Çeşitlilikten Gelen Güce ve Sinerjiye Çok İnanıyoruz
BAT İnsan Kaynakları Direktörü Birsen Çevik
British American Tobacco (BAT) Türkiye, 2008’de Tekel ihalesini kazanarak hızlı tüketim ürünleri sektöründe ikinci en büyük firma konumuna yükseldi. 1760 kişilik çalışan rakamına ulaşan BAT Türkiye’nin İnsan Kaynakları Direktörü Birsen Çevik çok yoğun bir işe alım dönemi geçirdiklerini belirterek, “Biz çeşitliliğe inanıyoruz, yani değişik geçmişler ve değişik stiller, geçmişteki iş tecrübelerinin çeşitliliği önemli bizim için” diyor.
Uluslararası tütün şirketi BAT 180 ülkede faaliyet gösteriyor. Türkiye pazarına 2002’de giren firma, İzmir Tire’deki fabrikasında üretim yapmaya başladı. 2007 yılında Türkiye çapında dağıtım ve satış ağı kuran BAT, 2008’de, başarılı bir ihale sonucunda 1.720 milyar dolar yatırım yaparak Tekel’i bünyesine kattı. Bu birleşmeyle beraber BAT Türkiye, globalde faaliyet gösterdiği pazarlada beşinci sıraya yerleşti..İzmir Tire’de global markalarını ve Samsun fabrikada da Tekel markalarını üretmeye devam ediyor. Çalışan sayısı 1760 kişi olan firmanın İnsan Kaynakları Direktörü Birsen Çevik, insan kaynakları uygulamalarını anlattı;
BAT Türkiye’de kaç kişi çalışıyor?
Tekel ile beraber organizasyonumuz iki katına çıktı. Çok yoğun bir işe alım dönemi geçirdik. Şu anda çalışan sayımız 1760’a ulaşmış olup yaş ortalamamız 30 civarındadır. Yöneticlerimizin genç olması bize dinamik bir çalışma ortamı sağlmaktadır.
Aradığınız adayları bulmak için hangi yöntemleri kullanıyorsunuz?
Kullandığımız birçok değişik kanal bulunmaktadır. Sıklıkla kariyer sitelerini, gazete ilanlarını ve danışmanlık firmalarını kullanıyoruz. Ayrıca BAT çalışanlarının “Kendi Takımını Kendin Yarat” projesi kapsamında kendi çevrelerinden şirket kültürümüze ve değerlerimize uygun olabilecek adayları bize yönlendirmelerini teşvik ediyoruz. Tavsiye edilen aday işe alındığı taktirde, öneriyi getiren çalışanımızı ödüllendiriyoruz.
Diğer işe alım projelerimizi ele aldığımızda, yeni mezun gençlere ve öğrencilere yönelik programlarımız bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi ‘Yönetici Geliştirme Programımız’ olup, gençlik kulüpleri, özel tasarımlı web sitesi, üniversitelerin kariyer merkezleri, işe alımla ilgili kampüs aktiviteleri ve geleneksel işe alım kanallarını kullanarak geniş bir aday kitlesine ulaşıyoruz. Proje bazlı işleri kapsayan ve öğrencileri geliştirmeyi hedeflediğimiz Yaz ve Kış dönemi Stajyer programımızın duyurusu için yine aynı kanalları kullanmaktayız.
Son olarak, şirket içerisinde departmanlar arası görev değişikliklerinin çalışanlarımızın gelişimine katkı sağladığına inandığımız için açık pozisyonlarımızı şirket içinde de duyuruyoruz. Şirket içerisinden gelen her türlü başvuruyu da bu kapsamda değerlendiriyoruz.
Bir özgeçmiş size ulaştıktan sonra kişinin işe alımı ortalama ne kadar sürebiliyor ve nasıl işliyor?
Bu süre, pozisyona bağlı olarak değişiyor. Örneğin Yönetici Geliştirme Programımızın işe alım süreci birçok modülden oluştuğundan dolayı yaklaşık 2 ayı bulmaktadır. Genel anlamda, yenetek testi, kişilik envanteri, mülakatlar, bireysel vaka analizi ve grup çalışmaları şeklinde bir işe alım prosedürü uygulamaktayız.
