Çilek yetiştirirken bunlara dikkat edin

Çilek yetiştirirken nelere dikkat edilmeli? Ilıman ve yağışlı iklim bölgesinde yaz ve bahar dönemlerinde sıklıkla ekimi yapılan çilek meyvesini yetiştirirken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlar: Kireç oranı az olan toprak tercih edilmeli.

Çilek yetiştiriciliği

• Çileğin ekildiği toprak, yaprağı ve sonrasında meyvesi muhakkak güneş görmeli. Güneş almayan fidelerden çıkan ürünler verimsiz olur.

• Yetiştirme esnasında sulama çok önemli. Fideyi diktikten sonra mutlaka can suyu verilmeli. Fide mümkün olduğunca yağmur almalı. Yağmur almayan yerlerdeyse düzenli sulama yapılarak toprak nemli tutulmalı.

• Çileklerin topraktan, çamurdan fazla etkilenmemesi ve temiz yetişmesi için bitki diplerine siyah politelin örtü örtülebilir. Bu örtü, zararlı mikroorganizma oluşmasını engeller. Örtü, sabit kalması için toprağa çivilenebilir.

• Çilek fideleri kök boğazından dikilmeli. Yani fidelerde ne yüzeysel ne de kökten dikim söz konusu olmaz.

Kumlu toprağı seviyor

AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR ; Bölgeye göre değişse de tarla çilekleri genelde -10 dereceye kadar olan soğuklara dayanabiliyor. Çilek hafif ve kumlutınlı toprakları seven bir bitki. Çilek yetiştiriciliği yapılacak toprağın kireç oranının düşük olması önemli. Bu tür topraklarda dikimi her mevsimde yapılabiliyor; özellikle nemli ve serin havalarda dikim yapılması öneriliyor.

ÇİLEK, yazın habercisi bir meyvedir. Nisan ayının başından itibaren erkenci turfanda türleri tezgahlarda yüzünü gösterir. Haziran ayında ise özellikle meyve tezgahlan onunla dolar. Ülkemizde neredeyse her bölgede yetiştirilse de ticari olarak asıl olarak Ege ve Akdeniz Bölgesi üretimde öne çıkar. Büyük miktarda üretim hep ön planda olsa da bazı türler ve yöreler var ki tam anlamıyla bir başarı hikayesi yazıyorlar.

Hatay’ın ilçesi Yayladağı çileği bunlardan birisi. Ülkemizin en güney noktasında yetişen bu çilek türü Hatay’ın en önemli ihracat kalemlerinden birisi oldu. 15 Nisan ile 15 Ağustos tarihleri arasında hasat edilen Yayladağı çileği yaklaşık 10 yıldır ağırlıklı olarak Rusya’ya ihraç ediliyor. Hasat döneminde yaklaşık 4 bin kişiye istihdam imkanı sağlıyor.

İHRACAT HEDEFİ 10 BİN TON

Yayladağı ilçesinin çilek üretimine başlamasının tarihi çok yeni. 10 yıl önce halen Yayladağı Yaş Sebze Meyve ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Kooperatif Başkanı olan Ahmet Karataş, çilek üretimine pek sıcak bakmayan üreticileri ikna ederek bu işin başlamasına vesile olmuş. 15 dönümde başlayan üretim bugün yaklaşık 3 bin 500 dönümlük bir alana yayılmış. Yayladağı çileğini ilk eken kişilerden biri olan Karataş, 2009’da dönemin Hatay Valisi Mehmet Celalettin Lekesiz önderliğinde bu işe başladıklarını anlatıyor.

“Vali Bey’in talimatı ve desteğiyle 15 dönüm arazi üzerinde ilk çilek dikimini gerçekleştirdik. Proje koordinatörü olarak işin başındaydım. Çilekleri diktiğimiz zaman bu işin olacağını anladım ve pes etmeden devam ettim. Her ne kadar çiftçiler bu işe yanaşmasa da, ben projeden vazgeçmeyerek şu an bulunduğumuz noktaya ulaştırdık” diyen Karataş, ilçe kaymakamlığının ve valiliğin desteği ile büyüdüklerinin altını çiziyor. 15 Nisan’da başlayıp 15 Ağustos’a kadar süren çilek hasadında günde 4 bine yakın kişi çalışıyor.

Hasat döneminde Yayladağı’nın yanı sıra çevre illerden de istihdam sağlanıyor. Çilek ihracatının yüzde 90’ı Rusya’ya yapılırken, iç pazarda ise hemen her ile gönderiliyor. Geçen yıl 2 bin ton çilek ihracatı yaptıklarını söyleyen Karataş, bu yıl hedeflerinin 10 bin ton olduğunu söylüyor.

