Bilişim Sektöründe Patent Davaları
Bilişim Sektöründe Patent Davaları
Hızla gelişen teknoloji, patent konusunda bilişim devlerini karşı karşıya getirdi. Rakiplerini, ürünlerinde kendi teknolojilerini kullanmakla suçlayan firmalar, soluğu mahkemede alıyor.
Yıllık 1 trilyon doları aşan dünya mobil pazarında kıran kırana mücadele yaşanıyor. Akıllı telefon, tablet, işletim sistemleri gibi birçok teknoloji geliştiren şirketler arasındaki ‘ben buldum’ kavgası da tırmanıyor. Apple, Google, Samsung, Nokia, RIM, HTC, Sony Ericsson, Motorola, Microsoft gibi dünya devleri bir taraftan birbirlerini patent ihlal etmekle suçlarken, diğer yandan konuyu mahkemeye taşıyorlar. Şirketler arasındaki rekabetten, yeni teknolojiyi ucuza alan tüketicilerin yanı sıra konuda uzman avukatlar kazançlı çıkıyor.
Akıllı teknolojilerle tüketim alışkanlıklarındaki değişim, son yıllarda sektörde adeta patlamaya yol açtı. Araştırma kuruluşu IDC’ye göre 2011’de satılması beklenen akıllı telefon sayısının 420 milyona ulaşması bekleniyor. Buna 2011’de 55 milyon adet satılması beklenen tablet bilgisayar pazarını da eklersek, pazarın şirketler için ne kadar iştah açıcı olduğu daha iyi anlaşılır. Teknoloji devleri Apple, Google, Samsung, Nokia, RIM, HTC, Sony Ericsson, Motorola, Microsoft, bu denli büyük endüstride söz sahibi olmak için tüm imkânlarını kullanıyor. Birbirlerini, kendi buluşlarını kullanmakla suçlayan şirketler, soluğu mahkemede alıyor. İsmi geçen dev şirketlerin birbirine açtığı davaların birçoğu sonuçlanırken, hâlâ devam eden bir hayli dava var. Açık kaynaklı Android işletim sistemi konusunda Google’ın doğrudan Apple ile herhangi bir patent davası bulunmuyor. Ancak bu işletim sistemini kullanan Samsung ve HTC firmaları, bazı akıllı telefon ve tablet modellerinde Apple’ın patentlerini ihlal ettikleri gerekçesiyle açtığı davaları devam ediyor. Konuyla ilgili Google CEO’su Eric Schmidt, Android işletim sistemini kullanan üreticilere yönelik patent davalarını değerlendirirken, Apple’ı rekabeti tehdit etmekle suçluyor.
Apple da, G.Koreli Samsung’u Galaxy Tab 10.1 tabletinde arayüz ve bazı temel işlevlerini kopyalamakla suçlayarak bu cihazın Avustralya ve Avrupa Birliği’nde satışını yasaklatmıştı. Ancak Düsseldorf mahkemesinin verdiği karar şüpheli bulununca, yasak sadece Almanya ile sınırlı kaldı. Samsung, Galaxy Tab’ın başka ülkelerde de muhtemel satışına gelebilecek yasaklara karşı hukuk savaşı başlattı. Apple’ın iPhone ve iPad gibi cihazları için özel LCD ekran üreten Samsung, bu patent sorunu yüzünden pazarı LG’ye kaptırdı. Ancak LG de talebi karşılayamayınca Apple, yönünü Sharp’a çevirdi. Sharp’a 1 milyar dolarlık yatırım yapan Apple, bundan sonra LCD panel ihtiyacını bu şirketten karşılayacak.
Apple’ın bir de Çinli telefon üreticisi HTC ile davası var. Geçenlerde ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, HTC’nin Apple’a ait iki patenti ihlal ettiğine karar vererek dava açılmasına hükmetmişti. Bu davada Apple lehine karar çıkması halinde Google ve diğer pek çok akıllı telefon firmasının ABD’de satış yapması ve kâr etmesi oldukça zorlaşacak. Apple’ın fikrî mülkiyet davalısı olduğu şirketlerden birisi de Finli telefon üreticisi Nokia, Nokia iPhone‘un içinde kullanılan önemli parçaların patentlerinin kendisine ait olduğu gerekçesi ile Apple aleyhine dava açarken, Apple da birkaç ay sonra aynı şekilde Nokia’nın da akıllı telefonlarında iPhone’un bazı özelliklerini kopyaladığı suçlaması ile karşı dava açmıştı. Ancak geçen haziranda her iki şirket anlaşarak aralarındaki patent savaşını sona erdirme kararı aldı. Ayrıca Apple Nokia’ya lisans ücreti ödemeyi kabul etti. Bu arada Apple da patent konusunda oldukça hareketli bir şirket olarak dikkat çekiyor. 2010 Ekim’inde Motorola, Apple’ı mahkemeye verdiğinin ertesi günü Microsoft da Motorola’ya karşı dava açmıştı. Uzmanlarca yapılan araştırmaya göre akıllı telefon üreticilerinin ödeme yapmaları gereken patentlerin toplam sayısı 200’e yaklaşıyor. Patent ücretleri de satış fiyatının yüzde 15 ile 20’i arasında değişiyor. Bu miktar, donanım maliyetinin yarısına denk geliyor.
