Bitcoin avantajları
Avantajlı mı, dezavantajlı mı?
■ Enflasyon riski düşük: Teknik tasarımı itibariyle maksimum 21 milyon adet bitcoin üretilebilir. Dolayısıyla bitcoin’in enflasyon riski çok düşük.
■ Çökme riski düşük: Reel para birimlerinin çöküşü, hükümetlere bağlı yaşanan hiperenflasyonlardan kaynaklanır. Bitcoin sistemi de herhangi bir hükümete bağlı olmadığı için çökme riski neredeyse sıfır.
■ Güvenli, basit ve ucuz: Bitcoin’de ödeme yapma ve hesaplar arası para transferi yapma gibi işlemler daha güvenli ve daha ucuz hale geliyor. Çünkü bitcoin teknolojisi peer to peer (P2P) sistemiyle; yani hiçbir aracı olmadan direkt olarak eşler-arası çalışıyor.
■ Taşıması kolay: Milyarlarca dolar değerindeki bitcoin’lerinizi küçük bir hafıza kartında bile taşıyabilirsiniz. Bunu nakit para ile ya da başka bir sistem ile yapmak neredeyse imkansız.
■ İzi sürülemez: Bitcoin’lerin takip edilemiyor olmasının ya da herhangi bir iz bırakmamasının avantajları olduğu kadar dezavantajları da var. Örneğin, bitcoin sisteminizdeki mali kaynağınızın ne kadar olduğu ya da hesabınız hakkındaki diğer bilgiler, hükümetler de dahil olmak üzere hiç kimse tarafından bilinemez ve takip edilemez. Dolayısıyla hükümetlerin mali kaynağınıza göz dikmesini [vergi] önlemiş olursunuz. Ancak izinin sürülemez olması, suçların rahat rahat işlenebilmesi anlamına geliyor. Uyuşturucu gibi yasal olmayan maddelerin satılması tarzı durumlar için oldukça uygun bir ortam hazırlıyor bitcoin teknolojisi. Bazı hükümetlerin bitcoin’i bir para birimi olarak kabul etmemelerinin en büyük sebebi budur.
■ Kaybetmesi kolay: Kredi kartınızı kaybettiğinizde ya da banka hesabınız başka birisi tarafından ele geçirildiğinde, bankanızı arayarak durumu anında kurtarabilirsiniz. Ancak bitcoin için aynı şeyler geçerli değil. Bitcoin sisteminde; kaybettiğiniz bitcoin’leri, ya da ele geçirilen bitcoin cüzdanınızı geri almak için kullanabileceğiniz bir mekanizma yok. Ancak belirtmekte fayda var bu sık rastlanan bir durum değil.
■ Harcama alanı darlığı: Ödeme sistemi olarak bitcoin sisteminin de kullanıldığı çok fazla yer yok. Her ne kadar gelişim aşamasında olsa da, şu anda bitcoin sahibi olmaktaki en büyük amaç, yatırım.
■ Değişken: Bitcoin’in değer grafiğine baktığımızda herkesin aklından bitcoin yatırımı yapmak geçebilir, ancak bitcoin değeri nasıl hızla yükseldiyse düşme riski de o kadar fazla. Dolayısıyla bitcoin yatırımının özellikle finansal okuryazarlığı olmayanlar için riski oldukça yüksek bir yatırım olduğunu unutmayın.
Alphan GÖĞÜŞ / BTC Trader CFO’su
Minimum 10 TL’si olana bitcoin
ADINI bitcoin’in kısaltmasından alan BTC Trader, bugün aktif 30 bin müşteri sayısına ulaşmış durumda. 2013 yılından bu yana bitcoin alım satımı yaptıklarını söyleyen firmanın CFO’su Alphan Göğüş, aynı zamanda dünyanın dördüncü borsası olarak kurulduklarım söylüyor. Göğüş’e Türk yatırımcısı için çok yeni bir yatırım enstrümanı olan bitcoin’i ve nasıl işlem yapılabileceğini sorduk…
Bitcoin yüksek getirisi nedeniyle çok dikkat çeken bir enstrüman… Facebook, Instagram gibi sosyal medyada çıkan reklamlarımızda hiçbir zaman kazancı ön plana çıkartmadık. Çünkü bu tanıtım çok risk almayı seven müşteriyi bize getirir. Biz de bundan korkuyoruz. Hatta zaman zaman “aman dikkatli olun” diye duyurular yapıyoruz.
İşlem şartlarınız nedir?
Şu anda sektör regüle olmadığı için bizi engelleyen bir regülasyon yok. Biz kurallarımızı kendimiz koyuyoruz. Bizim bugün yapmaya çalıştığımız şey bir bankanın veya aracı kuruluşun kendi operasyonu içerisinde aldığı ne kadar önlem varsa en az o kadarını tatbik etmek. Örneğin, nasıl onlar müşteri paralarını depo hesaplarda tutuyorsa biz de müşteri paralarmı bankalarda farklı hesaplarda tutuyoruz. O parayı işletme giderlerimizde kullanmayız. Bizim bütün müşterilerimiz Türkiye’de ikamet eden TC vatandaşları veya Türkiye’de ikamet eden çalışma veya oturma izni belgesi bulunan yabancılar.
