Blockchain ve Bankalar

Blockchain’de öncü sektörlerin başında bankacılık geliyor. Türk bankaları Blockchain’i yakından izliyor. Akbank, Ripple ile Blockchain altyapısını uluslararası para transferlerinde kullanmak üzere anlaşma sağladı. Bankalararası Kart Merkezi, Türkiye’nin ilk Blockchain projesiyle, kurum çalışanlarına yönelik bir sadakat programı geliştirdi.

Dış ticaret ve sigortada kullanacak

Hakan Aran
Türkiye iş Bankası Genel Müdür Yardımcısı

Bankamızda halihazırda finansal iştiraklerimiz arasında dijital kimlik paylaşımım sağlayan bir Blockchain altyapımız bulunuyor. Ayrıca, Blockchain üzerine grup şirketlerimiz ve yurt dışı örgütümüz ile birlikte bazı deneysel çalışmalar yürütüyoruz. Bir Blockchain çalışma grubu oluşturduk ve şirket içi oylama uygulaması geliştirilmesi yönünde kavram doğrulaması düzeyinde bir çalışma yaptık. Ayrıca bu konuda bir Hackathon etkinliği düzenledik ve olası kullanım senaryolarının neler olabileceğini ortaya çıkarmaya çalıştık. Şimdi değerli birkaç fikri eş zamanlı olarak hayata geçirmeye çalışıyoruz. 2020 yılı sonrası dönemde dış ticaret ve sigorta işlemleri başta olmak üzere pek çok ürün ve hizmeti müşterilerimize sunmayı planlıyoruz. Kullanımının artması, yaygınlaşması ve insanların güven duymasıyla birlikte Blockchain teknolojilerinin 2020 yılından sonra günlük hayata adapte olacağını öngörüyoruz. Bankalar açısından değerlendirdiğimizde, getireceği yeni altyapılar ve akışlarla, özellikle mutabakat gerektiren işlemlerde basitlik ve verimlilik açısından büyük fayda sağlayacağını düşünüyorum.

İzlemede kalınacak işlerde üst sıralarda

Kürşad Demirkol
QNB Finansbank Bilgi Teknolojileri, Operasyon, Kanallar ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı

Bu teknoloji, herhangi otorite veya merkezi bir kuruma ihtiyaç duymaması, sistemin kendisinin güvenlik temelli olması, kendi kendini veri tutarsızlığına karşı çoklu ortamlarda koruyor olması ve finansal bir değer yaratması nedeniyle tüm finans sektörünün ilgisini çekiyor. Şu aşamada ajandalarda dikkatle takip edilmesi gereken, yenilikçi, heyecan verici, birçok fırsatı ve riski içinde barındıran ancak belli bir süre daha izlemede kalınacak işler arasında üst sıralarda yer alıyor. Günlük iş yapış biçimlerimizde değişiklik konusuyla ilgili olarak, çok sayıda alternatifle birlikte temel örnekler üzerinden gidecek olursak; mesela eğer kurum ve fatura ödemeleri Blockchain teknolojisi üzerinden olsaydı, kurumlar ile mutabakat gibi bir sürece hiç gerek kalmayacaktı. Çünkü dağıtık veri tabanı ekosistem içerisinde yer alan ve yetkilendirilen kurum ve bankalar tarafında da olacaktı. Ve lâkin şu andaki mevcut altyapıyı tamamen böyle yeni bir sisteme geçirmek kısa vadede hiçbir kurumun önceliği olmayacaktır.

Blockchain’i getiren ilk banka olduk

Tolga Ulutaş
Akbank Direkt Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı

Blockchain; sahip olduğu güvenilir, şeffaf ve hızlı yapısı ile bankalara dijital ödemeler, para transferleri ve ticaretin finansmanı gibi birçok alanda önemli fırsatlar sunuyor. Akbank olarak, yurtdışı para transferlerinde hız kazandırıp ve maliyetleri düşüren Blockchain teknolojisini ülkemize getiren ilk Türk bankası olduk. Silikon Vadisi’nde faaliyet gösteren Ripple ile Blockchain altyapısını uluslararası para transferlerinde kullanmak üzere anlaşma sağladık. Türkiye’de Blockchain’i uluslararası para transferlerinde uygulayan ilk banka olarak, bu teknolojiyi farklı diğer konularda kullanabilmeye yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Uluslararası para transferi, Blockchain’nin hızlı bir şekilde etkilediği alanların başında geliyor. Aracı kurumlara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak maliyetlerin azaltılmasını sağlayan Blockchain aynı zamanda transfer sürelerini kısaltıyor. Blockchain sermaye piyasalarındaki yatırım süreçlerini sadeleştirip, kolaylaştırmak için de kullanılabiliyor. Süreç içerisindeki her partinin verilere aynı anda ulaşmasını sağlayarak altyapı maliyetinin azaltılması, etkili veri yönetimi, şeffaflık ve işlem sürelerinin kısaltılması gibi birçok noktada fayda sağlayabilen bu teknolojiyle yatırımcılara yansıyan maliyetler düşüyor. Öte yandan Blockchain altyapısı ile oluşturulan dijital kimlikler, müşterilerin hesap giriş işlemlerini kolaylaştırarak, tek bir kimlik kaydıyla birçok işlem yapabilmelerim sağlıyor. Dijital kimlik ile bankalar, müşterilerini kolay ve hızlı bir şekilde tanıyarak, kaynak ve altyapı maliyetlerini azaltabiliyorlar. Uluslararası ticarette firmalar arasında oluşan anlaşmaların, kayıtların ve verilerin Blockchain üzerinde depolanması ile alıcılar, satıcılar ve bankalar arasındaki işlemler daha hızlı ve güvenli bir hale de getirilebiliyor.

Türkiye’nin ilk Blockchain projesi: BBN

Dr. Soner Canko
Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü

Türkiye’nin ilk Blockchain projesi olan BBN isimli projede, çalışma arkadaşlarımıza yönelik bir sadakat programı geliştirdik. Mobil uygulama üzerinden dijital kimliklerini oluşturan kullanıcılar, kapalı devre olan projemizdeki diğer uygulamalarla da kimliklerini paylaşabiliyor. “Müşterini tanı” sürecinin Blockchain aracılığı ile hızlandırıldığı BBN’de, uygulamaların içerisindeki mağazalardan keklik ismini verdiğimiz puanlarla dijital kodlar alınabiliyor. Kekliklerin kazanılmasında ise bir madencilik (mining) modeli tercih etmedik. Bunun yerine BKM ürünlerinin kullanımıyla ilgili verdiğimiz hedeflerin yerine getirilmesi sonucunda keklik kazanılan bir yapı kurguladık. Uygulamamız yaklaşık bir yıldır aktif ve 150’nin üzerinde çalışanımız tarafından kullanılıyor. BBN projemizi, açık kaynak kodlu bir Blockchain platformu olan Hyperledger Fabric’in 0.6 versiyonu üzerinde geliştirdik. Kısa süre içerisinde BBN’i Fabric’in yeni versiyonu 1.0’a taşıyacağız. Bugüne kadar yaptığımız çalışmalar sonucunda genel çıkarımımız Blockchain’in gelişmekte olan ve sabır gösterilmesi gereken bir teknoloji olduğu yönünde. Aracıya ihtiyacı ortadan kaldıran, paydaşlar arasındaki güven ihtiyacını tesis eden, hızlı ve değiştirilemez yapılar kurulmasına imkân tanıyan Blockchain’in zaman içerisinde standartların belirlenmesi ile yaygın kullanıma ulaşabileceğine inanıyoruz.