Böğürtlen bahçesi kurun

Deneme çalışmaları başarılı. Bir dekar böğürtlen bahçesinden en az 2 ton ürün alınıyor. Üretim maliyeti düşük. Dekar başına 600-800 TL yeterli. Tarlada 3-7 TL’den alıcı bulan böğürtlen yok satıyor…

Böğürtlen bahçesi maliyet

ÜRETİM maliyeti düşük. Pazarlama sorunu yok. Hemen hemen Türkiye’nin her bölgesinde yetiştirilebiliyor. Evet, son dönemde girişimcilerin gözdesi olan böğürtlen bahçelerinden bahsediyoruz. Böğürtlen üretimi Türkiye’de henüz yeteri kadar bilinmiyor. Çoğunlukla kırsal alanlardaki çiftçiler tarafından doğal ortamlarından toplanarak pazara sunuluyor. Elini çabuk tutan girişimcilerin kurduğu böğürtlen bahçeleri ise adeta para basıyor. Üreticiler böğürtlenin kilosunu 3-7 TL arasında değişen fiyatlarda tarlada satıyor.

Böğürtlen yetiştiriciliği Türkiye’de henüz çok büyük alanlara yayılmış durumda değil. Yıllık böğürtlen üretimimiz bin ton civarında. Oysa sadece Bosna Hersek’in yıllık üretimi 25 bin ton civarında…

BU BÖLGELERDE YAYGIN

Üretilen ya da doğal ortamlardan toplanan böğürtenler dondurulmuş gıda sektöründe faaliyet gösteren firmalar tarafından satın alınıyor. Bir kısma taze olarak tüketilmek amacıyla marketlere dağıtılıyor. Bir kısmı da gıda sanayicileri tarafından alınıyor. Türkiye genelinde böğürtlen ihraç kaydı bulunan 20 firma var. Ancak ihracatımız yok denecek ka dar düşük.

Bursa merkezli Kale-donya isimli şirket, bölgedeki köylülerden temin ettiği böğürtlenleri yıkayıp paketleyerek hijyen şartlarına uygun bir şekilde müşterilerine sunuyor. Firmanın sahibi Murat Bayizit,“Uludağ’ın doğu eteklerindeki köylerde yaşayan çiftçilerden temin ettiğimiz böğürtlenleri ulusal pazara sunuyoruz” diyor.

ÜZÜM BAĞLARINI SÖKTÜLER

Manisa Turgutlu’ya bağlı Güney Kö-yü’ndeki çiftçilerden bazıları üç yıl önce üzüm bağlarını sökerek yerine böğürtlen bahçeleri kurdu. Böğürtlen, özellikle Turgutlu’nun kırsal kesimlerinde çiftçiler için iyi bir gelir kaynağı haline gelmiş.

Böğürtlen üretiminin yaygınlaştığı illerden biri de Kahramanmaraş. Kentte böğürtlen üretimi merkeze bağlı Fatih Beldesi’nde birkaç çiftçi ailesinin girişimiyle başladı. 10-15 ailenin kurduğu böğürtlen bahçeleri bölgedeki girişimciler tarafından örnek alınarak yeni bahçeler kuruldu. Ancak burada henüz geniş alanlarda üretim yapıldığını söylemek zor.

Ziraat Mühendisleri Odası Kahramanmaraş Şube Başkanı Mehmet Geyik, “Kahramanmaraş’ta 100’e yakın böğürtlen üreticisi var. Bunlar küçük ölçekli alanlarda üretim yapıyor” diyor.

“ÜRETİM MALİYETİ DÜŞÜK”

Türkiye’de ilk böğürtlen hasadının yapıldığı bölge olan Mersin Silifke, bu yönüyle oldukça avantajlı bir konumda. Zira erkenci ürünlerini pazarda yüksek fiyattan satma imkanı buluyorlar. Silifke Böğürtlen Üreticileri Birliği Başkanı Fatih Güngör, “Bu yıl 130 dönüm alanda böğürtlen üretimi yapılıyor.

350 tonluk bir rekolte beklentimiz var” diyor. Böğürtlen üreticiliğinin öncü isimlerinden Güngör, “Böğürtleni ilk defa 2002 yılında Antalya’dan getirdiğim fidelerle beş dönümlük bir arazide üretmeye başladım. Böğürtleni ilk ektiğimde birçok üretici ‘Bu ürün burada tutmaz’ demişti. Ancak çileğe alternatif ürün olarak getirdiğimiz bu ürün ilçede zaman içerisinde rağbet görmeye başlayıp üretim alanı arttı. Böğürtlen, üretim maliyetinin düşük olması nedeniyle çiftçiler tarafından da tercih edilen bir ürün. Böğürtlen, ilçenin iklimine iyi şekilde adaptasyon sağladı. Yüksek verimi ise üreticinin yüzünü güldürüyor. İlçede çiftçilerin önemli geçim kaynaklarından biri. Böğürtlenler bu sene hem verim hem de fiyat bakımından üreticileri memnun ederken, ağustos ayı sonuna kadar sürecek hasat dolayısıyla istihdama katkı da sağlıyor” diyor.