Hesap açmak isteyen müşterilerimizden kimlik belgesinin fotokopisini, ikametgahını veya elektrik, su gibi bir faturasının fotokopisini istiyoruz. Son olarak kişi, bir elinde kimlik fotokopisi diğer elinde ise bitcoin almak için BTC’ye üye olmak istediğini bildiren belgeyi tutarak fotoğrafını gönderiyor. Bu resimle kimlik doğrulama yapıyoruz. Bu dünyadaki tüm büyük borsalarm yaptığı uygulamalardan bir tanesi. Aynca müşteri alım yapmak için bize para gönderiyorsa hesabın çıktığı isim ile bizdeki kullanıcı isminin aynı olması gerekiyor. Bunun dışında işlemlere limitler de koyuyoruz. BTC Trade’le işlem yapan bir kişi bir günde en fazla 100 bin TL ayda ise 500 bin TL para getirip veya çıkartabilir. Örneğin 1 milyon TL sokacağım diyenlerden çekiniyoruz. Bunun kaynağım sorgulamak kolay değil. Bu konuda bir problem çıktığında buna aracılık etmiş bir firma olmak istemiyoruz.
Bitcoin alım satımı dışında verdiğiniz hizmetler var mı?
Bizim burada işimiz ve misyonumuz bitcoin’i tanıtmak ve kullanım alanlarını yaygınlaştırmak; aynı zamanda alım satımına aracılık etmek. Örneğin, önümüzdeki hafta bir inşaat firması ile görüşeceğim. Dairelerini bitcoin ile satmak istiyorlarmış. Burada bizim görevimiz anlatmak. İkincisi ise, bitcoin ile satışım yaptığınız zaman kur riskini yönetme konusunda çözüm sunmak. Siz diyelim ki köşedeki dönercisiniz. Ofise 35 TL değerinde bir buçuk porsiyon döneri gönderdiniz. 35 TL karşılığı bitcoin aldınız. Problem şurada. Bitcoin’in fiyatı 15 dakika sonra düşerse kardan zarar edeceksiniz. Biz gidiyoruz dönerciye sen dönerini sat bizim bir yazılımımızla senin aldığın o bitcoin bizim borsamızda TL’ye dönsün. Sonra ben de o TL’yi sana vereyim diyoruz. Bu dönercinin satışım kur riski olmadan bitcoin ile yapmasını sağlıyor. Yani biz kurumsal yatırımcıları da bu sisteme sokmak istiyoruz.
Türkiye ile yurtdışı borsalarm fiyatları aynı mı?
Türk borsalarmdaki fiyatlarla yurtdışındaki borsalardaki fiyatlar çok yakın hareket ediyor. Türkiye genelde yüzde 2-3 bandında daha yüksek oluyor. Globalde çok hızlı hareketler olduğunda bu fark yüzde 4-5’e kadar çıkabiliyor ama kalıcı değil. Çok büyük montan-lı işlemler yapılırsa ancak arbitrajdan para kazamlabilir.
Bitcoin dışında başka kripto paralarla işlem yapacak mısınız?
Bitcoin’in ardından geçen hafta ethe-reum’u dahil ettik. Böylece Türkiye’de et-hereum alım satımı yapan ilk kurum olduk. Bugün Türkiye’de ethereum, rippie, dash sevilen kripto paralar. Bunları teker teker işlem listemize ekleyeceğiz. Son dönemde ethereum konusunda çok fazla istek var. Bazı gruplar fiyatı 4.500 dolara gelen bitcoin’in doyduğunu düşünüyorlar. Ethereum 300 dolar civarında. Ve orada yükseliş trendine girildiğinde bu treni kaçırmayayım diye düşünenler var.
İşlem hacimleriniz arttı mı?
Şu anda BTC Türk üzerinden günlük geçen hacim en kötü günde 100 bitcoin en iyi günde 1000 bitcoin’e yaklaşıyor. Hatta 1200-1300’ü de gördük. Ortalaması 250 bitcoin gibi bir şey diyebiliriz. 250 bitcoin tanesi 4 bin dolar deseniz günlük çalıştırdığımız hacim ortalama 1 milyon dolar civarında.
Kaç müşteriniz var?
Bizim 160 bin üyemiz var. Bunun 30 bin tanesi aktif kullanıcı. Bu kişiler hayatında en az bir kez al sat yapmış. 10 bin tanesi de son üç aydır bizim platformumuzda en az bir kez işlem yapmış. Bu rakamlar bütün sektörü ifade ediyor çünkü Türkiye’de bitcoin ile ilgilenen kişilerin yüzde 90’ı bizim sayfamıza girer çıkar ve üye olur. Bugün BTC Trade’de en küçük işlem limiti 10 TL. Aynca bizim bor-samız 7/24 açık. Hiç kapanmıyor. İşlem hacmimizin yüzde 60’ı da mobil uygulamalardan yapılıyor. Al sat için robot yazan kullanıcılarımız bile var. Zaten artık dünya piyasalarında da robotlar çarpışıyor. Hem Papara, hem de Akbank ile entegrasyonumuz var. Diyelim ki cumartesi günü sabaha karşı 3’te bitcoin almak istediniz. Eğer Akbank’ta veya Papara’da hesabınız varsa paranızı havale yaparsınız bu parayı sistemimiz 15 dakikada içeri alıyor.