sabancı-Verbund-Enerjisa Ortak Girişim Grubu’na devir gerçekleşti.
EN ÇOK TEKLİF ALAN İHALE
İkinci devir işlemi beş firmanın teklif verdiği Sakarya Elektrik Dağıtım oldu. Sakarya ihalesini 600 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Akcez Ortak Girişim Gaıbu kazandı. 2009 yılındaki son devir işlemi ise Meram Elektrik Dağıtım’ın oldu. Meram Elektrik özelleştirmesini, teklif veren beş finna arasından 440 milyon dolarlık en yüksek teklifli veren Alsim Alarko Sanayi kazandı.
En çok teklif alan ihaleler ise Os-mangazi Elektrik Dağıtım ve Yeşilır-mak Elektrik Dağıtım oldu. Her iki ihaleye de 12 firma teklif verdi. Os-mangazi Elektrik Dağıtım ihalesini 485 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Eti Gümüş kazandı. Yeşilırmak Elektrik ise 441.5 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Çalık Enerji’ye devredildi.
ARAS’TA TEMYİZE GİDİLDİ
Beş firmanın teklif verdiği Çoruh Elektrik ihalesini 227 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Aksa Elektrik kazanırken, sekiz firmanın teklif verdiği Çamlıbel Elektrik ise 258.5 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren Kolin İnşaat’a kaldı. 2010 yılında devri gerçekleşen diğer özelleştirme ise Fırat Elektrik Dağıtım oldu. Beş firmanın teklif verdiği Fırat Elektrik’e 230 milyon 250 bin dolarlık teklif veren Aksa Elektrik kazandı.
Uludağ Elektrik’e teklif veren dokuz firmadan 940 milyon dolarlık teklifle Limak önde gelirken, on firmanın ilgi gösterdiği Trakya Dağıtım’a ise 575 milyon dolarlık en yüksek teklifi veren IC Içtaş’a devredildi. Aras Elektrik için en yüksek teklifi Kiler Alışveriş Hizmetleri Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. 128.5 milyon dolar bedel ile vermişti. Ancak özelleştirme ihalesi ile ilgili olarak Danıştay tarafından iptal karan verildi. Bunun üzerine ÖlB temyize başvurdu.
İPTAL OLAN İHALELER
Akdeniz, Boğaziçi ve Gediz Elektrik Dağıtım’da yatırımcıların taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle ihaleler iptal oldu. Hatırlanacağı gibi Akdeniz Elektrik Dağıtım’a Park Holding 1 milyar 165 milyon dolar, Enerjisa Elektrik 1 milyar 128 milyon dolar, Emkat Ortak Girişim Grubu ise 1.1 milyar dolar teklif vermişti.
Öte yandan Boğaziçi Edaş’a ise İş Kaya – MMEKA Ortak Girişim Grubu 2 milyar 990 milyon dolar, Aksa Elektrik 2 milyar 751 milyon dolar, Park Holding ise 2 milyar 496 milyon dolar teklif vermişti. İptal edilen diğer bir ihale olan Gediz Edaş’a da Eti Gümüş & Söğütsen Seramik Ortak Girişim Grubu 1 milyar 915 milyon dolar, Enerjisa Elektrik ise 1 milyar 800 milyon dolar teklif vermişti.
ihalesi iptal edilen bölgeler ile ilgili olarak mali denetçi ve danışman seçimi ile ilgili çalışmaların sonuçlandırıldığını belirten ÖlB yetkilileri, ihalesi iptal edilen Akdeniz, Boğaziçi ve Gediz Elektrik Dağıtım’ın yeniden ihaleye çıkarılmasına ilişkin hazırlıkların sürdürüldüğünü, söz konusu dağıtım ihalelerinin 2012 yılı içerisinde başlatılmasının düşünüldüğünü belirtiyor. Özelleştirme modelinin bütün dağıtım şirketleri için aynı olduğu dikkate alındığında yeniden yapılacak özelleştirme ihalelerinde önemli değişiklikler olmayacağı düşünülüyor.
Özlem Bay Yılmaz