Osmaniye’nin Kadirli İlçesi’ndeki böğürtlen üreticilerinden biri olan İsmet Soy-torun ise, dört yıldan bu yana erkenci böğürtlen yetiştiriciliği yapıyor. Soytorun, “Bu yıl hava şartlarına bağlı olarak hasat erken başladı. Erkenci böğürtlen yetiştiriciliği hububat tarımına göre az zahmetle daha çok kar getiriyor” diyor. Osmaniye’de de rekolte beklentisi geçen yıla oranla oldukça yüksek.

BAHÇENİN KURULUMU

Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlü-ğü’nün “Ahududu ve Böğürtlen Yetiştiriciliği” konusunda yayınlanan çalışması girişimcilere rehber olacak nitelikte. Alim Göktaş tarafından hazırlanan söz konusu çalışmada böğürtlen yetiştiriciliği hakkında A’dan Z’ye tüm bilgiler bulunuyor. Böğürtlen bahçesi kurmak isteyenler öncelikle dikim hazırlığına bir önceki yaz başlamalı.

Böğürtlen ılıman iklimi seven bir meyve türü. Ancak iklim istekleri bakımından fazla seçici olmayan böğürtlenlerin değişik iklim şartlarına kolayca adapte olduğu görülüyor. Bol güneşli, rüzgardan korunmuş, hasat zamanı yağmur olmayan, yeterli toprak rutubeti olan ve kışlan ılık geçen yerlerde rahatlıkla yetiştiriliyor. Böğürtlenin toprak istekleri diğer üzümsü meyvelerden pek farklı değil.

Kuracağınız bahçenin toprak özelliklerine mutlaka dikkat etmeniz öneriliyor. Orta ağır (kumlu-killi), organik maddece zengin, su tutma kapasitesi yüksek olabilen topraklar tercih ediliyor. Ayrıca pazar yerine yakın yerler ya da nakliye sorununun olmadığı bölgeleri öneriliyor. Eğer sanayiye yönelik böğürtlen yetiştiriciliği yapacaksanız işletmelere yakın bir yer seçilmesi öneriliyor. Böğürtlen bahçesinin dekarına 3-6 ton ahır gübresi veriliyor. Buna imkan yoksa yeşil gübreleme öneriliyor. Toprak, dikimden en az bir ay önce derin (25-30 cm) sürülüyor. Dikimden önce fosforlu ve potasyumlu gübrelerle taban gübrelemesi ve son bir sürüm yapmak yararlı oluyor. Böğürtlende, sonbahardan ilkbahara kadar olan devrede dikim yapılıyor. Kışları fazla sert olmayan bölgelerde sonbahar sonu ve kış dikimi daha iyi sonuç veriyor.

HASAT ZAMANI

Böğürtlen tam olgunluğa geldiği zaman hasat edilmeli. Çeşitler kendilerine has renklerini almış koyu siyah renkte ve meyve saplan hafif esmerleşmiş olmalı. Ancak hasat zamanı tespitinde en önemli husus meyvelerin kolayca salkımdan aynlabilecek durumda olması şeklinde tarif ediliyor. Böğürtlen hasadı, sabah erken saatlerde yapılmalı. Böğürtlen genellikle dikimden 3-4 yıl sonra tam verime yatar. Ekonomik ömürleri ahududundan fazla olup 15-20 yıla kadar uzar.

İyi bakımlı bahçelerde 1 dekar alandan en az 2 ton, hatta daha fazla ürün alınabiliyor. Böğürtlenlerin hasat süresi, meyvelerin ölüm devreleri uzun olduğu için 60 gün devam edebiliyor.

Geç fark edildi

Böğürtlen, Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde doğal ortamlarda yetişiyor. Özellikle kırsal alanlardaki çiftçiler yabani böğürtlenleri toplayarak alıcı firmalara toptan fiyatına satıyorlar. Böğürtlenin kültür ortamında yetiştiriciliği Türkiye’de çok geç başladı ancak hızla yayılıyor. Türkiye’deki ilk böğürtlen bahçeleri 10-15 yıl önce Akdeniz Bölgesi’nde başladı. İlk yıllarda küçük alanlarda ve son derece sınırlı sayıda çiftçi tarafından devam edildi. Ancak metrekare başına getirisinin yüksek olduğunu gören çiftçiler bu alana yatırım yapmaya başladı. Günümüzde birçok il ve ilçe tarım müdürlükleri çevre köylerde pilot üretim çalışmaları yapıyor. Böğürtlen taze meyve olarak tüketilmesinin yanı sıra pasta, dondurma ve marmelat üretiminde de yaygın olarak kullanılıyor.

Tarımsal iş fikirleri önerilerimiz için tıklayınız