Defne Yetiştiren Girişimcilere Devlet Desteği

Defne yetiştirene süper destek

Orman kurana 15 yıl vadeli, yüzde 1 faizle kredi var. Defne fidanları köy tüzel kişiliklerine ücretsiz, özel girişimciye ise sembolik fiyatla 40 kuruştan veriliyor. 1 dekar defne ormanından 7 bin 500 TL gelir elde etmek mümkün…

TÜRKİYE endemik bitki açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri. Endemik, bilindiği gibi yöreye özgü, sadece o coğrafya ve iklimde yetişebilen bitki anlamına geliyor. Türkiye’de yetişen 10 bin bitki çeşidinin 3 bini işte bu kapsama giriyor. Buna karşılık toplanabilen, ekimi yapılabilen yaklaşık 400 bitki çeşidimiz bulunuyor. Defne, kekik, ekinezya, adaçayı, ıhlamur, meyan kökü, melisa, kapari, kantaron, rezene, biberiye başta Toroslar olmak üzere Anadolu’nun birçok bölgesinde karşımıza çıkar. Bu kapsama giren ağaçlardan birisi olan defneden bahsetmek istiyoruz. Son yıllarda defne ile ilgili ciddi çalışmalar yapıldığına şahit oluyoruz.

İHRACAT POTANSİYELİ YÜKSEK

Defnenin yaprağı baharat olarak, meyvesi ise kozmetik ve ilaç sanayilerinde kullanılıyor. Peki, bu defne nasıl bir ağaçtır? Nerelerde yetişir? Yetiştirilme özellikleri nelerdir?..

Defne, genel olarak ormanlık alanların ağacıdır. Köylüler, yaprak ve meyvelerini Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın izin verdiği Ağustos-Mart ayları arasında toplayarak satar. Türkiye’de her yıl yaklaşık 12 bin ton defne yaprağı elde ediliyor. Bunun 9 bin tonu da ihraç edilerek 30 milyon dolar civarında gelir elde ediliyor. Geri kalan kısmı ise iç piyasada baharatçılar vasıtasıyla sofralarımıza ulaşıyor. Meyveleri ise ilaç ve kozmetik sanayinde değerlendiriliyor. Sabun ve şampuan olarak kullanımı oldukça yaygın. Son dönemlerde defne ile ilgili çok ciddi çalışmalar yürütülüyor. Ege ve Akdeniz kıyılarının bir ağaç türü olarak bilinse de Karadeniz Bölgesinde de yetiştiği görülüyor.

15 YIL ÖDEMESİZ KREDİ

Defne ormanlık alanda yetişen bir ağaç türü olduğu için Orman ve Su İşleri Bakanlığı’mn sorumluluk ve etki alanında bulunuyor. Bu alandaki projeleri Orman Dışı Orman İşleri Genel Müdürlüğü yürütüyor. Bakanlık, orman vasfını yitirmiş bölgelerin ağaçlandırılması kapsamında özellikle uygun bölgelerde defneye öncelik veriyor. Ormanlık alanlardaki ağaçlandırma sahaları 49 yıllığına özel veya köy tüzel kişiliklerine kiralanıyor. Bunun için bir bedel istenmiyor. Tek istenen tahsis edilen arazinin ağaçlandırılması.

Bu ağaçlandırma için özel kredi imkanları da mevcut. Bakanlık, 15 yılı geri ödemesiz, 15 yılın sonunda defaten geri ödenmek üzere 100 bin TL’ye kadar kredi veriyor. 15 yıl sonra defaten ödenen kredinin faiz oranı da çok cazip. Yıllık yüzde 1 faiz oranı işletiliyor. Faizlerin yıllık yüzde 9.65 olduğu bir ortamda yüzde l’lik faiz son derece teşvik edici. Köy tüzel kişiliklerine ise ayrıca hibeler sağlanıyor. Bu imkanlardan yararlanmak için il ve ilçelerdeki Orman ve Su işleri Bakanlığı müdürlüklerine müracaat edilmesi gerekiyor. Defne ağacını illa ki ormanlık alanlara dikmeniz gerekmiyor. Kendi tapulu araziniz varsa buralara da dikebilirsiniz.

Bakanlığın sağladığı kredi imkanları özel ağaçlandırma alanları için de geçerli.

MERKEZİ HATAY

Defne konusunda en ciddi çalışma, Hatay’da yapılıyor. Defnenin bu bölgede antik çağlardan bu yana kullanıldığı biliniyor. Defne kültürünün yaygın olduğu Hatay’da Orman ve Su işleri Müdürlüğü özel çalışmalar yapmış, raporlar hazırlamış.

Sadece yaprak ve meyveden köylünün cebine giren para 15 milyon TL. Yağ, sabun, şampuan gibi ürünlerle bölgedeki ticari büyüklüğü 57 milyon TL’yi bulmuş durumda ve bu rakam her geçen yıl artıyor.

Hatay’da 10 bin 170 hektar alanda defne ağacı var. Bunun yüzde 29’u özel tapulu arazilerde. Samandağ ve Yayladağı ilçeleri defne üretiminde öne çıkıyor. Yapılacak yeni ağaçlandırmalarla gelirin bjeş yıl içinde 120 milyon TL’ye ulaşması bekleniyor.

ALTERNATİF GELİR KAPISI

Hatay Orman ve Su İşleri eski Müdürü Mehmet Harbi, bölgede defnenin gelişmesi için yapılan projelerin başındaki isim. Şu sıralar tayini Adıyaman’a çıkmış, taşınma hazırlıkları yapsa da çalışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Hatay’da defne ağacının özel bir yerinin bulunduğunu belirten Harbi, Türkiye defne üretiminin yarısının bu bölgede yapıldığını söylüyor. Harbi, ağaçlandırma çalışmalarında defneye öncelik verdiklerini belirterek, şu değerlendirmeyi yapıyor:

“Hem köy tüzel kişilikleri, hem de özel girişimcilerin ilgisi var.

Defne ağacı emek verilirse, sulama imkanları kullanılırsa ciddi gelir kapısı olmaya adaydır. Kırsal bölgelerdeki köylerin bu işe girmesinde -fayda var. Defne fidanları müdürlüklerden temin edilebilir. Köy tüzel kişiliklerine ücretsiz veriliyor. Özel girişimcilere ise 40 kuruş gibi sembolik bir ücretle satılıyor.”

Hatay Orman İşletme Müdürlüğü Ağaçlandırma Şefi Tufan Tıraşoğlu da, defne konusunda çalışan isimlerden biri. 2010 yılında 5 bin dekar alanda defne r dikerek bir proje başlatıldığını belirten Tıraşoğlu, ağaçlandırma alanlarında önceliğin defnede olduğunu söylüyor. Tıraşoğlu, özellikle kırsal bölgelerde defnenin alternatif bir gelir kapısı olduğunu vurguluyor.

İdriz Çokal