Monster Türkiye gençlere, bir CV’den daha fazlası oldukları mesajını veriyor. Size göre bir CV’den daha fazlası olmak nedir? Bir CV den fazlası olan adaylara ulaşabiliyor musunuz?
Gençlerin, bir CV’den daha fazlası olduklarının mesajını vermenin önemine inanmaktayız. British American Tobacco olarak, genç adaylara önerilerimizi; eğitim hayatları boyunca mümkün olduğu kadar farklı bölümlerde staj yapmaları, sektörel gelişimleri, haberleri ve trandleri takip etmeleri, şirketlerin gençlere yönelik yaptıkları panellere ve kariyer günlerine katılmaları, sosyal ağlarını geliştirmek için bir çok alanda aktif olmaları, hem akademisyenlerinden hem de staj yaptıkları şirketlerden güçlü olduğu alanlar ve gelişim alanlarıyla ilgili geribildirim almaları ve en önemlisi kendilerinin ne istediğini ve neyi severek yaptıklarını keşfetmeleri doğrultusunda yapabiliriz. Adayların, farklılıklarını, özgeçmişlerinde mümkün olduğu kadar detaylı ve açıklayıcı ortaya koyabilmeleri gerektiğini düşünüyoruz.
BAT Türkiye adaylara ne gibi iş fırsatları sunuyor?
Merkezi Londra’da olan British American Tobacco Türkiye, çalışanlarına yurtdışında da kariyer olanakları sunmaktadır.. Şu an 7 Türk yöneticimiz yurtdışındaki farklı ülkerlerde BAT bünyesindeki yöneticilik pozisyonlarında görev almaktadır. 2008’de Yönetici Geliştirme Programı çerçevesinde işe aldığımız genç yeteneklerimizi 9 ay sürecek olan uluslarası projelerde çalışmak üzere Londra genel merkezine gönderdik. 2009 senesinde başvuru sayımız geçen yıla göre beş katına çıkmıştır ve bu BAT olarak hem başarımızı hem de sunduğumuz gelişim imkanlarının bir göstergesidir.
Adaylarda hangi özellikleri arıyorsunuz?
Adaylarımızda şirket kültür ve değerlerimize uygunluklarının yanı sıra ileri düzeyde ingilizce bilgisi aramakla beraber, onların hevesli, yenilikçi, insan iliskileride basarili ve iyi birer takim oyuncusu olmalarını beklemekteyiz…
Sizce Türkiye’de yetenek yönetimi yapılıyor mu?
Her seviyede yüksek performans gösteren “yetenek”lerin ilerideki kariyer gelişimlerine olanak sağlamak ve ihtiyaçlar doğrultusunda hazırda bir yetenek havuzu bulundurmak British American Tobacco’nun yetenek yönetimi stratejisinin temelini oluşturuyor. Türkiye’de birçok uluslararası firmada yetenek yönetimi yapılıyor, ancak hepsi tam anlamıyla amacına ulaşmıyor. BAT olarak bizim yetenek yönetimi stratejimiz aynı zamanda uzun vadeli şirket hedeflerimiz ile de paralel olduğundan yakından takip ediliyor ve ölçümleniyor. Bu anlamda BAT’yi bu konuda gerçekten örnek bir şirket olarak gösterebilirim.
Bir yeteneğin şirketinize katkısı nasıl oluyor? Bu katkıları ölçümleyebiliyor musunuz? Nasıl?
Fark yaratan yeteneklerimizin, şirkete en büyük katkısı ortaya çıkan iş sonuçlarına yansıyor. Ayrıca arzuladığımız şirket kültürünü korumak da bizim için önemli bir ölçüm kriteri. Yeteneklerimizin şirkete olan katkısını performans değerlendirme süreci ve yıllık çalışan memnuniyeti anketleri aracılığıyla ölçümlüyoruz.
Çalışanlarınıza ne tür fırsatlar sunuyorsunuz? Onları geliştirmek için ne tür eğitim programları uyguluyorsunuz?
BAT’nin başarısının temelinde “her seviyede liderlik” yaklaşımı yer almaktadır ve şirketin global vizyonuna ulaşabilmesi için ünvanı ve seviyesine bakılmaksızın her çalışanın hem stratejik boyutta hem de insan ilişkileri boyutunda liderlik özellikleri göstermesini gerektiğine inanılır. O nedenle BAT bu hedefine ulaşabilmek için çalışanlarının gelişimine büyük yatırımlarda bulunur. Çalışanlar, yıllık liderlik gelişimi eğitim portföyü kapsamında Lokal ve uluslararası eğitim programlarına, atölye çalışmalarına, çalıştaylara katılabildikleri gibi aynı zamanda hem departman içi hem de departmanlar arası atamalarla farklı projeleri yöneterek de kendilerini geliştirebiliyorlar.
Ek olarak, internet üzerinde tüm çalışanlarımızın yararlanabileceği satış ve pazarlaman tekniklerine yönelik e-öğrenme programımız olan Üstün Pazarlama Becerileri eğitimi mevcuttur. Katılımcıların, teorik ve pratik bilgilerini eş zamanlı kullanarak harmanladığı bir gelişim programıdır
Gençlere bir CV’den daha fazlası olmaları için öğrencilik yıllarında neler yapmalarını tavsiye edersiniz?
Staj ya da part-time çalışma tecrübesi önemini günümüzdeki tüm gençlerin farkında olduğunu düşünüyorum. Üniversite hayatı boyunca sadece yaz aylarında yapılan stajların dışında sene boyunca kendine katkı sağlıyacak aktiviteler katılamalarını öneriyorum.Bu süre boyunca, deneyimlerinden yola çıkarak belirledikleri güçlü alanlarına odaklanmalarını ve gelişim alanlarına da aynı zamanda yatırım yapmalarını tavsiye ediyorum. Sonuçta, güçlü alanlarında seçim yaptığınız işler sizleri daha başarılı kılacaktır.
Başarılı bir iş hayatı için gençlere ve genç profesyonellere neler önerirsiniz? Nelere dikkat etmeliler?
Başarılı bir iş hayatını belli davranış kalıplarına koymak pek doğru olmayacaktır. BAT’de her çalışanın farklı yetenekleri, güçlü olduğu farklı alanlar, farklı bakış açıları vardır. Çalışanlarımız farklılıklarını bir araya getirerek global ailenin güçlü birer parçası olurlar. O nedenle, başarılı bir iş hayatı için genç profesyonellerin hayatlarının her döneminde sürekli gelişime açık olmaları, güçlü oldukları noktaları bilmeleri, gelişim alanlarının farkında olmaları, bu konuda geribildirimlere açık olmaları, hatalardan öğrenim çıkarmaları, kendilerini diğerlerinden ayıran farklı özellikleri keşfetmeleri gerekir ve bu şekilde hep daha iyisine ulaşmak için çaba göstermeleri onları nitelikli bir çalışan kılar.
Kurumsal bir bakış açısına ek olarak kendi deneyimlerinden bahsetmek gerekirse, başarılı bir iş hayatının en büyük anahtarının kişinin keyif alacağı bir iş yapması olduğuna inanıyorum. Size uygun bir iş yaparsanız sabah uyandığınızda işe daha da keyifli gidersiniz, işte bir şeyler ürettiğinizi görmek siz daha da mutlu edecektir.
BİRSEN ÇEVİK KİMDİR?
Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden 1996’da mezun oldu. İnsan Kaynakları kariyerine PricewaterhouseCoopers’ta başlayan Çevik, daha sonra Hewlett Packard’ta çalıştı. British American Tobacco’ya (BAT) Ağustos 2001’de katıldı. Eylül 2005’e kadar ücretlendirme, işe alım, eğitim ve gelişim gibi çesitli alanlarda yöneticilik yaptı. Daha sonra 1 yıl BAT Macaristan’da İK Hizmetleri ve Organizasyonel Gelişim Müdürü olarak çalıştı. Macaristan’daki görevi sonrasında, BAT Türkiye’de satış ve pazarlama departmanlarından sorumlu İnsan Kaynakları Müdürü görevine atandı. Şirketin ‘Direkt Dağıtım’ modeline geçiş sürecinde Değişim Yönetimi Projesini yönetti. Şubat 2008’de BAT’nin Tekel’i satın alması sonrasında Commercial Business İnsan Kaynakları Müdürü oldu. Nisan 2009’da BAT Türkiye İnsan Kaynakları Direktörlüğüne atandı.
