Büyümenin dinamo sektörü gayrimenkul
Büyümenin dinamo sektörü gayrimenkul lokomotif rolünü 2023’e kadar sürdürecek. Sektörün gündeminde, kentsel dönüşüm, yeşil binalar, mega projeler, yeni otoyol projeleri ile hastane, otel yatırımları ve lojistik merkezleri var.
GAYRİMENKUL sektörü 2002 yılından itibaren kabuk değiştirerek yeni bir ivmeye ve yeni bir modele geçti. 2002 yılma kadar ev almak isteyenler ihtiyaçları doğrultusunda ev alırken, 2002 yılından sonra Türkiye’deki kişi başına düşen milli gelirin artması ile ev almak isteyenler statüleri doğrultusunda markalı konutlardan ev almaya yöneldiler. Bu nedenle de 15 yıl içerisinde daha nitelikli, markalı konut olarak adlandırdığımız site tarzı projeler artış gösterdi.
Sektör, içerisinde sosyal tesislerin, çocuk oyun ve spor alanlarının, aile bireylerinin sosyalleşeceği bölümlerin olduğu site projelerine yöneldi. Yani milli gelir ile birlikte gayrimenkul sektörünün de niteliği ve niceliği değişti. Bu durum kalite seviyesini de arttırdı.
BÜYÜMENİN ÖNÜMDE GİDİYOR
2023’ün Türkiye’sinde gayrimenkul sektörünün gündemindeki konular, kentsel dönüşüm, yeşil binalar, mega projeler, yeni otoyol projeleri ile yeni ticari ve konut alanlarının gelişimi, hastane, otel yatırımları ve lojistik merkezleri olacak. 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi içine girme hedefi bulunan Türkiye’de kişi başma düşen milli gelirin 20 bin ila 25 bin dolara çıkması planlanıyor. İnşaat sektörü ile ekonomik büyümenin ilişkisine bakıldığında, sektörün büyümesi Türkiye büyümesinin yaklaşık her yıl iki katı olarak gerçekleşiyor. Geçtiğimiz 31 Mart tahinde açıklanan ve yüzde 2.9 olarak gerçekleşen 2016 ekonomik büyüme rakamına karşılık inşaat sektörü, kredi faizlerinin düşürülmesi ve 150 metrekarenin üzerindeki konutta KDV’nin yüzde 18’den yüzde 8’e çekilmesiyle en hızlı büyüyen sektör oldu ve yıllık büyümesini yüzde 4.9’dan yüzde 7.2’ye taşıdı. İnşaat sektörü ilerleyişini son yıllarda olduğu gibi önümüzdeki dönemde de sürdürecek.
SATIŞLAR 2016’DA YÜZDE 4 ARTTI
Yine konut sektöründe gerçekleşen satışlar, ekonomiye güveni bir kez daha gözler önüne serdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan rakamlara göre, konut satışları 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4 arttı. Türkiye genelinde 2016 yılında 1 milyon 341 bin 453 konut satış sonucu el değiştirdi. Bankaların aylık faizleri yüzde l’in altına çekmesi, hükümetin sektöre yönelik teşvikleri ve esnek ödemeli kampanyaları 2016 yılında konut satışlarındaki artışta etkili oldu. 2017 yılının Ocak-Şubat ayındaki konut satışları yaklaşık 197 bin adede ulaştı.
AYDA 100 BİN KONUT SATILIYOR
TLJİK verilerinden yola çıkarak, yıllar itibariye konut satışlarına bakıldığında, satışların özellikle 2013’te diğer yıllara kıyasla yüksek bir artış gösterdiği görülmekte. Son yıllarda ortalama 1.250.000 adet konut satılırken, bu rakam aylık bazda ortalama 100.000-110.000 oluyor. Satılan her iki konuttan biri gayrimenkulün ilk el değiştirmesi anlamına gelen ilk satış. Kısaca, tüketicinin alım tercihlerinde yeni konutlar daha ön plana çıkıyor.
İpotekli satışlara bakıldığında ise, 2016 senesinin ilk iki ayında ipotekli konut satışları, toplam konut satışlarının yüzde 30.6’sı iken, 2017’nin aynı döneminde bu oran yüzde 37.9’a yükseldi. Yükselişte düşen faiz oranlarının ve ekonomiyi canlandırmak için yapılan kampanyaların etkili olduğunu söylemek mümkün.
MEGAKENT DÖNÜŞÜYOR
Megakent İstanbul, gayrimenkul sektöründeki büyük dönüşümün başrolünde. Bir dünya kenti olması amacıyla yaşam alanlarım, tarzını, kent kültürünü, dokusunu, merkezlerini değiştirecek projelerin sürdüğü İstanbul’da bir yandan 100 milyar dolarlık kentsel dönüşüm çalışmaları sürerken bir yandan da 100 milyar dolarlık mega altyapı yatırımları yer alıyor. Ekonomik kalkınmaya öncülük eden mega projeler bir bir devreye giriyor. Özetle, İstanbul, Cum-huriyet’in 100’üncü yılma hazırlanıyor.
Büyümenin lokomotifi inşaat sektörünün de bu kapsamda 2023 vizyonu belirlendi. Buna göre, sektörün her yıl yüzde 10-12 arasında büyüme göstermesi beklenirken, Türkiye’nin ekonomik büyümesine de 1 ile 2 puan arasında katkı sağlaması öngörülüyor. Özel sektörün öncülüğünde büyüyecek sektörde, finansman önem kazanacak. 7.5 milyon konut yapılacak. Ortak kanı, İstanbul’un yeni yatırımlarla dünya başkenti olma hedefiyle birlikte önümüzdeki 10 yılda hem sektör hem de ekonomi adına çok hızlı yol alacağı yönünde. Başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye’de mevcut bina stokunun nitelikli konutlarla yenilenmesi ihtiyacı, sektörün 2023’e olan yolculuğunda belirleyici olacak. Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği’nin (GYODER) “2023 Vizyonunda Gayrimenkul Sektörü” raporuna göre 2023 yılma kadar 7 milyon 560 bin konutun üretilmesi öngörülüyor. Bu rakam 2000’lerin başından bu yana sektörün gerçekleştirdiği konut üretiminin neredeyse iki katı.
2023‘TE GECEKONDU KALMAYACAK
Türkiye ekonomisi 400 milyar dolarlık kentsel dönüşüm hamlesiyle istikrarlı bir şekilde büyümeye devam edecek. Çarpık kentleşme ve deprem gibi afetlere karşı hazırlıklı olabilmek için kentsel dönüşüm çalışmaları hızlandırılacak. Avrupa’daki gibi bina yapısı dikeyden yataya dönüştürülecek, tarihi yapılar restore edilecek, kendi konutunu yapana destek verilecek. 60 yıldır süren gecekondu sorunu kökten çözülecek. Alt ve orta gelir grubunun konut ihtiyacının karşılanmasına öncelik verilecek.
2023’te nüfusun 84 milyona ulaşması beklenirken, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir, Antalya gibi illerde nüfus yarım milyondan fazla artacak. 45 ilin nüfusu artarken, 19 ilde azalma olacak ve 17 ilin nüfusu aynı kalacak. Bu durum, kentleşme kavramında da farklılık yaratacak. Şu anda yüzde 76.8 kentleşme oranının, yüzde 84’e çıkacağı tahmin ediliyor. Böy-lece kentli hane halkının yapısında da değişiklikler olacak. Bu değişiklikler gayrimenkul sektöründe de değişim ve uyumu getirecek.