RAF ÖMRÜ UZUN, AROMASI YOĞUN

Hasat döneminde günde iki ya da üç tır ihracat için toplanırken, bir ya da iki tır da iç pazar için hazırlanıyor. Doğu Anadolu illeri başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanına ürün gönderdiklerini belirten Karataş, çilek fidelerini bu yıl Adana orijinli bir firmadan aldıklarını söylüyor. “Çileğin ana yurdu Silifke’dir. Silifke’nin rakımı sıfırken, Yayladağı’nın rakımı 450 metre civarında. Piyasada çilek yokken bu boşluğu biz dolduruyoruz ve talep yüksek oluyor” diyen Karataş, ilçede ihracat yapan firma sayısının giderek arttığını vurguluyor.

Karataş’a göre Yayladağı çileğini diğer çileklerden ayıran en önemli iki özelliği raf ömrünün uzun, aromasının yüksek olması. Hiçbir koşulda GDO’lu (genetiği değiştirilmiş organizmalar) ürün kullanmadıklarının özellikle altını çizen Karataş, ürünlerinin tadı nedeniyle çokça tercih edildiğini belirtiyor ve ekliyor:

“Taze çilek ihracatının yanı sıra kurusu için de projeler geliştirdim. Ancak çok maliyetli olduğunu anlayınca devam ettirmedik. Bu yıl kurutma değil de şoklama için bir proje yaptım. Onaylanırsa Yayladağı’nda bir şoklama tesisi kurmayı planlıyorum. Ürünlerimiz ve tesislerimiz her yıl bakanlık tarafından denetleniyor. İlçemizin belediye başkanımızdan da destek alıyoruz.”

FESTİVALİNİ YAPIYORLAR

Yayladağı Belediye Başkanı Mehmet Yalçın, ilçede üretilen çileğin sadece Türkiye’de değil dünyada nam saldığına, aromasının diğer çileklerden çok farklı olduğuna vurgu yapıyor.

“Çilek üretimi öncesinde arazilerimiz boştu. Şimdi ise her taraf çilek tarlası. İlçemizde misafir ettiğimiz Bayırbucak Türkmenleri ara elaman açığını kapattı. Gün geçtikçe çileğimiz gelişiyor. Gelecek yıl 7-8 bin dekar arası üretim bekliyoruz” diyen Yalçın, üretimin daha da artacağını ve ülke ekonomisine ciddi katkılar sağlayacağının altını çiziyor.

AK Parti Hatay Milletvekili Sabahat özgürsoy ise, Yayladağı’nda yetişen çileğin başarılı bir ürün olduğunu görünce çok mutlu olduklarını söylüyor. Çileğin ilçede bu kadar geliştiğini görmenin gurur verici olduğunun altını çizen özgürsoy, “Üretim alanının daha da arttırılması için yöneticilerimizle elimizden geleni yapacağız. İnşallah gelecek yıl salgından kurtuluruz ve ilçede bir çilek festivali yapmak nasip olur” diyor.

Nejdat SİN / Akdeniz İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı, Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
“Destek vermeye hazırız”

Yayladağı çileğinin mazisi çok eskiye dayanmıyor. Son birkaç yıldır dikkat çekiyor. İlçedeki üreticileri daha da bilinçlendirerek, bu işi daha güzel noktalara getirebiliriz. Çilek çok hassas bir meyve. Zamanında toplanması ve soğuk zincirin kırılmaması gerekiyor. Yayladağı çileği lezzetli ve güzel bir çilek. Biz üreticilerimize elimizden gelen desteği vermeyi her zaman hazırız. Üretilen her ürün için ihracat kapısı açık. Bu sadece çilek için geçerli değil tabii. Yaş sebze ve meyvede ana pazarımız Rusya ancak başka ülkelere de ihracat yapıyoruz. Yeter ki kaliteli ve bilinçli üretim olsun.

İlginizi çekebilir: Çilek Bahçesi Kurmak Kazançlı İşler Arasında

Rahmi DOĞAN / Hatay Valisi
“İstihdama katkısı büyük”

Yayladağı çileğine olan talep her geçen yıl artıyor. Bu yıl 4 bin 180 dönümlük bir alanda çilek ekimi yapıldı. Bir dönümde bir kişinin çalıştığını varsayarak, 4 bin kişinin üzerinde istihdam sağladık.

Üretilen ürünün yüzde 70-80’i ihraç ediliyor. Bu, 70-80 milyon TL gelir anlamına geliyor ki bu Yayladağı ekonomisi için ciddi bir rakam. Suriye’deki iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan ve Yayladağı ilçesine yerleşen Bayırbucak Türkmen aileleri için de bir geçim kaynağı yaratmış olduk.

AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR